Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 265.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 131 of 210

 

PDF/HTML Page 2601 of 4199
single page version

bandhanun kAraN chhe. bApu! sharIranI kriyA to enA kAraNe viShayasevanarUp nahotI thavAnI te na thaI, emAn tun mAne ke men e kriyA karI, viShay sevyo nahi to te paranA kartApaNAnun tArun mithyA abhimAn chhe, samajANun kAI?

prashna– to pachhI amAre kyAn Ubhavun? dayA pALavI ke nahi? brahmacharya pALavun ke nahi?

uttara– bhAI! tun jemAn chho tyAn Ubho rahe ne? jyAn nathI tyAn UbhavAnI cheShTA kyAn kare chhe? ahAhA....! anant anant gnAn ne Anandano sAgar prabhu tun; evA sva- svarUpane chhoDIne kyAn Ubhavun chhe prabhu! tun jemAn UbhavAnun mAne chhe e to rAg chhe. shun sat nAm sachchidAnandamay potAnA bhagavAnane chhoDIne durjan, duShTa, ghAtak evA rAgamAn Ubhavun ThIk chhe? bApu! tun shun kare chhe A? (paramAnthI ne rAgamAnthI pAchho vaL, svarUpamAn Ubho rahe).

tem aparigrahamAn-A lakShmI Adi hun dAnamAn daun ItyAdi je adhyavasAy chhe te paN puNyabandhanun kAraN chhe. koI to vaLI dAn Ape ne nAmanI takatI choDAve. are bhAI! dAnamAn rAg (lobh) mand karyo hoy to puNyabandh thAy paN temAn nAmanI takatI choDAvavAno bhAv pApabhAv chhe ane ‘hun dAn Apun chhun’ - evo ahankArayukta adhyavasAy mithyAtva chhe. paisA kayAn enA chhe te Ape? lakShmI to jaD chhe. ne shun jaDano svAmI chetan thAy? jem bhensano svAmI pADo (enI jAtano) hoy tem lakShmI Adi jaDano svAmI jaD pudgal ja hoy

ahA! jem AtmA jagatanI chIj chhe tem paramANu-jaD paN jagatanI bIjI chIj chhe. have AtmA potAnA dravya-guN-paryAyano-svano svAmI thAy ke jaD rajakaNono- dhULano svAmI thAy? ahAhA...! potAnA dravya-guN ne nirmaL paryAy te AtmAnun sva chhe ne teno e svAmI chhe, paN parano-bIjI chIjano kadIy svAmI nathI.

paN A bAyaDI- chhokarAn to mArAn kharAn ke nahi?

are! traNakALamAn e tArAn nathI, jagatanI bIjI chIj traNakALamAn tArI nathI, tArI na thAy, bApu! tun e bIjI judI chIjano svAmI chhun em mAne te tAro mithyA abhiprAy chhe ane te tane anantAnant sansAranun kAraN chhe. bhAI! bIjI chIjane potAnI karavAmAn (thAy nahi hon) ten tArA anantA gnAtA-draShTAsvabhAvano anAdar karyo chhe. hun lakShmI daI shakun chhun ne laI shakun chhun evI mAnyatAmAn prabhu! ten tArA anant svabhAvano ghAt karyo chhe.


PDF/HTML Page 2602 of 4199
single page version

mokShamArga prakAshakanA chothA adhikAramAn Ave chhe ke- ‘mithyAdarshan vaDe A jIv koI veLA bAhya sAmagrIno sanyog thatAn tene paN potAnI mAne chhe. putra, strI, dhan, dhAnya, hAthI, ghoDA, mandir ane nokar-chAkar Adi je potAnAthI pratyakSha bhinna chhe, sadAkAL potAne AdhIn nathI-em potAne jaNAy topaN temAn mamakAr kare chhe.’ juo, pratyakSha bhinna chIjamAn mamakAr, ahankAr karavo e mithyAdarshan chhe.

ahIn aparigrahamAn dhanAdinun dAn karavAno bhAv shubhabhAv chhe, ane tyAn dhanAdinI javAnI kriyA je thAy chhe te to paranI kriyA chhe chhatAn tene hun karun chhun ne tatsambandhI je shubhabhAv chhe te paN mArun kartavya chhe em je ahankAr ne mamakAr kare chhe te puNyabandhanun kAraN chhe.

pt.. shrI ToDaramalajIe mokShamArgaprakAshakamAn shAstronAn gambhIr rahasyo kholyAn chhe, bahu khulAsA karyA chhe. koIne te sArA na lAge eTale ‘adhyAtmanI bhAng pIne nAchyA chhe’ em kahe, paN bApu! e atyAre hAlashe, paN andar tane nukashAn thashe. mithyA mAnyatAnAn ne asatya sevananAn phaL bahu AkarAn chhe bhAI! mithyAtvanA garbhamAn narka- nigodanAn ati tIvra dukho paDelAn chhe; kemake mithyAtva ja Asrav ane bandhanun kAraN chhe. mithyA adhyavasAy ek ja anant sansAranun kAraN chhe em ahIn mukhyapaNe vAt chhe. e ja kahe chhe-

‘A rIte pAnch pApomAn (avratomAn) adhyavasAy karavAmAn Ave chhe te pApabandhanun kAraN chhe ane pAnch (ekadesh ke sarvadesh) vratomAn adhyavasAy karavAmAn Ave chhe te puNyabandhanun kAraN chhe. pAp ane puNya bannenA bandhanamAn adhyavasAy ja ekamAtra bandh- kAraN chhe.’

ahIn ekadesh eTale shrAvakane pAnch aNuvratomAn ane sarvadesh eTale munine pAnch mahAvratomAn je adhyavasAy karavAmAn Ave chhe ke-e rAganI ne paranI kriyA mArI chhe te ja puNyabandhanun kAraN chhe. ahIn ekatvabuddhinI vAt levI chhe ne? eTale pAp ane puNya bannemAn bandhanamAn ekatvabuddhi-adhyavasAy ja ekamAtra bandhanun kAraN chhe.

[pravachan nan. 318*dinAnk 13-ra-77]

PDF/HTML Page 2603 of 4199
single page version

gAthA–26p

न च बाह्यवस्तु द्वितीयोऽपि बन्धहेतुरिति शङ्कयम्–

वत्थुं पडुच्च जं पुण अज्झवसाणं तु होदि जीवाणं।
ण य वत्थुदो दु बंधो अज्झवसाणेण बंधोत्थि।। २६५।।
वस्तु प्रतीत्य यत्पुनरध्यवसानं तु भवति जीवानाम्।
न च वस्तुतस्तु बन्धोऽध्यवसानेन बन्धोऽस्ति।। २६५।।

vaLI ‘bAhyavastu te bIjun paN bandhanun kAraN hashe’ evI shankA na karavI. (‘adhyavasAy te bandhanun ek kAraN hashe ane bAhyavastu te bandhanun bIjun kAraN hashe’ evI paN shankA karavI yogya nathI; adhyavasAy ja ekanun ek bandhanun kAraN chhe, bAhyavastu bandhanun kAraN nathI.) AvA arthanI gAthA have kahe chhe-

je thAy adhyavasAn jIvane, vastu–Ashrit te bane,
paN vastuthI nathI bandh, adhyavasAnamAtrathI bandh thAy chhe. 26p.

gAthArtha– [पुनः] vaLI, [जीवानाम्] jIvone [यत्] je [अध्यवसानं तु] adhyavasAn [भवति] thAy chhe te [वस्तु] vastune [प्रतीत्य] avalambIne thAy chhe [च तु] topaN [वस्तुतः] vastuthI [न बन्धः] bandh nathI, [अध्यवसानेन] adhyavasAnathI ja [बन्धः अस्ति] bandh chhe.

TIkA– adhyavasAn ja bandhanun kAraN chhe; bAhyavastu bandhanun kAraN nathI, kem ke bandhanun kAraN je adhyavasAn tenA kAraNapaNAthI ja bAhyavastune charitArthapaNun chhe (arthAt bandhanun kAraN je adhyavasAn tenun kAraN thavAmAn ja bAhyavastunun kArya kShetra pUrun thAy chhe, te kAI bandhanun kAraN thatI nathI). ahIn prashna thAy chhe ke-jo bAhyavastu bandhanun kAraN nathI to (‘bAhyavastuno prasang na karo, tyAg karo’ em) bAhyavastuno pratiShedh (niShedh) shA mATe karavAmAn Ave chhe? tenun samAdhAna– adhyavasAnanA pratiShedh arthe bAhyavastuno pratiShedh karavAmAn Ave chhe. adhyavasAnane bAhyavastu AshrayabhUt chhe; bAhyavastuno Ashray karyA vinA adhyavasAn potAnA svarUpane pAmatun nathI arthAt Upajatun nathI. jo bAhyavastuno Ashray karyA vinA paN adhya vasAn Upajatun hoy to, jem AshrayabhUt evA *vIrajananInA putranA sadbhAvamAn (koIne) evo _______________________________________________________________ * vIrajananI = shUravIrane janma ApanArI; shUravIranI mAtA.


