PDF/HTML Page 2981 of 4199
single page version
इति मोक्षो निष्क्रान्तः। इति श्रीमदमृतचन्द्रसूरिविरचितायां समयसारव्याख्यायामात्मख्यातौ मोक्षप्ररूपकः अष्टमोऽङ्कः।।
ane dhIr (AkuLatA vinAnun) -evun pUrNa gnAn pragaT dedIpyamAn thayun, potAnA mahimAmAn lIn thayun. 192.
TIkA– A rIte mokSha (rangabhUmimAnthI) bahAr nIkaLI gayo. bhAvArtha– rangabhUmimAn mokShatattvano svAng Avyo hato. jyAn gnAn pragaT thayun tyAn te mokShano svAng rangabhUmimAnthI bahAr nIkaLI gayo.
chint karai niti kaim kaTai yah tauU chhidai nahi naik TikArI;
chhedanakUn gahi Ayudh dhAy chalAy nishank karai duy dhArI,
yon budh buddhi dhasAy dudhA kari karma ru Atam Ap gahArI.
Am shrI samayasAranI (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamanI) shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmanI TIkAmAn mokShano prarUpak AThamo ank samApta thayo.
uparanA tarkanun samAdhAn AchAryabhagavAn (nishchayanayanI pradhAnatAthI) gAthAmAn kare chhe-
bhAI! A bahu shAnti ne dhIrathathI sAmbhaLavA jevI vAt chhe. ahA! anantakALathI e samgagdarshan shun chIj chhe e samajyA vinA ekalA kriyAkAnDamAn garI gayo chhe. paN bhAI! e to badhI phogaT majurI chhe. emAn jo rAganI mandatA hoy to tene shubhabhAv thAy chhe ne emAn kartAbuddhi hoy to mithyA chhe. A varShItap vagere kare chhe ne? andar gnAnAnandasvarUp bhagavAn AtmAnI draShTi thayA vinA e to badhI lAnghaNo chhe bhAI! e badhA kriyAkAnDanA bhAv to bhavabhramaN karavAnA bhAv chhe. enAthI sansAr phaLashe, mukti nahi thAy. paN shun thAy? atyAre to chotaraph ek ja prarUpaNA chAle chhe ke-A karo ne te karo; upavAs karo ne upadhAn karo ItyAdi. paN bApu! e badhA shubhabhAv jher chhe. agnAnIne to e jher chhe ja, samakitI paN, te atIndriy AnandanA svAdathI viparIt hovAthI jher ja jANe chhe. atyAre to prarUpaNAmAn ja ugamaNo-AthamaNo pheraphAr thaI gayo chhe.
PDF/HTML Page 2982 of 4199
single page version
ahAhA...! kevaLInA keDAyatI vItarAgI bhAvalingI sant ke jenI dashAmAn prachur Anand ubharAy chhe te em pharamAve chhe ke-andar pUrNAnandano nAth shuddha chidAnandaghan prabhu AtmA chhe; teno Ashray lIdhA vinA jeTalI kriyA paradravyanA avalambane thAy chhe te badhI jher chhe. lokone bichArAone A vAt sAmbhaLavA maLI nathI. paN jem dUdh garam karatAn ubharo Ave tem svano Ashray thatAn samyagdarshan sahit andar vartamAn dashAmAn Anand- amRutano ubharo Ave chhe. dUdhano ubharo to polo chhe paN A atIndriy Anandano ubharo to nakkar hoy chhe. dharmanun pahelun pagathiyun samyagdarshan jene thayun te sarva samakitIne- chAhe te ATh varShanI bAlikA hoy ke chAhe aDhIdvIp bahAr rahelAn tiryanch-vAgh, nAg ke sinh hoy-AtmAno anubhav thatAn andar atIndriy Anandano svAd Ave chhe; te dharma chhe, amRut chhe. sAthe te jIvone je shubharAg Ave chhe te, kahe chhe, jher chhe. jeTalI AtmasthiratA chhe te amRut chhe ne jeTalo rAg varte chhe te kharekhar jherano ghaDo chhe-em kahe chhe.
‘pratham to je agnAnIjanasAdhAraN (arthAt agnAnI lokone sAdhAraN evAn) apratikramaNAdi chhe teo to shuddha AtmAnI siddhinA abhAvarUp svabhAvavALA hovAne lIdhe svayamev aparAdharUp hovAthI viShakumbh ja chhe; temano vichAr karavAnun shun prayojan chhe?
shun kahe chhe? agnAnI jIvone je mithyAtva ane rAgadveSh Adi apratikramaNanA bhAvo chhe te shuddha AtmAnI siddhinA abhAvasvabhAvarUp chhe. vaLI teo svayamev aparAdhasvarUp chhe, doShasvarUp chhe. mATe te bhAvo viShakumbh eTale jherano ghaDo ja chhe. AchArya kahe chhe-te bhAvono vichAr karavAnun shun prayojan chhe? arthAt te bhAvo to prathamathI ja tyAgavAyogya chhe. ahA! jem jher tyAgavAyogya chhe tem A mithyAtvAdi bhAvo tyAgavAyogya chhe.
ahA! je pratikramaNAdi puNyabhAvone dharma mAne chhe te mithyAdraShTi chhe, aparAdhI chhe. anAdithI te mithyAdarshan Adi bhAvone sevato thako chAr gatimAn rUle chhe. ahA! e to ekalA pApamAn DUbelo mahAdukhI chhe.
have kahe chhe- ‘ane je dravyarUp pratikramaNAdi chhe teo sarva aparAdharUpI viShanA doShone ghaTADavAmAn samartha hovAthI amRutakumbh chhe (em vyavahAr AchArasUtramAn kahyun chhe) topaN pratikramaN-apratikramaNAdithI vilakShaN evI apratikramaNAdirUp trIjI bhUmine nahi dekhanAr puruShane te dravyapratikramaNAdi (aparAdh kApavArUp) potAnun kArya karavAne asamartha hovAne lIdhe vipakSha kArya karatAn hovAthI viShakumbh ja chhe.’
juo, ahIn jene AtmA atIndriy gnAn ne AnandasvarUp chhe evo jene antar-
PDF/HTML Page 2983 of 4199
single page version
anubhav thayo chhe evA dharmI puruShane savAr-sAnj dravyapratikramaNAdirUp shubhabhAv Ave chhe enI vAt chhe. shun kahe chhe? ke dharmI jIvane je dravya pratikramaNAdi shubhabhAv hoy chhe te aparAdharUpI viShanA doShone ghaTADavAmAn samartha chhe. ahA! dharmI puruShane shubhabhAvamAn ashubh ghaTe chhe ne? tethI kahyun ke enA pratikramaNAdi shubhabhAvo vyavahAre amRutakumbh chhe.
juo, dharmIne A dravyapratikramaNAdi shubhabhAvo, rAgAdi doSho ghaTADavAmAn samartha chhe, abhAv karavAmAn nahi. rAgAdino abhAv to ek shuddha gnAnAnandasvarUpano Ashray levAthI thAy chhe, paN antaramAn shuddha ek gnAtA-draShTAsvabhAvI amRutasvarUp prabhu AtmAnun bhAn thayun chhe tene je nindA, garhA Adino vyavahAr-shubharAg Ave chhe enAthI ashubh ghaTe chhe e apekShAe shubharAgane vyavahArathI (vyavahAranA shAstromAn) amRutakumbh kahyo chhe. samajANun kAI...? bhAI! jene AtmagnAn andaramAn thayun nathI ene to e badhA shubhabhAv ekalun jher chhe.
ahA! samyagdraShTi sAchA sant-muni jene svAnubhav sahit andaramAn AtmAmAn ramaNatA thaI chhe enI A vAt chhe. koI bahArathI lugaDAn utArI nAkhe ne mahAvratAdi laI le enI A vAt nathI. bApu! e (mahAvratAdi) to nishchayathI chAritra chhe ja nahi. svarUpamAn andar gnAnAnandasvarUp bhagavAn AtmAmAn charavun enun nAm chAritra chhe. ahAhA! ‘shuddha buddha chaitanyaghan svayamjyoti sukhadhAm’ -ahAhA...! AvA potAnA shuddha AtmasvarUpamAn charavun, ramavun ne Tharavun-ene vItarAgamArgamAn chAritra kahyun chhe. ahA! AvA chAritravantane nindA, garhA Adi paradravyanA AlambanarUp shubhabhAv Ave chhe. tene panchaparameShThInun smaraN, stuti Adi shubharAg paN Ave chhe. te shubharAgamAn, kahe chhe, pApane ghaTADavAnI-abhAv karavAnI nahi, ghaTADavAnI-tAkAt chhe. tethI tene vyavahAre amRutakumbh kahel chhe.
