సాధూహి ఇదం భణిదం తేహిం దు బంధో వ మోక్ఖో వా.. ౧౬౪..
సాధుభిరిదం భణితం తైస్తు బన్ధో వా మోక్షో వా.. ౧౬౪...
దర్శనజ్ఞానచారిత్రాణాం కథంచిద్బన్ధహేతుత్వోపదర్శనేన జీవస్వభావే నియతచరితస్య సాక్షాన్మోక్ష– హేతుత్వద్యోతనమేతత్. అమూని హి దర్శనజ్ఞానచారిత్రాణి కియన్మాత్రయాపి పరసమయప్రవృత్త్యా సంవలితాని కృశాను–సంవలితానీవ ఘృతాని కథఞ్చిద్విరుద్ధకారణత్వరూఢేర్బన్ధకారణాన్యపి -----------------------------------------------------------------------------
అన్వయార్థః– [దర్శనజ్ఞానచారిత్రాణి] దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్ర [మోక్షమార్గః] మోక్షమార్గ హై [ఇతి] ఇసలియే [సేవితవ్యాని] వే సేవనయోగ్య హైం– [ఇదమ్ సాధుభిః భణితమ్] ఐసా సాధుఓంనే కహా హై; [తైః తు] పరన్తు ఉనసే [బన్ధః వా] బన్ధ భీ హోతా హై ఔర [మోక్షః వా] మోక్ష భీ హోతా హై.
టీకాః– యహాఁ, దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్రకా కథంచిత్ బన్ధహేతుపనా దర్శాయా హై ఔర ఇస ప్రకార జీవస్వభావమేం నియత చారిత్రకా సాక్షాత్ మోక్షహేతుపనా ప్రకాశిత కియా హై.
యహ దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్ర యది అల్ప భీ పరసమయప్రవృత్తికే సాథ మిలిత హో తో, అగ్నికే సాథ
మిలిత ఘృతకీ భాఁతి [అర్థాత్ ఉష్ణతాయుక్త ఘృతకీ భాఁతి], కథంచిత్ విరుద్ధ కార్యకే కారణపనేకీ వ్యాప్తికే కారణ బన్ధకారణ భీ హై. ఔర జబ వే -------------------------------------------------------------------------
దృగ, జ్ఞాన నే చారిత్ర ఛే శివమార్గ తేథీ సేవవాం
–సంతే కహ్యుం, పణ హేతు ఛే ఏ బంధనా వా మోక్షనా. ౧౬౪.
౨౪౦
౧. ఘృత స్వభావసే శీతలతాకే కారణభూత హోనేపర భీ, యది వహ కించిత్ భీ ఉష్ణతాసే యుక్త హో తో, ఉససే
[కథంచిత్] జలతే భీ హైం; ఉసీ ప్రకార దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్ర స్వభావసే మోక్షకే కారణభూత హోనే పర భీ , యది వే
కించిత్ భీ పరసమయప్రవృతిసే యుక్త హో తో, ఉనసే [కథంచిత్] బన్ధ భీ హోతా హై.
౨. పరసమయప్రవృత్తియుక్త దర్శన–జ్ఞాన–చారిత్రమేం కథంచిత్ మోక్షరూప కార్యసే విరుద్ధ కార్యకా కారణపనా [అర్థాత్ బన్ధరూప
కార్యకా కారణపనా] వ్యాప్త హై.