PDF/HTML Page 2604 of 4199
single page version

adhyavasAy Upaje chhe ke ‘hun vIrajananInA putrane haNun chhun’ tem AshrayabhUt evA vandhyAputranA asadbhAvamAn paN (koIne) evo adhyavasAy Upaje (-Upajavo joIe) ke ‘hun vandhyAputrane (vAnjhaNInA putrane) haNun chhun’. parantu evo adhyavasAy to (koIne) Upajato nathI. (jyAn vandhyAno putra ja nathI tyAn mAravAno adhyavasAy kyAthi Upaje?) mATe evo niyam chhe ke (bAhyavasturUp) Ashray vinA adhyavasAn hotun nathI. ane tethI ja adhyavasAnane AshrayabhUt evI je bAhyavastu teno atyant pratiShedh chhe, kem ke kAraNanA pratiShedhathI ja kAryano pratiShedh thAy chhe. (bAhyavastu adhyavasAnanun kAraN chhe tethI tenA pratiShedhathI adhyavasAnano pratiShedh thAy chhe). parantu, joke bAhyavastu bandhanA kAraNanun (arthAt adhyavasAnanun) kAraN chhe topaN te (bAhyavastu) bandhanun kAraN nathI; kem ke IryAsamitimAn pariNamelA munIndranA pag vaDe haNAI jatA evA koI jhaDapathI AvI paDatA kALaprerit UDatA jIvaDAnI mAphak, bAhyavastu-ke je bandhanA kAraNanun kAraN chhe te-bandhanun kAraN nahi thatI hovAthI, bAhyavastune bandhanun kAraNapaNun mAnavAmAn anaikAntik hetvAbhAsapaNun chhe-vyabhichAr Ave chhe. (Am nishchayathI bAhyavastune bandhanun kAraNapaNun nirbAdh rIte siddha thatun nathI.) mATe bAhyavastu ke je jIvane atadbhAvarUp chhe te bandhanun kAraN nathI; adhyavasAn ke je jIvane tadbhAvarUp chhe te ja bandhanun kAraN chhe.

bhAvArtha– bandhanun kAraN nishchayathI adhyavasAn ja chhe; ane je bAhyavastuo chhe te adhyavasAnanun Alamban chhe-temane AlambIne adhyavasAn Upaje chhe, tethI temane adhyavasAnanun kAraN kahevAmAn Ave chhe. bAhyavastu vinA nirAshrayapaNe adhyavasAn UpajatAn nathI tethI bAhyavastuono tyAg karAvavAmAn Ave chhe. jo bandhanun kAraN bAhyavastu kahevAmAn Ave to temAn vyabhichAr Ave chhe. (kAraN hovA chhatAn koI sthaLe kArya dekhAy ane koI sthaLe kArya na dekhAy tene vyabhichAr kahe chhe ane evA kAraNane vyabhichArI-anaikAntik-kAraNAbhAs kahe chhe.) koI muni IryAsamitipUrvak yatnathI gaman karatA hoy temanA pag taLe koI UDatun jIvaDun vegathI AvI paDIne marI gayun to tenI hinsA munine lAgatI nathI. ahIn bAhya draShTithI jovAmAn Ave to hinsA thaI, parantu munine hinsAno adhyavasAy nahi hovAthI temane bandh thato nathI. jem te pag nIche marI jatun jIvaDun munine bandhanun kAraN nathI tem anya bAhyavastuo viShe paN samajavun. A rIte bAhyavastune bandhanun kAraN mAnavAmAn vyabhichAr Avato hovAthI bAhyavastu bandhanun kAraN nathI em siddha thayun. vaLI bAhyavastu vinA nirAshraye adhyavasAn thatAn nathI tethI bAhyavastuno niShedh paN chhe ja.

*

PDF/HTML Page 2605 of 4199
single page version

samayasAr gAthA ra6pa mathALun

vaLI ‘bAhya vastu te bIjun paN bandhanun kAraN hashe’ evI shankA na karavI.

koIne em thAy ke-paramAn ekapaNAno je adhyavasAy te bandhanun kAraN chhe em kahyun, paN sAthe bAhya vastu je enA sambandhamAn chhe te paN bandhanun kAraN chhe ke nahi? to kahe chhe-bAhyavastu te bIjun paN bandhanun kAraN hashe evI shankA na karavI. arthAt adhyavasAy te bandhanun ek kAraN hashe ane bAhya vastu te bIjun paN bandhanun kAraN hashe em shankA karavI yogya nathI. adhyavasAy ja ekamAtra bandhanun kAraN chhe. shun kIdhun? ke-men hinsA karI, men dayA pALI, men chorI karI, men chorI nA karI, men brahmacharya pAL‌yun, men brahmacharya nA pAL‌yun-ItyAdi je par sAthenA ekapaNAno adhyavasAy chhe te ek ja bandhanun kAraN chhe, paN sharIrAdi je bAhyavastumAn kriyA thAy te bandhanun kAraN nathI. jhINI vAt chhe bhAI! anantakALamAn ene A sAmbhaLavA maL‌yun nathI. ahIn kahe chhe-

bandhanun kAraN je (ekatvabuddhino) adhyavasAy tene Ashray bAhyavastuno chhe, paN te bAhyavastu bandhanun kAraN nathI. bAhyavastu adhyavasAyanun nimitta chhe, paN te kAI bandhanun kAraN nathI; bandhanun kAraN to ek adhyavasAy ja chhe.

AvA arthanI have gAthA kahe chhe-

* gAthA ra6pa TIkA uparanun pravachan *

‘adhyavasAn ja bandhanun kAraN chhe; bAhyavastu bandhanun kAraN nathI, kemake bandhanun kAraN je adhyavasAn tenA kAraNapaNAthI ja bAhyavastune charitArthapaNun chhe.’

juo, shun kahyun? bAhyavastu adhyavasAnano Ashray chhe, je adhyavasAy vibhAvanA pariNAm thayA tenun nimitta bAhyavastu chhe, tathApi te bAhyavastu bandhanun kAraN nathI. A sharIr, Indriy, vANI, dhan, lakShmI, strI-parivAr Adi paravastu-bAhyavastu chhe; tenA Ashraye nimitte Ane je mamatAno bhAv-adhyavasAn thAy te ja bandhanun kAraN chhe, paN e bAhyavastu bandhanun kAraN nathI, sharIrAdinI kriyA bandhanun kAraN nathI. gajab vAt chhe prabhu!

shun kahe chhe? ke A sharIr, dhan, lakShmI ItyAdi ‘A badhun mArun chhe’ evI je mamatAbuddhino bhAv chhe te ja bandhanun kAraN chhe, dhanAdi bAhya vastu nahi. nahitar to jene jhAjhI lakShmI hoy tene te jhAjhA-vadhAre bandhanun kAraN thAy ane thoDI lakShmI hoy tene te thoDA bandhanun kAraN thAy. paN em hotun nathI. koI daridrI hoy paN


PDF/HTML Page 2606 of 4199
single page version

andar mamatAthI khUb tRuShNAvAn hoy to tene visheSh jhAjho pApabandh thAy, ane koI sampatti-vaibhavashIl hoy paN andaramAn mamatArahit hoy to tene ati alpa bandh thAy. juo, chakravartI samyagdraShTi hoy tene chha khanDanI sampattino vaibhav chhe, paN tene alpa bandh chhe, kemake tene rAgamAn ne bAhyavaibhavamAn kyAy mamatA nathI. rAg nathI. A pramANe bAhyavastu bandhanun kAraN nathI, paN temAn ekatvano adhyavasAy ja bandhanun kAraN chhe.