A samakitI dharmI puruShanI vAt chhe. jene pote AtmA koN ane kevo chhe enI khabarey nathI ane je bAhya kriyAmAn dharma mAnI rAche chhe enI ahIn vAt nathI. evA jIvo to svayam aparAdharUp pravartatA thakA chAragatimAn rakhaDavAnA mArge ja paDelA chhe. ahIn to jeNe bhavabIj chhedI nAkhyun chhe ne bhav ne bhavanA bhAvarahit bhagavAn AtmAnA Anandano svAd mANyo chhe tene je pratikramaNAdi ATh prakAre shubhabhAv Ave chhe temAn ashubh ghaTatun hovAthI, kahe chhe, te shubhabhAvo aparAdharUpI viShanA doShone ghaTADavAmAn samartha chhe; tethI te shubhabhAvo vyavahArathI amRutakumbh chhe. sAkShAt amRut to doShano parihAr karavAmAn samartha evo svAnubhav ja chhe. samajANun kAI...?
bhAI! A shAstranI mUL gAthA be hajAr varSha pahelAnI chhe, tathA TIkA hajAr varSha pahelAnI chhe ane A aliprAy to anantakALathI chhe. juo, bhagavAn sImandharanAth
PDF/HTML Page 2984 of 4199
single page version
mahAvidehamAn hamaNAn birAje chhe. tyAn bhagavAn kundakundAchArya samvat 49mAn gayA hatA; ATh divas tyAn rahyA hatA. te vakhate sabhAmAn prashna thayo ke A nAnakaDun patangiyA jevun manuShya koN chhe? tyAn bhagavAnanI vANImAn Avyun ke A bharatakShetranA AchArya chhe. ahA! e AchAryadev ahIn ADatiyA thaIne A jAher kare chhe ke-AtmA pUraN gnAnAnandarUpI amRutano kumbh chhe. ahAhA...! Avo amRutano kumbh jene (paryAyamAn) pragaT thayo chhe evA dharmIne pratikramaN Adi ATh prakAre kahyA chhe te shubhabhAv Ave chhe. te (shubhabhAvo) pApanA doShone kramekrame ghaTADavAmAn samartha hovAthI amRutakumbh chhe em vyavahArathI vyavahAr AchArasUtramAn kahyun chhe.
have kahe chhe-topaN pratikramaN-apratikramaNAdithI vilakShaN evI trIjI apratikramaNAdirUp bhUmine nahi dekhanArane dravya pratikramaNAdi aparAdh kam karavArUp potAnun kArya karavA asamartha chhe. joyun? AtmAnA nishchay anubhav vinA shubharAgamAn doSh ghaTADavAnI shakti nathI. AtmAno nishchay anubhav jene pragaT thayo chhe evA dharmI puruShanA shubhabhAvamAn doSh ghaTADavAnI shakti chhe paN AtmAnubhavarahit agnAnIjananA shubhabhAvamAn doSh ghaTADavAnI shakti nathI.
mithyAdraShTi ke jene shubhAshubharahit trIjI bhUmi shun-enI khabar nathI, ahAhA...! jene antaramAn shuddhopayog thayo nathI evA jIvane A pratikramaNAdi chhe te aparAdharUp chhe, te doSh ghaTADavA asamartha chhe. ahA! hun ek shuddha chaitanyamUrti bhagavAn gnAtA-draShTA ja chhun evun jene antaramAn bhAn thayun nathI te agnAnI jIv dravya pratikramaNAdi karo to karo, tene te kriyA doSh ghaTADavA shaktimAn nathI, ulaTun vipakSha eTale bandhananun kArya kare chhe. karelA doShonun nirAkaraN karavun, samakit Adi guNonI preraNA karavI, mithyAtvAdi doShonun nivAraN karavun, panchanamaskAr Adino bhAv arthAt pratimA Adinun Alamban, bAhya viShayakaShAyathI chittane haThAvavun, AtmasAkShIe doShonun pragaT karavun, guru sAkShIe doShone pragaT karavA, doSh thatAn prAyashchit laI vishuddhi karavI-e AThe bol shubhabhAv chhe. te shubhabhAv jene trIjI bhUmikA nathI arthAt samyagdarshan nathI, shuddhopayogarUp pariNAm nathI tene jherarUp chhe, kemake enAmAn doSh ghaTADavAnun kinchit sAmarthya nathI.
trIjI bhUmikA sahit je jIv chhe tene je shubhabhAv Ave chhe te doSh ghaTADavAmAn samartha chhe. paN agnAnInA je shubhabhAv chhe te vipakSha chhe, arthAt doSh ghaTADavAnun kArya karatA nathI paN ulaTun bandh karavAnun kArya kare chhe. navAn karma bandhAy e kArya karavA te samartha chhe, mATe te viShakumbh ja chhe. mithyAtvasahit shubhabhAv bandhanun ja kAraN thAy chhe. ekalo shubh-upayog e to ekalA bandhanun ja kAraN chhe, mATe e jherano ghaDo chhe.
PDF/HTML Page 2985 of 4199
single page version
have kahe chhe- ‘je apratikramaNAdirUp trIjI bhUmi chhe te, svayam shuddhAtmAnI siddhirUp hovAne lIdhe sarva aparAdharUpI viShanA doShone sarvathA naShTa karanArI hovAthI, sAkShAt svayam amRutakumbh chhe ane e rIte (te trIjI bhUmi) vyavahArathI dravya pratikramaNAdine paN amRutakumbhapaNun sAdhe chhe.’
ahA! badhI ek samayanI paryAyamAn ramat chhe. jyAre ene ek samayanI paryAyanI pAchhaL virAjelA paramAnandamay bhagavAn AtmAnI draShTi thAy chhe tyAre tene shuddhAtmAnI siddhi thatAn trIjI bhUmikA pragaT thAy chhe. ahA! A trIjI bhUmi sarva doShone nAsh karavAmAn samartha hovAthI sAkShAt amRutakumbh chhe ane te hotAn-tenA sadbhAvamAn dravyapratikramaNAdine vyavahAre amRutakumbhapaNun chhe, tenA abhAvamAn nahi.
bhAI! tArI chIj andar keTalI mahimAvant chhe tenI tane khabar nathI. ahAhA...! bhagavAn! tun andar pUraN Anand-amRutano sAgar chho. pratyek AtmA Avo chhe hon. bhAI! A to jineshvaradeve kahelI vAt chhe. ten jignAsAthI tArI vAt kadI sAmbhaLI nathI! shun thAy? AkhI jindagI bairAn-chhokarAnnI ALapampALamAn ne dhandhA-vepAramAn-ekalA pApanA bhAvamAn chAlI jAy chhe. emAn vaLI mAnD samay maLe to Avun sAmbhaLI Ave ke-vrat karo, upavAs karo jAtrA karo, -ane tamArun kalyAN thaI jashe. paN ahIn kahe chhe-jeTalun paradravya upar lakSha jAy chhe e badho rAg chhe, jher chhe. samosaraNamAn sAkShAt bhagavAn birAjatA hoy emanA lakShe tun stuti, bhakti, pUjA ItyAdi shubhabhAv kare e shubhabhAv jher chhe. have AvI satya vAt sAmbhaLavA maLe nahi te bichArA shun kare?
moTA abajopati hoy toy bichArA? hA, jene andar potAnI svarUpalakShmI-anant anant gnAnAnandalakShmInI khabar nathI teo moTA abajopati hoy toy bichArA chhe. shAstramAn temane ‘varAkA’ eTale rAnkA- bhikhArI kahyA chhe. jem sAkar ekalI mIThAshano pinD chhe tem bhagavAn AtmA pUraN ek gnAnAnandano pinD chhe. ahA! AvA potAnA svarUpanI draShTi karyA vinA traNakALamAn koI ne dharma thato nathI, sukh thatun nathI.
are! 84 lAkhanA avatAr karI karIne tun marI gayo chho. A rastAmAn khaTArA nIche chagadAIne undar, noL Adi marI gayelA jovAmAn Ave chhe ne? bhAI! AvA avatA ten anant anant vAr karyA chhe. shun thAy? bApu! A sharIr chhe e jaD mATI-dhUL chhe; A maLyun chhe e chhUTI jashe, vaLI bIjun maLashe. AtmAnA bhAn vinA em anant sharIr maLyAn chhe. emey nathI ke ten kriyAkAnD nathI karyAn. hajAro rANIo chhoDI, jainano sAdhu thaI mahAvratAdinI kriyAo paN ten anantavAr karI chhe ane enA phaLamAn anantavAr gairaveyakamAn upajyo chhe. paN bApu! e badho shubharAg
PDF/HTML Page 2986 of 4199
single page version
bhAI! ene ten dharma mAnyo, amRut mAnyun paN ahIn kahe chhe-e to jher chhe, viShakumbh chhe.
