౫౬
] పంచాస్తికాయసంగ్రహ
[భగవానశ్రీకున్దకున్ద
నీరూపస్వభావత్వాన్న హి మూర్తః. నిశ్చయేన పుద్గల–పరిణామానురూపచైతన్యపరిణామాత్మభిః, వ్యవహారేణ
చైతన్యపరిణామానురూపపుద్గలపరిణామాత్మభిః కర్మభిః సంయుక్తత్వాత్కర్మసంయుక్త ఇతి.. ౨౭..
కమ్మమలవిప్పముక్కో ఉడ్ఢం లోగస్స అంతమధిగంతా.
సో సవ్వణాణదరిసీ లహది సుహమణిందియమణంతం.. ౨౮..
కర్మమలవిప్రముక్త ఊర్ధ్వం లోకస్యాన్తమధిగమ్య.
స సర్వజ్ఞానదర్శీ లభతే సుఖమనిన్ద్రియమనంతమ్.. ౨౮..
-----------------------------------------------------------------------------
కర్మోంకే సాథ సంయుక్త హోనేసే ‘కర్మసంయుక్త’ హై, వ్యవహారసే [అసద్భూత వ్యవహారనయసే] చైతన్యపరిణామకో
అనురూప పుద్గలపరిణామాత్మక కర్మోంకే సాథ సంయుక్త హోనేసే ‘కర్మసంయుక్త’ హై.
భావార్థః– పహలీ ౨౬ గాథాఓంమేం షడ్ద్రవ్య ఔర పంచాస్తికాయకా సామాన్య నిరూపణ కరకే, అబ ఇస
౨౭వీం గాథాసే ఉనకా విశేష నిరూపణ ప్రారమ్భ కియా గయా హై. ఉసమేం ప్రథమ, జీవకా [ఆత్మాకా]
నిరూపణ ప్రారమ్భ కరతే హుఏ ఇస గాథామేం సంసారస్థిత ఆత్మాకో జీవ [అర్థాత్ జీవత్వవాలా], చేతయితా,
ఉపయోగలక్షణవాలా, ప్రభు, కర్తా ఇత్యాది కహా హై. జీవత్వ, చేతయితృత్వ, ఉపయోగ, ప్రభుత్వ, కర్తృత్వ,
ఇత్యాదికా వివరణ అగలీ గాథాఓంమేం ఆయేగా.. ౨౭..
గాథా ౨౮
అన్వయార్థః– [కర్మమలవిప్రముక్తః] కర్మమలసే ముక్త ఆత్మా [ఊర్ధ్వం] ఊపర [లోకస్య అన్తమ్]
లోకకే అన్తకో [అధిగమ్య] ప్రాప్త కరకే [సః సర్వజ్ఞానదర్శీ] వహ సర్వజ్ఞ–సర్వదర్శీ [అనంతమ్] అనన్త
[అనిన్ద్రియమ్] అనిన్ద్రియ [సుఖమ్] సుఖకా [లభతే] అనుభవ కరతా హై.
--------------------------------------------------------------------------
సౌ కర్మమళథీ ముక్త ఆత్మా పామీనే లోకాగ్రనే,
సర్వజ్ఞదర్శీ తే అనంత అనింద్రి సుఖనే అనుభవే. ౨౮.