ahA! adhyavasAn ja bandhanun kAraN chhe, bAhyavastu nahi, kem? ‘kemake bandhanun kAraN je adhyavasAn tenA kAraNapaNAthI ja bAhyavastune charitArthapaNun chhe.’ shun kahe chhe? ke bandhanun kAraN je adhyavasAn tenun bAhyavastu nimittakAraN chhe. bAhyavastunI charitArthatA- sArthakatA bas ATalI ja chhe ke te bandhanun kAraN je adhyavasAy tenun te kALe te nimitta thAy chhe. ahAhA.....! adhyavasAyanun bAhya nimitta thavAmAn ja bAhyavastunun kAryakShetra purun thAy chhe, ethI visheSh kAI nahi. matalab ke bAhyavastu adhyavasAyamAn phakat nimitta kAraN chhe, bas eTalun ja; bAkI e kAI bandhanun kAraN thatI nathI.

bhAI! A sharIr, strI-kuTumb-parivAr, dhan-lakShmI ItyAdi e koI bandhanun kAraN nathI; parantu emAn je ekatvano moh-adhyavasAy chhe te ja bandhanun kAraN chhe ane te strI- kuTumb, dhan, Adi bAhya padArtho to te adhyavasAyanun nimittamAtra chhe, bas. nimitta hon, upAdAn nahi. upAdAn to emAn potAnun potAmAn chhe. ahAhA...! A je Indrane IndrAsano chhe, apAr vaibhav chhe, karoDo apsarAo chhe, asankhya devo chhe e badhAn kAI ene bandhanun kAraN nathI em kahe chhe, kemake e to bAhyavastu chhe.

adhyavasAyamAn bAhyavastu nimitta ho, paN nimitta chhe mATe adhyavasAy thAy chhe em nathI. bAhyavastu-nimitta Ane adhyavasAy karAvI de chhe em nathI. bAhyavastunun kAryapaNun mAtra ATalun ja chhe ke adhyavasAnamAn te adhyavasAn kALe tene AshrayabhUt thAy chhe, paN te bAhya padArtha chhe te kAI AnAmAn adhyavasAn karI de chhe em nathI, tathA te bandhanun kAraN thAy chhe emey nathI bhAI! A to vItarAg sarvagna parameshvarano mArag chhe. enI ek ek vAtamAn nyAy bharyA chhe. bhAI! A samajavun paDashe hon.

are A samajyA vinA eNe anantakAL moTA dukhanA DungarA veThayA chhe. ahA! mAtAnA peTamAn e chovIs-chovIs varSha rahyo, ekavAr bAr varSha ne bIjIvAr bAr varSha; ahA! Undhe mAthe laTakato, AgaLathI mon bandh, Ankho bandh, nAkanAn nasakorAn bandh-evI sharIranI sthitie andar atyant sankochAIne dukhabharI sthitimAn e rahyo. ahA! e dukhanI shI vAt! bApu! e paramAn ekatvabuddhino moh jyAn sudhI raheshe tyAn sudhI bAhya sharIranA sanyogo thayA ja karashe, ahA! ene narak-


PDF/HTML Page 2607 of 4199
single page version

nigodanAn sharIro, rogavALAn sharIro maL‌yA ja karashe ane pharI pAchho e pote sanyogamAn ekapaNun pAmIne e dukhI thayA ja karashe.

bhAI! ahIn AchAryadev e dukhanun bandhananun kAraN samajAve chhe. kahe chhe- bandhanun kAraN sharIrAdi bAhyavastu nathI paN enA Ashraye Ane utpanna thato enA ekapaNAno moh nAm adhyavasAy ja bandhanun kAraN chhe. bhAI! ahIn AchAryadev jagatanA par padArthothI bhedagnAn karAve chhe. em ke tAro bhAv-adhyavasAy je chhe te tane nukashAnakartA chhe, sAmI chIj nahi. tAro adhyavasAy kADhI nAkh, sAmI chIj to jagatamAn jem chhe tem chhe, te tane nukashAn karatI nathI. (lAbhey karatI nathI).

hinsAmAn, sharIranun baLI javun, sharIrAdi prANanun vikharAI javun ItyAdi bAhya kriyA AnA (-jIvanA) pariNAmamAn nimitta chhe; tyAn e pariNAm bandhanun kAraN chhe, paN e sharIranI kriyA bandhanun kAraN nathI. tem sharIrathI viShayanI kriyA thAy e kriyA bandhanun kAraN nathI, paN hun sharIrathI viShay sevan karun evo Ane je adhyavasAy chhe te ja bandhanun kAraN chhe. e adhyavasAyane sharIranI kriyA AshrayabhUt-nimittabhUt chhe, paN e sharIranI kriyA bandhanun kAraN nathI. sharIr to jaD paravastu chhe. e jaDanI kriyA Ane bandhananun kAraN kem thAy? na thAy, tem ‘hun jUThun bolun’ evo je asatyamAn adhyavasAy chhe te ja pApabandhanun kAraN chhe. jUThun bolavAnA adhyavasAyane bhAShAvargaNAnA nimitta ho, paN enAthI pApabandh nathI. ahIn to A siddhAnt chhe ke-A hun (paranun) karun chhun, ane ‘emAn mane majhA chhe’ ItyAdi je mithyAbhAv chhe e ja bandhanun kAraN thAy chhe, bAhyavastu ke bAhyavastunI kriyA nahi.

ahAhA....! AtmA anantaguNano pinD prabhu gnAnAnandano dariyo sadA svAdhIn chhe. paN agnAnIe anAdithI ene bhrAntivash parAdhIn mAnyo chhe. eNe sharIr, Indriy, vANI, strI-putra, lakShmI ItyAdi vaDe potAnun sukh mAnyun chhe. te kahe chhe- mane sharIr vinA chAle nahi, Indriyo vinA chAle nahin, strI vinA chAle nahi, paisA-lakShmI vinA chAle nahi. are bhAI! Avo parAdhIn bhAv ja tane bandhananun kAraN chhe, kemake e parAdhIn bhAv ja tArI svAdhInatAne haNe chhe, pragaT thavA deto nathI. bAhya padArtho to jem chhe tem chhe, tArI parAdhInatAne khankherI nAkh.

juo, adhyavasAnane AshrayabhUt-nimittabhUt bAhyavastu-strI-putra, tan, dhan- ItyAdi chhe kharI, paN e kAI bandhanun kAraN nathI. bAhyavastunA kAryakShetranI maryAdA bandhanun kAraN je adhyavasAn tene nimitta hovA pUratI ja chhe. mAravA jivADavA AdinA adhyavasAyamAn bAhyavastu nimitta chhe bas eTalun ja enun kAryakShetra chhe, paN bandhanA kAryamAn e nimittarUp kAraN paN nathI, ahIn to A chokakhI vAt upADI


PDF/HTML Page 2608 of 4199
single page version

chhe ke-bAhyavastu adhyavasAnane nimitta chhe, paN e paravastu bandhanun kAraN nathI. koIe mAThA pariNAm karyA ke shubh pariNAm karyA, tyAn e pariNAm ene bandhanun kAraN chhe, paN e pariNAm jenA Ashraye-nimitte thayA te bAhya chIj bandhanun kAraN nathI. te bAhya chIjanun kAryakShetra e adhyavasAyane-pariNAmane nimitta hovAmAn ja purun thaI jAy chhe. AvI vAt chhe!

have kahe chhe-‘ahIn prashna thAy chhe ke-jo bAhyavastu bandhanun kAraN nathI to (bAhyavastuno prasang na karo; tyAg karo-em) bAhyavastuno pratiShedh (niShedh) shA mATe karavAmAn Ave chhe?

ahAhA....! shiShya pUchhe chhe ke-jo adhyavasAy ek ja bandhanun kAraN chhe ane bAhyavastu bandhanun kAraN nathI, A sharIranI kriyA, strI-kuTumb parivAr, dhanAdi sAmagrI bandhanun kAraN nathI to strI-putra parivAr chhoDo, ghar chhoDo, dhanAdi chhoDo em upadesh karavAmAn Ave chhe tenun shun kAraN chhe?

strIno sang na karo, vyabhichArI puruShono prasang na karo, kandamULanun sevan na karo, rAtribhojan na karo ItyAdi paravastuno Ap niShedh karo chho ane vaLI paravastu bandhanun kAraN nathI em paN kaho chho to e paravastuno niShedh bhagavAn! Ap shA kAraNathI karo chho?

tenun samAdhAna adhyavasAnanA pratiShedh arthe bAhyavastuno pratiShedh karavAmAn Ave chhe.’

shun kIdhun? ke par jIvone mArun-jivADun, paranI sAthe vyabhichAr karun ItyAdi evo je adhyavasAy-ekatvapaNAno moh chhe teno niShedh karavA mATe bAhyavastuno pratiShedh karavAmAn Ave chhe. ahA! andar abhiprAyamAn je viparIt bhAv chhe enA niShedh arthe bAhyavastuno niShedh karAvyo chhe. ahAhA....! koIne bahAramAn parigrahanA DhagalA hoy, hIrA, mANek, motI, javAharAt, strI-putra, rAjasampatti ItyAdi DhagalAbandh hoy; tyAn e bAhya chIjo bandhanun kAraN nathI e to satya ja chhe, paN emanA taraphanA AshrayavALo mamatAno je viparIt abhiprAy chhe te bandhanun ja kAraN chhe tethI te mohayukta viparItabhAvanA niShedh arthe bAhyavastuno niShedh kahevAmAn Avyo chhe. ahA! ahIn kahe chhe-ame je bAhyavastuno pratiShedh karIe chhIe e to enA AshrayabhUt je mithyAbhAv chhe, mithyA adhyavasAn chhe teno niShedh karavA karIe chhIe. samajANun kAI...?