bhagavAn kahe chhe-prabhu! tun ekavAr sAmbhaL. andar tArI chIj puNya-pApanA bhAvathI rahit-nirlep shuddha chaitanyamay paDI chhe, enI draShTi te samyagdarshan, enun gnAn te samyaggnAn ane emAn ramaNatA te samyakchAritra; A dharma, A amRut ne A sukh. bhagavAn! ten anantakALamAn A karyun nathI ane bahAramAn paradravyamAn khenchAIne mAnyun ke ame sukhI chhIe, paN tyAn dhULey sukhI nathI sAmbhaLane. bApu! e paradravyane avalambIne thanArA bhAv to badhA rAganA-dukhanA bhAv chhe. e vaDe tun dukhI ja chho. emAn sukhanI kalpanA chhe, sukh kyAn chhe? emAn dukh ja chhe.
juo, AdamIne vAt, pitta ne kaph jyAre ghaNAn vadhI jAy tyAre sannipati thAy chhe. tyAre te dAnt kADhI khaDakhaD hase chhe. shun te sukhI chhe? nA; vAstavamAn ene bhAn nathI ke te dukhI chhe. tem A jIvane anAdino sannipAt chhe. mithyAshraddhA, mithyAgnAn ane mithyAchAritra-e vaDe ene sannipAt chhe. viShay-kaShAyamAn e ThIk mAne chhe e sannipAt chhe. e sukh mAne chhe paN shun te sukhI chhe? nA; ene bhAn nathI ke e dukhI chhe. bApu! jagat (shubharAgamAn) ThagAy chhe ane mAne chhe ke amane dharma thAy chhe. vAstavamAn e jherano ghaDo chhe.
bhAI! andar tun Anandano nAth sachchidAnandamay bhagavAnasvarUp chho. enI anrtadraShTi karyA vinA jeTalI vyavahAranI kriyAo kare-chAhe chovIse kalAk bhagavAn... bhagavAn... bhagavAn-em jAp kare, mane shivapad Apajo re-em prArthanA kare-paN e badho shubharAg bApA! jherano ghaDo chhe bhAI! bhagavAn kahe chhe-tArun shivapad amArI pAse kyAn chhe te ApIe? te tArAmAn ja chhe, ane anrtadraShTi vaDe ja prApta thAy em chhe. bAkI AtmagnAnarahit A badhI tArI kriyAo ekalo viShakumbh chhe. vyavahAranA pakShavALAne A Akarun paDe chhe; paN shun thAy?
je AtmagnAn sahit chhe evA dharmI puruShane Avo vyavahAr-shubharAg Ave chhe ane tene vyavahArathI amRutakumbh kahyo chhe. tathApi kharekhar to shuddha upayog e ek ja amRutakumbh chhe.
‘paramArthavachanikA’ mAn Ave chhe ke-agnAnI Agamano vyavahAr anAdithI karato Avyo chhe tethI tene te saraL lAge chhe ane tethI vyavahArashraddhA Adi te kare chhe; paN tene adhyAtmanA vyavahAranI khabar suddhAn nathI. shuddha vItarAgI dashAnirmaLaratnatray te adhyAtmano vyavahAr chhe, ane trikALI dravya te adhyAtmano nishchay chhe. Ane te jANato nathI ane AgamanA vyavahAramAn santuShTa rahe chhe. paN ethI shun? ahIn kahe chhe-e to ekalun jher chhe. shrI jayasenAchAryadeve A gAthAnI
PDF/HTML Page 2987 of 4199
single page version
TIkAmAn nirmaL ratnatrayanI apekShA gnAnIno bAhya vyavahAr paN jher chhe em kahyun chhe.
ahA! AtmA to andar paramAtmasvarUp chhe. Ave chhe ne ke-“siddha samAn sadA pad mero.” ahA! ene A kem bese? arisAmAn jue ne TopI Am pherave ne tem pherave-ene A kem bese? tene kahIe chhIe ke-bhAI! A shun thayun chhe tane? bhAI! shun A maDadAne shaNagAravun chhe? A sharIr to mRutak kalevar chhe. samayasAr gAthA 96mAn Ave chhe-ke mRutak kalevaramAn amRutasAgar AtmA mUrchhAI gayo chhe. bhAI! A sharIr, jaD mATI-dhUL chhe. ane bhagavAn AtmA amRutano pinD enAthI bhinna chhe. to emAn jAne! ahA! tyAn tane akhanD pratAp vaDe shobhAyamAn tAro amRutano nAth prApta thashe.
vaLI keTalAk agnAnIo mAne chhe ke ame samAjanI, deshanI ne jagatanI sevA karIe chhIe. paN paranI sevA koN karI shake? tArA sharIramAn rog Ave tene tun maTADI shakato nathI, tArI strI jene tun ardhAnganA kahe chhe te maravA paDI hoy to tun bachAvI shakato nathI to tun bIjAone kem bachAvIsh? bhAI! e to jenun jeTalun AyuShya hashe teTalun te raheshe. koN bachAve? ne koN mAre? prabhu! tane paranI dayAno bhAv Ave chhe. paN ek to tun paranI dayA pALI shakato nathI ane bIjun ke paranI dayAno shubhabhAv, ahIn kare chhe, jherano, ghaDo chhe. gajab vAt chhe bhAI! jo tAre satnun sharaNun levun hashe to A svIkAravun paDashe; A sivAy bIjo koI upAy nathI.
ahAhA...! AtmA Anandano nAth prabhu andar atIndriy gnAn ne AnandathI bharachak (pUrNa) bharelo chhe. enA anubhavanI vAt bahAr vANImAn keTalI AvI shake? mAtra IshArA karI shakAy. jem gungo goL khAy paN svAd kevo chhe te kahI shake nahi, tem enA Anandano svAd kahI shakAy em nathI. mATe he bhAI! sarva vikalpanun lakSha chhoDIne svarUpamAn anrtadraShTi kar. bas A ja karavA yogya chhe; bAkI badhAn thothethothAn chhe.
ahIn kahe chhe-apratikramaNAdirUp trIjI bhUmi chhe te svayam shuddhAtmAnI siddhiprAptirUp chhe. vaLI te sarva aparAdharUpI viShanA doShone sarvathA naShTa karavAvALI chhe. tethI te trIjI bhUmikA svayam sAkShAt amRutakumbh chhe. ahAhA...! shuddhopayogarUp bhUmikA jemAn nirmaL ratnatray pAke chhe te sAkShAt amRutakumbh chhe. ahA! AvI trIjI bhUmikAvALA dharmI puruShane je dravyapratikramaNAdi hoy chhe tene vyavahArathI amRutakumbhapaNun prApta thAy chhe. kharekhar te amRutakumbh chhe em nahi, paN sAkShAt amRutakumbhano sahakArI chhe tethI tene amRutakumbh upachArathI kahevAmAn Ave chhe. have kahe chhe.
PDF/HTML Page 2988 of 4199
single page version
‘te trIjI bhUmithI ja AtmA niraparAdh thAy chhe. tenA (arthAt trIjI bhUminA) abhAvamAn dravyapratikramaNAdi paN aparAdh ja chhe. mATe, trIjI bhUmithI ja niraparAdhapaNun chhe em Thare chhe.’
lyo, shuddhopayogarUp trIjI bhUmithI ja AtmA niraparAdh thAy chhe, bIjI rIte nahi, vyavahAraratnatrayathI nahi. jyAn shuddhopayog nathI, samyagdarshan-gnAn-chAritra nathI tyAn sarva kriyAkAnD aparAdh ja chhe. vyavahAr pratikramaN, sAmAyik, prauShadh, dayA, dAn, vrat, tap, bhakti, pUjA ItyAdi sarva, shuddhopayoganA abhAvamAn, aparAdh ja chhe, jher ja chhe. mATe shubhAbhAv bhAvothI rahit trIjI bhUmithI ja niraparAdhapaNun siddha thAy chhe. A nyAyathI-lojIkathI siddha thayun ke shuddhopayogathI ja niraparAdhapaNun chhe e sivAy puNyanI kriyAothI jemAn doShono nAsh thAy evun niraparAdhapaNun chhe nahi. puNyanI kriyAthI doShano nAsh siddha thato nathI.
vyavahArapratikramaNAdinA vikalpa dharmIne Ave chhe paN enun lakSha to andar bhagavAn AtmAnA anubhavamAn rahevAnun hoy chhe. dayA, dAn Adi shubhanA kALey enI draShTi shuddha AtmA par hoy chhe, ane rAgane chhoDI andar bhagavAn chidAnandamay AtmA chhe tenI pUraN prAptinun ja ene lakSha hoy chhe. tenI prApti arthe ja A dravyapratikramaNAdi chhe; shubharAgamAn rokAI rahevA arthe nahi. samajANun kAI.....?
