Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 413.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 186 of 210

 

PDF/HTML Page 3701 of 4199
single page version

amAp... amAp... amAp shaktithI bharelo bhagavAn AtmA chhe te agnAnInA mApamAn (-gnAnamAn) Avyo nahi ne A puNya-pApanA bhAvanAn mAp (-gnAn ne honsh) karIne emAn ja anAdithI sthit thaIne eNe jher pIdhAn chhe. A dev shun, manuShya shun; nArakI shun, tIryanch shun; dhanavAn shun nirdhan shun, rAy shun rank shun; kIDI, kabutar ne kAgaDA shun; are! sarva sansArI jIvo anAdithI potAnI chIjane bhUlIne puNya-pAparUp viShamabhAvanA viShanA sevanamAn paDelA chhe. bhAI! vyavahAr ratnatrayano bhAv paN viShamabhAv chhe bApu! niyamasAramAn kaLashamAn kahyun chhe ke- nAmamAtra kAraN kahIe evA vyavahAr ratnatrayane bhavasAgaramAn DUbelA jIve pUrve bhavabhavamAn (-anek bhavomAn) Acharyun chhe, arthAt e satyArtha kAraN nathI, samabhAv nathI, viShamabhAv chhe. samajANun kAI...?

hamaNAn hamaNAn moTA bhAganA jIvo to pApanAn poTalAnno bhAr bharavAmAn rokAI gayA chhe, tyAnthI khasI kadAchit puNyabhAvamAn Ave toy shun? puNyabhAv paN rAg chhe, dukh chhe, jher chhe. ahA! Am dukhamay bhAvomAn ja jIv anAdithI sthit chhe; te potAnI pragnAno aparAdh chhe. A sheThIyA, rAjA ne devatA badhA puNya-pApamAn sthit rahyA thakA dukhamAn ja garakAv chhe. bhAI! tun sanyogamAn sukhI chhe em mAne chhe paN bApu! tun dukhanA samudramAn sthit chhe; kemake puNya-pApanA bhAv badho dukhano samudra chhe bhAI!

bhagavAn AtmA sarvagnasvabhAv chhe. svamAn rahIne, parane aDayA vinA, anantA svapar padArthone potAnA svaparaprakAshak svabhAvanA sAmarthyathI jANe evo ja eno svabhAv chhe. alpagnatA enun svarUp nathI. tathApi koI kinchit kShayopashamanI visheShatAnun abhimAn kare to te dukhamAn sthit chhe, viShamabhAvamAn sthit chhe. bhaNataranAn abhimAn e badho rAg-dveSh ja chhe. benashrInA vachanAmRutamAn Ave chhe ne ke- “AvaDatanA mAnathI dUr rahevun sArun chhe. bahAr paDavAnA prasangothI dUr bhAgavAmAn lAbh chhe, te badhA prasango nisAr chhe; sArabhUt ek AtmasvabhAv chhe.” bhAI! shAstranA bhaNataranA abhimAn jo thayA to marI jaIsh tun hon. em to agiyAr ang ne navapUrva anantavAr bhaNI gayo, paN badhun phogaT gayun, agnAn khAte gayun,; enAthI kevaL bandhan ja thayun.


PDF/HTML Page 3702 of 4199
single page version

are! Am jIv anAdithI paradravyamAn-rAgAdibhAvomAn-dukhanA bhAvomAn sthit chhe; potAnI pragnAnA doShathI hon. karmane laIne rAgadveShamAn sthit chhe em ahIn nathI kahyun. koI shAstramAn tem kahyun paN hoy to te nimittanun-vyavahAranun kathan chhe em jANavun. rAgAdi thavA kALe nimitta tyAn koN chhe e tyAn batAvyun chhe. bAkI “apane ko Ap bhUlake herAn ho gayA.” potAne pote ja bhUlI puNya-pApanA bhAvamAn mUrchhANo chhe, tyAn ja najar chonTADI chhe tethI prANI dukhanA bhAvamAn sthit chhe. Anun nAm sansAr chhe. A bAyaDI, chhokarAn, gharabAr-te sansAr em nahi, rAgAdi paradravyamAn sthit thayo chhe e sansAr chhe, dukh chhe. have gulAnT khAvAnun kahe chhe-

potAnI pragnAnA doShathI paradravyamAn-rAgadveShAdimAn nirantar sthit rahyo hovA chhatAn kahe chhe, potAnI pragnAnA guN vaDe ja temAnthI pAchho vaLIne tene ati nishchaLapaNe darshan- gnAn-chAritramAn nirantar sthAp;... ahAhA...! gnAnanI paryAyane potAmAn-shuddha ek gnAyakasvarUpamAn vaLI nishchaLapaNe darshan-gnAn-chAritramAn sthAp-em kahe chhe. ‘potAnI pragnAnA guN vaDe’ -em kahyun ne! tyAn ‘guN’ eTale shun? paryAy svadravya prati jhukI, ek gnAyakanI sanmukh vaLI te pragnAno guN chhe. pahelAn parasanmukh hatI te doSh hato. have kahe chhe-paradravyathI-rAgadveShathI pAchho vaLIne svarUpasanmukh vaLI jA. paryAy svarUp prati DhaLe te pragnAno guN chhe. to kahe chhe- potAnI pragnAnA guN vaDe ja rAgAdi-vyavahArathI pAchho vaLIne potAne ati nishchaLapaNe darshan-gnAn-chAritramAn nirantar sthAp. lyo, AvI vAt! karma mArga Ape to rAgAdithI pAchho vaLe em nahi, paN potAnI pragnAnA guN vaDe ja pAchho vaLIne potAne ati nishchaLapaNe darshan-gnAn-chAritramAn sthAp-em kahevun chhe

anAdithI paryAyamAn rAgAdi ashuddhatA chAlI Ave chhe. vartamAn paryAy paN ashuddha chhe; paN svagharamAn rahelI vastu-bhagavAn gnAyak pUrNAnandano nAth prabhu to trikAL shuddha ja chhe. jyAn pragnAnI paryAyane svaghar prati vALe ke samyagdarshan-gnAn-chAritra pragaT thAy chhe. ahIn kahe chhe-temAn ja tun tane sthAp; bIje panthethI vALIne potAne mokShapanthe sthAp. ahAhA...! shun bhAShA? ‘मोक्खपहे अप्पाणं ठवेहि’ sthAp nijane mokShapanthe’ - bhASh to sAdI chhe, bhAv je chhe te ati gambhIr chhe bhAI!

paN ene bhAv samajavAnI kyAn paDI chhe? are! mArun shun thashe? marIne hun kyAn jaIsh? -ItyAdi vichAravAnI darakAr ja karato nathI! IndriyanA viShayanun viSh pIne rAjI thAy chhe paN bhAI! A deh to kyAy phU thaIne uDI jashe. badhun ja (badhA sanyogo) pharI jashe, ane kyAy kAgaDe-kUtare-kanthave chAlyo jaIsh. joto nathI A moTA moTA abajopati sheTh phU thaIne kyAy heTh (heThe narak-nigodamAn) chAlyA jAy chhe?


