కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
స తేన వీతరాగో భవ్యో భవసాగరం తరతి.. ౧౭౨..
సాక్షాన్మోక్షమార్గసారసూచనద్వారేణ శాస్త్రతాత్పర్యోపసంహారోయమ్.
సాక్షాన్మోక్షమార్గపురస్సరో హి వీతరాగత్వమ్. తతః ఖల్వర్హదాదిగతమపి రాగం చన్దననగ– సఙ్గతమగ్నిమివ సురలోకాదిక్లేశప్రాప్త్యాత్యన్తమన్తర్దాహాయ కల్పమానమాకలయ్య సాక్షాన్మోక్షకామో మహాజనః సమస్తవిషయమపి రాగముత్సృజ్యాత్యన్తవీతరాగో భూత్వా సముచ్ఛలజ్జ్వలద్దుఃఖసౌఖ్యకల్లోలం కర్మాగ్నితప్తకలకలోదభారప్రాగ్భారభయఙ్కరం భవసాగరముత్తీర్య, శుద్ధస్వరూపపరమామృతసముద్రమధ్యాస్య సద్యో నిర్వాతి..
-----------------------------------------------------------------------------
అన్వయార్థః– [తస్మాత్] ఇసలిఏ [నిర్వృత్తికామః] మోక్షాభిలాషీ జీవ [సర్వత్ర] సర్వత్ర [కిఞ్చిత్ రాగం] కించిత్ భీ రాగ [మా కరోతు] న కరో; [తేన] ఐసా కరనేసే [సః భవ్యః] వహ భవ్య జీవ [వీతరాగః] వీతరాగ హోకర [భవసాగరం తరతి] భవసాగరకో తరతా హై.
టీకాః– యహ, సాక్షాత్మోక్షమార్గకే సార–సూచన ద్వారా శాస్త్రతాత్పర్యరూప ఉపసంహార హై [అర్థాత్ యహాఁ సాక్షాత్మోక్షమార్గకా సార క్యా హై ఉసకే కథన ద్వారా శాస్త్రకా తాత్పర్య కహనేరూప ఉపసంహార కియా హై].
సాక్షాత్మోక్షమార్గమేం అగ్రసర సచముచ వీతరాగతా హై. ఇసలిఏ వాస్తవమేం ౧అర్హంతాదిగత రాగకో భీ, చందనవృక్షసంగత అగ్నికీ భాఁతి, దేవలోకాదికే క్లేశకీ ప్రాప్తి ద్వారా అత్యన్త అన్తర్దాహకా కారణ సమఝకర, సాక్షాత్ మోక్షకా అభిలాషీ మహాజన సభీ కీ ఓరసే రాగకో ఛోడకర, అత్యన్త వీతరాగ హోకర, జిసమేం ఉబలతీ హుఈ దుఃఖసుఖకీ కల్లోలేం ఊఛలతీ హై ఔర జో కర్మాగ్ని ద్వారా తప్త, ఖలబలాతే జలసమూహకీ అతిశయతాసే భయంకర హై ఐసే భవసాగరకో పార ఉతరకర, శుద్ధస్వరూప పరమామృతసముద్రకో అవగాహకర, శీఘ్ర నిర్వాణకో ప్రాప్త కరతా హై.
–విస్తారసే బస హో. జయవన్త వర్తే వీతరాగతా జో కి సాక్షాత్మోక్షమార్గకా సార హోనేసే శాస్త్రతాత్పర్యభూత హై. ------------------------------------------------------------------------- ౧. అర్హంంతాదిగత రాగ = అర్హంంతాదికీ ఓరకా రాగ; అర్హంతాదివిషయక రాగ; అర్హంతాదికా రాగ. [జిస ప్రకార
అత్యన్త అన్తరంగ జలనకా కారణ హోతా హై.]