have kahe chhe- ‘Am hovAthI em na mAno ke (nishchayanayanun) shAstra dravyapratikramaNAdine chhoDAve chhe. tyAre shun kare chhe? dravyapratikramaNAdithI chhoDI detun nathI.’
ahA! A samayasAr nishchayanayanun eTale shuddha chaitanyamAtra AtmAne batAvavAvALun shAstra chhe. samvat 1978mAn A shAstra pahelavahelun amArA hAthamAn Avyun ane jyAn vAnchyun tyAn em thaI gayun ke-aho! A to asharIrI thavAnI chIj chhe. AmAn to sharIr ne sansAr rahit siddha thavAnI sAmagrI paDI chhe. ahIn kahe chhe-em na mAnavun ke A nishchayanun shAstra vyavahArapratikramaNAdi chhoDAvI ashubhamAn prare chhe. emAn shubhabhAvane chhoDI ashubhamAn javAnI vAt nathI. shAstrano dravyapratikramaNAdi chhoDAvavAno hetu nathI paN temAn aTakI rahevAnun te chhoDAve chhe. pratikramaN, sAmAyik, bhakti, vrat, tap, pUjA ItyAdinA shubharAgamAn rokAI aTakI rahevAnun te chhoDAve chhe. vAstavamAn te sukhadhAm, chaitanyadhAm evA svarUpamAn laI jAy chhe ane e ja Anun karavAyogya kartavya chhe, dharma chhe.
ahA! puNyabhAvane chhoDI pApamAn nAkhavAno shAstrano hetu nathI. hetu to puNyane paN chhoDI andar param pavitra prabhu AtmA chhe teno anubhav karAvavAno chhe, kemake AtmAnubhavathI ja niraparAdhapaNun chhe, kalyAN chhe. bApu! A (-svAnubhav) vinA jem
PDF/HTML Page 2989 of 4199
single page version
ghANImAn tal pIlAy chhe tem chAragatinA dukhamAn tun pIlAI jaIsh. chAre gati dukharUp chhe. chaitanyalakShmInA bhAn vinA jyAn jAy tyAn dukh ja chhe. ahA! nij svarUpalakShmInI jene khabar nathI ane dhULano (puNyakarmano) jene prem chhe evA moTA abajopatio, rAjAo ane devatAo paN dukhI ja dukhI chhe.
ahIn dravyapratikramaNAdi chhoDavatA nathI, paN shubharAgamAn santuShTa thaI te rokAI jAy chhe tyAnthI tene chhoDAvI andar dhruvadhAmamAn-chaitanyadhAmamAn laI jAy chhe. em ke pratikramaNAdi shubhabhAvamAn santuShTa rahevA jevun nathI kemake bhagavAn AtmA je amRutasvarUp chhe enAthI te bhAvo viparIt chhe, jher chhe. nirmaL ratnatray sAkShAt amRut chhe, jyAre A shubhabhAvo enI apekShA jher chhe, mATe, shubhabhAvomAn santuShTa rahevun yogya nathI em Ashay chhe. vaLI-
‘te sivAy bIjun paN, pratikramaN-apratikramaNAdithI agochar apratikramaNAdirUp, shuddha AtmAnI siddhi jenun lakShaN chhe evun, ati duShkar k kkarAve chhe.’
bhAI! andar vastu tun AtmA chho ke nahi? bhagavAn! tun tattva chho ke nahi? tattva chho to enun kAI sattva chhe ke nahi? enAmAn koI shakti, svabhAv ke guN chhe ke nahi? ahAhA...! bhagavAn! tun pUraN gnAn, Anand Adi anant guN-anant shaktiono pinD chho ne? anantasvabhAvothI bharelun tArun sattva chhe ne prabhu! ahAhA...! tene pAmavun kem? to kahe chhe-tene pAmavA mATe shubh-ashubh bhAv kAryakArI nathI. bhagavAn! tArun chaitanyatattva apratikramaNAdi ashubhabhAvathI agochar-agamya chhe ne pratikramaNAdi shubhabhAvathIy agochar-agamya chhe. samajAy chhe kAI...? bhAI! A dayA, dAn, bhakti Adi shubhabhAvathI bhagavAn AtmA agochar chhe. gajab vAt! kahe chhe- vyavahAranA kriyAkalApathI tane AtmAno anubhav nahi thAy kemake enAthI te agamya chhe.
A nALiyer hoy chhe ne nALiyer! enA upar je chhAlAn chhe te nALiyer nathI, kaThaN kAchalI chhe te paN nALiyer nathI, ane nALiyeranA goLA uparanI je rAtaD chhe te paN nALiyer nathI. paN andar saphed mAvo bharelo mITho goLo chhe e nALiyer chhe. tem A sharIr chhe te chhAlAn chhe, karma chhe te kAchalI chhe. e banne AtmA nathI ane rAtaD samA je puNya-pApanA bhAv chhe tey AtmA nathI. e traNeyathI bhinna shuddha chaitanya ane Anandano andar goLo chhe te AtmA chhe.
ahIn kahe chhe- pratikramaN-apratikramaNAdithI agochar, shuddha AtmAnI siddhi nAm prApti jenun lakShaN chhe evI ati duShkar trIjI apratikramaNAdirUp je bhUmi je shuddhopayogarUp chhe tene (A shAstra) karAve chhe. bhAI! shuddhopayog ati duShkar chhe. samyagdarshan Adi ratnatray ati duShkar chhe. ahA! anantakALamAn eNe shubhakriyAo to anantavAr karI chhe paN shubhAshubhathI bhinna shuddha chaitanyatattvanAn gnAn-shraddhAn ne anubhav ek kShaN
PDF/HTML Page 2990 of 4199
single page version
paN karyAn nathI tethI te duShkar chhe. ahIn kahe chhe-A shAstra ene dravyapratikramaNAdithI santoSh karAvatun nathI eTalun ja nahi, shuddha AtmAnI siddhi jenun lakShaN chhe evAn ati duShkar nirmaL ratnatrayanI prApti paN karAve chhe. aho! A shAstra param adbhut mahimAvant chhe.
juo, nIche narakagati chhe. rAjA, mahArAjA ne moTA paisAvALA jeo mAns, inDA, dArU ItyAdinun sevan kare chhe e badhA nIche narakamAn bharAy chhe. shun thAy? evA krur pariNAmanun phaL evun chhe. bhAI! A jIv paN tyAn anantavAr gayo chhe. vaLI jeo mAyA, kuTilatA, vakratA-ADoDAI bahu kare chhe e jIvo tiryanchamAn jAy chhe. evA bhav paN eNe anantA karyA chhe. are! anAdithI e anantakALamAn kyArey bhav vinAno rahyo nathI. chAr gatimAn, 84 lAkh yonimAn avatAr dharI dharIne te tIvra dukhone ja prApta thayo chhe.
ahA! jo ekavAr bhavarahit thAy to pharIne tene janma-maraN rahe nahi. jem chaNo kAcho hoy to uge paN shekelo chaNo uge nahi. tem svasvarUpanA bhAn vinA puNya-pApanA bhAv karyA ja kare tene kAchA chaNAnI jem chAragatimAn janmamaraN thayA ja kare, tenun bhavabhramaN maTe nahi. parantu puNyapAparahit potAnA svasvarUpane oLakhIne temAn ja lIn thaI rahe tene shekelA chaNAnI jem navA navA bhav thatA nathI. ahA! te bhavarahit atyant nirAkul AnandanI dashAne prApta thaI jAy chhe. samajANun kAI...?
bhAI! andar tun keTalo mahAn chho tenI tane khabar nathI; ane bekhabaro rahIne tun chAragatimAn rajhaLe chhe, rUle chhe. sva ne paranI khabar vinA bekhabaro rahIne rAgathI ekapaNun karIne bhagavAn! tun chAragatimAn rakhaDI mare chhe. ahIn kahe chhe-prabhu! tun kriyAkAnDathI bhinna paDI andar AnandathI bharelun shuddha chaitanyatattva chhe temAn AvI jA, ane temAn ja nivAs kar. tane bhavarahit anantasukhamay padanI prApti thashe. A sivAy moTo jainano sAdhu thAy toy shun kAmanun?
