PDF/HTML Page 61 of 4199
single page version
ahIn A samyakdarshan-gnAn-chAritranI vAt nathI. A to dravya-guN-paryAyasvarUp Akho jIv padArtha kevo chhe te siddha karyun chhe. pachhI jIvanun svasamay-parasamayarUp pariNaman spaShTa karyun chhe.
jIv nAmanA padArthanun pratham sAt bolathI varNan karyun chhe.
(1) jIv padArtha utpAd-vyay-dhrauvyamayI sattAsvarUp chhe. TIkAmAn utpAd-vyay-
thAy chhe. anAdithI jIv sattArUp padArtha chhe.
(2) darshan-gnAnamayI chetanAsvarUp chhe. darshan-gnAnanA pariNamananI vAt lIdhI chhe. (3) anantadharmasvarUp dravya chhe. dravya hovAthI vastu chhe. (4) guNaparyAyavALo chhe. jIv nAmanI vastu guNaparyAyavALI chhe. (pa) tenun sva-paraprakAshakagnAn anekAkArarUp ek chhe. joyun? gnAnamAn anantane
(6) vaLI te jIv padArtha AkAsh AdithI bhinna asAdhAraN chaitanya-
(7) anya dravyo sAthe ek kShetramAn rahevA chhatAn potAnA svarUpane chhoDato
nathI-pararUpe thato nathI. Avo jIv nAmano padArtha samay chhe.
have samyakdarshan-gnAn-chAritrarUp pariNaman tathA mithyAdarshan-gnAn-chAritrarUp pariNamananA svarUpane spaShTa kare chhe.
je shuddhachaitanyaprANathI trikAL jIve te shuddha jIv chhe. kShayopashamabhAvarUp ashuddhabhAvaprAN ane paradravyarUp IndriyAdi prANone draShTimAnthI chhoDI, trikAL shuddha jIvanI draShTi-ruchi, enun ja gnAn ane emAn ja ekapaNe ramaNatA karavI e samyakdarshan-gnAn-chAritra chhe. e AtmAno sadbhUtavyavahAraprAN chhe. e svasamay chhe. ene dharmarUp pariNaman kahe chhe. A dharmakathA chhe, bhAI! A sivAy badhI vikathA chhe. AkarI vAt lAge paN vastusvarUp jem chhe tem chhe.
AtmA AtmApaNe pariNamyo, svabhAvapaNe pariNamyo te svasamay chhe. A svasamay e pariNamanarUp chhe, sadbhUt vyavahAr chhe. darshanagnAnasvabhAv e trikAL upayog chhe. upayog te AtmA chhe ne? Avo trikAL upayogarUp je svabhAv enI hayAtIrUp je shuddha Atmatattva tenI ruchi, gnAn ane ramaNatA e samyakratnatrayarUp dharma chhe. te vaDe jIv dharmAtmA chhe, dharmI chhe, A svasamay chhe.
PDF/HTML Page 62 of 4199
single page version
ane parasvabhAvarUp-moharAgadveSharUp thaIne rahe te parasamay chhe. arthAt potAnA shuddha trikALI svarUpathI chyut thaIne puNya-pAp vA rAgadveShane ekapaNe ekakALe jANato ane pariNamato je AtmA te anAtmA, adharmI tathA parasamay chhe em jANavAmAn Ave chhe.
ekapaNe svasvarUpe pariName te svasamay ane anyapaNe-rAgAdipaNe pariName te parasamay chhe. ek jIvane A pramANe dvividhapaNun chhe, te ashobhArUp chhe.
PDF/HTML Page 63 of 4199
single page version
अथैतद्बाध्यते–
बंधकहा
have, samayanA dvividhapaNAmAn AchArya bAdhA batAve chhe-
ekatvanishchiy–gat samay sarvatra sundar lokamAn;
tethI bane vikhavAdinI bandhanakathA ekatvamAn.
gAthArtha– [एकत्वनिश्चयगतः] ekatvanishchayane prApta je [समयः] samay chhe te [लोके] lokamAn [सर्वत्र] badhey [सुन्दरः] sundar chhe [तेन] tethI [एकत्वे] ekatvamAn [बंधकथा] bIjAnA sAthe bandhanI kathA [विसंवादिनी] visamvAd-virodh karanArI [भवति] chhe.