‘adhyavasAnane bAhyavastu AshrayabhUt chhe; bAhyavastuno Ashray karyA vinA adhyavasAn potAnA svarUpane pAmatun nathI arthAt upajatun nathI.’


PDF/HTML Page 2609 of 4199
single page version

joyun? je kAI vibhAvanA pariNAm thAy chhe e pariNAmane bAhyavastu nimitta chhe. e (vibhAvanA) pariNAm bAhyavastunA (paradravyanA) Ashraye utpanna thAy chhe. ahAhA...! jem samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp nirvikAr nirmaL dharmanA pariNAm svadravyanA Ashraye utpanna thAy chhe chhatAn e svadravya (trikALI chaitanya mahAprabhu) chhe te mokShanun kAraN nathI, (kemake mokShanun kAraN to shuddha ratnatrayanA pariNAm chhe, hA, shuddha ratnatrayanA pariNAmane, samvar-nirjarAnA pariNAmane Ashray svadravyano chhe e kharun) tem hinsA, jUTh, chorI, kushIl tathA parigrahanA ashubh pariNAm vA ahinsA, satya, achaurya, brahmacharya ne aparigrahanA shubh pariNAm paradravyanA Ashraye thAy chhe chhatAn e paradravya chhe te bandhanun kAraN nathI; paN emAn je potAno mithyA adhyavasAy chhe te ja bandhanun kAraN chhe. bhAI! e shubhAshubh pariNAm saghaLA paradravyanA Ashraye ja utpanna thAy chhe, topaN e paradravya bandhanun kAraN nathI.

tyAre lalachAI javAy evA sthAnomAn na javun, rUpALI chIj hoy teno prasang na karavo jethI tyAn khenchAI javAy em upadeshamAn Ave chhe ne?

to kahe chhe-tyAn khenchAI javAno bhAv to jIv pote kare chhe, emAn e parachIj to nimittamAtra chhe; e bhAv kAI nimitte karAvyo chhe em nathI. tethI e parachIjathI bandh nathI. topaN parachIjanun lakSha chhoDAvavA par chIj chhoDo, parachIjano prasang na karo em upadeshamAn Ave chhe.

pravachanasAramAn (gnAn adhikAr, gAthA 67mAn) Ave chhe ke-‘viShayo akinchitkar chhe.’ pAnch IndriyanA viShayo jIvane rAgarUp vibhAvanA pariNAm karAvatA nathI, paN jIv pote ja viShayo prati rAgAdirUp pariName chhe. jIv pote je rAgAdi pariNAm kare emAn e parachIjanun AshrayapaNun bhale ho, paN te pariNAm parachIjanA karAvyA thAy chhe em nathI. ahA! te rAgAdi pariNAm svadravyanA Ashraye thatA nathI, paN paradravyanA Ashraye ja thAy chhe. parantu paradravya bandhanun kAraN nathI chhatAn paradravyano Ashray-lakSha chhoDAvavA paradravyathI prasang na karo em upadeshamAn Ave chhe.

ahA! adhyavasAy chhoDAvavA parane chhoDAve chhe, paN parane chhoDAvavA adhyavasAy chhoDAve chhe em nathI. parachIj to chhUTI ja chhe, ene kyAn chhoDavAnI chhe? parane chhoDo em kahyun tyAn paranA Ashraye thatA adhyavasAyane chhoDavAnI vAt chhe. samajANun kAI...? bhAI! AmAn to enun lakSha je par upar chhe te palaTIne lakSha sva upar jAy bas ATalI vAt chhe. 11 mI gAthAmAn भूदत्थमस्सिदो खलु...’ em Ave chhe ne? teno artha paN e chhe ke bhUtArtha nAm svadravyanA Ashraye-lakShe jIv samyagdraShTi thAy chhe.


PDF/HTML Page 2610 of 4199
single page version

paN svadravyanun lakSha na kare to?

svadravyanun lakSha na kare to khalAs; ene paradravyanA lakShe vibhAvarUp mithyA adhyavasAy ja thAy; ane ethI bandhan ja thAy. AvI sIdhI vAt chhe.

ahAhA...! bhagavAn AtmA sachchidAnand prabhu atIndriy Anandano kand ekalA Anandanun daL chhe. pote enA par lakSha kare to mokShanA pariNAm thAy. chhatAn e trikALI dravya mokShanA pariNAm karAvatun nathI. nishchayathI mokShanA pariNAmanun (trikALI dhruv) dravya dAtA nathI. ahAhA....! shuddharatnatrayarUp je mokShano mArga te mokShamArganI paryAyanun lakSha (trikALI) dravya upar chhe, paN dravya e paryAyano dAtA nathI. mokShamArga ane mokShanI paryAyano kartA dravya nathI. to koN chhe? e paryAy pote ja potAno kartA chhe.

prashna– paryAy Ave chhe to dravyamAnthI ne?

uttara– dravyamAnthI Ave chhe em kahevun e vyavahAr chhe; bAkI paryAy thAy chhe te pote potAnA kAraNathI (potAnA ShaTkArakapaNe) thAy chhe. jo dravyathI thAy to ekasarakhI paryAy thavI joIe, paN em to thatun nathI mATe kharekhar paryAy paryAyathI potAthI thAy chhe. paryAyamAn thoDI shuddhi, vadhAre shuddhi, ethIy vadhAre shuddhi evI tAratamyatA Ave chhe te paryAyanA potAnA kAraNe Ave chhe. hA eTalun chhe ke e (-shuddha) paryAyano Ashray svadravya chhe.

tevI rIte hinsA, jUTh, chorI Adi tathA bhakti, dayA, dAn, vrat, pUjA Adi ashubh ke shubhabhAvamAn paN je mandatA-tIvratArUp tAratamyatA (viShamatA) Ave chhe e paN paryAyanA potAnA kAraNe Ave chhe, paranA kAraNe nahi; paN e bhAv thavAmAn sAmI parachIjano Ashray avashya hoy chhe. adhyavasAyane paravastuno Ashray niyamathI hoy chhe.

prashna– bAhyavastu vartamAn vidyamAn na hoy topaN pariNAm (-adhyavasAy) to thAy chhe?

uttara– bhAI! pariNAm (-adhyavasAy) thAy ene bAhyavastuno Ashray to avashya hoy chhe, paN te bAhyavastu vartamAn vidyamAn ja hoy ke samIp ja hoy evo niyam nathI. shrI mokShamArga prakAshakamAn (chothA adhikAramAn) Ave chhe ke- ‘pApI jIvone tIvra moh hovAthI bAhya kAraNo na hovA chhatAn paN temanA sankalpa vaDe ja rAgadveSh thAy chhe.’ matalab ke bhale bAhyavastu tatkAl hAjar na hoy, samIp na hoy, topaN manamAn tenI kalpanA karIne vibhAvanA pariNAm agnAnI kare chhe. A


PDF/HTML Page 2611 of 4199
single page version

pramANe rAgAdi adhyavasAy je thAy tene bAhyavastuno Ashray hoy ja chhe. jo ke bAhyavastu e adhyavasAy utpanna karI de chhe em nahi, topaN agnAnIne je hinsA- ahinsAdinA adhyavasAy thAy chhe te bAhyavastunA Ashraye ja thAy chhe. (thAy chhe potAthI svatantra).

ahAhA...! AtmA sachchidAnandasvarUp andar bhagavAn pote chhe. paN agnAnIne tenun lakSha nathI. agnAnInun lakSha bAhyavastu par chhe. bAhyavastunA lakShe-Ashraye pariNamatA tene hinsA-ahinsAdinA adhyavasAy utpanna thAy chhe. ahIn kahe chhe-te adhyavasAy ja ene bandhanun kAraN chhe paN bAhyavastu bandhanun kAraN nathI. e paravastu bandhanun kAraN je adhyavasAy tenun kAraN nAm nimitta chhe, paN te bandhanun kAraN nathI. shrI jayasenAchAryanI TIkAmAn ene paramparAkAraN lakhyun chhe; eno artha ja e ke e sAkShAt-sIdhun kAraN nathI, kAraNanun kAraN-nimitta chhe. AvI yathArtha vastusthiti jem chhe tem ahIn siddha karI chhe. emAn garabaD chAle nahi. pariNAmathI-adhyavasAyathIy bandh thAy ne bAhyavastuthIy bandh thAy em mAne te viparItadraShTi chhe em kahe chhe.

