౨౧౮
ద్రవ్యకర్మమోక్షహేతుపరమసంవరరూపేణ భావమోక్షస్వరూపాఖ్యానమేతత్. ఆస్రవహేతుర్హి జీవస్య మోహరాగద్వేషరూపో భావః. తదభావో భవతి జ్ఞానినః. తదభావే భవత్యాస్రవభావాభావః. ఆస్రవభావాభావే భవతి కర్మాభావః. కర్మాభావేన భవతి సార్వజ్ఞం సర్వ– దర్శిత్వమవ్యాబాధమిన్ద్రియవ్యాపారాతీతమనన్తసుఖత్వఞ్చేతి. స ఏష జీవన్ముక్తినామా భావమోక్షః. కథమితి చేత్. భావః ఖల్వత్ర వివక్షితః కర్మావృత్తచైతన్యస్య క్రమప్రవర్తమానజ్ఞప్తిక్రియారూపః. స ఖలు సంసారిణోనాదిమోహనీయకర్మోదయానువృత్తివశాదశుద్ధో ద్రవ్యకర్మాస్రవహేతుః. స తు జ్ఞానినో మోహరాగ– ద్వేషానువృత్తిరూపేణ ప్రహీయతే. తతోస్య ఆస్రవభావో నిరుధ్యతే. తతో నిరుద్ధాస్రవభావస్యాస్య మోహక్షయేణాత్యన్తనిర్వికారమనాదిముద్రితానన్తచైతన్యవీర్యస్య శుద్ధజ్ఞప్తిక్రియారూపేణాన్తర్ముహూర్త– మతివాహ్య యుగపఞ్జ్ఞానదర్శనావరణాన్తరాయక్షేయణ కథఞ్చిచ్ కూటస్థజ్ఞానత్వమవాప్య జ్ఞప్తిక్రియారూపే క్రమప్రవృత్త్యభావాద్భావకర్మ వినశ్యతి. -----------------------------------------------------------------------------
ఆస్రవకా హేతు వాస్తవమేం జీవకా మోహరాగద్వేషరూప భావ హై. జ్ఞానీకో ఉసకా అభావ హోతా హై. ఉసకా అభావ హోనే పర ఆస్రవభావకా అభావ హోతా హై. ఆస్రవభావకా అభావ హోనే పర కర్మకా అభావ హోతా హై. కర్మకా అభావ హోనే పర సర్వజ్ఞతా, సర్వదర్శితా ఔర అవ్యాబాధ, ౧ఇన్ద్రియవ్యాపారాతీత, అనన్త సుఖ హోతా హై. యహ నిమ్నానుసార ప్రకార స్పష్టీకరణ హైేః–
యహాఁ జో ‘భావ’ ౩వివక్షిత హై వహ కర్మావృత [కర్మసే ఆవృత హుఏ] చైతన్యకీ క్రమానుసార ప్రవర్తతీ జ్ఞాప్తిక్రియారూప హై. వహ [క్రమానుసార ప్రవర్తతీ జ్ఞప్తిక్రియారూప భావ] వాస్తవమేం సంసారీకో అనాది కాలసే మోహనీయకర్మకే ఉదయకా అనుసరణ కరతీ హుఈ పరిణతికే కారణ అశుద్ధ హై, ద్రవ్యకర్మాస్రవకా హేతు హై. పరన్తు వహ [క్రమానుసార ప్రవర్తతీ జ్ఞప్తిక్రియారూప భావ] జ్ఞానీకో మోహరాగద్వేషవాలీ పరిణతిరూపసే హానికో ప్రాప్త హోతా హై ఇసలియే ఉసే ఆస్రవభావకో నిరోధ హోతా హై. ఇసలియే జిసే ఆస్రవభావకా నిరోధ హుఆ హై ఐసే ఉస జ్ఞానీకో మోహకే క్షయ ద్వారా అత్యన్త నిర్వికారపనా హోనేసే, జిసే అనాది కాలసే అనన్త చైతన్య ఔర [అనన్త] వీర్య ముంద గయా హై ఐసా వహ జ్ఞానీ [క్షీణమోహ గుణస్థానమేం] శుద్ధ జ్ఞప్తిక్రియారూపసే అంతర్ముహూర్త వ్యతీత కరకే యుగపద్ జ్ఞానావరణ, దర్శనావరణ ఔర అన్తరాయకా క్షయ హోనేసే కథంచిత్ ౧కూటస్థ జ్ఞానకో ప్రాప్త కరతా హై ఔర ఇస ప్రకార ఉసే జ్ఞప్తిక్రియాకే రూపమేం క్రమప్రవృత్తికా అభావ హోనేసే భావకర్మకా వినాశ హోతా హై. ------------------------------------------------------------------------- ౧. ఇన్ద్రియవ్యాపారాతీత=ఇన్ద్రియవ్యాపార రహిత. ౨. జీవన్ముక్తి = జీవిత రహతే హుఏ ముక్తి; దేహ హోనే పర భీ ముక్తి. ౩. వివక్షిత=కథన కరనా హై.