TIkA– ahIn ‘samay’ shabdathI’ sAmAnyapaNe sarva padArtha kahevAmAn Ave chhe. kAraN ke vyutpatti pramANe ‘समयते’ eTale ekIbhAve (ekatvapUrvak) potAnA guNaparyAyone prApta thaI je pariNaman kare te samay chhe. tethI dharma-adharma-AkAsh- kAL-pudgal-jIvadravyasvarUp lokamAn sarvatra je koI jeTalA jeTalA padArtho chhe te badhAy nishchayathI (nakkI) ekatvanishchayane prApta hovAthI ja sundaratA pAme chhe, kAraN ke anya prakAre temAn sarvasankar Adi doSho AvI paDe. kevA chhe te sarva padArtho? potAnA dravyamAn antarmagna rahel potAnA anant dharmonA chakrane (samUhane) chumbe chhe-sparshe chhe topaN jeo paraspar ekabIjAne sparsha karatA nathI, atyant nikaT ekakShetrAvagAharUpe rahyA chhe topaN jeo sadAkAL potAnA svarUpathI paDatA nathI, pararUpe nahi pariNamavAne lIdhe anant vyaktitA nAsh pAmatI nathI mATe jeo TankotkIrNa jevA (shAshvat) sthit rahe chhe ane samasta viruddha kArya tathA aviruddha kAryanA hetupaNAthI jeo hammeshA vishvane upakAr kare chhe- TakAvI rAkhe chhe. A pramANe sarva padArthonun bhinna bhinna ekapaNun siddha thavAthI jIv nAmanA samayane bandhakathAthI ja visamvAdanI
PDF/HTML Page 64 of 4199
single page version
Apatti Ave chhe; to pachhI bandh jenun mUL chhe evun je pudgalakarmanA pradeshomAn sthit thavun, te jenun mUL chhe evun parasamayapaNun, tenAthI utpanna thatun (parasamay-svasamayarUp) dvividhapaNun tene (jIv nAmanA samayane) kyAthi hoy? mATe samayanun ekapaNun hovun ja siddha thAy chhe.
bhAvArtha– nishchayathI sarva padArtha potapotAnA svabhAvamAn sthit rahye ja shobhA pAme chhe. parantu jIv nAmanA padArthanI anAdi kALathI pudgalakarma sAthe nimittarUp bandhaavasthA chhe; te bandhAvasthAthI A jIvamAn visamvAd khaDo thAy chhe tethI te shobhA pAmato nathI. mATe vAstavik rIte vichAravAmAn Ave to ekapaNun ja sundar chhe; tenAthI A jIv shobhA pAme chhe.
have samayanA dvividhapaNAmAn AchAryadev bAdhA batAve chhe. A gAthAnun mathALun chhe. (paryAyamAn) ekapaNun (svasamayapaNun) na thatAn dvividhapaNun thavun te visamvAd- asatyapaNun chhe em kahe chhe.
ekatvanishchayane prApta je samay chhe te lokamAn badhe sundar chhe. jayasen AchAryadeve ekendriyathI mAnDI badhA jIvo ek dravyapaNe (dravye ekapaNe) hovAthI sundar chhe em sAmAnyapaNe kahyun chhe. ahIn kahe chhe ke ekatvanishchayane prApta-arthAt bhagavAn shuddhasvabhAvI chaitanyaghan prabhu je nij shuddhAtmA enA ekatvamAn pariName eTale ke samyagdarshan-gnAn-chAritranI paryAyapaNe pariName te samay chhe ane te badhe sundar chhe. tethI ekatvamAn bIjAnI sAthe bandhanI kathA, nimittanA sambandhanI kathA kahevI te visamvAd chhe, asatya chhe. visamvAd eTale asatya em jayasenAchArye artha karyo chhe.
bhagavAn AtmA Anandano nAth prabhu, enI sAthe ekatva pariNaman te sundar chhe- shobhAspad chhe. vastu sundar chhe, ane tenun pariNaman paN sundar chhe; kemake samyagdarshan -gnAn-chAritrarUp pariNamanamAn vastu jevI sundar chhe tevI khyAlamAn Ave chhe. ekalo AtmA je trikALadravya chhe te traNe kAL sundar chhe, bhale ekendriyamAn- nigodamAn hoy to paN sundar chhe. ahIn to ethI visheSh kahe chhe ke je samyagdarshan- gnAn-chAritranA pariNAmamAn AtmAnA sundarapaNAnA svarUpanI hayAtInun bhAn thayun te paN sundar chhe, satya chhe. vastu shraddhA-gnAnamAn AvatAn sundaratAnI pariNati thaI tyAre tene sundar kahevAmAn Ave chhe, ene ja satyArtha kahevAmAn Ave chhe. trikAL, dhruv AtmA satyArtha to chhe ja, paN e satyArthane pratIti ane gnAnamAn lIdhAn tyAre tene satyArtha kahevAmAn Ave chhe.
