PDF/HTML Page 2221 of 4199
single page version
prashna– hA, paN te bAdhA to nathI karatA ne? samAdhAna– bhAI! vartamAn (pragaT mokShamArgamAn) bAdhA nathI karatA; to paN te chhe to vighan (vighna) rUp. vartamAnamAn je rAg Avyo chhe te bAdhak nathI kemake gnAnadhArA ne karmadhArA bey ekasAthe hoy chhe; beyane ekasAthe rahevAmAn virodh nathI e vAt to AvI gaI chhe. ahAhA...! shuddha chaitanyasvarUpanA Ashraye vartamAn jeTalA samyagdarshan-gnAn-chAritranA pariNAm thayA chhe te gnAnadhArA chhe ane te ja kALe jeTalo rAg bAkI chhe tene nimitta tarIke-A bIjI chIj chhe em-mAtra jANavAmAn Ave chhe; mATe vartamAn vighan (vighna) nathI, chhatAn jeTalI paryAy rokAI gaI chhe teTalun to vighan chhe; kemake vartamAnamAn jeTalo rAg chhe te chhe to doSharUp. bhAI! vyavahAraratnatray paN doSharUp ja chhe. ahAhA...! chidAnandasvarUp bhagavAn AtmAnAn draShTi, gnAn ne ramaNatA-e traNeyanun ekatva pariNaman thavun te satyArtha eTale nishchay mokShamArga chhe ane te kALe je rAg hoy chhe te tatkAl bAdhak nathI topaN e svayam to doSharUp chhe ane gnAnI tenI nirjarA karI de chhe. samajANun kAI...? ahA agnAnIne to evun Undhun shalya paDI gayun chhe ke-A vyavahAr karavAthI nishchay thashe, vyavahAr nishchayanun kAraN chhe; paN bhagavAnano mArag bahu judo chhe bApA!
shun kIdhun? ke sadAy paramAtmasvarUp evA bhagavAn AtmAnA Ashraye je darshan- gnAn-chAritranI nirmaL ratnatrayarUp pariNati utpanna thaI te nishchay mokShamArga chhe ane te dharma chhe. AvA dharmanA AcharaNathI jene andar atIndriy AnandanI bharatI AvI chhe te dharmI chhe. AvA dharmI jIvanI ahIn vAt chAle chhe. kahe chhe-udayano upabhog traN prakArano hoy chhe-atIt, vartamAn ne bhaviShya. have e traNamAnthI pratham atIt upabhog to vItI gayo chhe, eTale ke bhUtakALano upabhog to vartamAn chhe nahi. mATe te parigrahabhAvane dhArato nathI. shun kahyun? ke bhUtakALano rAg to chAlyo gayo chhe, mATe te parigrahapaNe vartamAn chhe nahi. AvI vAt! have kahe chhe-
‘anAgat upabhog jo vAnchhavAmAn Avato hoy to ja parigrahabhAvane dhAre.’ juo, dharmIne-ke jene AnandanI dashA andar utpanna thaI chhe tene-bhaviShyanA koI paN upabhoganI vAnchhA nathI. bhAI! bhaviShyanA koI rAganA ke viShayanA bhoganI vAnchhA dharmIne hotI nathI. ahAhA...! tene to ek nirAkul AnandanA upabhoganI bhAvanA hoy chhe. bahu jhINo dharma prabhu! bhagavAn AtmA atIndriy Anandano rasakand prabhu chhe. tenA Ashraye jene paryAyamAn atIndriy Anandano svAd pragaT thayo chhe tene dharma pragaT thayo chhe ane te dharmI chhe. ‘siddha samAn sadA pad mero’-em Ave chhe ne? e to dravyasvabhAv hon, paryAy nahi. paryAyamAn to siddhapad tyAre pragaTe chhe ke jyAre paramAnandanI mUrti prabhu AtmAno paripUrNa Ashray siddha (pragaT) thAy chhe.
PDF/HTML Page 2222 of 4199
single page version
ahAhA...! Anand e AtmAno dharma chhe ne bhagavAn AtmA dharmI chhe. have te dharma (- guN, svabhAv) to trikAL chhe ane tenA Ashraye pragaT thayelo vartamAn Anand te vartamAn dharma chhe. AnandanI param-utkRuShTa dashA pragaTe te siddhapad chhe. lyo, Avun badhun samajavun paDashe hon; bAkI bahAramAn-dhULamAn to kAI nathI. bhAI! A samajyA vinA kalyAN nathI.
agnAnI em mAne chhe ke-vyavahAr karatAn karatAn-vrat, tap, bhakti ityAdi karatAn karatAn nishchay thashe. paN tenI e mAnyatA jUThI chhe, sAv viparIt chhe. are bhAI! shun rAg karatAn karatAn vItarAgatA thAy? na thAy. rAg karatAn karatAn vItarAg dashA thAy em mAnavun e to viruddha chhe. tadna viruddha chhe. ahIn kahe chhe-jene vartamAnamAn Anandano anubhav thayo chhe arthAt jene samyagdarshan-gnAn-chAritra-chAritra bhale vattun-ochhun ho- pragaT thayAn chhe tene bhUtakALano upabhog to chAlyo gayo hovAthI tenI vAnchhA nathI ane tethI teno ene parigrah paN nathI. tathA tene bhaviShyanA bhoganI paN vAnchhA nathI; kemake jene antaramAn Anandano anubhav vidyamAn chhe tene (anya) bhoganI vAnchhA kayAnthI Ave? ahA! bhAre vAt bhAI! A to ahIn nirjarA kone thAy chhe enI vAt kare chhe.
ahA! gnAnIne bhaviShyanA bhoganI paN vartamAn vAnchhA nathI. e to have pachhInI 216 mI gAthAmAn vedya-vedakabhAv dvArA vistArathI samajAvashe. vartamAn kAnkShA kare chhe te vedyabhAv chhe ane bhaviShyamAn bhogavavAno je bhAv Ave chhe tene vedakabhAv kahe chhe. to, vibhAvanI vartamAnamAn gnAnIne vAnchhA nathI ane bhaviShyamAn bhogavavAno je vibhAvabhAv chhe tenI paN gnAnIne vAnchhA nathI. bahu jhINI vAt chhe bhAI! Avun hoy to ThIk-em vAnchhA karavI te vedyabhAv chhe. te vedyabhAvanA kALe vedakabhAv chhe nahi kemake vartamAnamAn (vAnchhitano) anubhav to chhe nahi. ane jyAre vedakabhAv Ave chhe tyAre vedyabhAv-vAnchhA rahetI nathI. mATe gnAnIne vibhAvano vedya-vedakabhAv hoto ja nathI-em kahe chhe. A to gAthA 216 no upodghAt chhe ne? vistArathI A badhun 216 mI gAthAmAn Avashe. jhINI vAt chhe bhagavAn!
bhagavAn AtmA atIndriy gnAn ne AnandasvarUpanI mUrti prabhu chhe. tenI sanmukh thatAn Anand ne vItarAgI shAnti pragaTe chhe ane te mokShamArga chhe. ahA! AvA mokShamArgane prApta thavAthI jene atIndriy AnandanA rasano svAd antaramAn Avyo chhe tene, kahe chhe, bhUtakALano bhog to vartamAnamAn parigrahapaNe chhe nahi ane tene bhaviShyanI-bhaviShyanA bhoganI-vAnchhA nathI. A kAraNe tene bhUt ne bhaviShyano upabhog parigrahabhAvane dhArato nathI. ahAhA...! kahe chhe-bhaviShyano upabhog jo vAnchhavAmAn Ave to ja te upabhog parigrahabhAvane pAtra thAy chhe; paN bhaviShyanA
PDF/HTML Page 2223 of 4199
single page version
bhoganI to gnAnIne vAnchhA chhe nahi. mATe gnAnIne bhaviShyano upabhog parigrahabhAvane dhArato nathI. be (bhUt ne bhaviShya) nI vAt AvI. have...
prashna– A pAnchamA guNasthAnanI vAt chhe ne? samAdhAna– nA, A chothA guNasthAnanI vAt chhe. prashna– nidAn to pAnchame...? (pAnchamethI nathI hotun ne?) uttara– bhAI! chothe guNasthAnethI ja nidAn chhe nahi.
