కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
[
౨౧౭
అథ మోక్షపదార్థవ్యాఖ్యానమ్.
హేదుమభావే ణియమా జాయది ణాణిస్స ఆసవణిరోధో.
ఆసవభావేణ విణా జాయది కమ్మస్స దు ణిరోధో.. ౧౫౦..
ప్రాప్నోతీన్ద్రియరహితమవ్యాబాధం సుఖమనన్తమ్.. ౧౫౧..
కమ్మస్సాభావేణ య సవ్వణ్హూ సవ్వలోగదరిసీ య.
పావది ఇందియరహిదం అవ్వాబాహం సుహమణంతం.. ౧౫౧..
హేత్వభావే నియమాజ్జాయతే జ్ఞానినః ఆస్రవనిరోధః.
ఆస్రవభావేన వినా జాయతే కర్మణస్తు నిరోధః.. ౧౫౦..
కర్మణామభావేన చ సర్వజ్ఞః సర్వలోకదర్శీ చ.
ద్రవ్యకర్మమోక్షహేతుపరమసంవరరూపేణ భావమోక్షస్వరూపాఖ్యానమేతత్.
-----------------------------------------------------------------------------
అబ మోక్షపదార్థకా వ్యాఖ్యాన హై.
గాథా ౧౫౦–౧౫౧
అన్వయార్థః– [హేత్వభావే] [మోహరాగద్వేషరూప] హేతుకా అభావ హోనేసే [జ్ఞానినః] జ్ఞానీకో
[నియమాత్] నియమసే [ఆస్రవనిరోధః జాయతే] ఆస్రవకా నిరోధ హోతా హై [తు] ఔర [ఆస్రవభావేన
వినా] ఆస్రవభావకే అభావమేం [కర్మణః నిరోధః జాయతే] కర్మకా నిరోధ హోతా హై. [చ] ఔర [కర్మణామ్
అభావేన] కర్మోంకా అభావ హోనేసే వహ [సర్వజ్ఞః సర్వలోకదర్శీ చ] సర్వజ్ఞ ఔర సర్వలోకదర్శీ హోతా హుఆ
[ఇన్ద్రియరహితమ్] ఇన్ద్రియరహిత, [అవ్యాబాధమ్] అవ్యాబాధ, [అనన్తమ్ సుఖమ్ ప్రాప్నోతి] అనన్త సుఖకో
ప్రాప్త కరతా హై.
-------------------------------------------------------------------------
టీకాః– యహ, ౧ద్రవ్యకర్మమోక్షకే హేతుభూత పరమ–సంవరరూపసే భావమోక్షకే స్వరూపకా కథన హై.
౧. ద్రవ్యకర్మమోక్ష=ద్రవ్యకర్మకా సర్వథా ఛూట జానాః ద్రవ్యమోక్ష [యహాఁ భావమోక్షకా స్వరూప ద్రవ్యమోక్షకే నిమిత్తభూత పరమ–
సంవరరూపసే దర్శాయా హై.]
హేతు–అభావే నియమథీ ఆస్రవనిరోధన జ్ఞానీనే,
ఆసరవభావ–అభావమాం కర్మో తణుం రోధన బనే; ౧౫౦.
కర్మో–అభావే సర్వజ్ఞానీ సర్వదర్శీ థాయ ఛే,
నే అక్షరహిత, అనంత, అవ్యాబాధ సుఖనే తే లహే. ౧౫౧.