కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
[
౨౨౭
ఆసవది జేణ పుణ్ణం పావం వా అప్పణోధ భావేణ.
సో తేణ పరచరిత్తో హవది త్తి జిణా పరువేంతి.. ౧౫౭..
ఆస్రవతి యేన పుణ్యం పాపం వాత్మనోథ భావేన.
స తేన పరచరిత్రః భవతీతి జినాః ప్రరూపయన్తి.. ౧౫్ర౭..
పరచరితప్రవృత్తేర్బన్ధహేతుత్వేన మోక్షమార్గత్వనిషేధనమేతత్.
ఇహ కిల శుభోపరక్తో భావః పుణ్యాస్రవః, అశుభోపరక్తః పాపాస్రవ ఇతి. తత్ర పుణ్యం పాపం వా యేన
భావేనాస్రవతి యస్య జీవస్య యది స భావో భవతి స జీవస్తదా తేన పరచరిత ఇతి ప్రరుప్యతే. తతః
పరచరితప్రవృత్తిర్బన్ధమార్గ ఏవ, న మోక్షమార్గ ఇతి.. ౧౫౭..
-----------------------------------------------------------------------------
గాథా ౧౫౭
అన్వయార్థః– [యేన భావేన] జిస భావసే [ఆత్మనః] ఆత్మాకో [పుణ్యం పాపం వా] పుణ్య అథవా పాప
[అథ ఆస్రవతి] ఆస్రవిత హోతే హైం, [తేన] ఉస భావ ద్వారా [సః] వహ [జీవ] [పరచరిత్రః భవతి]
పరచారిత్ర హై–[ఇతి] ఐసా [జినాః] జిన [ప్రరూపయన్తి] ప్రరూపిత కరతే హైం.
టీకాః– యహాఁ, పరచారిత్రప్రవృతి బంధహేతుభూత హోనేసే ఉసే మోక్షమార్గపనేకా నిషేధ కియా గయా హై
[అర్థాత్ పరచారిత్రమేం ప్రవర్తన బంధకా హేతు హోనేసే వహ మోక్షమార్గ నహీం హై ఐసా ఇస గాథామేం దర్శాయా హై].
యహాఁ వాస్తవమేం శుభోపరక్త భావ [–శుభరూప వికారీ భావ] వహ పుణ్యాస్రవ హై ఔర అశుభోపరక్త
భావ [–అశుభరూప వికారీ భావ] పాపాస్రవ హై. వహాఁ, పుణ్య అథవా పాప జిస భావసే ఆస్రవిత హోతే హైం,
వహ భావ జబ జిస జీవకో హో తబ వహ జీవ ఉస భావ ద్వారా పరచారిత్ర హై– ఐసా [జినేంద్రోం ద్వారా]
ప్రరూపిత కియా జాతా హై. ఇసలియే [ఐసా నిశ్చిత హోతా హై కి] పరచారిత్రమేం ప్రవృత్తి సో బంధమార్గ హీ
హై, మోక్షమార్గ నహీం హై.. ౧౫౭..
-------------------------------------------------------------------------
రే! పుణ్య అథవా పాప జీవనే ఆస్రవే జే భావథీ,
తేనా వడే తే ‘పరచరిత’ నిర్దిష్ట ఛే జినదేవథీ. ౧౫౭.