tattvArthasUtramAn Ave chhe ne? bhAI! tyAn to jene mithyAdarshan shalya, mAyA shalya ane nidAn shalyano-traNeno abhAv thayo chhe tene samyagdarshan thayun chhe ane tene antasthiratA vadhe tyAre vratano vikalpa hoy tyAre tene ‘vratI’ kahevAmAn Ave chhe. shun kahyun? vratI kone kahIe? ke jene mithyAdarshan gayun chhe, rAganI ruchi chhUTI gaI chhe, je vyavahAraratnatray hoy tenI paN jene ruchi nathI ane svasvarUpanA AnandanI ja jene ruchi chhe te mAyA, mithyAtva ne nidAn em traN shalyothI rahit samakitI chhe ane tene jyAre vratano vikalpa Ave chhe tyAre te vratI thAy chhe. samajANun kAI...? bhAI! mithyAtvAdi shalya hoy tene vrat hotAn nathI em vAt chhe.
ahAhA...! vrat kone hoy? ke jene mithyA shalyono nAsh thayo hoy tene vrat hoy chhe. mithyA shalyano nAsh kayAre thAy? ke par padArthanI kriyA hun karI shakato nathI, rAgathI-vyavahAraratnatrayanA rAgathI paN mane koI lAbh nathI, ek shuddha chaitanyasvarUp bhagavAn AtmAnA Ashraye ja mane lAbh (dharma) chhe Avun svAshraye gnAn-shraddhAn kare tyAre mithyA shalyano nAsh thAy chhe. ahA! svasanmukhatAnA pariNAm vinA samyagdarshan nahi ane samyagdarshan vinA koI vrat hotAn nathI. vyavahAraratnatray e parasanmukhatAnA pariNAm chhe, mATe tenA Ashraye samyagdarshan ke vItarAgatA pragaTatAn nathI. AvI vAt chhe.
arere! eNe anantakALamAn svadayA nathI karI! bhAI! rAganI utpatti na thavI te svadayA chhe. bhagavAn! paranI dayA to tun pALI shakato nathI ane paranI dayA pALavAno je bhAv thAy chhe te rAg chhe ane rAg chhe tethI te hinsAno bhAv chhe. AkarI vAt chhe bhAI! paN je bhAve tIrthankar nAmakarma bandhAy te bhAv paN aparAdh chhe, hinsA chhe. digambar sant shrI amRutachandrAchAryadeve shrI ‘puruShArthasiddhayupAy’mAn (chhand 44 mAn) Am kahyun chhe.
A samayasAr mUL kundakundAchAryanun chhe, ane enI TIkA shrI amRutachandrAchArye karI chhe. ahAhA...! te vanavAsI digambar santo bhagavAn kevaLInA keDAyato chhe. teo kahe chhe- bhagavAn! tun ek vAr sAmbhaLato kharo! ke je bhAvathI tIrthankar-gotra bandhAy
PDF/HTML Page 2224 of 4199
single page version
ke je bhAvathI AhArak sharIr bandhAy (AhArak sharIr AhArak RuddhidhArI munine hoy chhe) te bhAv aparAdh chhe kemake te rAg chhe, bandhanun kAraN chhe. ahA!! je bandhanun kAraN hoy te dharma kem hoy? dharma to abandh pariNAm chhe ane panchamahAvratAdinA pariNAm to Asrav-bandharUp chhe. mArag to Avo chhe bhAI! koI mAnI le ke ame mahAvrat pALIe chhIe te dharma chhe to em chhe nahi, kemake e to rAg chhe, chAritrano doSh chhe, chAritra to svarUpamAn ramavun te chhe. shrI kundakundAchAryanun pravachanasAr chhe ne? temAn ‘स्वरूपे चरणम् चारित्रम्’–svarUpamAn charavun te chAritra chhe em kahyun chhe. ahAhA...! chAritra kone kahIe? ke atIndriy AnandasvarUp bhagavAn AtmAmAn-sva-svarUpamAn ramavun, andar AnandanI keli karavI, ahAhA...! atIndriy Anandanun bhojan karavun enun nAm chAritra chhe.
ahIn kahe chhe-dharmI jIvane ek AnandanI ja bhAvanA chhe. ahAhA...! potAnI dashAmAn ek Anand pragaT karavAnI ja dharmIne bhAvanA chhe. juo, andar anantaguNasvarUp prabhu AtmAmAn ek ‘bhAv’ nAmanI shakti chhe. shun kahyun? ke jem AtmAmAn gnAnaguN chhe, AnandaguN chhe tem ‘bhAv’ nAmano paN temAn guN chhe. 47 shaktinA prakaraNamAn A vAt Ave chhe. have jene akhanD ekarUp chidrUp prabhu AtmAnun bhAn thayun chhe tene te bhAnamAn andar je bhAvashakti chhe tenI paN pratIti AvI chhe. to te bhAvashaktinun kArya shun chhe? to kahe chhe ke bhAvashaktinA kAraNe tene vartamAn koI nirmaL paryAy thAy, thAy ne thAy ja; karavI paDe em paN nahi, gajab vAt chhe bhAI! bhAvashaktino dharanAro guNI-prabhu AtmA shuddha ane bhAvashakti paN shuddha. ane tenun kArya shun? to enun kArya e chhe ke samaye samaye AtmAmAn nirmaL paryAy thAy ja chhe, hoy ja chhe.
shun kahyun? ke koI guN chhe to tenun kArya paN hoy ne? tenI paryAy hoy ne? to bhAvashaktinun kArya shun chhe? to kahe chhe-jene shakti ane shaktimAn prabhu AtmAnI pratIti thaI chhe tene samaye samaye thavAvALI nirmaL paryAy thayA vinA rahe ja nahi, thAy ja-e bhAvashaktinun kArya chhe. je rAg thAy tenI ahIn vAt nathI kemake bhAvashaktinun pariNaman to nirmaL pariNaman thavun te chhe; ane tyAre je malin pariNAm Ave chhe teno to te (gnAnI) gnAtA ja chhe. vaLI te malin pariNAmane jANavAvALI paryAy paN shuddha bhAvashaktinA kAraNe utpanna thAy ja chhe. jhINI vAt chhe bhAI! bhAvashaktinA kAraNe utpanna thayelI nirmaL paryAy, je prakArano rAg bAkI chhe tene jANatI sahaj potAthI utpanna thAy chhe. ahAhA...! shuddha pariNati karavI evun paN tyAn kayAn chhe? aho! santoe adbhut vAto karI chhe! ahA! jagatane nyAl karI dIdhun chhe!
PDF/HTML Page 2225 of 4199
single page version
ahAhA...! jene potAnI anant RuddhinI-AnandasvarUp, gnAnasvarUp, pavitratAsvarUp, svachchhatAsvarUp, prakAshasvarUp-em anantaguNasvarUp RuddhinI draShTi thaI chhe tene kahe chhe, bhUtakALano bhog rahyo nathI tethI teno tene parigrah rahyo nathI. ane bhaviShyanA bhoganI tene vAnchhA nathI kemake jyAn AnandasvarUp bhagavAn AtmA anubhavamAn Avyo tyAn tene bhoganI vAnchhA kem rahe? jene antaramAn atIndriy AnandanI bhAvanA uchhaLe chhe tene anya bhoganI vAnchhAthI shun kAm chhe? kAI nahi. have vartamAnanI vAt kare chhe-
‘ane je pratyutpanna upabhog te rAgabuddhie pravartato hoy to ja parigrahabhAvane dhAre.’
shun kahyun? ke vartamAn upabhog jo rAgabuddhie hoy to ja parigrahapaNAne pAme. paN gnAnIne to rAgano viyog chhe. ahAhA...! dharmI jIvane rAg Ave chhe kharo, paN tene rAgano viyog chhe, arthAt rAgano paryAyamAn sadbhAv nathI em kahe chhe. eTale shun? ke gnAnIne rAganI ruchi nathI, rAgano rAg nathI. tene rAg chhe paN draShTimAn teno viyog chhe kemake te hey chhe ne? gnAnIne rAg hey chhe tethI ‘rAg chhe nahi’-em kahyun chhe. tethI vartamAn upabhog dharmIne chhe nahi. A pramANe traNe kALano upabhog dharmIne hoto nathI em siddha thAy chhe. ahAhA...! trikALI bhagavAn jyAn najaramAn-anubhavamAn Avyo tyAn traNe kALanA bhoganI vAnchhA samApta thaI jAy chhe, rahetI nathI. visheSh e ja kahe chhe-
‘pratyutpanna karmoday-upabhog gnAnIne rAgabuddhie pravartato jovAmAn Avato nathI kAraN ke gnAnIne agnAnamay bhAv je rAgabuddhi teno abhAv chhe.’