AtmAne sAdhe te sAdhu chhe. jeNe andaramAn Anandane sAdhyo nathI te sAdhu nathI; arthAt je ekalA kriyAkAnDamAn ja magna chhe te sAdhu nathI. andar amRutakumbh prabhu AtmA paDayo chhe tene sAdhIne je pragaT kare te sAdhu chhe. andar vastu AnandasvabhAv chhe enun manan karavun, emAn lIn thavun enun nAm muni chhe. vastra sahit sAdhu e to kuling chhe. ane bAhyalingamAn ja magna chhe ey vAstavamAn sAdhu nathI. je svasvarUpamAn ja nirantar magna chhe te ja paramArthe sAdhun chhe. aho! sAdhudashA koI alaukki chIj chhe.
ahA! Avun manuShyapaNun maLyun ne A vAtane samajIne samyagdarshan pragaT na karyun to jem dorA vagaranI soy khovAI jAy ane hAth Ave nahi tem te bhav-
PDF/HTML Page 2991 of 4199
single page version
samudramAn kyAy khovAI jashe; tene AtmA hAth nahi Ave. ane jem soyane doro parovelo hoy to te khovAI hashe topaN jaDashe tem jeNe AtmAne rAgathI bhinna jANI samakit pragaT karyun hashe te nabaLAInA rAgane kAraNe kadAchit alpa bhav karashe topaN te ante mokShane pAmashe ja.
A shAstramAn ja AgaL kaheshe ke- (gAthA 383)
artha– anek prakAranAn vistAravALA je pUrve karelAn shubhAshubh karma chhe temanAthI je potAnA AtmAne nivartAve chhe te AtmA pratikramaN chhe. ItyAdi.
‘vyavahAranayAvalambIe kahyun hatun ke-“lAgelA doShonun pratikramaN Adi karavAthI ja AtmA shuddha thAy chhe, to pachhI prathamathI ja shuddha AtmAnA Alambanano khed karavAnun shun prayojan chhe? shuddha thayA pachhI tenun Alamban thashe; pahelethI ja Alambanano khed niShphaL chhe.”
juo A vyavahAranA-rAganA pakShavALAnI dalIl! shun kahe chhe? lAgelA doShono pratikramaNAdi shubhabhAvathI nAsh thaI jAy chhe ne AtmA shuddha thAy chhe. to pahelethI ja shuddhanI draShTi karo, shuddhano anubhav karo-em shuddhanA Alambanano khed shun kAm karAvo chho? shubhathI AtmA pavitra thaI jashe ane pachhI (nirAnte) shuddhanun Alamban thashe. pahelethI ja shuddhanA Alambanano khed karavo nakAmo chhe. lyo, A pramANe shubhabhAv karavAthI (AtmA) shuddha thashe em A vyavahAranA pakShavALAnI dalIl chhe.
tene AchArya samajAve chhe ke- ‘je dravyapratikramaNAdik chhe te doShanAn maTADanArAn chhe, topaN shuddha AtmAnun svarUp ke je pratikramaNAdithI rahit chhe tenA Alamban vinA to dravyapratikramaNAdik doShasvarUp ja chhe, doSh maTADavAne samartha nathI;...’
juo, shun kahe chhe? Anandano nAth evo je potAno AtmA enI draShTi vinA vyavahAr kriyAkAnD badho doSharUp ja chhe. ahA! dayA, dAn, vrat, bhakti, pratikramaN Adi jene loko dharma mAnI beThA chhe te badhAy shubhabhAvo antar-anubhav vinA paramArthe pAp ja chhe. bahu AkarI vAt bhAI! puNyapApathI rahit hun chidAnandakand prabhu AtmA chhun-em svAnubhav vinA badho shubharAg ekalo jher ne dukh chhe. are! bhagavAn! AtmAnA bhAn vinA evI kriyAo to ten anantavAr karI chhe; paN je
PDF/HTML Page 2992 of 4199
single page version
svayam doShasvarUp ja chhe te doShane kem maTADe? AtmagnAnanA abhAvamAn vrat, tap Adi koI bAhya kriyAo doSh maTADavA samartha nathI. have enun kAraN kahe chhe-
‘kAraN ke nishchayanI apekShA sahit ja vyavahAranay mokShamArgamAn chhe, kevaL vyavahArano ja pakSha mokShamArgamAn nathI, bandhano ja mArga chhe.’
mokShamArgamAn nishchay sahit vyavahAr (hoy) chhe. jene rAgarahit shuddha chaitanyamAtra AtmAnI draShTi, gnAn ne anubhav thayAn chhe evA nishchayavALAnA shubharAgane vyavahAr kahevAmAn Ave chhe. paN jene nishchay-svarUpanI draShTi ane anubhav nathI enA vyavahAr- kriyAkAnD koI chIj nathI. e to kevaL aparAdh ane doSh ja chhe. bhAI! duniyAthI A vAt judI chhe. loko sAthe eno meL na khAy evI A alaukki vAt chhe. nishchayayukta je vyavahAr ene vyavahAr mokShamArga kahe chhe. paN AtmagnAn rahit agnAnI, bhale te vratAdinA shubharAgamAn vartato hoy toy tene vyavahAr mokShamArga kahetA nathI.
bhAI! nishchayanI apekShA sahit ja vyavahAranay mokShamArgamAn chhe. jene AtmAno anubhav andaramAn thayo chhe ene je shubharAg Ave chhe tene mokShamArgamAn vyavahAr kahevAmAn Ave chhe. kevaL vyavahArano ja pakSha mokShamArgamAn nathI; arthAt nishchay rahit vyavahAr kAI nathI, te vyavahAr nAm pAmato nathI; e to bandhano ja mArga chhe; agnAnIne dayA, dAn, vratAdinA vikalpo bandhanun-sansAranun ja kAraN thAy chhe. have kahe chhe.
‘mATe em kahyun chhe ke-agnAnIne je apratikramaNAdik chhe te to viShakumbh chhe ja; temanI to vAt ja shI? parantu vyavahArachAritramAn je pratikramaNAdik kahyAn chhe te paN nishchayanaye viShakumbh ja chhe, kAraN ke AtmA to pratikramaNAdikathI rahit, shuddha apratikramaNAdisvarUp ja chhe.’
juo, shun kahyun? agnAnIne je mithyAtvAdirUp apratikramaNAdik chhe e to viShakumbh chhe ja. enI to shI vAt karavI? parantu bhagavAne vyavahArachAritramAn je pratikramaNAdik shubhabhAvo kahyA chhe te paN nishchayathI viShakumbh ja chhe. ahAhA...! nishchay sahitanI je kriyA (shubh) chhe te paN paramArthe jherano ghaDo ja chhe. jene potAnA nishchayasvarUpanun andar bhAn chhe tenA vyavahArane (shubharAgane) vyavahAr kahevAmAn Ave chhe te vyavahAr paN nishchayathI viShakumbh ja chhe; kAraN ke AtmA to pratikramaNAdikathI rahit, shuddha, apratikramaNAdisvarUp ja chhe. lyo, AvI vAt chhe.
have A kathananA kaLasharUpe kAvya kahe chhe-
‘अतः’ A kathanathI, ‘सुख–आसीनतां गताः’ sukhe beThelA (arthAt esh-
PDF/HTML Page 2993 of 4199
single page version
ArAm karatA) ‘प्रमादिनः’ pramAdI jIvone ‘इताः’ hat kahyA chhe.
shun kIdhun? ke-AtmA shun chIj chhe enI khabar vinA dayA, dAn, vrat, bhakti, pUjA ItyAdi shubhakriyAo vaDe dharma thAy chhe em mAnI je shubharAgamAn santuShTa thAy chhe teo pramAdI chhe ane te jIvo ‘hatA’ eTale haNAI rahyA chhe arthAt teo mokShanA anadhikArI chhe. ahA! jene hun pote gnAnAnandasvarUp chhun em antar-anubhav thayo nathI te jIvo mokShanA-dharmanA anadhikArI chhe arthAt temano mokShamArgamAn pravesh ja thato nathI.
‘चापलम् प्रलीनम्’ chApalyano (vichAr vinAnA kAryano) pralay karyo chhe. eTale shun? ke AtmabhAn vinAnI kriyAono-dravyapratikramaN, vrat, tap, bhakti, pUjA, bhaNavun, bhaNAvavun, paThan-pAThan, chintavan ItyAdi kriyAono-pralay karyo chhe, arthAt te kriyAo badhI mokShanA kAraNamAn gaNavAmAn AvI nathI.
