కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
సో చారిత్తం ణాణం దంసణమిది ణిచ్ఛిదో హోది.. ౧౬౨..
స చారిత్రం జ్ఞానం దర్శనమితి నిశ్చితో భవతి.. ౧౬౨..
ఆత్మనశ్చారిత్రజ్ఞానదర్శనత్వద్యోతనమేతత్.
యః ఖల్వాత్మానమాత్మమయత్వాదనన్యమయమాత్మనా చరతి–స్వభావనియతాస్తిత్వేనానువర్తతే, ఆత్మనా జానాతి–స్వపరప్రకాశకత్వేన చేతయతే, ఆత్మనా పశ్యతి–యాథాతథ్యేనావలోకయతే, స ఖల్వాత్మైవ చారిత్రం
-----------------------------------------------------------------------------
అన్వయార్థః– [యః] జో [ఆత్మా] [అనన్యమయమ్ ఆత్మానమ్] అనన్యమయ ఆత్మాకో [ఆత్మనా] ఆత్మాసే [చరతి] ఆచరతా హై, [జానాతి] జానతా హై, [పశ్యతి] దేఖతా హై, [సః] వహ [ఆత్మా హీ] [చారిత్రం] చారిత్ర హై, [జ్ఞానం] జ్ఞాన హై, [దర్శనమ్] దర్శన హై–[ఇతి] ఐసా [నిశ్చితః భవతి] నిశ్చిత హై.
టీకాః– యహ, ఆత్మాకే చారిత్ర–జ్ఞాన–దర్శనపనేకా ప్రకాశన హై [అర్థాత్ ఆత్మా హీ చారిత్ర, జ్ఞాన ఔర దర్శన హై ఐసా యహాఁ సమఝాయా హై].
జో [ఆత్మా] వాస్తవమేం ఆత్మాకో– జో కి ఆత్మమయ హోనేసే అనన్యమయ హై ఉసే–ఆత్మాసే
ఆచరతా హై అర్థాత్ స్వభావనియత అస్తిత్వ ద్వారా అనువర్తతా హై [–స్వభావనియత అస్తిత్వరూపసే పరిణమిత హోకర అనుసరతా హై], [అనన్యమయ ఆత్మాకో హీ] ఆత్మాసే జానతా హై అర్థాత్ స్వపరప్రకాశకరూపసే చేతతా హై, [అనన్యమయ ఆత్మాకో హీ] ఆత్మాసే దేఖతా హై అర్థాత్ యథాతథరూపసే -------------------------------------------------------------------------
తే జీవ దర్శన, జ్ఞాన నే చారిత్ర ఛే నిశ్చితపణే. ౧౬౨.
౧. స్వభావనియత = స్వభావమేం అవస్థిత; [జ్ఞానదర్శనరూప] స్వభావమేం ద్రఢరూపసే స్థిత. [‘స్వభావనియత అస్తిత్వ’కీ విశేష స్పష్టతాకే లిఏ ౧౪౪ వీం గాథాకీ టీకా దేఖో.]