juo, rAg shubh ho ke ashubh ho; gnAnInI draShTimAn to sarva rAgathI bhedagnAn thayun chhe. ahAhA...! dharmIne rAgathI bhedagnAn thayun chhe mATe tene rAgano rAg chhe nahi. mATe tene rAgano viyog chhe. juo, ‘वियोगबुद्धिए’–em pAThamAn chhe ne? chhe? bIjun pad chhe. ahAhA...! jene AnandanA-nirAkul AnandanA-rasano svAd Avyo te rAganI-dukhanI bhAvanA kem kare? vartamAnamAn rAg Avyo chhe paN temAn tene ekatva nathI. tethI vartamAn upabhog parigrahapaNAne pAmato nathI. ahAhA...! ‘rAg mAro chhe’ -em parigrahapaNAne pAmato nathI. ahA! Avo vItarAg mArag bApA! bahu sUkShma! ne bahu durlabh!
gnAnIne anantAnubandhI sambandhI rAg chhUTI gayo chhe ane te rAg chhUTI gayo chhe to tene rAgano viyog chhe em kahe chhe. gnAnIne rAg thAy chhe chhatAn tene rAgathI sambandh ja nathI em kahe chhe. rAgathI bhedagnAn karyun chhe ne! tethI rAg sAthe tene kAI sambandh nathI. ahA! AvI vAt ne AvI sUkShma vastu! vartamAnamAn to enI
PDF/HTML Page 2226 of 4199
single page version
vAt sAmbhaLavA maLavI paN mushkel chhe. jyAn tyAn vrat karo ne tap karo ne bhakti karo;-ne kalyAN thaI jashe-evI prarUpaNA chAle chhe. paN bhAI! evI mAnyatA mithyAtva chhe, evun shraddhAn mithyA shraddhAn chhe. shun rAganI kriyAthI AtmAnun kalyAN thAy? na thAy. AtmAnun kalyAN to ek vItarAgabhAvathI ja thAy chhe.
tyAre koI kahe chhe-te (rAganI kriyA) karatAn karatAn to thAy ne? samAdhAna– are bhAI! tun shun kahe chhe A? shun lasaN khAtAn khAtAn kastUrIno oDakAr Ave? na Ave. tem shun rAg karatAn karatAn vItarAgI samyagdarshan pragaT thAy? na thAy. bhAI! rAg karatAn karatAn thAy e to bhAre viparIt mAnyatA chhe. ahA! samyagdarshan vinA jeTalAn vrat, tap chhe te badhay bALavrat ne bALatap chhe. bhAI! AtmakalyANano mArga bahu judo chhe bApA!
ahIn kahe chhe-vartamAn karmoday-upabhog gnAnIne parigrahabhAvane dhArato nathI. kem? kemake tene emAnthI sukhabuddhi uDI gaI chhe. e to nirjarA adhikAranI (194 mI) gAthAmAn AvI gayun ke shAtA-ashAtAno uday niyamathI vedanamAn to Ave chhe ane tethI gnAnIne thoDI ashuddhatA thAy chhe; parantu te kharI jAy chhe mATe tene nirjarA kahe chhe. tem ahIn kahe chhe-gnAnIne k kashuddhatA chhe, paN rAgabuddhi chhUTI gaI chhe ane tethI te parigrahapaNAne pAmatI nathI. ahA! Avo mArga bahu sUkShma chhe bhAI!
kahe chhe-pratyutpanna karmoday-upabhog gnAnIne rAgabuddhie pravartato jovAmAn Avato nathI. ahAhA...! gnAnI, rAg mArun kartavya chhe em rAgabuddhithI vA rAgathI mane lAbh chhe, sukh chhe-em rAgamAn sukhabuddhithI pravartato jovAmAn Avato nathI. bahu sUkShma vAt chhe bhAI! ahA! AvI vAt bhagavAn jineshvaranA mArga sivAy bIje kayAny chhe nahi.
ahAhA...! jene nij svasamvedanagnAnamAn nirmaLAnandano nAth trikAL sachchidAnandasvarUp prabhu AtmA jaNAyo ane nirAkul Anandano svAd Avyo tene, ahIn kahe chhe, pUrvanA udayathI vartamAn je bhog chhe temAn rAgabuddhi nathI. to kevI rIte chhe? to kahe chhe-gnAnI temAn viyogabuddhie varte chhe. kem? to kahe chhe-kAraN ke agnAnamayabhAv je rAgabuddhi teno gnAnIne abhAv chhe. chhe? chhe andar? ahAhA...! rAgabuddhi chhe te agnAnamay bhAv chhe ane teno gnAnIne abhAv chhe.
juo, bhagavAn AtmA gnAnamay bhAv chhe, jyAre rAg agnAnamay bhAv chhe. kem? kemake rAgamAn gnAnamay bhAvano ansh nathI. gnAnasvabhAvI bhagavAn AtmAnI gnAnapariNatino
PDF/HTML Page 2227 of 4199
single page version
arthAt panchamabhAvanI pariNatino rAgamAn abhAv chhe mATe te agnAnamay bhAv chhe. agnAnamay bhAv eTale mAtra mithyAtvabhAv ja em nahi. hA, rAgane potAno mAne vA bhalo mAne te mithyAtva bhAv chhe ane te gnAnIne nathI. ane je dayA, dAn Adi rAgabhAv Ave chhe te paN agnAnamay bhAv chhe ane temAn gnAnI rAgabuddhie pravartato nathI mATe teno ene parigrah nathI em kahe chhe. ahAhA...! gnAnasampanna evo gnAnI, rAg ke je agnAnamay bhAv chhe teno parigrah, tenI pakaD kem kare? lyo, Avun badhun jhINun!
prashna– rAg to ek samayano chhe, to tene kevI rIte pakaDI shakAy? uttara– bhAI! rAg je samaye chhe te ja samaye, ‘te mAro chhe vA enAthI mane lAbh chhe’-em agnAnIne pakaD hoy chhe. pakaD to te ek samaye ja hoy, bIjA samaye nahi. pahelA samaye rAg Ave ne tene bIjA samaye pakaDavo em nathI. parantu gnAnIno upayog to svamAn vaLelo chhe ne? tethI tene ‘rAg mAro chhe’-em rAganI pakaD nathI em kahe chhe. ahAhA...! rAganA kALe gnAnIne to gnAnanI ne AnandanI pakaD chhe; parantu rAganI pakaD nathI. rAgane to teNe gnAnathI judo pADI dIdho chhe ane tethI gnAnIne nirjarA ja thAy chhe. AvI vAt chhe! have kahe chhe-
‘ane kevaL viyogabuddhie ja (heyabuddhie ja) pravartato te kharekhar parigrah nathI.’
joyun? gnAnIne rAg chhe to kharo, paN kevaL viyogabuddhie eTale heyabuddhie chhe. gnAnI rAgabuddhie pravartato nathI em pahelAn nAstithI kahyun ne have kevaL viyogabuddhie ja pravarte chhe em astithI kahe chhe. gnAnI (rAgamAn) heyabuddhie pravartamAn chhe kemake vyavahAraratnatrayano rAg paN potAnI chIj nathI em te mAne chhe. A pramANe kevaL heyabuddhie ja pravartamAn tene rAg kharekhar parigrah nathI. have Avo bhagavAnano mArag chhe; temAn bIjun shun thAy? (mArga to jem chhe tem chhe).
‘viyogabuddhi’ eTale shun? samajyA? eTale ke sambandhabuddhi nahi, paN viyogabuddhi, heyabuddhi kahe chhe-‘viyogabuddhie ja pravartato te kharekhar parigrah nathI. mATe pratyutpanna karmoday-upabhog gnAnIne parigrah nathI.’ ahAhA...! rAgamAn ekatvabuddhi nathI ane te kAraNe gnAnIne vartamAn je bhog chhe te parigrah nathI. have jyAn rAgano parigrah nathI tyAn paisA-baisA AdinA parigrahanI vAt to kayAny rahI gaI. samajANun kAI...? have kahe chhe-
‘je anAgat upabhog te to kharekhar gnAnIne vAnchhit ja nathI kAraN ke gnAnIne agnAnamay bhAv je vAnchhA teno abhAv chhe. mATe anAgat karmoday-upabhog gnAnIne parigrah nathI.’
