కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
సాధనభావం నిశ్చయనయమాశ్రిత్య మోక్షమార్గప్రరూపణమ్. యత్తు పూర్వముద్రిష్టం తత్స్వపరప్రత్యయపర్యాయాశ్రితం భిన్నసాధ్యసాధనభావం వ్యవహారనయమాశ్రిత్య ప్రరుపితమ్. న చైతద్విప్రతిషిద్ధం నిశ్చయవ్యవహారయోః సాధ్య– సాధనభావత్వాత్సువర్ణసువర్ణపాషాణవత్. అత ఏవోభయనయాయత్తా పారమేశ్వరీ తీర్థప్రవర్తనేతి.. ౧౫౯.. -----------------------------------------------------------------------------
పర్యాయకే ఆశ్రిత, భిన్నసాధ్యసాధనభావవాలే వ్యవహారనయకే ఆశ్రయసే [–వ్యవహారనయకీ అపేక్షాసే] ప్రరూపిత కియా గయా థా. ఇసమేం పరస్పర విరోధ ఆతా హై ఐసా భీ నహీం హై, క్యోంకి సుర్వణ ఔర ౨
జినభగవానకీ] తీర్థప్రవర్తనా దోనోం నయోంకే ఆధీన హై.. ౧౫౯.. ------------------------------------------------------------------------- ౧. జిస నయమేం సాధ్య తథా సాధన భిన్న హోం [–భిన్న ప్రరూపిత కియే జాఏఁ] వహ యహాఁ వ్యవహారనయ హై; జైసే కి,
తత్త్వార్థశ్రద్ధాన [నవపదార్థసమ్బన్ధీ శ్రద్ధాన], తత్త్వార్థజ్ఞాన ఔర పంచమహావ్రతాదిరూప చారిత్ర వ్యవహారనయసే మోక్షమార్గ హై
క్యోంకి [మోక్షరూప] సాధ్య స్వహేతుక పర్యాయ హై ఔర [తత్త్వార్థశ్రద్ధానాదిమయ మోక్షమార్గరూప] సాధన స్వపరహేతుక
పర్యాయ హై.
౨. జిస పాషాణమేం సువర్ణ హో ఉసే సువర్ణపాషాణ కహా జాతా హై. జిస ప్రకార వ్యవహారనయసే సువర్ణపాషాణ సువర్ణకా
భావలింగీ మునికో సవికల్ప దశామేం వర్తతే హుఏ తత్త్వార్థశ్రద్ధాన, తత్త్వార్థజ్ఞాన ఔర మహావ్రతాదిరూప చారిత్ర నిర్వికల్ప
దశామేం వర్తతే హుఏ శుద్ధాత్మశ్రద్ధానజ్ఞానానుష్ఠాననకే సాధన హైం.
౩. తీర్థ=మార్గ [అర్థాత్ మోక్షమార్గ]; ఉపాయ [అర్థాత్ మోక్షకా ఉపాయ]; ఉపదేశ; శాసన. ౪. జినభగవానకే ఉపదేశమేం దో నయోం ద్వారా నిరూపణ హోతా హై. వహాఁ, నిశ్చయనయ ద్వారా తో సత్యార్థ నిరూపణ కియా
ప్రశ్నః– సత్యార్థ నిరూపణ హీ కరనా చాహియే; అభూతార్థ ఉపచరిత నిరూపణ కిసలియే కియా జాతా హై?
ఉత్తరః– జిసే సింహకా యథార్థ స్వరూప సీధా సమఝమేం న ఆతా హో ఉసే సింహకే స్వరూపకే ఉపచరిత నిరూపణ
ప్రకార జిసే వస్తుకా యథార్థ స్వరూప సీధా సమఝమేం న ఆతా హో ఉసే వస్తుస్వరూపకే ఉపచరిత నిరూపణ ద్వారా
వస్తుస్వరూపకీ యథార్థ సమఝ కీ ఓర లే జాతే హైం. ఔర లమ్బే కథనకే బదలేమేం సంక్షిప్త కథన కరనేకే లిఏ భీ
వ్యవహారనయ ద్వారా ఉపచరిత నిరూపణ కియా జాతా హై. యహాఁ ఇతనా లక్షమేం రఖనేయోగ్య హై కి – జో పురుష
బిల్లీకే నిరూపణకో హీ సింహకా నిరూపణ మానకర బిల్లీకో హీ సింహ సమఝ లే వహ తో ఉపదేశకే హీ యోగ్య
నహీం హై, ఉసీ ప్రకార జో పురుష ఉపచరిత నిరూపణకో హీ సత్యార్థ నిరూపణ మానకర వస్తుస్వరూపకో మిథ్యా
రీతిసే సమఝ బైఠేే వహ తో ఉపదేశకే హీ యోగ్య నహీం హై.