PDF/HTML Page 3703 of 4199
single page version

are bhAI! tane A sansAranI honshu kem Ave chhe. ‘honshIDA mat honsh kIjIe.’ bhAI! rAg ane paramAn tane honsh-utsAh Ave chhe te chhoDI de. tArun vIrya paramAn-rAgamAn joDAIne ullasit thAy chhe tyAnthI pAchhun vAL, pragnAnA guN vaDe tArA vIryane svasvarUpamAn vALI tun potAne mokShapanthamAn sthAp.

are bhAI! vichAr to kar tun koN chho? shrImade mokShamALAmAn kahyun chhe ke-

hun koN chhun, kyAthi thayo, shun svarUp chhe mArun kharUn;
konA sambandhe vaLagaNA, chhe? rAkhun ke e pariharun?
enA vichAr vivekapUrvak shAntabhAve jo karyA,
to sarva Atmik gnAnanAn siddhAnt-tattva anubhavyAn.

ahAhA...! bhagavAn! tun anAdianant amAp-amAp shaktino sAgar prabhu chho. ahAhA...! andar gnAnAnandano amAp... amAp dariyo prabhu tun chho. mATe shAnt chitte sva- paranA vivekapUrvak potAnI pragnAnA guN vaDe arthAt antarmukh pragnAnI paryAy vaDe amApanun mAp (-gnAn) karI le prabhu! ahAhA...! pragnAnA guN vaDe tun potAne darshan-gnAn- chAritramAn evo sthAp ke tyAnthI kadI chaLe nahi.

are! anantakALe Avo mongho manuShyabhav maL‌yo chhe ne prabhu! have ADoDAI kyAn sudhI? shubharAgathI dharma thAy e ADoDAI have chhoDI de. paralakShe je shubhabhAv thAy te sansAr chhe, te chorAsInA avatAranI khAN chhe; ane andar tun atIndriy AnandanI khAN chho ne prabhu! mATe kahe chhe- bhAI! paranI honshuthI pAchho vaL; potAnI pragnAnA guN vaDe tyAnthI pAchho vALIne nijAtmAne darshanagnAnachAritrarUp mokShapanthamAn sthAp. bhAI! honsh karavA lAyak tArI chIj andar paDI chhe tenI honsh kar. ahA! Avo upadesh! ! aho! A samayasAr to bharatakShetrano bhagavAn chhe. AvI alaukik chIj bIje kyAy chhe nahi.

ahA! kahe chhe- ‘sthAp nijane mokSha panthe...’ ! bhAI! tane A monghun (Akarun) lAge paN A samajye ja chhUTako chhe. are! jIvo dehAdi anityanI mamatA karI-karIne


PDF/HTML Page 3704 of 4199
single page version

deh chhoDI paralokamAn kyAyanA kyAy chAlyA jashe! evA sthAnamAn jashe jyAn na koI sagun na koI vahAlun hashe, na khAvA dANA na pIvA pANI hashe, na paheravA vastra na rahevA makAn hashe. A jIv chhe em koI oLakhashe paN nahi evA mahA dukhanA sthAnomAn chAlyA jashe. mATe he bhAI! tun anityano prem chhoDI nij nityAnandagnAnAnand prabhu AtmAnI ruchi kar; potAnI pragnAnA guN vaDe AtmAne tyAnthI pAchho vALI darshan-gnAn- chAritramAn sthAp.

‘pragnAnA guN vaDe ja’ eTale sva puruShArtha vaDe sthAp em ahIn kahevun chhe. ‘ja’ ‘एव’ – em shabda paDayo chhe TIkAmAn, juo. lokone ekAnt lAge. paN A samyak ekAnt chhe, kemake bIjI koI rIt chhe ja nahi. vyavahAr kathanchit sAdhan chhe em tun kahe, paN e to kathanamAtra AropathI sAdhan kahyun chhe, tenAthI kAI sAdhyanI siddhi na thAy. are bhAI! vyavahArane vAstavik sAdhan tun mAne emAn tArun ahit thAy chhe. bhAI! tun vyavahArano pakSha javA de; A vAtane khoTI pADavAnun rahevA de bhAI! A to kevaLInA keDAyatI digambar sant bhagavAn kundakundAchArya, jenI avasthAmAn prachur Anand uchhaLI rahyo hato temanun A pharamAn chhe bApu! ke-

tun sthAp nijane mokShapanthe, dhyA anubhav tehane;
temAn ja nitya vihAr kar, nahi vihar paradravyo vishe.

bhAI! vyavahAranA rAgathI puNyabandh avashya thashe, paN eno tun pakSha-ruchi kare e to mithyAtva chhe bApA! tArA vyavahArathI lok rAjI thashe, paN tAro AtmA rAjI nahi thAy. jo AtmAne rAjI (Anandit, sukhI) karavo chhe to kahe chhe-potAnI pragnAnA guN vaDe ja tyAnthI (vyavahArathI potAne pAchho vALIne nirmaL gnAn-darshan-chAritramAn sthAp; evo sthAp ke kadIy chaLe nahi, mokSha laIne ja rahe. bAkI vyavahAranI kriyAo karatAn karatAn mokSha thaI jashe em traNakALamAn chhe nahi, lyo, A ek padano artha thayo.

have bIjo bola ‘tathA samasta anya chintAnA nirodh vaDe atyant ekAgra thaIne darshan-gnAn-chAritrane ja dhyA;...’

juo, dev- shAstra-gurunI bhakti ke vinayano vikalpa ke guN-guNInA bhedano vikalpa ke chhakAyanA jIvanI dayAno vikalpa e sarva anya chintA chhe ahIn kahe chhe - e samasta anya chintAno nirodh karI antaramAn-svasvarUpamAn ekamAn ekAgra thaIne darshan- gnAn-chAritrane dhyA. em ke bhagavAn shuddha chaitanya dhruv andar chhe tene draShTimAn lIdho chhe, have te ekane ja agra karI shuddha darshan-gnAn-chAritranun ja dhyAn kar, ahIn paryAyathI vAt chhe, bAkI trikALI shuddha dravyane dhyAvavun chhe. rAganI ne paranI chintA-dhyAn na kar, paN


PDF/HTML Page 3705 of 4199
single page version

tattvArthasUtramAn dhyAnanun lakShaN kahyun chhe ‘एकाग्रचिन्तानिरोधो ध्यानम्’ ekAgratApUrvak chintAno nirodh te dhyAn chhe. ahIn paN kahe chhe-anya samasta chintAno nirodh karIne ek nAm shuddha chaitanyamAn agra thaI temAn ja ramaNatA kar. ahAhA...! lokamAn uttam, mangaL ne sharaNarUp padArtha potAno AtmA ja chhe. mATe parathI chhUTI potAnA AtmAne darshan-gnAn-chAritramAn ja sthAp, ne tenun ja dhyAn kar. bhAI! dhyAn karatAn to tane AvaDe ja chhe; anAdithI Undhun dhyAn-sansAranun dhyAn to tun karyA ja kare chhe, paN te dukhamay chhe; tethI have kahe chhe-savaLun dhyAn kar, svasvarUpanun dhyAn kar, svasvarUpanAn draShTi-gnAn-ramaNatA te savaLun dhyAn chhe ane te AnandakArI chhe, mangalakArI chhe. samajANun kAI...?

have trIjo bola ‘tathA samasta karmachetanA ane karmaphaLachetanAnA tyAg vaDe shuddhagnAnachetanAmay thaIne darshan-gnAn-chAritrane ja chet-anubhav;....’

dayA, dAn, vrat, bhaktino bhAv chhe te rAg chhe, te karmachetanA chhe. vikArI bhAvamAn ekAgratA te karmachetanA chhe. ane te rAgAdi bhAvomAn harakh-shok thavo te karmaphaLachetanA chhe. rAgAdine bhogavavAno bhAv karmaphaLachetanA chhe. ahIn kahe chhe-tenA tyAg vaDe A bairAn- chhokarAn ne gharabAranA tyAg vaDe em nahi, eno to sadA tyAg ja chhe, e kyAn andar svarUpamAn garI gayA chhe? - A to enI paryAyamAn rAganun kartApaNun ane bhoktApaNun ubhun chhe tenA tyAg vaDe, kahe chhe, gnAnachetanAmay thaIne darshan-gnAn-chAritrane ja chet. teno ja anubhav kar. A chhelle ‘तं चेय’ shabda chhe ne! teno A artha chhe ke andar traNalokano nAth gnAyak prabhu paramAtmA pote chhe temAn ekAgra thaIne, temAn ja ramaNatA karIne shuddha darshan-gnAn-chAritrane ja chet, tene ja anubhav.