PDF/HTML Page 2228 of 4199
single page version
shun kIdhun? ke gnAnIne anAgat nAm bhaviShyanA upabhoganI vAnchhA ja nathI, kemake tene bhaviShyamAn to vartamAn ekAgratAnI pUrNatArUp mokShanI ja vAnchhA chhe. gnAnIne agnAnamay bhAv je vAnchhA teno abhAv hovAthI anAgat karmoday-upabhog gnAnIne parigrahapaNun pAmato nathI. ahAhA...! jyAn rAgano tene parigrah nathI tyAn lakShmI, kIrti ke chakravartIno vaibhav mane ho evI pakaD to tene hoy ja kayAnthI? A pramANe gnAnIne traNakAL sambandhI upabhog parigrahapaNAne pAmato nathI.
‘atIt karmoday-upabhog to vItI ja gayo chhe.’ bhUtakALano upabhog to vartamAn chhe nahi. eTale te upabhogano parigrah gnAnIne nathI. vaLI,
‘anAgat upabhoganI vAnchhA nathI; kAraN ke je karmane gnAnI ahitarUp jANe chhe tenA AgAmI udayanA bhoganI vAnchhA te kem kare?
joyun? samakitI-gnAnI bhagavAn AtmAnA gnAn ne AnandanI bhAvanA kare ke rAganI? dharmIne anAgat upabhoganI vAnchhA nathI. jene te vartamAnamAn heyapaNe jANe tenI bhaviShyanA upabhog mATe kem vAnchhA kare? na kare.
prashna– e to ThIk; paN hamaNAn paisAnun dAn karIe, bhakti Adi karIe; dharma to pachhInA bhavamAn karIshun.
uttara– are bhAI! paisA shun tArA chhe? ane tenun dAn shun tun karI shake chhe? paisA to jaD, dhUL-mATI chhe ane te jaDanA chhe. e mArA chhe ane tenun dAn hun karI shakun chhun evI mAnyatA to mithyAtva chhe je vaDe sansAranI ja vRuddhi thAy chhe. have Avun mithyAtvanun sevan jyAn chhe tyAn have pachhIno bhav kevo hashe? vichAr kar bhAI! (dharma to pachhInA bhavamAn karIshun e to shekhachallIno vichAr chhe.)
prashna– parantu dAnathI k kdharma to thAy ne? uttara– dhULey dharma na thAy sAmbhaLane. dAn-AhAradAn, auShadhadAn, abhayadAn, gnAnadAn-shubhabhAv chhe ne enAthI puNya thAy chhe paN dharma nahi. bhAI! paradravyanA lakShe jeTalo bhAv thAy chhe te badhoy rAg chhe. ek svadravyanA lakShe ja vItarAgatA arthAt dharma thAy chhe. ahAhA...! trilokanAth tIrthankaradev em kahe chhe ke jyAre ame chhadmastha muni hatA tyAre amane koIe AhAr dIdho hato to tene shubhabhAv hato paN dharma nahIn; kemake paradravyanA Ashraye kayArey dharma thato nathI, ek svadravyanA Ashraye ja dharma thAy chhe-A mahAsiddhAnt chhe.
PDF/HTML Page 2229 of 4199
single page version
ahIn kahe chhe ke-gnAnIne anAgat upabhoganI vAnchhA nathI, kAraN ke je karmane gnAnI ahitarUp jANe chhe tenA AgAmI udayanA bhoganI vAnchhA te kem kare? na kare.
vaLI, ‘vartamAn upabhog pratye rAg nathI; kAraN ke jene hey jANe chhe tenA pratye rAg kem hoy?’ na ja hoy. have saravALo kahe chhe ke-‘A rIte gnAnIne je traNakAL sambandhI karmodayano upabhog chhe te parigrah nathI.’ gnAnIne gnAnanI-AnandanI ja bhAvanA chhe, rAganI bhAvanA nathI tethI traNakAL sambandhI upabhog gnAnIne parigrahapaNAne pAmato nathI. have kahe chhe-
‘gnAnI je vartamAnamAn upabhoganAn sAdhano bheLAn kare chhe te to pIDA sahI shakAtI nathI teno IlAj kare chhe-rogI jem rogano IlAj kare tem A, nabaLAIno doSh chhe.’
shun kahe chhe? ‘gnAnI je vartamAnamAn upabhoganAn sAdhano bheLAn kare chhe...’ bhAI! A to jarI nimittathI samajAvyun chhe ho; bAkI bAhya sAdhano koN bheLAn karI shake? te prakArano rAg Avyo chhe to ‘sAdhano bheLAn kare chhe’ em kahevAmAn Ave chhe. bAkI paradravyane koN ekatra karI shake? koI nahi; kemake paradravya to jaD svatantra pote potAthI pariName chhe.
juo, koI gnAnI puruSho hoy te vivAh Adi kare, chhatAn temAn je rAg chhe tene te dukharUp ne hey mAne chhe. e to rAgarUpI roganA IlAj tarIke tatkAl te upAy kare chhe paN temAn ene ekatvabuddhi nathI. shrI shAntinAth, shrI kunthunAth, shrI aranAth-e traNey tIrthankar bhagavAn traN gnAn ne kShAyik samakit laIne janmyA hatA. traNey chakravartI hatA, tIrthankar hatA ne kAmadev paN hatA. ahAhAhA...! 96 hajAr to strIo sAthe lagna karyAn hatAn. parantu te A rIte-rAgamAn heyabuddhie hon; rAganA ek anshane paN potAno mAnatA na hatA. mAtra rogano upachAr (IlAj) karatA hatA. kahyun ne ke-‘gnAnI je vartamAn upabhoganAn sAdhano bheLAn kare chhe te to pIDA sahI shakAtI nathI teno IlAj kare chhe- rogI jem rogano IlAj kare tem.’
rogI je rogano IlAj kare chhe tene te shun bhalo jANe chhe? shun te em mAne chhe ke nirantar rog rahejo ane teno IlAj paN kAyam karavAno rahejo jethI sau jovAvALA ghaNA mANaso nit AvatA rahe? rog hoy to mANaso jovA Ave ne? to shun rog ane teno IlAj kAyam rahe evI shun rogIne bhAvanA chhe? nA; tem dharmIne rAganA roganI pIDA chhe ane teno upabhog vaDe IlAj paN kare chhe, paN e badhun heyabuddhie. tene rAganI ke tenA upachAranI bhAvanA nathI. ahA! samakitI chakravartIne chhannu hajAr strIo sAthe krIDA karavAno rAg Avyo chhe ane
PDF/HTML Page 2230 of 4199
single page version
bahAramAn sAmagrI paN chhe, chhatA e sarvamAn tene heyabuddhi chhe, dukhabuddhi chhe, samajANun kAI...? bhAI! A to potAnI jUnI (mithyA) mAnyatAmAn mInDAn mUke to samajAy evun chhe. bAkI agnAnI to paisAnun dAn karyun eTale dharma thaI gayo em mAne chhe. paN emAn to dhULey dharma thato nathI sAmbhaLane.
koI lAkho-karoDo kharcha karIne be-pAnch mandiro banAve toy emAn dharma thAy em nathI. kem? kemake e to badho shubharAg chhe. te vaDe puNyabandh thashe, paN dharma nahi. tathA je mandiro bane chhe e to jaDanI kriyA jaDanA kAraNe bane chhe. shun te AtmAthI bane chhe? juo, A paramAgam mandir chhe ne? e to te samaye enI banavAnI kriyA hatI to te tenA kAraNe banyun chhe. teno banAvanAro koI bIjo (AtmA) chhe ja nahi. AvI vAt chhe.