‘adhyavasAnane bAhyavastu AshrayabhUt chhe; bAhyavastuno Ashray karyA vinA adhyavasAn potAnA svarUpane pAmatun nathI arthAt upajatun nathI.’ lyo, AmAn nyAy mUkayo chhe. em kahe chhe ke-jem svanA Ashray vinA nirmaL nirvikArI pariNAm kadIy traNakALamAn thAy nahi tem paranA-bAhyavastunA Ashray vinA bandhanA pariNAm thatA nathI. A nyAy chhe bhAI! AgaL bandh adhikAramAn (gAthA 237-241 nI TIkAmAn) AvI gayun ne ke-‘mATe nyAyabaLathI ja A phalit thayun ke je upayogamAn rAgAdikaraN te bandhanun kAraN chhe.’ ahAhA...! vastu shuddha chaitanyaghan pavitratAno pinD prabhu trikALI dhruv chaitanyanA upayogamay chhe. temAn kShaNik vikRut dashAne-rAgAdine joDI bene ek karI nAkhavA e bandhanun kAraN chhe. ahIn paN A ja siddha karavun chhe.

have kahe chhe-‘jo bAhyavastuno Ashray karyA vinA paN adhyavasAn upajatun hoy to, jem AshrayabhUt evA vIrajananInA putranA sadbhAvamAn (koIne) evo adhyavasAy upaje chhe ke-“hun vIrajananInA putrane haNun chhun” tem AshrayabhUt evA vandhyAputranA asadbhAvamAn paN (koIne) evo adhyavasAy upaje (-upajavo joIe) ke “hun vandhyAputrane (vAnjhaNInA putrane) haNun chhun. parantu evo adhyavasAy to (koIne) upajato nathI.”

juo, ahIn draShTAnt ApIne siddhAnt siddha kare chhe. shun kahe chhe? ke jo Ashray vinA pariNAm thAy to shUravIr mAtAnA shUravIr putranA Ashraye jem adhyavasAy upaje chhe ke ‘hun ene haNun chhun’ tem jenun kadI hovApaNun ja nathI evA vandhyAputranA Ashraye


PDF/HTML Page 2612 of 4199
single page version

paN ‘hun vandhyAsutane haNun chhun’ evo adhyavasAy upajavo joIe. paN evo adhyavasAy sambhavit ja nathI, kemake vandhyAne putra ja na hoy to ‘hun ene haNun chhun’ evo adhyavasAy paN kyAthi upaje? na upaje. juo, ahIn adhyavasAyane bAhyavastuno Ashray siddha kare chhe. em ke ‘vIrajananInA putrane haNun chhun’ evo adhyavasAy to thAy kemake vIrajananInA putranI hayAtI chhe; paN ‘hun vandhyAputrane haNun chhun’ evo adhyavasAy upaje? na upaje, kemake vandhyAputranun hovApaNun ja nathI tyAn ene haNavAno adhyavasAy kyAthi upaje? (koI rIte na upaje). have siddhAnt kahe chhe ke-

‘mATe evo niyam chhe ke (bAhyavasturUp) Ashray vinA adhyavasAn hotun nathI.’

A andar Asrav-bandhanA je pariNAm thAy chhe te paranA Ashray vinA thatA nathI em kahe chhe. shun kahyun? ke bAhyavastuno Ashray pAmyA vinA moh-rAg-dveSharUp adhyavasAn upajatun nathI. jhINI vAt bhAI! e bAhyavastunI hayAtI chhe enAthI adhyavasAn thAy chhe em nahi, paN paravastuno Ashray pAmyA vinA adhyavasAn upajatun nathI em vAt chhe. (bemAn bahu pharak chhe). have kahe chhe-

‘ane tethI ja adhyavasAnane AshrayabhUt evI je bAhyavastu teno atyant pratiShedh chhe, kemake kAraNanA pratiShedhathI ja kAryano pratiShedh thAy chhe.’

bAhyavastu adhyavasAnane AshrayabhUt chhe. tethI adhyavasAnano tyAg karAvavA arthe bAhyavastuno tyAg kahevAmAn Avyo chhe. AmAnthI koI loko em kADhe chhe ke-juo, bAhyano tyAg kare tyAre enA pariNAm sArA (nirmaL) thAy; paN e barAbar nathI, em chhe nahi. ahIn to ‘bahAranI vastuno tyAg karo’, ‘eno prasang karo’ em kahIne tenA Ashraye upajatA adhyavasAnano tyAg karAvavo chhe. ahA! ene parano Ashray chhoDAvIne svanA AshrayamAn laI javo chhe. have koI svano Ashray to kare nahi ane bahArathI strI-kuTumb, gharabAr, vastra Adino tyAg karI de to te shun kAm Ave? kAI ja nahi; kemake parAshray to ene Ubho ja chhe, paranA Ashraye janmatA mithyA adhyavasAy to UbhA ja chhe.

ahA! jem samyagdarshan-gnAn-chAritranA pariNAm svadravyanA Ashraye thAy tem vikAranA pariNAm paradravyanA Ashraye thAy chhe. ahA! kevI sIdhI spaShTa vAt!

topaN koI loko kahe chhe-vyavahAraratnatrayanA pariNAm svadravyanA Ashraye pragaTe chhe.

are prabhu! tun shun kahe chhe A? vyavahAraratnatrayanA pariNAm je chhe teno


PDF/HTML Page 2613 of 4199
single page version

Ashray to vItarAgI dev-guru-shAstra chhe. e to paravastu chhe ane tenA Ashraye thato shubhabhAv puNyabandhanun kAraN chhe. dev-guru-shAstra puNyabandhanAn kAraN nathI paN tenA Ashraye thato shubhabhAv-vyavahAraratnatrayanA pariNAm-puNyabandhanun kAraN chhe. jyAre nishchayaratnatrayanA-dharmanA pariNAmane to trikALI ek gnAyakavastuno Ashray hoy chhe. 11 mI gAthAmAn Avyun ne ke-

भूदत्थमस्सिदो खलु सम्मादिठ्ठी हवदि जीवो’

samyagdarshanamAn to bhUtArtha je akhanD ek gnAyakabhAvamAtra vastu AtmA te ek ja Ashray karavA yogya chhe. ahA! dharmane trikALI ek satyArtha chidAnandaghan prabhu AtmAno ja Ashray hoy chhe. (vyavahAraratnatrayano nahi).

ahAhA.....! jem mokShanA pariNAm akhanD ek trikALI dhruv vignAnaghan prabhu AtmAnA Ashraye thAy chhe tem bandhanA-vikAranA pariNAm-hinsA jUTh AdinA ne dayA, dAn, bhakti AdinA pariNAm-paradravyanA Ashraye thAy chhe. A bhagavAnanI bhakti- pUjAno shubhabhAv thAy to tene Ashray bhagavAnanA bimbano-jinabimbano hoy chhe. tyAn jinabimb bandhanun kAraN nathI, bandhanun kAraN to eno shubhabhAv chhe. ahIn mithyAtvasahitanI vAt chhe. juo, koI das-vIs lAkh kharchIne mandir banAve ane emAn jinabimbanI pratiShThA karAve. have emAn mandir Adi bane e to paranI kriyA chhe ane ene je shubhabhAv thayo tene e mandirano parachIjano Ashray chhe, topaN e mandiranA kAraNe ene shubhabhAv thayo chhe em nathI, tathA e shubhabhAv bAhyavastu je mandir enA Ashray vinA thayo chhe em paN nathI; vaLI e shubhabhAv jenA Ashraye thayA chhe e mandir ene puNyabandhanun kAraN nathI paN shubhabhAv ja bandhanun kAraN chhe.