bhAI! shubhAshubh bhAv ho ke mahAvratanA bhAv ho, ke guN-guNInA bhedano vikalpa ho ke nayavikalpa ho-e badho rAg karmachetanA chhe. ane temAn harakh-honsh thAy te karmaphaLachetanA chhe. ahIn kahe chhe- samasta karmachetanA ane karmaphaLachetanAno tyAg karIne, shuddhagnAnachetanAmay thaIne arthAt shuddhagnAnachetanAmAtra vastu pote chhe temAn ekAgra thaIne, je darshan-gnAn-chAritra pragaT thAy tene ja chet. ahAhA...! shuddha chaitanyasampadAthI bharelo bhagavAn pote chhe temAn ekAgra thaIne, kahe chhe, shuddha darshan-gnAn-chAritrane ja chet. ahA! A puNya-pApanA bhAv to vipadA chhe, te apad chhe, te tArun rahevAnun


PDF/HTML Page 3706 of 4199
single page version

ne chetavAnun sthAn nathI. gnAn ne AnandathI bharelun shuddha chaitanyatattva te nijapad chhe. teno anubhav kar, te ek ja anubhavavAyogya chhe. AvI vAt!

hA, paN amAre to A karavun ke bairAn-chhokarAnnI javAbadArIo nibhAvavI? are bhAI! tun bairA-chhokarAnun kare chhe ja shun? paranun hun kAI karun chhun, kuTumb parivAranun hun pAlan karun chhun e mAnyatA ja mUDhanI chhe. tun to maphatano rAg-dveSh karyA kare chhe, harakh-shok karyA kare chhe. tethI kahe chhe- tyAnthI virakta thaI, nij chaitanyapadamAn ekAgra thaI teno ja anubhav kar, kemake A ja sukhano panth chhe, janma-maraN nivAravAno panth chhe. samajANun kAI...?

have chotho bola- ‘tathA dravyanA svabhAvanA vashe (potAne) je kShaNe kShaNe pariNAmo upaje chhe te- paNA vaDe (arthAt pariNAmIpaNA vaDe) tanmay pariNAmavALo (-darshanagnAnachAritramay pariNAmavALo) thaIne darshan-gnAn-chAritramAn ja vihar;...’

juo, dravyanA svabhAvanA Ashraye kShaNe kShaNe darshan-gnAn-chAritranA pariNAm upaje chhe. dravyanA svabhAvanA vashe je pariNAmo upaje chhe te nirmaL ratnatrayanA pariNAm hoy chhe; puNya-pApanA pariNAm shuddha dravyanA vashe na thAy, e to paranA-nimittanA vashe thanArA pariNAm chhe ane te dukharUp chhe. ahIn to dravyane draShTimAn lIdhun chhe tethI dravyano svabhAv nirmaL-nirmaL bhAvathI drave chhe. ahAhA...! nirmaL ratnatrayanI pariNatirUpe drave chhe. ahIn kahe chhe-te paNA vaDe nirmaL-nirmaL dravavA vaDe tanmay pariNAmavALo thaIne darshan-gnAn-chAritramAn ja vihar. puNya-pApanA bhAvamAn-dukhanA bhAvamAn to anantakALathI vihAr karato rahyo, have arthAt A avasar chhe tyAre temAn mA vihar, andar pUrNAnandano nAth nirmaLAnand prabhu AtmA chhe tenA Ashraye je kShaNe kShaNe nirmaL-nirmaL darshan-gnAn- chAritranA pariNAm thAy temAn ja vihar, tyAn ja vihar. svarga ane narka Adi chAre gati dukharUp ja chhe, mATe puNya ane pApamAn mA vihar. ek darshan-gnAn-chAritramAn ja vihar. ‘ंतत्थेव विहर णिच्चं’ ‘temAn ja nitya vihAr kar’ chhe ne gAthAmAn? A eno artha thayo.

have Avun samajavAnI A vANiyAone bichArAone phurasad na maLe; jignAsA nahi, tattvAbhilASh nahi eTale ADoDAI kare ne kahe hamaNAn nahi, jo’shun pachhI; shun jo’shun pachhI? A bharavAD nathI hotA bharavAD; ek’ di joyo hato bakarAn chArato; pachIs jeTalAn bakarAn ne sAthe pandar-vIs nAnAn nAnAn bakarAnAn bachchAn. to vichAr Ave chhe ke A vANiyA badhA marIne A bachchAn nahi thayA hoy? shun thAy bhAI? AvI ADoDAInu phaL AvI tiryanch gati chhe bakarInI, gAyanI, bhUnDaNanI kUkhe avatAr


PDF/HTML Page 3707 of 4199
single page version

‘tathA gnAnarUpane ekane ja achaLapaNe avalambato thako, jeo gneyarUp hovAthI upAdhisvarUp chhe evAn sarva taraphathI phelAtAn samasta paradravyomAn jarApaN na vihar.’

ahAhA...! kahe chhe- paradravyomAn jarApaN na vihar. A shubhAshubh rAgAdi bhAvamAn mat jA. rAgAdi bhAv to dukhano panth chhe bApu! tyAn jatAn tArun sukh lunTAy chhe. tun nirdhAr to kar ke andar tun ek shuddha gnAnasvarUpI parameshvar chho. hamaNAn paN andar parameshvar chho hon, jo na hoy to parameshvar pad pragaTe kyAthi? to kahe chhe- nij gnAnarUpane ekane ja achaLapaNe avalambato thako, samasta paradravyomAn jarApaN na vihar. ahA! gnAnarUpane ekane ja avalambatAn puNya-pApanun Alamban chhUTI jAy chhe ane svabhAvanA vashe nirmaL-nirmaL darshan-gnAn-chAritra pragaTe chhe. ahIn kahe chhe- temAn ja vihar, bIje paradravyomAn jarApaN na vihar. nirmaL gnAn-darshan-chAritramAn viharavAnun kahyun tyAn gnAnasvarUp AtmAnun ekanun ja Alamban chhe, bIjun-vyavahAranun paN Alamban chhe em nathI. samajANun kAI...? pAThamAn chhe ke nahi! chhe ne ‘gnAnarUpane ekane ja achaLapaNe avalambato thako....’ AvI vAt chhe.

samosaraNamAn vAgh, sinh vagere senkaDo pashuo vANI sAmbhaLavA Ave. svarganA indro ne devonAn vRund, ne shrAvak-shrAvikAo ne munivaro vANI sAmbhaLavA Ave. ahA! bhagavAnanA shrI mukhethI nIkaLelI te vANI kevI hashe? bhagavAnanI omdhvani sAmbhaLI bhagavAn gaNadharadev vichAre ane AgamanI rachanA kare-te vANIno shun mahimA kahIe?

mukh onkAradhuni suni, artha gaNadhar vichArai;
rachi Agam upadesh, bhavik jIv sansay nivArai.

aho! e vANI kevI divya alaukik hashe? are! bharate hamaNAn bhagavAnanA virah paDI gayA; paN vANI rahI gaI. emAn kahe chhe- prabhu! tArA dravyasvabhAvano tane kadIy virah nathI, andar gnAn, shAnti ane Anandanun dhruv daL paDayun chhe. te ekane ja achaLapaNe AlambIne prApta thatA nirmaL darshan-gnAn-chAritramAn ja tun vihAr kar, bIje mat vihar. nijasvabhAvanA Alamban vinA lokamAn bIje kyAy chain paDe em nathI.

tyAre keTalAk kahe chhe ke tame (-kAnajI svAmI) vyavahArathI lAbh mAnatA nathI. are bhAI! vyavahAr-rAg to bandhanun-dukhanun kAraN chhe bApu! enI ruchi chhoDI


PDF/HTML Page 3708 of 4199
single page version

svabhAvamAn javun-viharavun e dharma chhe. juo, ahIn shun kahe chhe? ke anantashaktino ekarUp pinD evun je shuddha Atmadravya te ekane ja achaLapaNe avalambato thako, samasta paradravyamAn jarApaN na vihar. kathanchit dravyanun avalamban ane kathanchit shubharAganun avalamban em vAt nathI; gnAnarUpane ekane ja avalambato -em kahyun chhe. aho! pade pade AchAryadev vyavahAranA Alambanano niShedh kare chhe. vyavahAr hoy chhe e judI vAt chhe ne vyavahAranun Alamban judI vAt chhe. vyavahAranun Alamban to mithyAtva chhe.