A to thaI gayA pachhI Ap kaho chho? bhAI! thaI gayA pahelAn paN ame to A ja kahetA hatA. kAThiyAvADamAn pahelAn koI digambar mandir na hatun. tyAre paN A ja kahetA hatA. Aje 30 thI 3p mandir thaI gayA chhe. (atyAre paN A ja kahIe chhIe).
paN e to ApanA AdhAre thayAn ne? bhAI! e to em thavAnun hatun to thayun chhe. bAkI nimittathI kahevAy e judI vAt chhe. nimitta chhe te kAI parano kartA chhe? nimitta vastu chhe, paN nimitta (paranun) kartA nathI. koIne shubhabhAv thatAn bhagavAn nimitta ho, paN bhagavAn tenA shubhabhAvanA kartA nathI. AvI vAt bApA! tattvadraShTi bahu sUkShma chhe bhAI!
ahIn kahe chhe-‘gnAnI vartamAnamAn upabhoganAn sAdhano bheLAn kare chhe...’ ahA! A vAnchI agnAnI kahe chhe-juo! samakitI sAdhan ekaThAn kare chhe ke nahIn?
are bhAI! kaI apekShAe A lakhyun chhe e vichAr to kharo. asadbhUt vyavahArathI ane temAny upachArathI A kahyun chhe. asadbhUt upachAr ne asadbhUt anupachAr-em be prakAr chhe. temAn A asadbhUt upachAr vyavahAranayathI kathan chhe. AtmA karmane bAndhe chhe em kahevun te asadbhUt anupachAr chhe jyAre gnAnI sAmagrI bheLI kare chhe em kahevun te asadbhUt upachAr vyavahAranay chhe. bhAI! A to upachArano upachAr chhe. ahA! paN shun thAy? (jyAn apekShAthI artha na samaye tyAn shun thAy?)
ahAhA...! pote (AtmA) sadAy gnAnasvarUp chhe. te shun kare? shun rajakaNane kare? shun Ankhane pherave? shun pAmpaNane halAve? ke shun sharIrane chalAve? shun kare AtmA?
PDF/HTML Page 2231 of 4199
single page version
are bhAI! e badhI to jaDanI kriyA chhe. A vANI bolAy chhe te paN jaDanI kriyA chhe. temAn AtmAnun kAI kartavya nathI. AvI jene antaramAn draShTi thaI chhe e to gnAtAdraShTA thAy chhe. tene je rAg Ave chhe teno paN gnAtAdraShTA chhe. te sAdhano bheLAn kare chhe em kahevun e to upacharit asadbhUt vyavahAr chhe. kharekhar to ene sarva vikalpa prati heyabuddhi ja hoy chhe. kahyun ne ke chhannu hajAr rANIo sAthe lagna karavAnA pariNAm samakitI chakravartIne thatA hoy chhe paN temAn tene sukhabuddhi nathI paN heyabuddhi ja chhe.
prashna– to pachhI te lagna shun kAm kare? samAdhAna– paN tevo rAg AvyA vinA raheto nathI. te nabaLAIno doSh chhe. potAnI ashakti chhe eTale rAg Ave chhe paN temAn ene heyabuddhi ja chhe, upAdeyabuddhi nathI. gnAnI to rAgane rog samAn jANe chhe.
prashna– A je rog thAy chhe tene to DokaTar (-bIjA) maTADe chhe ne? samAdhAna– rog to ene gher rahyo. rogane ane AtmAne shun chhe? rog to sharIranI-jaDanI dashA chhe. bhAI! A sharIr chhe te jaD pudgalanI dashA chhe. sharIramAn roganun thavun te paramANuonI tevI dashArUpe thavAnI janmakShaN chhe, teno utpatti kAL chhe. tem roganun maTavun e paN sharIranA paramANuonI tevI dashA tenA kAraNe thAy chhe. temAn dAktaro shun kare? dhULamAny dAktaro rogane maTADI de nahi. (dAktar rogane maTADe chhe em kahevun e to nimittanun kathan chhe). AvI vAt chhe.
ahIn kahe chhe-jem rogI rogano upachAr kare chhe tem gnAnI nabaLAInA kAraNe je rAg Ave chhe teno IlAj kare chhe, paN heyabuddhie ja.
PDF/HTML Page 2232 of 4199
single page version
कुतोऽनागतमुदयं ज्ञानी नाकांक्षतीति चेत्–
तं जाणगो दु णाणी उभयं पि ण कंखदि कयावि।। २१६।।
तद्ज्ञायकस्तु ज्ञानी उभयमपि न कांक्षति कदापि।। २१६।।
have pUchhe chhe ke anAgat karmoday-upabhogane gnAnI kem vAnchhato nathI? teno uttar kahe chhe-
–e jANato gnAnI kadApi na ubhayanI kAnkShA kare. 216.
gAthArtha– [यः वेदयते] je bhAv vede chhe (arthAt vedakabhAv) ane [वेद्यते] je bhAv vedAy chhe (arthAt vedyabhAv) [उभयम्] te banne bhAvo [समये समये] samaye
[उभयम् अपि] te banne bhAvone [कदापि] kadApi [न कांक्षति] vAnchhato nathI.
TIkA– gnAnI to, svabhAvabhAvanun dhruvapaNun hovAthI, TankotkIrNa ek gnAyakabhAvasvarUp nitya chhe; ane je *vedh-vedak (be) bhAvo chhe teo, vibhAvabhAvonun utpanna thavApaNun ane vinAsh thavApaNun hovAthI, kShaNik chhe. tyAn, je bhAv kAnkShamAN (arthAt vAnchhA karanArA) evA vedyabhAvane vede chhe arthAt vedyabhAvane anubhavanAr chhe te (vedakabhAv) jyAn sudhImAn utpanna thAy tyAn sudhImAn kAnkShamAN (arthAt vAnchhA karanAro) vedyabhAv vinAsh pAmI jAy chhe; te vinAsh pAmI jatAn, vedakabhAv shun vede? jo em kahevAmAn Ave ke kAnkShamAN vedyabhAvanI pachhI utpanna thatA bIjA vedyabhAvane vede chhe, to(tyAn em chhe ke) te bIjo vedyabhAv utpanna thayA pahelAn ja te vedakabhAv nAsh pAmI jAy chhe; pachhI te bIjA vedyabhAvane koN vede? jo em kahevAmAn Ave ke vedakabhAvanI pachhI utpanna thato bIjo vedakabhAv tene vede chhe, to _________________________________________________________________
* vedya = vedAvAyogya. vedak = vedanAr, anubhavanAr.
PDF/HTML Page 2233 of 4199
single page version
वेद्यते न खलु कांक्षितमेव।
तेन कांक्षति न किञ्चन विद्वान्
सर्वतोऽप्यतिविरक्तिमुपैति ।।
(tyAn em chhe ke) te bIjo vedakabhAv utpanna thayA pahelAn ja te vedyabhAv viNasI jAy chhe; pachhI te bIjo vedakabhAv shun vede? A rIte kAnkShamAN bhAvanA vedananI anavasthA chhe. te anavasthAne jANato gnAnI kAI paN vAnchhato nathI.
bhAvArtha– vedakabhAv ane vedyabhAvane kALabhed chhe. jyAre vedakabhAv hoy chhe tyAre vedyabhAv hoto nathI ane jyAre vedyabhAv hoy chhe tyAre vedakabhAv hoto nathI. jyAre vedakabhAv Ave chhe tyAre vedyabhAv viNasI gayo hoy chhe; pachhI vedakabhAv kone vede? ane jyAre vedyabhAv Ave chhe tyAre vedakabhAv viNasI gayo hoy chhe; pachhI vedakabhAv vinA vedyane koN vede? AvI avyavasthA jANIne gnAnI pote jANanAr ja rahe chhe, vAnchhA karato nathI. ahIn pashna thAy chhe ke-AtmA to nitya chhe tethI te banne bhAvone vedI shake chhe; to pachhI gnAnI vAnchhA kem na kare? tenun samAdhAna– vedya-vedak bhAvo vibhAvabhAvo chhe, svabhAvabhAv nathI, tethI teo vinAshik chhe; mATe vAnchhA karanAro evo vedyabhAv jyAn Ave tyAn sudhImAn vedakabhAv (bhogavanAro bhAv) nAsh pAmI jAy chhe, ane bIjo vedakabhAv Ave tyAn sudhImAn vedyabhAv nAsh pAmI jAy chhe; e rIte vAnchhit bhog to thato nathI. tethI gnAnI niShphaL vAnchhA kem kare? jyAn manovAnchhit vedAtun nathI tyAn vAnchhA karavI te agnAn chhe.
have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe- shlokArtha[वेद्य–वेदक–विभाव–चलत्वात्]vedya-vedakarUp vibhAvabhAvonun chaL-paNun (asthirapaNun) hovAthI [खलु] kharekhar [कांक्षितम् एव वेद्यते न] vAnchhit vedAtun nathI; [तेन] mATe [विद्वान् किञ्चन कांक्षति न] gnAnI kAI paN vAnchhato nathI; [सर्वतः अपि अतिविरक्तिम् उपैति] sarva pratye ati viraktapaNAne (vairAgyabhAvane) pAme chhe.
bhAvArtha– anubhavagochar je vedya-vedak vibhAvo temane kALabhed chhe, temano meLAp nathI (kAraN ke teo karmanA nimitte thatA hovAthI asthir chhe); mATe gnAnI AgAmI kAL sambandhI vAnchhA shA mATe kare? 147.
