౮
] పంచాస్తికాయసంగ్రహ
[భగవానశ్రీకున్దకున్ద
నారకతిర్యగ్మనుష్యదేవత్వలక్షణానాం గతీనాం నివారణత్వాత్ పారతంక్ర్యనివృత్తిలక్షణస్య నిర్వాణస్య
శుద్ధాత్మతత్త్వోపలమ్భరూపస్య పరమ్పరయా కారణత్వాత్ స్వాతంక్ర్యప్రాప్తిలక్షణస్య చ ఫలస్య సద్భావాదితి..
౨..
సమవాఓ పంచణ్హం సమఉ త్తి జిణుత్తమేహిం పణ్ణత్తం.
సో చేవ హవది లోఓ తత్తో అమిఓ అలోఓ ఖం.. ౩..
సమవాదః సమవాయో వా పంచానాం సమయ ఇతి జినోత్తమైః ప్రజ్ఞప్తమ్.
స చ ఏవ భవతి లోకస్తతోమితోలోకః ఖమ్.. ౩..
---------------------------------------------------------------------------------------------
[౧] ‘నారకత్వ’ తిర్యచత్వ, మనుష్యత్వ తథా దేవత్వస్వరూప చార గతియోంకా నివారణ’ కరనే కే
కారణ ఔర [౨] శుద్ధాత్మతత్త్వకీ ఉపలబ్ధిరూప ‘నిర్వాణకా పరమ్పరాసే కారణ’ హోనేకే కారణ [౧]
పరతంత్రతానివృతి జిసకా లక్షణ హై ఔర [౨] స్వతంత్రతాప్రాప్తి జిసకా లక్షణ హై –– ఐసే ౧ఫల
సహిత హై.
భావార్థః– వీతరాగసర్వజ్ఞ మహాశ్రమణకే ముఖసే నీకలే హుఏ శబ్దసమయకో కోఈ ఆసన్నభవ్య పురుష
సునకర, ఉస శబ్దసమయకే వాచ్యభూత పంచాస్తికాయస్వరూప అర్థ సమయకో జానతా హై ఔర ఉసమేం ఆజానే
వాలే శుద్ధజీవాస్తికాయస్వరూప అర్థమేం [పదార్థమేం] వీతరాగ నిర్వికల్ప సమాధి ద్వారా స్థిత రహకర చార
గతికా నివారణ కరకే, నిర్వాణ ప్రాప్త కరకే, స్వాత్మోత్పన్న, అనాకులతాలక్షణ, అనన్త సుఖకో ప్రాప్త
కరతా హై. ఇస కారణసే ద్రవ్యాగమరూప శబ్దసమయ నమస్కార కరనే తథా వ్యాఖ్యాన కరనే యోగ్య హై..౨..
గాథా ౩
అన్వయార్థః– [పంచానాం సమవాదః] పాఁచ అస్తికాయకా సమభావపూర్వక నిరూపణ [వా] అథవా [సమవాయః]
--------------------------------------------------------------------------
మూల గాథామేం ‘సమవాఓ’ శబ్ద హైే; సంస్కృత భాషామేం ఉసకా అర్థ ‘సమవాదః’ భీ హోతా హై ఔర ‘ సమవాయః’ భీ
హోతా హై.
౧. చార గతికా నివారణ [అర్థాత్ పరతన్త్రతాకీ నివృతి] ఔర నిర్వాణకీ ఉత్పత్తి [అర్థాత్ స్వతన్త్రతాకీ ప్రాప్తి]
వహ సమయకా ఫల హై.
సమవాద వా సమవాయ పాంచ తణో సమయ– భాఖ్యుం జినే;
తే లోక ఛే, ఆగళ అమాప అలోక ఆభస్వరూప ఛే. ౩.