ahA! Avo vItarAgano mArag! samajavo kaThaN paDe, paN dhIme dhIme samajavo bhAI! ahA! AvI yathArtha samajaN jyAn nathI arthAt jyAn jUThI-viparIt samajaN chhe tyAn game teTalAn dayA, dAn, vrat, bhakti kare e sarva bandhanun ja kAraN chhe; emAn dharmanun koI kAraN nathI. ahA! bandhanA kAraNarUp Ane bhAv chhe, paN bhAvano Ashray (bAhyavastu) e bandhanun kAraN nathI. chhatAn e bhAv bAhya Ashray vinA thatA nathI. (paradravyanA) Ashray vinA pariNAm (vibhAv) thatA nathI mATe AshrayabhUt vastu bandhanun kAraN chhe em nathI; ane Ashray vinA pariNAm thatA nathI mATe AshrayabhUt vastuthI pariNAm thAy chhe emey nathI. aho! A to trilokInAth sarvagna paramAtmAe kahelA tattvane siddha karavAnI koI alaukik yukti-nyAyano mArga chhe!

dharmIne svadravyano Ashray varte chhe. tenI mukhyatAmAn kinchit paradravyanA Ashraye thatA pariNAmane gauN karI dIdhA chhe. ahIn ekatvabuddhi levI chhe ne? jeNe svadravyamAn


PDF/HTML Page 2614 of 4199
single page version

ekatva karIne svadravyanA Ashraye (nirmaL ratnatrayanA) pariNAm pragaT karyA ene paradravyanA Ashraye pariNAm thatA ja nathI arthAt e pariNAm ja nathI em kahe chhe. ane Am je ‘hun paranun karun chhun’ em paramAn ekatva karIne pariName chhe tene mokShamArganA pariNAm nathI. e to draShTAntathI siddha karyun ne ke AshrayabhUt vastu vinA pariNAm thAy em banatun nathI. (jene svadravyano Ashray chhe tene paradravyano Ashray nathI tethI tene vibhAvanA pariNAm thatA nathI, ane jene paradravyano Ashray chhe tene svadravyano Ashray nathI tethI tene mokShamArganA pariNAm thatA nathI). Ashray vinA pariNAm hoI shake nahi; ahIn ekatvabuddhinA pariNAmanI mukhyatAthI vAt chhe.

ahA! Avo vItarAgano mArag! bichArAne abhyAs na maLe eTale andhAre athaDAy. juone! duniyAnA laukik pApanA abhyAsamAn keTakeTalo vakhat gALe? pachchIs-pachchIs varSha sudhI pApanA laukik bhaNatar bhaNe ane emAn marI jAy to thaI rahyun. lyo, amerikAmAn jaIne bhaNe, nevun TakA mArke pAs thAy, ene honshe ne harakhano pAr na maLe. loko tyAn ene sanmAn Ape. savAre deshamAn javun hoy tyAn rAtre sUI jAy te sUI ja jAy, marI jAy; bichAro kyAy kAgaDe-kUtare jAy. juo A laukik bhaNyA-gaNyAno saravALo! bhAI! e laukik bhaNatar sansAramAn rajhaLavA sivAy bIjA kAI khapamAn na Ave.

jyAre A (-tattvanun) bhaNyA-gaNyAno saravALo to kevaLagnAn Ave. ahAhA.....! jeNe A AtmAne bhaNIne gaNatarImAn lIdho chhe, ‘hun nathI’ em je hatun te ‘hun chhun’ em jeNe astimAn lIdho chhe tene gaNatarImAn saravALe kevaLagnAn Ave chhe. bIjA chha dravyone jem gaNe chhe tem ‘hun e chhaye dravyothI judo anant anant shAntino sAgar ek vignAnaghanasvabhAvapaNe andar virAjamAn chhun’ evI antar-pratIti vaDe potAne gaNe te ene saravALe mokSha lAve chhe. ahAhA....! svasvarUpamAn ekatvanA pariNAm ene mokShanun kAraN thAy chhe. dharmIne nishchayathI to ek svanI sAthe ja ekatvabuddhinA pariNAm chhe; par sAthe tene ekatva chhe ja nahi. tethI amathA sAdhAraN (asthiratAnA) pariNAm hoy tene ahIn gauN karI dIdhA chhe. aho! digambar santoe apAr karuNA karIne jagatanA bhavya jIvone shun nyAl karI dIdhA chhe! aho! shun karuNA! ne shun shAstra!!

kahe chhe-‘mATe evo niyam chhe ke bAhyavastunA Ashray vinA adhyavasAy hotun nathI.’ jem vandhyAne putra nathI to ene haNavAnun adhyavasAy hotun nathI tem paranA Ashray vinA koIpaN bandhanA (-vikArI) pariNAm thatA nathI. vikArI pariNAmano Ashray par chhe ane nirvikArI nirmaL pariNAmano Ashray sva chhe.


PDF/HTML Page 2615 of 4199
single page version

tethI, vikArI pariNAmanA (-shubhabhAvanA) Ashraye nirvikArI (-shuddha) pariNAm thAy em kadI bane nahi; temaj nirvikArI shuddha chaitanyamAtra vastunA Ashraye je pariNAm thAy emAn vikArI pariNAm thAy em bane nahi.

tyAre koI loko kahe chhe-mokShamArga chhe e bandhanun kAraN chhe ne mokShanun kAraN paN chhe ane bandhamArga chhe te bandhanun kAraN chhe ne mokShanun kAraN paN chhe-Avo anekAnta chhe.

are bhAI! tun shun kahe chhe A? bApu! tane vastunA svarUpanI khabar nathI. jene svasvarUp shuddha vignAnaghanavastumAn ekatva sahit svano Ashray chhe tene mokShamArga chhe, paN tene paramAn ekatvanA pariNAm nathI tethI bandh nathI; tathA jene paranA ekatvapUrvak parAshrayanA pariNAm chhe tene bandhamArga chhe, paN tene svanA ekatvanA pariNAm nathI tethI mokShanun kAraN banatun nathI. A pramANe mokShamArga mokShanun kAraN chhe paN kinchit bandhanun nahi tathA bandhamArga bandharUp ja chhe paN temAn kinchit mokShanun kAraN nathI. Anun nAm ja samyak anekAnta chhe. bApu! tun kahe chhe e to anekAnta nathI paN phudaDIvAd chhe, sanshayavAd chhe.

bhAI! vandhyAputranA Ashraye jem ‘hun vandhyAputrane haNun’ evo adhyavasAy hoy nahi tem paravastunA Ashray vinA vikAranA bandharUp pariNAm thatA nathI ane svadravyanA Ashray vinA mokShamArganA pariNAm banatA nathI. lyo, Am sva ane par em beyathI A siddha thAy chhe.

vedAntanI jem badhun thaIne ek ja chhe em mAne to sva ane par em siddha thAy nahi. mokShamArgano udyam karavo evo upadesh to tyAre ja banI shake ke jo ene vartamAnamAn paranA AshrayabhUt bandhamArga hoy. emAn sva ne par banne siddha thaI gayA. tathA parano Ashray chhoDIne svano Ashray karavo em upadesh AvatAn svaAtmatattva parathI bhinna paN siddha thaI gayun. are bApu! A to vItarAgano alaukik mArga chhe! ene vedAntAdi bIjA koI sAthe meL khAy em nathI. juo, bandhamArgamAn bIjI bAhyavastu chhe ne enA pariNAm bAhyavastunA Ashraye siddha karyA. ahA! jem pote chhe tem potAthI bhinna bIjI chIj chhe, ane tenA Ashraye ene bandhamArga chhe. paN bIjI chIjanA AshrayanA abhAvamAn ene bandh thAy em chhe nahi. ane svanA AshrayanA abhAvamAn ene mokShamArga thAy em paN chhe nahi. AvI ja vastusthiti chhe. samajANun kAI...?

bhAI! tAre dharma karavo chhe ne? to svadravya-paramAtmadravya pote chhe enA Ashraye dharma thashe. ahA! svadravya kevun chhe, keTalun chhe, kevaDun chhe- e badhun samajavun


PDF/HTML Page 2616 of 4199
single page version

paDashe ane samajIne teno Ashray karavo paDashe, e vinA bIjI koI rIte dharma nahi thAy. aho! lokonAn param bhAgya chhe ke bhagavAnano virah paDayo paN A vANI rahI gaI. ahAhA...! santoe shun kAm karyun chhe!