PDF/HTML Page 2234 of 4199
single page version
have pUchhe chhe ke anAgat karmoday-upabhogane gnAnI kem vAnchhato nathI? shun kahe chhe? ke anAgat eTale bhaviShyanA bhogane gnAnI vartamAnamAn kem vAnchhato nathI-tenA uttararUp gAthA kahe chhe-
‘gnAnI to, svabhAvabhAvanun dhruvapaNun hovAthI, TankotkIrNa ek gnAyak-bhAvasvarUp nitya chhe;...’
shun kahyun? ke bhagavAn AtmA dhruv-dhruv-dhruv evA ek svabhAvabhAvarUp gnAyakabhAvasvarUp nitya chhe. gnAnInI draShTi AvA ek trikALI dhruv gnAyakasvabhAvamAn sanlagna chhe. ahAhA...! gnAnIne ek dhruv svabhAvabhAvanI akhanD ek gnAyakabhAvanI ekAgratAnI bhAvanA hoy chhe. tethI gnAnI to svabhAvabhAvanun dhruvapaNun hovAthI TankotkIrNa ek gnAyakabhAvasvarUp nitya chhe.
have kahe chhe-‘ane je vedya-vedak (be) bhAvo chhe teo, vibhAvabhAvonun utpanna thavApaNun ane vinAsh thavApaNun hovAthI, kShaNik chhe.’
juo, vedya eTale ke ichchhA karanAro bhAv ane vedak eTale ke anubhavavA lAyakano bhAv. ahIn kahe chhe-A banne bhAvo vibhAvabhAvo chhe ane teo utpAd- vyayasvarUp hovAthI kShaNik chhe. eTale shun? ke vartamAn je ichchhA thaI ke ‘hun Ane bhogavun’ te ichchhAkALe-vedyakALe bhogavavAno kAL nathI. ahAhA...! ichchhAkALe-vedyakALe bhogavavAno kAL nathI ane bhogavavAno kAL Ave tyAre vedya-ichchhAno kAL nathI kemake ichchhAno kAL tyAre vyatIt thaI gayo chhe. samajANun kAI...?
pharIne- shun kahe chhe? ke dharmInI draShTimAn to dhruv svabhAvabhAv TankotkIrNa ek gnAyakabhAv rahelo chhe. ane vartamAnamAn te jene ichchhe chhe te vastu-vedanalAyak vastu tatkAL to chhe nahi tathA jyAre vedanalAyak vastu Ave chhe tyAre vedya je ichchhA thaI hatI te hotI nathI. mATe gnAnI kAI ichchhato nathI.
ahA! dharmIne vedya-vedakabhAvanI bhAvanA kem nathI? to kahe chhe-dharmInI draShTi ek nitya dhruvasvabhAv upar rahelI chhe; tem ja vartamAn kAnkShamAN je vedyabhAv ke Ane bhogavun-paisAne bhogavun, strIne bhogavun, makAnane bhogavun-Avo je vedyabhAv tenA kALe vedak vastu-paisA, strI, makAn-chhe nahi ane jyAre vedak vastuno (paisA
PDF/HTML Page 2235 of 4199
single page version
Adino) anubhav kAL Ave chhe tyAre te kALe vedya je ichchhA teno kAL nathI kemake banne bhAvo kShaNik chhe. Am hotAn ichchhA pramANe vedAtun nathI. mATe dharmIne vedya-vedakabhAvanI bhAvanA nathI. ahA! Avun jhINun chhe!
hA, agnAnIne paN Avun to ghaNI vakhat bane chhe? shun bane chhe? ke jyAre ichchhA thAy tyAre bhogavavAnI vastu na hoy ane bhogavavAno kAL Ave tyAre ichchhA na hoy.
are bhAI! ahIn agnAnInI kayAn vAt chhe? vartamAnamAn bhogavavAyogya vastuno jog nathI mATe to agnAnI ichchhA kare chhe ane jyAre te vastu Ave chhe tyAre te ichchhA to chAlI gaI hoy chhe. chhe to Am, chhatAn agnAnI to ichchhA karyA ja kare chhe. ahIn to gnAnI kem ichchhA karato nathI, gnAnIne kem vedya-vedakabhAvanI-vibhAvanI bhAvanA nathI e vAt kare chhe. samajANun kAI...!
juo, TIkAmAn pahelAn vedya chhe ane pachhI vedak chhe. paN pAThamAn (gAthAmAn) वेददि वेदिज्जदि–em pahelo bol vedak ane pachhIno bol vedya chhe. paN e to gAthAnA padone meLavavA em kahyun chhe. teno kharo artha to em chhe ke pahelAn vedya chhe ane pachhI vedak chhe. वेददि arthAt anubhavavAlAyakano kAL ane वेदिज्जदि eTale vedavAnI ichchhA-Am (pahelAn vedak ne pachhI vedya) pAThamAn chhe. pATh to padya chhe ne! eTale padyamAn bandh bese tem pAThamAn kahyun chhe. bAkI TIkAmAn jem artha karyo chhe tem pahelAn vedya ne pachhI vedak chhe.
A k kichchhA thAy ke-strI hoy to ThIk, dIkaro hoy to ThIk, ATalA paisA thAy to ThIk-ahAhA...! AvI je ichchhA-kAnkShamAN bhAv te vedya chhe; ane te to kShaNik chhe kemake te utpAd-vyayarUp vibhAvabhAv chhe. have jyAre vedavAyogya Ave arthAt jyAre strI, dIkaro ke paisAno jog Ave tyAre te ichchhAno-vedyano kAL hoto nathI, ichchhAno vyay thaI gayo hoy chhe. bhAI! gAthA alaukik chhe! shAntithI dhIraj rAkhIne sAmbhaLavun. shun kahe chhe? ke hun amuk chIjane bhogavun em jyAre bhogavavAnI vAnchhA chhe tyAre te chIj nathI; kemake jo te chIj hoy to tenI ichchhA kem thAy? ane jyAre te chIjano jog maLyo, bhogavavAno kAL Avyo tyAre ichchhAno je kAL hato te to chAlyo gayo. matalab ke chIjane ichchhe chhe te vakhate vedan nathI ane vedananA kALe je ichchhA hatI te ichchhA nathI; kemake ichchhA kShaNik chhe. e to kahyun ne ke-‘je vedya-vedakabhAvo chhe teo, vibhAvabhAvonun utpanna thavApaNun ane vinAsh thavApaNun hovAthI, kShaNik chhe.’ jhINI vAt chhe bhAI! jarA dhImethI samajavun. gAthA ja evI jhINI chhe ne!
PDF/HTML Page 2236 of 4199
single page version
ahIn kahe chhe-ek dhruv svabhAvabhAv nij gnAyakabhAvasvarUp bhagavAn AtmAnun jene antaramAn bhAn thayun chhe evA gnAnIne par padArthane bhogavavAnI AkAnkShAno vedyabhAv hoto nathI. kem? kemake te ichchhA karavI nirarthak chhe; kAraN ke ichchhA kALe (ichchhelI) vastu chhe nahi ane jyAre vastu Ave chhe tyAre te prakAranI ichchhA hotI nathI. ahA! agnAnI ichchhe chhe te kALe vastu nathI ane vastunA bhogavavA kALe vyay pAmI gaI hoy chhe. mATe agnAnI je ichchhA kare chhe te niShphaL, nirarthak chhe. ‘shrImad rAjachandra’mAn Ave chhe ne ke-
‘kayA ichchhat khovat sabai, hai ichchhA dukhamUL.’ shun ichchhavun? ichchhAyelAnI (te kALe) prApti tethI nathI, ichchhAkALe vedan (vastuno bhogavaTo) nathI. mATe ichchhA nirarthak chhe, dukhamUL chhe. Avo jhINo mArga vItarAgano! agnAnI to ‘dayA te dharma’-em mAne chhe, paN bhAI! vItarAgano mArag bahu judo chhe.
