కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
సమ్యగ్దర్శనజ్ఞానచారిత్రసమాహిత ఆత్మైవ జీవస్వభావనియతచరిత్రత్వాన్నిశ్చయేన మోక్షమార్గః. అథ ఖలు కథఞ్చనానాద్యవిద్యావ్యపగమాద్వయవహారమోక్షమార్గమనుప్రపన్నో ధర్మాదితత్త్వార్థాశ్రద్ధానాఙ్గపూర్వ– గతార్థాజ్ఞానాతపశ్చేష్టానాం ధర్మాదితత్త్వార్థశ్రద్ధానాఙ్గపూర్వగతార్థజ్ఞానతపశ్చేష్టానాఞ్చ త్యాగోపాదానాయ ప్రారబ్ధ– వివిక్తభావవ్యాపారః, కుతశ్చిదుపాదేయత్యాగే త్యాజ్యోపాదానే చ పునః ప్రవర్తితప్రతివిధానాభిప్రాయో, యస్మిన్యావతి కాలే విశిష్టభావనాసౌష్ఠవవశాత్సమ్యగ్దర్శనజ్ఞానచారిత్రైః స్వభావభూతైః సమమఙ్గాఙ్గిభావ– పరిణత్యా -----------------------------------------------------------------------------
సమ్యగ్దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్ర ద్వారా సమాహిత హుఆ ఆత్మా హీ జీవస్వభావమేం నియత చారిత్రరూప హోనే కే కారణ నిశ్చయసే మోక్షమార్గ హై.
అబ [విస్తార ఐసా హై కి], యహ ఆత్మా వాస్తవమేం కథంచిత్ [–కిసీ ప్రకారసే, నిజ ఉద్యమసే] అనాది అవిద్యాకే నాశ ద్వారా వ్యవహారమోక్షమార్గకో ప్రాప్త హోతా హుఆ, ధర్మాదిసమ్బన్ధీ తత్త్వార్థ– అశ్రద్ధానకే, అంగపూర్వగత పదార్థోంసమ్బన్ధీ అజ్ఞానకే ఔర అతపమేం చేష్టాకే త్యాగ హేతుసే తథా ధర్మాదిసమ్బన్ధీ తత్త్వార్థ–శ్రద్ధానకే, అంగపూర్వగత పదార్థోంసమ్బన్ధీ జ్ఞానకే ఔర తపమేం చేష్టాకే గ్రహణ హేతుసే [–తీనోంకే త్యాగ హేతు తథా తీనోంకే గ్రహణ హేతుసే] వివిక్త భావరూప వ్యాపార కరతా హుఆ, ఔర కిసీ కారణసే గ్రాహ్యకా త్యాగ హో జానేపర ఔర త్యాజ్యకా గ్రహణ హో జానేపర ఉసకే ప్రతివిధానకా అభిప్రాయ కరతా హుఆ, జిస కాల ఔర జితనే కాల తక విశిష్ట భావనాసౌష్ఠవకే కారణ స్వభావభూత సమ్యగ్దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్రకే సాథ అంగ–అంగీభావసే పరిణతి ద్వారా
------------------------------------------------------------------------- ౧. వివిక్త = వివేకసే పృథక కిఏ హుఏ [అర్థాత్ హేయ ఔర ఉపాదేయకా వివేక కరకే వ్యవహారసే ఉపాదేయ రూప జానే
[సవికల్ప] జీవకో నిఃశంకతా–నిఃకాంక్షా–నిర్విచికిత్సాది భావరూప, స్వాధ్యాయ–వినయాది భావరూప ఔర
నిరతిచార వ్రతాది భావరూప వ్యాపార భూమికానుసార హోతే హైం తథా కిసీ కారణ ఉపాదేయ భావోంకా [–వ్యవహారసే
గ్రాహ్య భావోంకా] త్యాగ హో జానే పర ఔర త్యాజ్య భావోంకా ఉపాదాన అర్థాత్ గ్రహణ హో జానే పర ఉసకే
ప్రతికారరూపసే ప్రాయశ్చిత్తాది విధాన భీ హోతా హై.]
౨. ప్రతివిధాన = ప్రతికార కరనేకీ విధి; ప్రతికారకా ఉపాయ; ఇలాజ. ౩. విశిష్ట భావనాసౌష్ఠవ = విశేష అచ్ఛీ భావనా [అర్థాత్ విశిష్టశుద్ధ భావనా]; విశిష్ట ప్రకారకీ ఉత్తమ భావనా. ౪. ఆత్మా వహ అంగీ ఔర స్వభావభూత సమ్యగ్దర్శనజ్ఞానచారిత్ర వహ అంగ.