A lAkho-karoDonun dAn kare, bhakti, pUjA, panchaparameShThInun smaraN ItyAdi kare e badhI shubharAganI kriyAo chApalya chhe. AtmAnA bhAn vinA AvI badhI kriyAonA karanArA mithyAdraShTi chhe. ahA! jeo ahinsAdi pApanI kriyAomAn paDelA chhe-temanI to shI vAt karavI? te pApI jIvo to chAragatimAn rakhaDI ja mare chhe. paN ahIn kahe chhe- potAnA shuddha chaitanyasvarUpano anubhav karyA vinA jeo ekalI puNyanI-dayA, dAn, vratAdinI kriyAo karavAmAn paDelA chhe teone paN chApalya chhe, arthAt temanI te kriyAo mokShamArgamAn gaNI nathI. teo paN bandhamArgamAn eTale sansAramAn ja rajhaLI mare chhe.
have kahe chhe- ‘आलम्बनम् उन्मूलितम्’ Alambanane ukheDI nAkhyun chhe. arthAt svadravyanA Alamban sivAy jeTalun paradravyanun Alamban chhe tene mULathI ukheDI nAkhyun chhe. samyagdraShTine je dravyapratikramaNAdi hoy chhe tene paN nishchaye bandhanun kAraN jANI hey gaNyun chhe. paradravya chAhe panchaparameShThI ho ke shAstra ho, enun Alamban pramAd chhe ane te hey chhe. ek vItarAgabhAv sivAy, pApanI nindA, chittane pApathI pAchhun vALavun te, ItyAdi sarva shubharAganI kriyAo pramAd chhe ane emAn paradravyanun Alamban chhe. ahA! ahIn kahe chhe- jeTalun paradravyanun Alamban chhe te mULathI ukheDI nAkhyun chhe eTale ke hey karyun chhe.
prashna– to bhAvapAhuDamAn panchamahAvrat angIkAr karo, ShoDashabhAvanA bhAvo ItyAdi anek prakAranI shubhakriyAo karavAnI vAt Ave chhe ne?
uttara– hA, Ave chhe; paN e to bhAI! gnAnIne te te bhUmikAomAn kevA kevA prakArano shubharAg Ave chhe enun tyAn gnAn karAvyun chhe. e sarva vyavahAranun kathan
PDF/HTML Page 2994 of 4199
single page version
samajavun. bAkI paramAtmA jain parameshvar em kahe chhe ke-mArA AlambanathI paN tane rAg thashe. panchAstikAyamAn Ave chhe ke arihant pratyeno rAg e mokShanun kAraN nathI.
panchAstikAy, gAthA 168 mAn kahyun chhe ke-jarA paN rAg doShanI paramparAnun kAraN chhe. arihant AdinI bhakti rAgapariNAm vinA hotI nathI, ane rAgapariNAm thatAn AtmA, potAne buddhiprasAr vinAno rAkhI shakato nathI. buddhiprasAr arthAt chittanun bhramaN hotAn shubhAshubh karmono nirodh thato nathI. A pramANe paradravyanun Alamban jenun mUL chhe evo alpa rAg paN doShanI santatinun mUL chhe. bhAI! A to vItarAgano mArga! e to vItarAgatAthI ja pragaTe chhe.
ahAhA...! chaitanyasvarUpI AtmA gnAyakaprabhu ek vItarAgasvabhAvathI bharelun tattva chhe. enA Alamban vinA jeTalun paradravyanun Alamban thashe eTalo rAg ja utpanna thashe. ane e alparAg paN doShanI paramparAnun mUL chhe em kahe chhe. gnAnIne e bhAv Ave kharA, paN ene e bandhanun kAraN jANI hey gaNe chhe.
to bIje shAstramAn arhantAdinI bhakti vagerene paramparA mokShanun kAraN kahyun chhe ne? bhAI! e to AropathI kathan chhe. mokShamArgamAn rat-udyamI jIvone evo bhAv Ave chhe em jANI Arop daIne upachArathI tene paramparA mokShanun kAraN kahyun chhe. bhAI! jyAn je vivakShAthI kathan hoy te yathArtha samajavun joIe. vAstavamAn to vItarAgasvabhAvI bhagavAn AtmAnI sanmukhatAe pragaTelo ek vItarAgabhAv ja paramparAe mokShanun kAraN chhe.
kaLashaTIkAmAn kahyun chhe ke-buddhipUrvak gnAn karatAn thakAn jeTalun bhaNavun, vichAravun, chintavavun, smaraN karavun ItyAdi chhe te ‘unmUlitam’ mokShanun kAraN nathI em jANIne hey TharAvyun chhe.
prashna– AtmagnAn vinA hoy enI vAt chhe ne? uttara– AtmagnAn hoy tyAn paN te rAg vartamAnamAn dukharUp chhe ane bhaviShyamAn dukhanun kAraN chhe. bhAI rAgano-Asravano svabhAv ja A chhe. (juo samayasAr gAthA 7r ne 74). dharmIne paN shubharAgathI puNya bandhAshe, enA phaLamAn sanyog maLashe, ane sanyoganA lakShe pharI rAg-dukh ja thashe. AvI vAt! paramArtha satya bahu alaukki ane sUkShma chhe bhAI!
bhAI! tane sAchA dev, sAchAn shAstra ane sAchA guru maLyA chhe te paradravya chhe. tenA AlambanathI paN tane rAg ja thashe. sva-avalambane ja svarUpasiddhi chhe, e sivAy paradravyanun avalamban rAganun-vikAranun ja mUL chhe. eTale kahe chhe ke - paranun
PDF/HTML Page 2995 of 4199
single page version
Alamban mULamAnthI ja ukheDI nAkhyun chhe; arthAt ene hey ja gaNyun chhe. panchAstikAyamAn lIdhun chhe ke panchaparameShThInI bhaktithI paN mokSha dUr chhe.
juo, dharmIne ek samayamAn be dhArA chhe. jyAn sudhI pUrNa vItarAgatA na thAy tyAn sudhI sAdhakane k kshuddhatA chhe ne k kashuddhatA-rAgadhArA paN chhe. bhAI! chAhe vyavahAr ratnatray ho, topaN e rAg ja chhe, bandhanun ja kAraN chhe ane tethI hey chhe. ‘puruShArthasiddhayupAy’ mAn kahyun chhe ke-jeTale anshe rAg, eTale anshe bandhan, ane jeTale anshe samakit eTale anshe abandh.
AchArya amRutachandrasvAmI trIjA kaLashamAn kahe chhe ke-dravyadraShTie to hun shuddha chinmAtramUrti chhun parantu nimittanA vashe amArI pariNati rAgAdithI vyApta kalmAShit eTale melI chhe. A samayasAr-shuddhAtmAnA granthanI vyAkhyA karavAthI ja amArI pariNatinI param vishuddhi thashe. juo, andar dravyadraShTinun jor chhe ne? to tenA baLe param vishuddhi thashe ja em kahe chhe. juo, chhaThThA guNasthAne vartatA munirAj paN kahe chhe-amArI pariNati kinchit melI-kaluShit chhe. amane te posAtI nathI, amAre to param vishuddhi joIe. bhAI! rAgano ansh-kaN hoy toy te mel chhe ane te hey ja chhe.
bhAI! tArun sukh svAdhIn sva-avalambanathI ja pragaTe tem chhe. are! tun svane chhoDIne paradravyanA avalambanamAn kyAn gayo? tAre shun karavun chhe prabhu? rAgane potAno mAnIne to bhagavAn! tun chorAsI lAkh yonimAn rajhaLI muo chho. ahIn to bhAI! tun pAnch pachAs ke so varSha rahIsh. pachhI kayAn jaIsh? tAre kyAn rahevun chhe prabhu! ahA! dravyaling dhArIne paN koI kShetramAn janmavAnun bAkI nathI rAkhyun. dravyamunipaNun dhAraN karIne paN svanA avalamban vinA bhagavAn! tun anant anant vAr janmyo ne maryo. narak ne nigodanA paN anant anant bhav karyA. ten mAnyun ke A panchamahAvrat pALyAn eTale hun vadhI gayo, paN bhAI! tun kAI vadhyo nathI. sansAr to tAro evo ne evo ja Ubho chhe. mATe he bhAI! parAvalambananI draShTi chhoDI svaavalamban pragaT kar.
samyagdraShTine paN vyavahAr pratikramaNAdi je ATh bol kahyA chhe te hoy chhe. paN e badho rAg chhe. shun kIdhun? karelA doShonun nirAkaraN karavun samakit kem thAy te sambandhI samyaktvAdi guNonI preraNA, mithyAtvAdi doShonun nivAraN, panch namaskArAdi bhaNavAno bhAv, pratimAdi bAhya Alamban vaDe chittane sthir karavun, bAhya viShayakaShAyathI pAchhA haThavun, AtmasAkShIe doShone pragaT karavA, guru sAkShIe doShone pragaT karavA, prAyashvitta laIne vishuddhi karavI-em A sarva bhAvo rAg chhe. AvA bhAvo dharmIne
PDF/HTML Page 2996 of 4199
single page version
Ave chhe paN tene te hey jANe chhe. are! kriyAkAnDamAn rokAIne jIvo jindagI pUrI karI nAkhe chhe paN vItarAg parameshvar jene dharma kahe chhe tene sAmbhaLavAy rokAtA nathI!