prashna– to dayA te dharma chhe, samvar-nirjarAnun kAraN chhe em shAstramAn Ave chhe ne? uttara– hA, shAstramAn Ave chhe; ‘dayA vishuddho dharma’-em Ave chhe, paN te kayA nayanun vachan chhe? ane te kaI dayA? jo svadayA hoy to te shuddhopayogarUp dharma chhe ane evA dharmIne sahakArI paradayAno shubharAg hoy chhe tene vyavahArathI dharma kahe chhe. (paN paradayAne ja koI dharma mAne to te yathArtha nathI).
vAt to AvI chhe bApu! temAn bIjun shun thAy? are! shubhabhAvanI kriyAthI puNyabandh thAy ane enAthI samvar-nirjarA paN thAy-em mAnanArA agnAnIoe to vItarAg mArgane pInkhI nAkhyo chhe! are bhagavAn! A shun kare chhe tun bApu! puruShArthasiddhayupAyamAn to evI chokhkhI vAt karI chhe ke-je anshe rAg te anshe bandh ane je anshe samyagdarshan-gnAn-chAritra te anshe abandh. AvI chokhkhI vAt to chhe prabhu! pachhI shubhabhAv vaDe samvar-nirjarA thAy e vAt kayAn rahI?
ahIn kahe chhe-gnAnI ke jene dhruv ek nitya gnAyakasvabhAvI bhagavAn AtmAno Adar thayo chhe te, anitya ane kShaNavinAshI evA vibhAvabhAvano Adar karato nathI. tathA tenI ichchhA karato nathI. kem ichchhA karato nathI? kemake je vAnchhA-kAnkShamAN vedyabhAv hoy chhe te to kShaNik chhe eTale kShaNamAn nAsh pAmI jAy chhe arthAt jyAre vedanano kAL Ave chhe tyAre to te nAsh pAmI gayo hoy chhe. mATe te kone vede? ichchhA vakhate ichchhAyelo padArtha tyAn chhe nahi ane padArthane bhogavavAnA kALe ichchhA chhe nahi, jene vedavun hatun teno bhAv nathI. aho! A to koI gajab vAt chhe! shun shailI chhe! digambar santonI samajAvavAnI koI ajab shailI chhe!!
PDF/HTML Page 2237 of 4199
single page version
ahAhA...! dharmIne to, svabhAvabhAvanun dhruvapaNun hovAthI, dhruv ek gnAyakasvabhAv upar ja draShTi chhe. gRuhasthAshramamAn rahyA chhatAn samakitIne, svabhAvabhAvanI dhruvatAne laIne akhanD ek gnAyakabhAvano ja Ashray hoy chhe. te kAraNe vibhAvabhAvarUp vedya-vedakabhAvo ke jemanun utpanna thavun ne nAsh thavun evun kShaNikapaNun lakShaN chhe tene dharmI kem ichchhe? (na ja ichchhe). ahAhA...! samakitI chha khanDanA rAjyanA vaibhavamAn hovA chhatAn tene chha khanDanA vaibhav prati ke hajAro strInA viShayamAn ramavA prati bhAvanA nathI, ichchhA nathI; kemake te jANe chhe ke jyAre ichchhA chhe tyAre bhogavavAno kAL nathI ane bhogavavAnA kALe te ichchhA nAsh pAmI gaI hoy chhe. AvI nirarthak vAnjhaNI ichchhA gnAnI kem kare? agnAnI AvI nirarthak ichchhA karyA kare chhe. agnAnI karo to karo; gnAnI to nitya ek gnAyakabhAvane chhoDIne kShaNik nirarthak bhAvonI bhAvanA karato nathI, Avo jhINo mArag vItarAgano! kadI sAmbhaLavA na maLyo hoy eTale ThekaDI kare ke ‘A to nishchayanI vAt chhe, nishchayanI vAt chhe!’ paN ethI prabhu! tane lAbh nahi thAy hon. A nishchayanI vAt chhe eTale ja satya vAt chhe.
prashna– to shun gnAnI bhog bhogave chhe chhatAn tene bhoganI ichchhA nathI? uttara– are bhAI! te kaI apekShAe vAt chhe? gnAnIne rAgamAn-bhogamAn ras UDI gayo chhe; chhatAn tene je rAg-bhog hoy chhe-Ave chhe tene te jher samAn jANe chhe. (tethI tene bhoganI ichchhA nathI em kahyun chhe). e to pahelAn A adhikAramAn (kaLash 13p mAn) AvI gayun chhe ke gnAnI sevak chhatAn asevak ja chhe. bhAI! Avo mArag vItarAg sivAy bIje kayAny nathI. aho! digambar santoe to kevaLInAn peT kholIne mUkayAn chhe. ahA! bhagavAn kundakundanI ek ek gAthA apAr UnDapathI bharelI chhe.
ahAhA...! ichchhAkAL ane bhogavavAno kAL-e beno meL khAto nathI. mATe evI ichchhA koN (gnAnI) kare?
prashna– paN ichchhA vakhate padArtha hoy evun bane ke nahi? samAdhAna– evun traNakALamAn bane nahi; kemake jo ichchhA vakhate padArtha hoy to ichchhA shun kAm thAy? ichchhA e ek samayanI paryAy chhe ane te ek samayanI ichchhA vedya-kAnkShamAN chhe. kAnkShamAN nAm ‘mAre A joIe,’ ‘hun Ane bhogavun.’ AvI ichchhAno kAL kShaNik chhe. mATe jyAre chIj AvI jAy chhe tyAre ichchhAno kAL hoto nathI. tethI te ichchhA nirarthak jAy chhe. samajANun kAI...?
prashna– hA; paN pahelAn (gAthA 21p nA bhAvArthamAn) to em Avyun ke ‘gnAnI je vartamAnamAn upabhoganAn sAdhano bheLAn kare chhe te to pIDA sahI shakAtI nathI teno ilAj kare chhe.’ to A kevI rIte chhe?
PDF/HTML Page 2238 of 4199
single page version
samAdhAna– bhAI! vartamAn je rAg thayo chhe tene gnAnI potAnAthI bhinna ja jANe chhe; chhatAn rAg chhe, khasato nathI to upabhoganI sAmagrI arthAt rAgane bhogavavAnAn je sAdhano je sanyogamAn Ave chhe te par tenun lakSha jAy chhe to ‘te sAmagrI bheLI kare chhe- jem rogI auShadhathI IlAj kare chhe tem’-em kahyun chhe. parantu bhAI! te rAgane ne IlAjane-beyane, teo potAnA nitya svabhAvabhUt nahi hovAthI, nirarthank ja jANe chhe. samajANun kAI...?
ek bAju kahe ke gnAnIne vibhAvabhAvarUp je vedya-vedakabhAvo tenI bhAvanA-ichchhA nathI ane vaLI kahe ke gnAnIne rAg Ave chhe ane tenA IlAjarUpe te upabhog sAmagrIne bheLI kare chhe! bhAre vichitra vAt! bhAI! e to rAg tUTato nathI, bIjI rIte samAdhAn thatun nathI to sanyogamAn AvelI sAmagrI par tenun lakSha jAy chhe parantu temAn tene honsh nathI, bhogamAn ke rAgamAn tene ras nathI. te to rAgane jher samAn ja jANe chhe. tethI te sAmagrI bheLI karato jaNAy chhatAn tene vedyabhAv chhe ane vedakabhAv chhe em chhe nahi. AvI vAt chhe!
jemake-koIe ichchhA karI ke pAnch lAkh hoy to ThIk, have te vakhate pAnch lAkh chhe nahi ane jyAre pAnch lAkh thAy chhe tyAre pahelAn je ichchhA karI hatI te ichchhAno kAL vilIn thaI gayo hoy chhe; chAlyo gayo hoy chhe. mATe ichchhA karavI khAlI nirarthak chhe em jANato gnAnI ichchhA karato nathI.
prashna– parantu jyAre pAnch lAkh Ave ane bIjI navI ichchhA kare tyAre to pAnch lAkh chhe ne?