are bhAI! tAre kyAn sudhI Am ne Am dukhamAn rahevun chhe? gharamAn be ek varShathI mAndagIno khATalo hoy tene k kThIk thAy tyAn to bIjo mAndo paDI jAy. tene ThIk thAy tyAn vaLI trIjo khATale paDe. Am uparAuparI gharamAn mAndagI chAle eTale kanTALe ne rADu pADe ke-rogano khATalo khAlI ja thato nathI. em agnAnI jIve anantakALamAn ek samay paN dukhano khATalo khAlI karyo nathI, anAdithI rAgarUpI roganA khATale paDayo pArAvAr dukh bhogave chhe. santo ahIn karuNA lAvI kahe chhe- jAg nAth! ek vAr jAg; andar chaitanyasvarUp bhagavAn chhe te ekanun ja Alamban le; nimittanA-dev-guru- shAstranA-rAganA AlambanamAn mat jA, kemake paranA ne rAganA avalambane dharma nahi thAy, paN ek dhruv gnAnasvarUpanA avalambane ja dharma thashe. are! visheSh shun kahIe? A nirmaL paryAy je pragaTI te paryAyanA avalambane paN navI nirmaL paryAy nahi thAy. bas, ek dhruvane dhyAtAn ja dharma thAy chhe. samajANun kAI.....?

ahA! A OMdhvanino pokAr chhe prabhu! tun ekavAr tArA trikALI AnandanA nAthanun avalamban le. pUjA-vrat-bhakti Adi vyavahAranun Alamban tane sharaNarUp nahi thAy, kemake te bandhanun kAraN chhe. ahA! jem pAtALamAn sadAy pANI bharyAn chhe tem tArA dhruvanA pAtALamAn anant-anant gnAn ne Anand bharyAn chhe. te pAtALamAn praveshatAn paryAyamAn atIndriy AnandanA dhodh uchhaLashe. tun nyAl thaI jaIsh prabhu! andar dhruvane dhyAnanun dhyey banAvatAn dharma-jainadharma pragaTashe. ek dhruvanA avalambane ja dharma thAy chhe Avo samyak ekAntavAd chhe; ek dhruvanA Ashraye (dharma) thAy ane vyavahArathI na thAy enun nAm samyak anekAnta chhe. bhAI! paryAyamAn parameshvarapad pragaTe kyAthi? andar parameshvarapad paDayun chhe tene ekane ja achaLapaNe avalambatA paryAyamAn parameshvarapad pragaT thAy chhe. AvI sAr-sAr vAt chhe.

vaLI kahe chhe- ‘jeo gneyarUp hovAthI upAdhisvarUp chhe evAn sarva taraphathI phelAtAn samasta paradravyomAn jarApaN na vihar.’ juo, puNyanA pariNAm thAy te paragneyarUp upAdhibhAv chhe. puNyabhAv dharmIne Ave bhale. paN te upAdhibhAv chhe, sva-bhAv nathI.


PDF/HTML Page 3709 of 4199
single page version

dev-guru-shAstranI shraddhAno-vinay-bhaktino bhAv rAg chhe, vyavahAr chhe; panchamahAvratanA pariNAm rAg chhe, vyavahAr chhe; chhakAyanI rakShAnA pariNAm rAg chhe, vyavahAr chhe; shAstra-bhaNatarano bhAv rAg chhe, vyavahAr chhe. A badho vyavahAr gneyarUp upAdhi chhe; sva-bhAv nathI, paradravya chhe. temAn jarApaN na vihar-em kahe chhe. shuddha nishchay ekanA ja Alambane prApta shuddha darshan-gnAn-chAritramAn ja vihar. lyo, A prabhuno mArga chhe A shUravIranAn kAm chhe bApA!

prabhuno mArag chhe shUrAno, nahi kAyaranAn kAm jo.

A kAyaranun kAm nahi. kAyaranAn to kALajAn kampI jAy evun A kAm chhe. aho! shun alaukik gAthA! gAthA to gAthA chhe! bAr angano sAr! bhagavAn gaNadharadeve Agam rachyAn eno A sAr chhe. A sAmbhaLIne bhavya jIvo sanshay nivAro.

* gAthA 412 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘paramArtharUp AtmAnA pariNAm darshan-gnAn-chAritra chhe; te ja mokShamArga chhe.’ paramArtha eTale paranI dayA pALavI te paramArtha-em nahi, paN param artha arthAt param padArtha chaitanyachintAmaNi prabhu pote AtmA chhe te paramArtha chhe. aho! badhA AtmA andar paramArtharUp bhagavAn chhe. A dehane, rAgane ne paryAyane na juo to andar badhA bhagavAnasvarUpe virAje chhe. ahIn kahe chhe-AvA paramArtharUp AtmAnA pariNAm darshan- gnAn-chAritra chhe. puNya-pApanA pariNAm te paramArthe AtmAnA pariNAm nathI. je bhAve tIrthankar gotra bandhAy te AtmAnA pariNAm nathI. mATe ja bhagavAn kahe chhe- tun mArA sAmun na jo, joIsh to tane rAg ja thashe, kemake ame paradravya chhIe, ame tArun dravya nathI. amArA lakShe tArun kalyAN nahi thAy. rAganI ruchi chhe te to bhavanI ruchi chhe. mATe andar chidAnandasvarUp prabhu tun chhe tenI ruchi kar, tenI draShTi karI temAn ja ramaNatA-lInatA kar. bas, A ja dharma chhe, A ja mokShamArga chhe, A ja AtmAnA vAstavik pariNAm chhe. samajANun kAI...? have kahe chhe-


PDF/HTML Page 3710 of 4199
single page version

‘temAn ja (-darshanagnAnachAritramAn ja) AtmAne sthAp. tenun ja dhyAn karavun, teno ja anubhav karavo ane temAn ja viharavun-pravartavun, anyadravyomAn na pravartavun. ahIn paramArthe e ja upadesh chhe ke-nishchay mokShamArganun sevan karavun, kevaL vyavahAramAn ja mUDh na rahevun.’

dharmIne yathAsambhav bAhya vyavahAr hoy kharo, paN enAthI kalyAN thashe em mUDhapaNun tene hotun nathI. ahIn kahe chhe- kevaL vyavahAramAn ja mUDh na rahevun. vrat-bhaktithI mArun kalyAN thashe em mUDhatA na karavI; balke tenI upekShA karI svasvabhAvamAn ja pravartavun.

*

have A ja arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-

* kaLash 240 shlokArtha uparanun pravachan *

‘द्रग्–ज्ञप्ति–वृत्ति–आत्मकः यः एषः एकः नियतः मोक्षपथः’ darshanagnAnachAritrasvarUp je A ek niyat mokShamArga chhe. ‘तत्र एव यः स्थितिम् एति’ temAn ja je puruSh sthiti pAme chhe arthAt sthit rahe chhe, ‘तं अनिशम् ध्यायेत्’ tene ja nirantar dhyAve chhe, ‘तं चेतति’ tene ja chete-anubhave chhe, ‘च द्रव्यान्तराणि अस्पृशन् तस्मिन् एव निरन्तरम् विहरति’ ane anyadravyone nahi sparshato thako temAn ja nirantar vihAr kare chhe, ‘सः नित्य–उदयं समयस्य सारम् अचिरात् अवश्यं विन्दति’ te puruSh, jeno uday nitya rahe chhe evA samayanA sArane (arthAt paramAtmAnA rUpane) thoDA kALamAn ja avashya pAme chhe- anubhave chhe.

oho! bhagavAn AtmA pUrNAnandano nAth sachchidAnand prabhu andar anant atIndriy guNonun nidhAn chhe ahA! Avun je nijasvarUp tene pakaDI ne tenAn pratIti, gnAn ane ramaNatA karavAn te samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp niyat mokShamArga chhe. vyavahAr hoy chhe kharo, paN te mokShamArga nathI. bhAI! pUrNa vItarAg na thAy tyAn sudhI vyavahAr hoy chhe, paN te bandhanun ja kAraN chhe, mokShamArga nathI. mokShamArga ek ja chhe, be nathI. tenun nirUpaN be prakAre chhe, mArga be nathI; mArga to ek ja chhe. ek yathArtha ane bIjun AropathI-em mokShamArganun nirUpaN be prakAre chhe, paN mokShano mArga to ek ja chhe. mokShanun sAdhan kaho, kAraN kaho, mokShano upAy kaho, mArga kaho-e badhun ek ja chhe.