kahe chhe-A TIkA chhe te men (amRutachandre) karI nathI, TIkA to shabdothI thaI chhe. ane e kALamAn A je TIkAno vikalpa uThayo chhe te paN mArI chIj nathI. emAn ekatvabuddhi nathI ne? to kahe chhe ke paranA Ashraye nIpajelA pariNAm mArA nathI, kemake hun to svarUpagupta chhun, svanA AshrayamAn chhun. ahAhA...! juo to kharA! kevI santonI nirmAn dashA!

tyAre koI vaLI kahe chhe- e to AchArye potAnI laghutA batAvavA em kahyun chhe.

paN bhAI! em nathI hon. vAstavamAn AtmA TIkA (paradravyanI kriyA) karI shakato ja nathI; tathA paranA Ashraye vikalpa thAy teno kartA-svAmI dharmI puruSh thAy ja nahi. A satya vAt chhe ne te jem chhe tem AchAryadeve kahI chhe, ekalI laghutA batAvavA mATe kahyun chhe em nathI. ahA! mArdavaguNanA mAlik paranI kriyAnA kartA kem thAy? tyAn kaLashaTIkAmAn ‘abhimAn karatA nathI’ em lakhAN chhe teno artha ja e chhe ke kartApaNAnun abhimAn nathI. ‘karI shakun chhun’ paN laghutA batAvavA abhimAn karato nathI em artha nathI. (paranun) ‘karI shakato ja nathI’ em batAvavA ‘abhimAn karatA nathI’ em kahyun chhe.

are! tArI gnAnAnandanI lakShmI tane lakShamAn na Ave ane parachIjanA lakShamAn tun dorAI jAy chhe to shun thAy? te vaDe tane bandh ja thAy, sansAr ja maLe. chAhe to pUjA- bhaktinA bhAv ho, paN temAn ekatvabuddhinA pariNAmathI bandh ja thAy. ekatvabuddhirahit bhakti-pUjAnA bhAv hoy te asthiratAnA pariNAmanI mukhyatAthI joIe to te bhAv paN (alpa) bandhanun kAraN chhe. dharmIne evA parasanmukhatAnA pariNAm thAy chhe paN temAn ekatvabuddhi nathI tethI te nirjarAnun kAraN chhe em kahyun chhe. dharmIne svanA Ashrayanun jor chhe tethI paranA Ashraye thayelA pariNAm (nisantAn) chhUTI javA mATe chhe e apekShAe tene nirjarAnun kAraN kahyun chhe. AmAn to ghaNA badhA nyAy bharyA chhe.

ahIn parano Ashray ane svano Ashray em be vAt chhe. temAn paranA Ashraye je ekatvabuddhithI pariNAm thAy tene bandh kahyo, bandhanun kAraN kahyun. ane sva-bhAv andar je shuddha chaitanyaras-gnAnAnandarasathI paripUrNa evun dhruv tattva enA Ashraye mokSha kahyo, mokShanun kAraN kahyun. ahIn A be chokhkhA bhAg pADavA chhe ke svanA Ashraye mokSha ne paranA Ashraye bandh. vaLI tyAn parachIj chhe te bandhanun kAraN nathI ane


PDF/HTML Page 2617 of 4199
single page version

svavastu trikALI AtmA chhe te mokShanun kAraN nathI em visheSh kahe chhe. parAshrit ane svAshrit je pariNAm chhe te pariNAm ja anukrame bandh-mokShanun kAraN chhe.

dravya-trikALI dhruv vastu e mokShanun kAraN nathI. e trikALI dhruv upAdAn vyavahAr chhe.

to koI vaLI kahe chhe-dravya trikALI upAdAn chhe temAn anek prakAranI yogyatAo chhe, ane je samaye jevun nimitta Ave tevI paryAy emAn thAy chhe. (em ke nimitta anusAr dravya-yogyatA pariNamI jAy chhe.)

paN bhAI! A vAt barAbar nathI; kemake dravya to vyavahAr upAdAnakAraN chhe, nishchay upAdAn to vartamAn paryAy chhe. vastunA upAdAnanA be bhed kahyA chhe. aShTasahastrInA pa8 mA shlokanI TIkA pRu. 210 no AdhAr chidvilAsamAn ‘kAraN-kAryabhAv adhikAr’mAn pRu. 36mAn Apel chhe ke-pariNAm kShaNik upAdAn chhe ane guN (-shakti) shAshvat (dhruv) upAdAn chhe. dhruvane upAdAn kahyun e to enI shakti chhe te vyavahAr siddha karyo, paN pragaT paryAyamAn je nirmaL dashA pragaT thAy te kShaNik upAdAn-vartamAn upAdAn chhe te yathArtha nishchay chhe. te kShaNik upAdAn arthAt vartamAn paryAyanI te samaye yogyatA je hoy te ja pramANe paryAy-kArya thAy. vartamAn paryAy nimittanA AdhAre to nahi paN dravyanA trikALI dhruv upAdAnanA AdhAre paN thatI nathI.

A vAt draShTAntathI joIe-

jemake paramANumAn tIkhAsh thavAnI trikALI yogyatA-shakti chhe te trikALI upAdAn chhe; paN e to vyavahAr bApu! lInDIpIparanA paramANumAn tIkhAsh chhe te vartamAn upAdAne pragaT chhe. e vartamAn yogyatA te nishchay chhe. paramANumAn trikAL yogyatA to chhe, paN te paththar vagerenA paramANumAn vartamAn tIkhAsh pragaT thavAnun kAraN chhe? nathI. lInDIpIparanA paramANune te chhe. tethI jenI vartamAn paryAyamAn tIkhA rasanI shakti pragaT chhe te kShaNik upAdAnane ja kharekhar nishchay upAdAnakAraN kahevAy chhe.

ahIn kahe chhe-bandhanun kAraN je adhyavasAn tenA pratiShedh arthe adhyavasAnane AshrayabhUt bAhyavastuno pratiShedh chhe, kemake kAraNanA pratiShedhathI kAryano pratiShedh thAy chhe.

mithyAtvanA pariNAm e kArya ane enun kAraN (-nimitta) AshrayabhUt paravastu kudev-kuguru-kushAstra Adi,-ene ahIn chhoDavAnun kahyun, kemake mithyAtvanA pariNAm enA Ashraye thAy chhe. mithyAtvane chhoDAvavA enA AshrayabhUt padArthone chhoDavAnun kahyun chhe. e padArtho bandhanun kAraN chhe em nahi, bandhanun kAraN to mithyAtva ja chhe, paN e mithyAtvanA pariNAm e padArthonA Ashraye upaje chhe. mATe bAhya


PDF/HTML Page 2618 of 4199
single page version

padArthono niShedh karAvI e mithyAtvanA pariNAmano niShedh karAvyo chhe em samajavun. mAtra bAhyapadArthano niShedh chhe em na samajavun. pariNAmano niShedh karAvavA bAhyavastuno niShedh karyo chhe. em to bahArano tyAg anantavAr karyo, paN ethI shun? bAhyavastu kyAn bandhanun kAraN chhe? mithyAtva Ubhun rahyun to sansAr Ubho ja rahyo. samajANun kAI....?

juo, ek jaNe prashna pUchhayo hato ke- kudev-kuguru-kushAstranI shraddhA e mithyAtva chhe. tem sudev-suguru-sushAstranI shraddhA (-rAg) paN mithyAtva chhe?

tyAre kahyun-nA, em nathI. sudev-suguru-sushAstranI shraddhAno bhAv to shubharAg chhe, e mithyAtva nathI. evo bhAv to gnAnIne paN hoy chhe; parantu e shubharAgamAn koI dharma mAne to te mAnyatA mithyAtva chhe. sAchA dev-guru-shAstranI shraddhAno je rAg chhe ene dharma mAne te mithyAtva chhe.

‘hun bIjAne jivADun-mArun’ ityAdi evo je adhyavasAy-mithyA pariNAm chhe te ja bandhanun kAraN chhe. tyAn bIjo jIv maryo ke jIvyo e kAI Ane bandhanun kAraN nathI. to pachhI e bAhya vastuno niShedh kem karyo. to kahe chhe-‘hun mArun-jivADun’ ItyAdi mithyA adhyavasAnanA niShedh arthe bAhyavastuno niShedh karyo chhe, kemake bAhyavastunA Ashray vinA adhyavasAn upajatun nathI. lyo, AmAn nyAy samajAy chhe kAI...?

prashna– to amAre banneno tyAg karavo ke ekano? uttara– e to kahyun ne ke- mithyA adhyavasAnane chhoDAvavA bAhyavastuno sang chhoDo em kahyun chhe. bhAI! bAhyano tyAg karo em kahIne mithyA adhyavasAyane chhoDAvavun chhe. samajAy chhe kAI....?