samAdhAna– are bhAI! e to agnAnI kartA thaIne ichchhA karyA kare chhe; parantu gnAnIne tevun (kartA thaIne ichchhA karavI evun) kayAn chhe? nishchayathI gnAnI ichchhA karato ja nathI. tene ichchhA-rAg AvI jAy chhe e bIjI vAt chhe. e to AgaL kahevAI gayun ke ichchhAnA vakhate-rAganA vakhate gnAnI rAgane rog tarIke jANe chhe. e to auShadhanI jem tene je upabhoganI sAmagrI chhe tenA upar enun lakSha jAy chhe ke ‘A sAmagrI chhe’-bas. paN tene e kShaNik vibhAvanun-ichchhAnun svAmitva nathI. ahAhA...! te kShaNik vibhAvano- ichchhAno ke bhogano svAmI nathI, kartAy nathI-em ahIn kahevun chhe. bahu jhINun chhe bApu! bhAI! A kAI vAd-vivAdano viShay nathI. jene antaramAn dharmanI-vItarAgatAnI jignAsA chhe tene mATe A vAt chhe.
have kahe chhe-‘tyAn, je bhAv kAnkShamAN (arthAt vAnchhA karanArA) evA vedyabhAvane vede chhe arthAt vedyabhAvane anubhavanAr chhe te (vedakabhAv) jyAn sudhImAn utpanna thAy
PDF/HTML Page 2239 of 4199
single page version
tyAn sudhImAn kAnkShamAN (arthAt vAnchhA karanAro) vedyabhAv nAsh pAmI jAy chhe; te vinAsh pAmI jatAn, vedakabhAv shun vede?’
shun kahe chhe? ke vAnchhA karanAro vedyabhAv thAy chhe te kayAn sudhI? ke jyAn sudhI vedakabhAv utpanna na thAy tyAn sudhI. jyAn vedakabhAv utpanna thayo tyAn kAnkShamAN vedyabhAv vinAsh pAmI jAy chhe. ahAhA...! je vedyabhAv chhe te vedyabhAvane anubhavanAr arthAt je vedavAyogya chhe tene anubhavanAr vedakabhAv jyAn sudhImAn utpanna thAy chhe tyAn sudhImAn to kAnkShamAN vedyabhAv vinAsh pAmI jAy chhe. chhe? sAme pATh chhe ne? (jarI jINun chhe mATe) jarI dhImethI dhyAn daIne sAmbhaLavun. A to dharmakathA chhe, A kAI laukik vArtA nathI.
are! eNe A koI di’ sAmbhaLyun nathI! ahIn shun siddha karavun chhe? ke kAnkShamAN bhAv-vedyabhAv vakhate vedan karavA yogya sAmagrI nathI ane tethI te vakhate vedakabhAv nathI; ane jyAre sAmagrI AvI ne vedakabhAv thayo tyAre vedyabhAv raheto nathI. Am te beno meL khAto nathI. mATe gnAnI tene ichchhato nathI.
prashna– paN jo meL khAy to to ichchhe kharo ne? uttara– parantu bhAI! beno meL kadI khAto ja nathI. vartamAn bhAvane bhaviShyanA bhAvano-beno meL khAto ja nathI em kahe chhe. e kShaNik vibhAvabhAvo chhe ne? tethI tethI beno meL khAto ja nathI; tethI gnAnI vAnchhA karato nathI.
ahAhA...! gnAnI kAI ichchhato kem nathI? to kahe chhe ke-je bhAv kAnkShamAN evA vedyabhAvane vede chhe te vedanAro-anubhavanAro vedakabhAv jyAn sudhImAn utpanna thAy tyAn sudhImAn kAnkShamAN (vAnchhA karanAro) vedyabhAv vinAsh pAmI jAy chhe. jemake vedavAyogya bhAv Avyo ke mAre A kanyA sAthe lagna karavAn chhe ne tenI sAthe ramavun chhe; parantu te samaye to teno prasang nathI ane jyAre prasang Avyo tyAre pahelI ichchhAno je kAL hato te chAlyo gayo chhe. tethI, have pAchhI bIjI ichchhA thashe. ahA! Am ichchhAnun nirarthakapaNun jANIne gnAnI to sarva parabhAvanI vAnchhA chhoDIne nij nirAkul AnandasvabhAvanA vedananI bhAvanAmAn ja rahe chhe. ahAhA...! gnAnIne to potAnA svabhAvanun ja vedya-vedak chhe em ahIn kahe chhe. ahAhA...! gnAnIne AnandanI anubhUtinun vedya-vedak chhe, paranun vedya-vedakapaNun chhe nahi.
ahAhA...! juo to kharA! traN gnAnanA dhArI ane kShAyik samakitI tIrthankaro (gRuhastha dashAmAn, chakravartI paN hoy to) 96000 strIo paraNe chhe. to paN, ahIn kahe chhe, tene bhogavavAnI ichchhA nathI. gajab vAt chhe bhAI! vachche rAg AvI jAy chhe to paN tene teo ichchhatA nathI, arthAt teo te rAganA svAmI thatA nathI; kemake
PDF/HTML Page 2240 of 4199
single page version
temanI bhAvanA to nirantar svabhAvasanmukhatAnI ja rahelI chhe. jyAre agnAnI nirantar ichchhAo karyA ja kare chhe A enun agnAn chhe, mUDhatA chhe.
shun kahe chhe? ke jyAre kAnkShamAN (vAnchhA karanAro) vedyabhAv chhe tyAre bhogavavAnA bhAvano-vedakabhAvano kAL nathI ane jyAre bhogavavAnA bhAvano kAL Ave chhe tyAn sudhImAn kAnkShamAN (vAnchhA karanAro) vedyabhAv vinAsh pAmI gayo hoy chhe; have te vinAsh pAmI jatAn vedakabhAv shun vede? eTale shun? ke ichchhAno je kAL hato te to gayo, to have vedakabhAv-bhogavanAro bhAv tene kevI rIte vede? arthAt teNe je ichchhelo bhAv hato te have kayAn rahyo chhe ke tene vede? ahA! Avun bahu jhINun paDe paN A samajavun paDashe hon; khAs phurasad laIne samajavun paDashe. are! Avun manuShyapaNun maLyun ane jo emAn tattvadraShTi nahi kare to te eLe jashe. ahA! jem IyaL ityAdi avatAr eLe gayA tem tattvadraShTi vinA A avatAr paN eLe jashe bhAI!
ahA! mANasane (ekAntano) pakSha thaI jAy chhe ne? eTale potAnI vAtane siddha karavA te shAstramAnthI gotI-gotIne vAto kADhe chhe. paN bhAI! shAstramAn kayA nayathI kahelun chhe e to jANavun joIshe ne? ahA! agnAnI potAnA (mithyA, ekAnt) abhiprAy sAthe shAstrano meL besADavA jAy chhe paN te meL kem bese? bApu! satya to A chhe ke tAre shAstrano abhiprAy andar besADavo paDashe; nahi to manuShyapaNun eLe jashe bhAI!
ahIn kahe chhe-te (vAnchhA karanAro bhAv) vinAsh pAmI jatAn vedakabhAv shun vede? ahA! agnAnI je padArthane ichchhe chhe, ichchhAkALe te padArtha to chhe nahi; jo te hoy to te ichchhe ja kem? ane jyAre te padArtha Ave chhe tyAre olI ichchhAno je kAL hato ke ‘Ane hun vedun’ e to raheto nathI. mATe je vedya chhe te vedANun nathI, vedAtun nathI. vedakapaNe je vedANun chhe e to te vakhatano bIjo kAL (bIjI ichchhAno kAL) thayo chhe. tethI vedya eTale ke je ichchhA thaI ke ‘Ane hun vedun’ te ichchhA vedakanun vedya thayun nahi. ahA! vedakabhAvanA kALe-bhogavavAnA kALe to bIjI ichchhA thaI jAy chhe. pahelAn dhAryun hatun ke ‘A rIte mAre bhogavavun,’ paN bhogavavAnA kALe ‘bIjI rIte bhogavun’ em thaI jAy chhe. shrI mokShamArga prakAshakamAn panDit ToDaramalajI sAhebe paN Ano bahu khulAso karyo chhe. chIjane bhogavavA kALe paN je pahelI ichchhA hatI ke ‘A rIte mAre bhogavavun’ te badalAIne bIjI rIte bhogavavAnI IchchhA thaI jAy chhe, kemake bIjI ichchhA AvI ne? ichchhAno kayAn thambhAv chhe?
ahA! ichchhA thaI ke sakkarapAro hoy to ThIk. have te samaye to sakkarapAro chhe nahi; ane sakkarapAro Ave chhe tyAre pahelI ichchhAno kAL chhe nahi; arthAt ‘sakkarapAro