A deh to kShaNik nAshavant chIj chhe, te jotajotAmAn kShaNamAn ja chhUTI jAy; teno shun bharoso? paN andar dhruv... dhruv... dhruv trikAL nitya TakI rahelun tattva -je


PDF/HTML Page 3711 of 4199
single page version

paN te sAdhan to chhe? tene upachArathI, vyavahArathI Arop daIne sAdhan kahyun chhe, te vAstavik sAdhan nathI.

A puNyanA pariNAm mArA chhe, mane bhalA chhe evo agnAnIne je mithyA ras chaDhI gayo chhe te mithyAtva chhe. tenun phaL nigod chhe. ane A samyagdarshan-gnAn-chAritranun phaL mokSha chhe. A pancham ArAnA munirAj kahe chhe. kahe chhe-je puruSh nirmaL ratnatrayamAn potAne sthApIne tene ja dhyAve chhe, tene ja anubhave chhe te alpakALamAn avashya mukti jashe. ‘समयस्य सारम् अचिरात् अवश्यं विन्दति’ - chhe ke nahi kaLashamAn? aho! munirAjane atIndriy AnandanA rasano kas chaDhI gayo chhe. kahe chhe- AtmA gnAnAdi anantaguN-rasathI bharelI kasavALI chIj chhe. e chIjane jeNe potAmAn jANI, mAnI ane tyAn ja je ramyo-Tharyo te trIjA bhave avashya mokSha leshe. ahA! pancham ArAnA muni kevI khumArIthI vAt kare chhe. em ke trIje bhave ame mokSha leshun ja leshun, param adhyAtma tarangiNImAn ‘achirAt’ no A artha karyo chhe.

bhagavAn AtmA jagatano sarvotkRuShTa padArtha chhe. tenAthI Unchun lokamAn kAI nathI. kShetra bhale thoDun ho, paN amAp... amAp anant shaktionun ekarUp evo e chaitanyamahAprabhu anant guN-Ruddhiono bhanDAr chhe. are! eNe paryAy ADe nij svabhAvanA sAmarthya sAmun kadI joyun nathI! ek samayanI paryAy pAchhaL najar kare to chaitanyachintAmaNi nirmaLAnandano nAth prabhu birAje chhe. puNya-pAp taraph najar kare e to mithyAtva chhe, enun phaL nigodanA avatAr chhe. A sarvagna paramAtmAno pokAr chhe; andar chaitanya RuddhithI bharelo chaitanyachintAmaNi prabhu birAje chhe tenI antardraShTi karI, teno ja anubhav karI, temAn ja ramaNatA kare te mokShamArga chhe, tenun phaL mokSha chhe. bhAI! jo mokShanI IchchhA chhe to bahAranI adhikatA ne vismayatA chhoDI de, vrat-bhakti Adi vyavahAranI adhikatA ne vismayatA chhoDI de, ane anantA vismayothI bharelo bhagavAn AtmA andar virAje chhe tenAn ruchi-ramaNatA kar; te ek ja mokShamArga chhe.

are! loko vrat-tap Adi kriyAkAnDanA vikalpanA vamaLamAn bharAI paDayA chhe. paN vastu to nirvikalpa chhe prabhu! tArA vikalpamAn te kem jaNAshe? kem anubhavAshe? mATe tyAnthI bahAr nIkaLI jA, ne vastu chhe tyAn jA; tane param Anand thashe.


PDF/HTML Page 3712 of 4199
single page version

pAnch-pachIs lAkhanI mUDI hoy ne chhokarA mIThAshathI bole- ‘bApujI,’ to agnAnI tyAn khushI-khushI thaI jAy chhe; bahAranI chIjomAn kutUhal kare chhe. paN are bhAI! emAn tArun kAI nathI. e to badhAn verI-rAganAn nimitto chhe, paradravyo chhe; tArAthI viruddha svabhAvavALAn tattvo chhe. temAn tane rAjIpo ane kutUhal thAy ane anant guNaRuddhithI bharelI tArI chIjane jANavAnun tane kutUhal nahi? jarA vichAr kar. vItarAg parameshvar ‘AtmA, AtmA’ no pokAr kare chhe to te shun chhe tenun kutUhal to kar. andar svarUpamAn jo to kharo, andar jotAn ja tane tArAn darshan thashe, atIndriy Anand thashe. paramAnandanI prAptino A ek ja mArga chhe bhAI!

juo, A pancham ArAnA munirAjane andar darshan-gnAn-chAritrarUp pariNaman chhe, paN tenI pUrNatA thaI nathI. tethI ek vAr rsvagamAn devanA vaibhav-kaleshamAn-dukhamAn amAre javun paDashe-em kahe chhe. shubhanun phaL paN dukh chhe ne! pravachanasAramAn kahyun chhe ke- shubh-ashubh banne bhAvanun phaL dukh chhe. shubh ThIk ane ashubh aThIk -em bemAn visheShatA nathI. shubhanA phaLamAn svargAdi maLe e paN kalesh chhe, AkuLatA chhe. andar shAntino sAgar pote tun AtmA chho. bApu! tAre bahAr bIje Dokiyun shA sArun karavun paDe? andar Dokiyun karI tyAn ja thambhI jA, upayogane tyAn ja thambhAvI de. ahAhA....! chinmAtrachintAmaNi devono dev bhagavAn! tun andar mahAdev chho. tyAn ja draShTi karI tyAn ja jAmI jA; tane ratnatray pragaTashe, anAkuL shAntinAn nidhAn pragaTashe. A ek ja mArga chhe. bAkI vyavahAr sAdhan ane nishchay sAdhya -em upachAr vachanane nishchay jANI agnAnI vyavahArane chonTI paDe chhe, paN enun phaL sansAr chhe.

to shrImade to em kahyun chhe ke-

‘nishchay rAkhI lakShamAn, sAdhan karavAn soy.’

e antarang nishchay sAdhan bApu! ek shuddha nishchayanun lakSha kare e ja sAdhan bhAI! bIjun kayun sAdhan? tyAn vikalpa hoy tene AropathI vyavahAr sAdhan kahe chhe e to kahevAmAtra chhe. bhAI! kevaL bAhya sAdhanathI kalyAN thaI jAy evo mArga nathI. samosaraNamAn sAkShAt sarvagnadev sImandharanAth virAje chhe, temanI bhaktino bhAv Ave bhale, paN e bandhanano bhAv chhe, mokShamArga nathI. are! mahAvidehakShetranI kAnkarI-kAnkarIe anant vAr janmyo-maryo ne anantavAr bhagavAnanA samosaraNamAn gayo, paN evo ne evo pAchho pharyo! shun thAy? vrat-bhakti Adi pote gunthelI vikalpanI jALamAn gunchAI gayo, paN svasanmukh na thayo!

ahIn kahe chhe- je A ek niyat nishchay mokShamArga chhe temAn ja je puruSh sthiti pAme chhe, tene ja nirantar dhyAve chhe, tene ja chete-anubhave chhe te puruSh samayanA