bhAI! A deh to jaD mATI-dhUL chhe. te vinAshik chhe; enI to baLIne rAkh thashe. paN bhagavAn! tun to trikAL rahenArI avinAshI chIj chho ne! ahAhA...! shAshvat chidghan vastu sadA astipaNe chho ne prabhu! Avo nitya rahenAro tun kyAn jAy? jo tun rAgathI ekapaNun mAnI rAgamAn rahIsh to rAganA sthAnomAn chAragatimAn rakhaDI marIsh. mATe rAgathI chhUTo paDI tAro shAshvat chidAnandaghan prabhu AtmA chhe temAn jA. ethI tane mokShanun bIj je samyagdarshan te pragaT thashe. bhAI! samyagdarshan vinA mahAvratAdi rAganI sarva kriyA thothAn chhe, (mokSha mATe) kAI kAm Ave em nathI. samajANun kAI...?
have kahe chhe- ‘आसम्पपूर्ण–विज्ञान–घन–उपलब्धेः’ jyAn sudhI sampUrNa vignAnaghan AtmAnI prApti na thAy tyAn sudhI ‘आत्मनि एव चित्तं आलानितं च’ (shuddha) AtmArUpI thAmbhale ja chittane bAndhyun chhe.
shun kIdhun? ke jyAn sudhI pUraN dashA arthAt kevaLagnAnanI prApti na thAy tyAn sudhI chittane eTale gnAnanI dashAne trikALI dhruv sAthe joDI dIdhI chhe em kahe chhe. gnAnane mahAvratAdinA rAgamAn joDayun-bAndhyun chhe em nahi, paN gnAnane bhagavAn gnAtAsvarUp AtmAmAn bAndhyun chhe em kahe chhe. vyavahAranI anek kriyAomAn chitta bhamatun hatun tene shuddha ek chaitanyamAtra AtmAmAn joDI dIdhun chhe, kAraN ke te ja mokShanun yathArtha kAraN chhe.
have A sAmbhaLavAy rokAy nahi e tattvane kem pAme? bahAramAn pAnch-pachAs lAkhanI mUDI hoy ne ghare be chAr dIkarA hoy, varase-dahADe be-pAnch lAkh kamAto hoy eTale jANe ke ohohoho...! hun pahoLo ne sherI sAnkaDI em phulAI jAy. paN sAmbhaLane bApA! anantakALathI emAn ja tun marI gayo chho, e vaDe ja tArA chaitanyaprAN haNAI rahyA chhe. bhagavAn! tArAmAn ek jIvatvashakti chhe. satnA sattvarUp shuddha gnAnadarshan prANothI je vaDe jIve chhe evI jIvatvashakti chhe. ahA! paradravyamAn ahampaNAnA bhAv vaDe e haNAI rahI chhe arthAt enI nirmaL pragaTatA thatI nathI. ahA! A bAyaDI-chhokarAn mArAn ne A sampatti mArI-em jeno kAL jAy chhe enI to vAt ja shI karavI? e to ekalA pApabandh vaDe sansAramAn rakhaDe chhe. paN ahIn kahe chhe-samakitIne paradravyanA AlambanavALo dravyapratikramaNAdi je shubharAg Ave chhe ey bandhanun kAraN hovAthI hey chhe. mATe, kahe chhe, pUrNa vignAnaghananI prApti jyAnsudhI na thAy tyAn sudhI chittane shuddha AtmAmAn joDI dIdhun chhe. aho! kaLashamAn keTakeTalun bharyun chhe! em ke chittane dravyakriyAomAn joDayun nathI paN shuddha AtmadravyamAn joDayun chhe.
PDF/HTML Page 2997 of 4199
single page version
ahIn kahe chhe-mithyAtvanI bhUmikAmAn thatA puNya ne pApanA bhAvanI em vAt ja karatA nathI. jeo mithyAtvasahit chhe teo to ekalA pApathI haNAyelA chAragatimAn rajhaLanArA ja chhe. parantu samyagdraShTi ke sAchA sant-muni hoy ke jemane A dravyapratikramaNAdinA shubhabhAv AvyA vinA rahetA nathI te bhAv paN temane bandhanun kAraN hovAthI hey chhe. mATe jyAn sudhI pUrNa kevaLagnAnanI dashAnI prApti na thAy tyAn sudhI, kahe chhe, gnAnanI dashAne bhagavAn gnAyakasvarUp AtmAmAn joDI de. e bahAranun Alamban javA de, kemake enAthI to rAg ane bandh ja thashe. AtmA shuddha ek gnAnAnandasvarUp chhe temAn gnAnane joDI de, gnAn gnAnamAn (AtmAmAn) supratisthit rahe e ek ja mokShanun kAraN chhe. (dravyapratikramaNAdino bAhya vyavahAr kAI mokShanun kAraN nathI).
ahIn nishchayanayathI pratikramaNAdikane viShakumbh kahyAn ane apratikramaNAdikane amRutakumbh kahyAn tethI koI ulaTun samajI pratikramaNAdikane chhoDI pramAdI thAy to tene samajAvavAne kaLasharUp kAvya kahe chhe-
‘यत्र प्रतिक्रमणं एव विषं प्रणीतं’ (are! bhAI,) jyAn pratikramaNane ja viSh kahyun chhe, ‘तत्र अप्रतिक्रमणम् एव सुधा कुत्ः स्यात्’ tyAn apratikramaN amRut kyAthi hoy? (arthAt na ja hoy).
juo, pratikramaNane ja eTale shubhabhAvane ja ame viSh kahyun tyAn apratikramaN arthAt ashubhabhAv amRut kyAthi hoy? jyAn vyavahAr pratikramaN, vyavahAr pratyAkhyAn ItyAdi vyavahAranI shubhakriyAone jher kahI chhe tyAn tIvra rAgamAn javun ne ashubhamAn javun, agnAnamAn javun-e amRut kem hoy? bhAI! e (-ashubh) to jher ja jher chhe. shubhane chhoDI ashubhamAn javAnI to ahIn vAt ja nathI. ahIn to shubhane chhoDI Unche Unche chaDhavAnI-shuddhamAn javAnI vAt chhe.
bhAI! ame tane shubhabhAv chhoDAvIne, je vaDe janma-maraNano ant Ave ane jemAn AtmaprApti thAy evA vAstavik dharmamAn laI javA mAgIe chhIe. ahA! andar bhagavAn AtmA chidghan prabhu trikAL paramAtmasvarUpe virAje chhe temAn laI javA shubhabhAvane ame jher kahyun chhe. parantu shubhane jher jANI ashubhamAn jAy e to tArI UndhI- viparIt draShTi chhe. ame evA arthamAn shubhane hey kyAn kahyun chhe? are! jyAn pratikramaNane viSh kahyun tyAn apratikramaN (-ashubh) amRut kayAnthI thayun? jyAn shubhane ja hey batAvyun tyAn ashubh upAdey kyAthi thaI gayun? (agnAnInA shubhAshubhabhAv badhA agnAnamay hovAthI apratikramaN chhe.)
PDF/HTML Page 2998 of 4199
single page version
have kahe chhe- ‘तत्’ to pachhI ‘जनः अधः अधः प्रपतन् किं प्रमाद्यति’ mANaso nIche nIche paDatA thakA pramAdI kAn thAy chhe? ‘निष्प्रमादः’ niShpramAdI thayA thakA ‘उर्ध्वम् उर्ध्वम् किं न अधिरोहति’ Unche Unche kAn chaDhatA nathI?
AchArya kahe chhe-ame shubhane-mand kaShAyane jher kahyun; tethI ashubh-tIvra kaShAy to enI meLe ja mahA jher siddha thayun. Am chhe to pachhI mANaso nIche nIche paDatA thakA pramAdI kem thAy chhe? bhAI! ahIn to shubhamAn santuShTa hoy tevA jIvane shuddha AtmAnI sAthe sambandh karAve chhe. kahe chhe-ashubhabhAv to pramAd chhe ja, paN shubhabhAv paN pramAd ja chhe. vrat, tap, bhakti, panchaparameShThInun smaraN ityAdi shubhabhAv je chhaThThe guNasthAne sAchA sant-munivarane Ave chhe te pramAd chhe. rAgamAtra pramAd chhe; te chhUTatAn sAtamun (guNasthAn) thAy chhe.
ahA! shubhane ame hey kahyun tethI tene chhoDIne ashubhamAn jAy evun to buddhimAn na kare. to bhagavAn! tun nIche nIche utarato pramAdI kem thAy? niShpramAdI thayo thako Unche Unche kAn na chaDhe? shubhabhAvane chhoDIne andar jyAn sachchidAnand prabhu AtmA virAje chhe temAn jA ne; bhagavAn gnAnAnandasvarUpe andar chhe tenA bheTA kar ne ane temAn ja bandhAI jA ne!
ahA! shubhane chhoDI pramAdI thaI ashubhamAn tun jA e to tArI svachchhandatA chhe. mATe shubhane chhoDI niShpramAdI thaI svasvarUpanA AshrayamAn jA ane tyAn ja lIn thaI jA. shubharAgane hey batAvavAnun A ja prayojan chhe pravachanasAr gAthA 11 mAn shuddhopayog upAdey ne shubhopayog hey kahyo chhe. bhAI, chhaThThe guNasthAne munine je shubhopayog varte chhe te hey chhe. vaLI tyAn ja gAthA 1r mAn ashubhopayoganun atyant heyapaNun prasiddha karyun chhe. ethI e spaShTa thayun ke shubhopayogane chhoDIne shuddhApayogamAn ja rahevun. ahA! rAgarahit andar AtmA chaitanyamUrti prabhu ekalo gnAnano pinD chhe. tenA Ashraye shuddhopayogamAn rahevun e ja dharma chhe. A sivAy bIjo (shubhamAn rahevun te) dharma chhe nahi. samajANun kAI.....?