A badhA vANiyA sansAranA khUb chatur-DAhyA hoy chhe. badhA majUranI jem majUrI kare paN nyAy ne tarkathI vastu shun chhe e nakkI karavAnI darakAr na kare. ahIn AchArya mahArAj em kahe chhe ke-‘hun vepAr karun’ evo je abhiprAy te vepAranI kriyA karI shakato nathI, kemake vepAranI kriyA potAnAthI bhinna parachIjanI kriyA chhe. eTale eno parano kartApaNAno abhiprAy mithyA hovAthI ene bandhanun kAraN chhe. e abhiprAyano Ashray parachIj chhe. tethI e mithyA abhiprAyanA niShedh arthe parachIjanun lakSha chhoDAvavA parachIjano niShedh karyo chhe. A lojIkathI-nyAyathI to vAt chhe. bhagavAn sarvagnano mArga nyAyaprApta chhe, ene nyAyathI samajavo joIe.

juo, evo niyam chhe ke bAhyavastunA Ashray vinA adhyavasAn hotun nathI, ane tethI adhyavasAnane AshrayabhUt evI bAhyavastuno atyant pratiShedh chhe; kemake kAraNanA niShedhathI arthAt adhyavasAnanA AshrayabhUt je bAhyavastunA niShedhathI kAy


PDF/HTML Page 2619 of 4199
single page version

nAm adhyavasAnano niShedh thAy chhe. jemake ‘bIjAne jivADun’ evo je adhyavasAy te adhyavasAyanun kAraN-Ashray je parajIv te parajIvanA sanganA niShedhathI kAryabhUt adhyavasAnano niShedh thAy chhe. AvI vAt chhe!

shrotA-A to bahu aTapaTun lAge chhe.

bApu! samajAy evun to chhe. na samajAy em kem hoy? pharIne laIe

juo, je bhAv em thayo ke-‘Ane jivADun, bachAvun, AhArAdi Apun’ te bhAv- abhiprAy jivADavA ne AhArAdi ApavAnI kriyA karI shakato nathI tethI te mithyA chhe ane bandhanun kAraN chhe. tethI te abhiprAy niShedhavA yogya chhe. have te abhiprAyamAn paravastu-parajIv Ashray-lakSha-nimitta chhe. to kahe chhe te mithyA abhiprAyano Ashray- kAraN je par jIv chhe teno niShedh thaI jatAn kAryabhUt adhyavasAnano niShedh thAy chhe, kemake AshrayabhUt paravastunA abhAvamAn adhyavasAn upajatun nathI. tethI bandhanA pariNAmanA niShedh arthe bAhyavastuno niShedh karavAmAn Avyo chhe. samajANun kAI....?

strIno sang na karo em je kahevAmAn Ave chhe e strInA lakShe je pariNAm thAy chhe te pariNAmano niShedh karavA mATe kahevAmAn Ave chhe. strI to paravastu chhe; e kAI bandhanun kAraN nathI. bandhanun kAraN to strInA lakShe, ‘hun Am viShay sevun’ em je, mithyA adhyavasAy thAy chhe te chhee. ahIn kahe chhe ke e mithyA adhyavasAyanA niShedh arthe bAhyavastuno-strI Adino niShedh karavAmAn Ave chhe, kemake bAhyavastunA Ashray vinA adhyavasAn upajatun nathI. bahu jhINI vAt bhAI! eNe kadI nyAyathI vichAryun nathI; upayogane vastunA svarUp bhaNI laI gayo nathI. ahAhA.....! nyAyamAn ‘ni’ dhAtu chhe ne? eTale je rIte vastu chhe te rIte gnAnane temAn dorI javun enun nAm nyAy chhe.

ahIn kahe chhe-bhagavAn! tun ekavAr sAmbhaL. ke ‘hun A paisA bIjAne daun, dAn karun’ evo tAro je abhiprAy chhe te mithyA chhe. kem? kemake te abhiprAy paisA devAnI kriyA karI shakato nathI. ahA! e paisAnA-jaDanA khasavAnA pariNAm to je kALe jem thavA yogya hoy tem te kALe enA potAnA kAraNe thAy chhe; ane tun mAne chhe ke ‘hun daun chhun’; tethI tAro e mithyA adhyavasAy chhe ane te bandhanun kAraN chhe. A mithyA adhyavasAyane paravastu je paisA te AshrayabhUt chhe. have ahIn kahe chhe ke-adhyavasAyanun kAraN-Ashray je paravastu-paisA teno niShedh thatAn, tenA taraphanun valaN nivRut thatAn kAryabhUt je mithyA adhyavasAy teno niShedh thAy chhe, kemake paravastunA Ashray


PDF/HTML Page 2620 of 4199
single page version

vinA adhyavasAy upajato nathI. A pramANe kAraNanA niShedhathI kAryano niShedh thAy chhe. dhIme dhIme paN samajavun bhAI!

A bandh adhikAramAn to pahelethI ja nyAyathI upADayun chhe ke -juo, jagatamAn karmanA rajakaNo ThasAThas chhe mATe AtmA bandhAy chhe em nathI, nahitar siddhane paN bandh thAy. tem man-vachan-kAyAnA yoganI kriyA thAy mATe AtmA bandhAy chhe em nathI; jo em hoy to bhagavAn kevaLIne (yathAkhyAt sanyamIne) paN bandh thAy. tem pAnch IndriyonI kriyA paN bandhanun kAraN nathI, jo em hoy to bhagavAn kevaLIne paN bandh thAy. tem chetan-achetanano ghAt paN bandhanun kAraN nathI, jo em hoy to samitirUpe pravartanArA munivarone paN bandhano prasang Ave. A pramANe par vastu bandhanun kAraN nathI. to bandhanun kAraN shun chhe? to kahe chhe-upayogamAn je rAgAdi kare chhe te ek ja bandhanun kAraN chhe. ahAhA...! ek gnAyakabhAvamAtra vastu AtmA enA gnAnasvabhAvamAn kShaNik vartamAn vikAranA-rAgAdinA pariNAmane ek kare te mithyAtva bandhanun kAraN chhe.

shun kahe chhe? ke bhagavAn AtmA chidAnandaghan prabhu akhanD ek gnAyakabhAvamay trikAL gnAnanA upayogarUp chhe. tenA vartamAn vartatA gnAnanA upayogamAn puNya-pAparUp rAgAdine, dayA, dAn AdinA vikalpane joDI de-ek kare te mithyAtvabhAv chhe ane te ja sansAranun-bandhanun kAraN chhe. bhAI! tAro AtmasvabhAv, bhagavAn gnAnasvabhAv e bandhanun kAraN nathI, tem paravastu paN bandhanun kAraN nathI. phakta sva-svarUpanA pariNAmamAn parane ek karavun te mithyAtva ja bandhanun kAraN chhe. AvI vyAkhyA chhe bApu! ahA! A to jinavANI mAtA-lokamAtA bhAI!

banArasI vilAsamAn stutimAn (shAradAShTakamAn) Ave chhe ne ke-

“jinAdeshajAtA jinendrA vikhyAtA, vishuddhA prabuddhA namon lokamAtA;
durAchAr durnaiharA shankarAnI, namo devi vAgeshvarI jainavANI.”

ahAhA..! bhagavAn jineshvaradevanA mukhakamaLamAnthI utpanna thayelI hovAthI je omdhvani jinendrA tarIke suvikhyAt thaI chhe, ane je ati pavitra gnAnanA bhanDArarUp chhe, gnAnane utpanna karanArI chhe evI e jagatanI mAtA jinavANI durAchAr ane durnayano nAsh karanArI ane param sukhanI denArI chhe. kavi kahe chhe-mATe he vAgIshvarI! hun tArI godamAn Avun chhun, arthAt hun tane namaskAr karun chhun. vaLI kevI chhe te jinavANI!

“sudhA dharmasansAdhanI dharmashAlA, sudhA tApanirnAshanI meghamAlA;
mahAmoh vidhvansanI mokShadAnI; namo devi vAgeshvarI jainavANI.”

ahAhA...! amRutano nAth prabhu AtmA tenA Ashraye pragaTatA amRutarUp dharmane