PDF/HTML Page 3713 of 4199
single page version

ahA! pAnch-das kroDanI sampatti hoy, phATu-phATu juvAnI hoy ne rUDu-rUpALun sharIr hoy eTale bas thaI gayun, koI vAt sAmbhaLe ja nahi. paN bhAI! A sharIr to masANanI rAkh thashe bApu! e tArI chIj nahi. ane e sampatti ne e mahel-makAn tArAn nahi; e to sanyogI pudgalanI chIj bApA! A rAjA rAvaN nA thaI gayo? moTo ardhachakrI rAjA. enA mahelamAn ratan jaDelI lAdInI pharsha, ane sphaTikaratananI divAlo, sphaTik ratananI sIDI! ahAhA....! sphaTikaratan kone kahevAy? apAr vaibhavamAn e raheto. paN viparIt vyabhichArI pariNAmanA phaLamAn marIne narakanA sanjogamAn gayo, narakano mahemAn thayo. badhA ja sanjog pharI gayA. (e rUpALun sharIr ne sampatti ne mahel kAI na maLe). bhAI! jarA vichAr kar. A avasar chhe hon (samyagdarshanano A avasar chhe.)

sUtramAn kahyun ke - ‘मोक्खपहे अप्पाणं ठवेहि’ - e vAt ahIn kaLashamAn kIdhI ke ‘तत्र एव यः स्थितिम् एति’ temAn ja je puruSh sthiti pAme chhe te samayanA sArane pAme chhe. ahAhA....! Anandano sAgar prabhu pote chhe tenAn rasaruchine ramaNatA karatAn andar AnandanAn pUr Ave, AnandanA loDhanA loDh uchhaLe- ahA! te dashAmAn je sthit rahe chhe te puruSh, kahe chhe, alpakALamAn paramAnandasvarUp mokShane pAme chhe.

vaLI kahe chhe– ‘तं अनिशं ध्यायेत्’ tene ja je puruSh nirantar dhyAve chhe te avashya mokShapadane prApta thAy chhe.

hA, paN badhun kramabaddha chhe ne? je jyAre thavAnun hoy tyAre thAy chhe. are bhAI! badhun kramabaddha chhe e to yathArtha chhe, paN eno nirNay ten konI sAme joIne karyo? eno nirNay karanAranI draShTi to shuddha ek gnAyak dravya par hovI joIe. Am eno yathArtha nirNay thAy tene kartAbuddhi uDI jAy chhe ne gnAtApaNAnI draShTi pragaT thAy chhe. gnAyakanI draShTi thAy e ja puruShArtha chhe. parantu lokone paryAy upar


PDF/HTML Page 3714 of 4199
single page version

najar hoy chhe, tethI temane kramabaddhanI yathArtha shraddhA-mAnyatA hotI nathI; temane samyak puruShArtha hoto nathI. teone to niyatavAdI mithyAdraShTi kahyA chhe.

ahIn chAritranI vAt chhe. svasvarUpanI anrtadraShTi sahit temAn ja visheSh ramaNatA lInatA hoy tene chAritravant muni kahIe. evA chAritravantane, kahe chhe, nirantar tenun ja dhyAn kar, arthAt svarUpalInatAthI haTh mA. tyAn ja tRupta thaI jA; bahAr vyavahAranA vikalpa to dukhanun vedan chhe. gAthAmAn Ave chhe ne ke-

“AnAthI ban tun tRupta tujane sukh aho! uttam thashe”

gnAnamAtra nij svarUpamAn lIn thaI temAn ja tRupta-tRupta thavun te param dhyAn chhe, te param sukhanI prAptino upAy chhe. ahA! svasvarUpamAn lInatA evun je dhyAn te dhyAnamAn ja je tRupta thaI rahe chhe, bahAr (vikalpamAn) Avato nathI te avashya mokSha sukhane pAme chhe. have Am chhe tyAn vyavahArane vAstavik sAdhan mAne te kaI rIte yogya chhe?

have kahe chhe- ‘तं चेतति’ tene ja chete-anubhave chhe te puruSh paramAtmAnA rUpane avashya pAme chhe. ahAhA....! atIndriy Anandano sAgar prabhu AtmA chhe. tenA AnandanA svAdanI mIThAshamAn je rame chhe ane anya dravyone nahi sparshato thako temAn ja nirantar vihAr kare chhe te puruSh achirAt arthAt alpakALamAn samayanA sArane pAme chhe. ahA! dev-guru-shAstra to anya dravya chhe ane temanAn vinayabhaktino bhAv paN anyadravya chhe. vyavahAr ratnatrayano rAg anya dravya chhe. ahA! tene aDato nathI ane potAnA svarUpamAn ja je vihAr kare chhe te alpakALamAn ja mokShapadane pAme chhe-bhAI! tun shraddhA to kar ke mArga A ja chhe. tane A mongho kaThaN lAge paN A ashakya nathI. chhe tene pAmavun temAn ashakya shun? draShTi pheravIne chIj andar chhatI-vidyamAn chhe tyAn draShTi lagAvI de.

bhAI! tane vyavahAr.... vyavahAr -em vyavahArano pakSha chhe paN enI to dishA ja par taraph chhe. have par dishA bhaNI jAy tene svanI prApti kem thAy? sIdho AthamaNe doDe tene ugamaNo hAth Ave em kem bane? na bane. vyavahAranA-rAganA bhAv to paralakShI chhe, te to AtmAne sparshatA ja nathI. mATe enAthI AtmaprApti thAy em kadIy banavun sambhav nathI. mATe kahe chhe-paradravyane sparshyA vinA ja je puruSh svasvarUpamAn nirantar vihare chhe te avashya mokShapadane pAme chhe.

e Avyun chhe ne bhAI! gAthAmAn ke-

“vidvadjano bhUtArtha tajI vyavahAramAn vartan kare,
paN karmakShayanun vidhAn to paramArtha-Ashrit santane.” -1pa6.

PDF/HTML Page 3715 of 4199
single page version

kharekhar to samakiti hoy tene vidvAn kahyo chhe. ahIn to bahu shAstra bhaNI- bhaNIne thayo hoy ne! tene nAmathI vidvAn kahyo chhe, bhaNI-bhaNIne kADhayun A. shun? ke bhUtArtha paramArthasvarUp vastu sachchidAnand prabhu AtmAne chhoDIne vyavahAr kADhayo, vyavahAr karatAn karatAn (AtmaprApti) thAy em kADhayun. paN dhULey nahi thAy sAmbhaLane. vyavahAramAn pravartashe tene sansAr phaLashe. ahA! bhUtArthane bhUlI vyavahAranun AcharaN kare te to vidvAn hoy toy mithyAdraShTi ja chhe. chAval (kaN) chhoDIne photarA khAnDe enA jevo e mUDh chhe ahIn kahe chhe- svarUpanI draShTi sahit jene atIndriy Anandanun prachur svasamvedan thayun chhe ane je nij svarUpamAn ja nitya vihAr kare chhe te puruSh, thoDA ja kALamAn jeno uday nitya rahe chhe evA samayanA sArane avashya pAme chhe.