‘agnAn avasthAmAn je apratikramaNAdik hoy chhe temanI to vAt ja shI? agnAnI mithyAdraShTine je pratikramaNAdi shubhabhAv hoy chhe tenI to ahIn vAt nathI; kemake e to agnAnamay bhAv ja chhe. je mithyAdarshan sahit chhe ane jene pratikramaNAdi shubhabhAv hoy chhe enI ahIn vAt nathI, kemake ene to ashubh Ubhun ja chhe.
‘ahIn to, shubhapravRuttirUp dravyapratikramaNAdino pakSha chhoDAvavA mATe temane (dravya- pratikramaNAdine) to nishchayanayanI pradhAnatAthI viShakumbh kahyAn chhe kAraN ke teo karmabandhanAn ja kAraN chhe,......’
PDF/HTML Page 2999 of 4199
single page version
joyun? samakitInA vyavahArane ke je pratikramaN, panchaparameShThInun smaraN, panchaparameShThInI bhakti ityAdirUp chhe tene ahIn nishchayathI jherano ghaDo kahyo chhe kAraN ke te karmabandhanun ja kAraN chhe. shubhabhAvone jher kahevAno Ashay teno pakSha chhoDAvI shuddha chaitanyasvarUpamAn ja lIn-sthir karAvavAno chhe. ahA! shubhAshubhane chhoDIne shuddha chaitanyasvarUpanA AshrayamAn ekAgra thaI he rate nishchay-paramArtha pratikramaN chhe ane e ja dharma chhe ane shubhathI chhoDAvavAnun A ja prayojan chhe. shubhane chhoDIne ashubhamAn jA em Ashay nathI ane em hoy paN nahi. (em samaje e to enI svachchhantA chhe).
vyavahAr pratikramaN, vyavahAr sAmAyik, stavan, vandan ItyAdi je samakitIne vyavahAr hoy chhe te badho paranA Ashraye pragaT thAy chhe; ane paranA Ashraye je bhAv thAy te bandhanun ja kAraN chhe. tethI vyavahArano pakSha chhoDAvI nishchayasvarUpamAn lIn karAvavAnA prayojanathI vyavahAr-pratikramaNAdine viShakumbh kahyo chhe. em ke e vyavahAranA jherane chhoDA andar amRutasvarUp bhagavAn AtmA chhe emAn lIn-sthir thaI jA. lyo, AvI vAt chhe. have kahe chhe-
‘ane pratikramaN-apratikramaNAdithI rahit evI trIjI bhUmi, ke je shuddha AtmasvarUp chhe tem ja pratikramaNAdithI rahit hovAthI apratikramaNAdirUp chhe, tene amRutakumbh kahI chhe arthAt tyAnA apratikramaNAdine amRutakumbh kahyAn chhe. trIjI bhUmimAn chaDAvavA mATe A upadesh AchAryadeve karyon chhe.’
shun kIdhun? ek to gnAnInun dravyapratikramaN ane agnAnInun apratikramaN eTale mithyAtva sahitano badho shubharAg-e beyathI rahit shuddha AtmasvarUp apratikramaN je trIjI bhUmi chhe te, kahe chhe, amRutakumbh chhe; kemake te abandhasvarUp chhe, amRutasvarUp chhe. tethI kahe chhe-bhAI! shubhathI khasIne shuddhamAn jA to kalyAN thashe, shubhamAn paDI rahevAmAn kalyAN nahi thAy. apratikramaNAdi A trIjI bhUmi chhe tyAn ek shuddha AtmAnun Alamban chhe tethI tene amRutakumbh kahyo chhe. A trIjI bhUmimAn AvI rahevAnI vAt chhe.
ene bichArAne ek to vyavahAre paN (pApakarmathI) nivRutti maLe nahi ane kadAchit maLe to antapravRutti (AtmapravRutti) kare nahi to te paN jher chhe em kahe chhe. ek trIjI bhUmie pahonche e ja amRutakumbh chhe. ahA! trIjI bhUmie chaDavA-pahonchavA agnAnInun apratikramaN chhe e to chhoDAvyun chhe, gnAnInun dravyapratikramaN paN chhoDAvyun chhe. samajAy chhe. kAI.....?
bhAI! A trIjI bhUmikAmAn je apratikramaNAdi kahyun chhe te AtmasvarUp chhe. gnAnIne je dravya-pratikramaNAdi vyavahAr chhe te AtmasvarUp nathI, dharmarUp nathI; tethI tene viShakumbh kahI chhoDAvyo. juo, gnAnIne-dharmIne vachche dravyapratikramaNAdi shubhabhAv
PDF/HTML Page 3000 of 4199
single page version
Ave chhe, ashubhathI bachavA ene evo shubhabhAv avashya Ave chhe, paN e kAI dharma nathI, amRut nathI. ahA! gnAnIne shubhabhAv na Ave em nahi ane ene e dharma mAne emey nahi. tethI tene trIjI bhUmimAn pahonchavA-rahevA udyam karAvavAmAn Ave chhe, kemake trIjI bhUmi AtmasvarUp chhe, amRutasvarUp chhe, abandhasvarUp chhe.
shAstramAn shubhano adhikAr hoy tyAn, jinamandir bandhAvo, pratimA padharAvo, svAdhyAy karo, tap karo, dAn karo ItyAdi badhun Ave. paN e to dharmI puruShane enI bhUmikAmAn jevo jevo rAg Ave chhe tenun tyAn kathan karyun chhe. eTale kAI e shubharAg dharma chhe em nahi. dharma to vyavahAr pratikramaNAdithI rahit je trIjI apratikramaNAdirUp bhUmi chhe te ja chhe; te ja sAkShAt amRutakumbh chhe, te ja nishchay-paramArtha pratikramaN chhe.
juo, apratikramaNAdi be prakAranAn kahyAn-
1. mithyAtvasahit agnAnIne je shubhAshubhabhAv hoy chhe te apratikramaNAdi chhe. agnAnIne je shubhabhAv hoy chhe te paN apratikramaNAdi chhe. tenI to ahIn vAt nathI.
ra. shubhabhAvane chhoDIne shuddhamAn jAy te gnAnInAn apratikramaNAdi chhe. te AtmasvarUp chhe, abandh chhe, amRutakumbh chhe. vaLI gnAnIne nishchay sahit je shubhabhAv Ave chhe tene vyavahAr pratikramaNAdi kahe chhe. nishchayathI tene ahIn viShakumbh kahyo chhe kemake te bandhanAn ja kAraN chhe.
agnAnIne nishchay ke vyavahAr ekey pratikramaN nathI.
trIjI bhUmi je shuddha AtmasvarUp chhe te ja pratikramaNathI (dravyapratikramaNathI) rahit hovAthI apratikramaNasvarUp chhe te amRutakumbh chhe. ahAhA...! andar bhagavAn AtmA nityAnand-sahajAnand-paramAnand prabhu ekalo amRutano kumbh bharyo chhe. enI je paryAyamAn pragaTatA thAy te amRutakumbh chhe. ahAhA...! shubharAgathI khasIne ‘shuddha’ mAn AvatAn jemAn atIndriy Anandano svAd Avyo te shuddha nirmaL pariNati amRutakumbh chhe.
prashna– vyavahAr pratikramaNAdine shAstramAn amRutakumbh kahyo chhe.
uttara– hA, kahyo chhe, vyavahAranAn shAstromAn kahyo chhe; paN e to dharmIne ke jene nishchay amRut andar pragaT thayun chhe tenA dravya-pratikramaNAdine Arop daIne vyavahAre amRutakumbh kahyo chhe, paN nishchaye to te viShakumbh chhe.
prashna– ek kor kahe ke gnAnIno shubhabhAv jher chhe ne vaLI bIjI kor kahe ke enAthI doSh ghaTe chhe. to A kevI rIte chhe?