‘jeno uday nitya rahe chhe-eTale shun? ke mokShanI paryAy je pragaT thaI te sAdi- anantakAL sadAy evI ne evI raheshe. bhUtakAL karatAn bhaviShyakAL anantaguNo chhe. to mokShadashA pragaT thaI te have pachhI anant anantakAL sadAy evI ne evI raheshe.

chothA ArAmAn utkRuShTa puruShArtha kare to te ja bhave kevaLagnAn ane mokSha thaI jAy chhe. paN ahIn, pancham ArAnA munirAj chhe te potAnI vAt kare chhe em ke ahInthI svargamAn jashun, tyAnthI manuShya thaIne trIje bhave mokSha jashun. pAnchamo Aro chhe, amAro puruShArtha dhImo chhe, kevaLagnAn ane mokSha thAy evo hamaNAn puruShArtha nathI, paN trIje bhave ame jarUr mokShapad pAmashun. A to saune sAgamaTe notarun chhe. em ke nij svarUpanAn draShTi-gnAn-ramaNatA kar, temAn ja vihar; ame kolakarAr karIe chhIe ke trIje bhave tun mokShapad pAmIsh. benashrImAn (-vachanAmRutamAn) Ave chhe ne ke-“jAgato jIv Ubho chhe te kyAn jAy? jarUr prApta thAy.” em ke gnAyakapaNe jIv nitya chhe te ame draShTimAn lIdho chhe, najaramAn lIdho chhe te have kyAn jAy? jarUr prApta thAy. ahIn kahe chhe -alpakALamAn avashya prApta thashe. lyo, AvI vAt.

juo, pahelAn paraNavA AvatA tyAre paraNavA AvanArane (varane) sutarano gunchabharyo phALako gunch ukelavA ApatA. em ke gunch ukelavAnI enAmAn dhIraj chhe ke nahi em kasoTI karatA. ahIn kahe chhe-bhAI! tun anAdi vyavahAranI gunchamAn gunchAyo chho. jo tAre mokShalakShmIne varavun chhe to dhIrajathI ane sAhasathI gunchane ukelI nAkh. vyavahAr sAdhan chhe e abhiprAyane chhoDI de to gunch ukalI jashe. ahA! svarUpanAn shraddhAn-gnAn ane ramaNatA e ek ja sAdhakabhAv chhe. teno kAL asankhya samayano chhe. tenA phaLamAn mokShadashA pragaT thAy. teno rahevAno kAL anant-anant samayano chhe.

-bhagavAn AtmA trikALI shuddha dravya anAdi-anant chhe. -tenA Ashraye pragaT thayelI sAdhakadashA sAdi-sAnt asankhya samay chhe.


PDF/HTML Page 3716 of 4199
single page version

-tenA phaLarUpe pragaT thayelI kevaLagnAn ane mokShanI dashA sAdi-anant chhe. samyagdarshan thayA pachhI koIne te ja bhave kevaLagnAn ane mokSha thAy chhe, ane koIne be, pAnch, ke pandar bhav sudhImAn thAy chhe, topaN sAdhakadashAno kAL asankhya samay ja chhe, temAn anant samay na lAge.

ahA! AtmA anantaguNano dariyo prabhu chaitanyachamatkArathI bhariyo chhe. tenAn nishchay shraddhAn-gnAn-ramaNatA jene thayAn tenA sansArano alpakALamAn ja ant AvIne tene sAdi-anantakAL rahe tevun siddhapad prApta thAy chhe. ahAhA....! teno sansAr anAdi-sAnt thaI jAy chhe ne sAdi-anant siddhapad prApta thAy chhe.

bhAvArtha– nishchay mokShamArganA sevanathI thoDA ja kALamAn mokShanI prApti thAy e niyam chhe. juo, A kudaratano niyam kahyo.

*

‘jeo dravyalingane ja mokShamArga mAnI temAn mamatva rAkhe chhe, temaNe samay-sArane arthAt shuddha AtmAne jANyo nathI’ - em havenI gAthAmAn kaheshe; tenI sUchanAnun kAvya pratham kahe chhe-

* kaLash 241 shlokArtha uparanun pravachan *

‘ये तु एनं परिहृत्य संवृति–पथ–प्रस्थापितेन आत्मना द्रव्यमये लिंङ्गे ममतां वहन्ति’ je puruSho A pUrvokta paramArthasvarUp mokShamArgane chhoDIne vyavahAr-mokShamArgamAn sthApelA potAnA AtmA vaDe dravyamay lingamAn mamatA kare chhe (arthAt em mAne chhe ke A dravyaling ja amane mokSha pamADashe), ‘ते तत्त्व–अवबोध–च्युताः अद्य अपि समयस्य सारम् न पश्यन्ति’ te puruSho tattvanA yathArtha gnAnathI rahit vartatA thakA haju sudhI samayanA sArane (arthAt shuddha AtmAne) dekhatA-anubhavatA nathI.

ahAhA...! shuddha chaitanyasvarUp-gnAnAnandasvarUp prabhu AtmA chhe. tenI sanmukh thaIne tenAn shraddhAn-gnAn-AcharaN pragaT kare te paramArthasvarUp nishchay mokShamArga chhe; ane tene sahakArI je vratAdino rAg chhe tene vyavahArathI vyavahAr mokShamArga kahIe chhIe. ahIn kahe chhe-paramArthasvarUp nishchay mokShamArgane chhoDIne je puruSho vyavahAr mokShamArgamAn sthApelA potAnA AtmA vaDe dravyamay lingamAn mamatA kare chhe ke A dravyaling ja amane mokShamArga pamADashe teo yathArtha tattvagnAnathI rahit thayA thakA shuddha AtmasvarUpane pAmatA nathI- anubhavatA nathI.

bhAI! jene antaramAn nijasvarUpanAn ruchi-ramaNatArUp nishchay mokShamArga pragaTayo


PDF/HTML Page 3717 of 4199
single page version

“ghaT ghaT antar jin basai, ghaT ghaT antar jain;
mat madirA ke pAn saun matavAlA samUjhai na.”

bhagavAn AtmA pUrNAnandano nAth prabhu andar trikAL jinasvarUp chhe. bhAI! jo andar jinasvarUp na hoy to paryAyamAn jinadev pragaTe kyAthi? ahA! je andaramAn chhe teno Ashray karatAn paryAyamAn pragaT thAy chhe. teno Ashray karI temAn ja ramavun-Tharavun tenun nAm jainadharma chhe, te satyArtha mokShamArga chhe. A bahAranA kriyAkAnD kAI jainadharma nathI. shun thAy? agnAnI bhramathI kriyAkAnDane chonTI-vaLagI paDayo chhe. bhAI! evI kriyAo to anantavAr karI, paN arere! lesh paN sukh na thayun. chhahaDhAlAmAn kahyun chhe ne ke-

“munivrat dhAr anant vAr grIvak upajAyo;
pai nij AtamagnAn vinA sukh lesh na pAyo.”

bApu! e mahAvratAdi jainadharmanAn sahakArI ho, paN te jainadharma nathI; te bandhanano ja bhAv chhe.

jem sakkarakandamAn uparanI lAl chhAl dUr karo to andar ekalI mIThAshano pinD paDayo chhe. tem bhagavAn AtmA puNya-pApanA bhAvanI chhAlathI rahit juo to andar ekalA atIndriy Anandano pinD chhe. tenI sanmukh thaIne tenun gnAn-shraddhAn karavun, teno anubhav karavo ne tyAn ja ramavun-Tharavun te mokShano mArga chhe. tene chhoDIne koI dravyakriyAne- dravyalingane bhramathI mokShamArga mAnI angIkAr kare chhe to te tattvagnAnathI rahit vyavahAramUDh mithyAdraShTi chhe, tene shuddha chaitanyano anubhav thato nathI; te sansAramAn ja paribhramaN kare chhe.

are! mUDh jIv adhyAtmanA vyavahArane jANato nathI; ane Agamano vyavahAr, te sugam chhe tethI, tene ja vyavahAr mAne chhe. andar trikALI shuddha abhed ek dravya chhe te nishchay, ane tenA Ashraye je nirmaL nirvikAr shuddha ratnatrayanI pariNati pragaT thAy te vyavahAr chhe. shuddha pariNati te ja shuddha vyavahAr chhe. AvA shuddha nishchay-vyavahArane mUDh jIv jANato nathI, bAhya kriyAkAnDane ja vyavahAr mAne chhe, ane temAn ja


PDF/HTML Page 3718 of 4199
single page version

magna thaI bhramathI kalyAN mAnI AcharaN kare chhe. paN e to agnAn ane mithyA AcharaN sivAy kAI nathI. paramArtha vachanikAmAn A vAt pt.. banArasIdAsajIe karI chhe.

ahA! jem AkAshanun kShetra amAp... amAp anant chhe. tem bhagavAn AtmA shuddha chaitanyaprabhu amAp.. amAp anantaguNaratnothI bharelo ratnAkar chhe, ahA! tenun mAp kem nIkaLe? vyavahArano rAg chhe e to upar-uparanI sthUL maryAdit chIj chhe. enAthI sUkShma chaitanya mahAprabhunun mAp kem nIkaLe? na nIkaLe. tenun mAp (-gnAn) to antardraShTithI prApta sUkShma samyagdarshan-samyaggnAnathI ja thAy chhe, ane tenI prApti shuddhachetanApariNatirUp mokShamArgathI ja thAy chhe. bhAI! A ja rIt chhe. mUDh jIvo tene avagaNIne kriyAkAnDamAn ja garakAv-magna rahe chhe, paN tethI temane kAI sAdhya thatun nathI, mAtra sansAr ja phaLe chhe. lyo, AvI vAt! samajANun kAI...?

have kahe chhe-kevo chhe te samayasAr arthAt shuddhAtmA? to kahe chhe-

‘नित्य उद्योतम्’ nitya prakAshamAn chhe (arthAt koI pratipakShI thaIne jenA udayano nAsh karI shakatun nathI),......

ahAhA....! bhagavAn AtmA chaitanyanA prakAshanA nUranun pUr prabhu nityaprakAshano dhruvapinD chhe. nitya udayarUp dhruvano koN nAsh kare? ahAhA! sadAy vadhaghaT vinAnun ekarUp dhruv tattva prabhu AtmA nigodamAn gayo tyAre paN evo ne evo hato, enA dravyasvabhAvamAn kAI vadhaghaT na thaI, ane hamaNAn paN evo ne evo ja chhe. ahA! Avo nitya dhruv prakAshano punj prabhu AtmA andar prakAshamAn virAje chhe. paN are! eNe rAganI ramatamAn rokAIne nij tattvane bhAL‌yun nahi!

vaLI te- ‘अखण्डम्’ akhanD chhe (arthAt jemAn anya gney AdinA nimitte khanD thatA nathI), ane ‘एकम्’ ek chhe (arthAt paryAyothI anek avasthArUp thavA chhatAn je ekarUpapaNAne chhoDato nathI),......

shun kIdhun? game teTalA gneyone jANe topaN gnAn khanDakhanD thatun nathI. ahA! bhagavAn pUrNagnAnaghan prabhu akhanD padArtha chhe, ekarUp chhe. jANavAnI-dekhavAnI em anantaguNanI anantI paryAyorUp pariNamavA chhatAn trikAL ekarUp gnAyakarUp ja rahe chhe. ahAhA....! AvI akhanD ekarUp nijagnAyakavastunAn draShTi ne anubhav thAy tenun nAm samyagdarshan chhe. ahA! chakravartI nA rAjakumAro Avun samyagdarshan pAme chhe ane pachhI svarUpamAn ramaN karavA jangalamAn chAlyA jAy chhe. dIkShA levA jatI veLA mAtAnI AgnA mAge chhe ke -mAtA mane rajA Ap, andar Anandano nAth mArA anubhavamAn Avyo chhe, pUrNAnandanI prApti mATe have hun jangalamAn jaI sAdhanA karavA mAgun chhun. mAtA! tAre


PDF/HTML Page 3719 of 4199
single page version

samyagdraShTi dharmIne joDe vyavahAr ratnatrayano rAg Ave chhe. te Ave chhe tethI sahakArI jANI tenun sthApan karyun chhe, paN te kAI satyArtha mokShamArga nathI, vAstavamAn te bandh paddhati ja chhe. tene vyavahAr mokShamArga tarIke vyavahAranayathI sthApan karyun chhe, nishchayathI te mokShamArga nathI. bhAI! A jinendradevanun pharamAn chhe. chhatAn koI mokShamArganA bhramamAn rahI vyavahAr-dravyalinganI mamatA kare chhe to karo, paN tene shuddha AtmAnI- samayasAranI prApti thatI nathI.

vaLI kevo chhe te samayasAr? to kahe chhe-

‘अतुल आलोकं’ atul (-upamA rahit) jeno prakAsh chhe (kAraN ke gnAnaprakAshane sUryAdikanA prakAshanI upamA ApI shakAtI nathI.) ,.... sUryano prakAsh to jaD chhe. sUrya to jaD prakAshano punj chhe, jyAre bhagavAn AtmA to chaitanyaprakAshano punj chhe. tethI sUryAdikanA prakAsh sAthe tenI upamA ApI na shakAy tevo atul prakAshapunj prabhu AtmA chhe.

vaLI kevo chhe? ‘स्वभाव–प्रभा–प्राग्भारं’ svabhAv-prabhAno punj chhe (arthAt chaitanyaprakAshanA samUharUp chhe). jemAn rAgAdi vibhAvanI gandh nathI evo svabhAvaprabhAno punj prabhu AtmA chhe. rAg to andhakAr chhe. jene rAgano ras chhe tene bhagavAn AtmA anubhavamAn Avato nathI.

vaLI kevo chhe? ‘अमलं’ amal chhe (arthAt rAgAdi-vikArarUpI maLathI rahit chhe). puNya-pApanA bhAvathI andar bhagavAn AtmA bhinna chhe, Avo rAgarahit shuddha chaitanyamay AtmA jenI draShTimAn na Ave tene dharma na thAy. rAg ane vyavahAranA premIo andar rAgarahit shuddha AtmA chhe tene pAmatA nathI.

A rIte, jeo dravyalingamAn mamatva kare chhe temane nishchay-kAraN samayasArano anubhav nathI; to pachhI temane kArya samayasAranI prApti kyAthi thAy? na thAy.

(pravachan nan. pa00 thI pa04 * dinAnk 22-11-77 thI 26-11-77)


PDF/HTML Page 3720 of 4199
single page version

gAthA–413
पासंडीलिंगेसु व गिहिलिंगेसु व बहुप्पयारेसु ।
कुव्वंति जे ममत्तिं तेहिं ण णादं समयसारं।। ४१३।।
पाषण्डिलिङ्गेषु वा गृहिलिङ्गेषु वा बहुप्रकारेषु ।
कुर्वन्ति ये ममत्वं तैर्न ज्ञातः समयसारः।। ४१३।।

have A arthanI gAthA kahe chhe-

bahuvidhanAn munilingamAn athavA gRuhIlingo viShe
mamatA kare, teNe nathI jANyo ‘samayanA sAr’ ne. 413.

gAthArtha– [ये] jeo [बहुप्रकारेषु] bahu prakAranAn [पाषण्डिलिङ्गेषु वा] munilingomAn [गृहिलिङ्गेषु वा] athavA gRuhasthalingomAn [ममत्वं कुर्वन्ति] mamatA kare chhe (arthAt A dravyaling ja mokShanun denAr chhe em mAne chhe), [तैः समयसारः न ज्ञातः] temaNe samayasArane nathI jANyo.

TIkA– jeo kharekhar ‘hun shramaN chhun, hun shramaNopAsak (-shrAvak) chhun’ em dravyalingamAn mamakAr vaDe mithyA ahankAr kare chhe, teo anAdirUDh (anAdi kALathI chAlyA AvelA) vyavahAramAn mUDh (mohI) vartatA thakA, prauDh vivekavALA nishchay (-nishchayanay) par 1anArUDh vartatA thakA, paramArthasatya (-je paramArthe satyArtha chhe evA) bhagavAn samayasArane dekhatA-anubhavatA nathI.

bhAvArtha– anAdi kALano paradravyanA sanyogathI thayelo je vyavahAr temAn ja je puruSho mUDh arthAt mohit chhe, teo em mAne chhe ke ‘A bAhya mahAvratAdirUp bhekh chhe te ja amane mokSha prApta karAvashe’ , parantu jenAthI bhedagnAn thAy chhe evA nishchayane teo jANatA nathI. AvA puruSho satyArtha, paramAtmarUp, shuddhagnAnamay samayasArane dekhatA nathI.

have A ja arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe- _________________________________________________________________ 1. anArUDh = nahi ArUDh; nahi chaDelA.