PDF/HTML Page 65 of 4199
single page version
A vastunA ekatvamAn bIjAnI sAthe arthAt karmanA nimittathI thatA vikAro- dayA dAn, vrat, bhakti, pUjA Adi shubh ke hinsA, jUTh Adi ashubhabhAv-sAthe ekatvapaNAnI bandhakathA-bandhabhAv visamvAd Ubho kare chhe, tethI te asatya chhe. abandhasvabhAvI bhagavAn AtmAnI sAthe bandhabhAvanun ekatva te asatya chhe, dukh utpanna karanArun chhe tethI asundar chhe em kahe chhe. dravyanA ekapaNAmAn je svaguNaparyAyarUp svabhAvapariNaman kahyun chhe emAn karmanA nimittathI je ashuddha pariNaman thAy te parasamayapaNun chhe, te asatya chhe ane bAdhA-Apatti utpanna karanArun chhe.
AtmA potAnA svabhAvaguNaparyAyapaNe pariName chhe svasamay arthAt ekatvanishchayagat te svasamay chhe. ane vibhAvapaNe pariName arthAt karmapudgalanA pradeshomAn (sthit thaI) pariName te parasamay chhe. parasamayapaNun e dvividhapaNun utpanna kare chhe. svasamay ane parasamay e bemAn paraspar virodh chhe. svasamayanun pariNaman chhe temAn vibhAvanun pariNaman thavun te virodh chhe, kemake temAn svanishchayagat rahyo nahIn. dhruvapaNe (sundar) rahyo, paN pariNamanamAn svaguNaparyAyapaNe (sundar) rahyo nahIn, ane vikArarUp (virodharUp) pariNaman thaI gayun. pudgalakarmanA nimitte thatA vikArI pariNamanamAn dvividhapaNun -bAdhApaNun batAvyun, potAnA svabhAvamAn sthiti thatAn svasamayapaNun -sundarapaNun kahyun.
pravachan nambar 8–10, tArIkh 6–12–7p thI 8–12–7p
ekatvanishchiyane prApta je samay nAmano padArtha chhe te potAnA guNaparyAyapaNe pariName-abhed-ratnatrayapaNe pariName te lokamAn badhe sundar chhe. dravyArthikanayano viShay evo je dhruv AtmA tenA lakShe je pariNaman thayun te paryAy chhe, tene ahIn AtmA kahevAmAn Avyo chhe. ahIn svaparyAyarUp pariNamanane AtmA kahyo chhe. samyagdarshanano viShay je trikALI, dhruv AtmA enI ahIn vAt nathI. ekatvanishchayagat kahetAn dravya je pote dhruv temAn ekatva paNe pariName arthAt potAnA svaguNaparyAyapaNe pariName tene svasamay kahevAmAn Avyo chhe ane te lokamAn sarvatra sundar chhe.
paranA sambandhathI pariNaman thAy te bAdhArUp chhe. te satya nathI. jayasenAchAryadeve tene asatyArtha kahyun chhe. ekatvamAn bIjA sAthenA sambandhanI kathA visamvAdinI chhe, virodh utpanna karanArI chhe. vastu pote dhruv AtmA chhe. tenA Ashraye shuddha guNaparyAyapaNe pariName te svasamay chhe. Avun svasamayanun pariNaman chhoDIne nimittAdhIn thaI pariName te dvividhavirodhapaNun utpanna karanArun chhe.
PDF/HTML Page 66 of 4199
single page version
A gAthA gambhIr chhe, bhAI? jayasen AchAryadevanI TIkAmAn ‘ekatva- nishchayagat’nA traN artha karyA chhe. (1) ekendriyAdi badhA padArthomAn (jIv) dravya chhe te sundar chhe. (2) ekatvanishchayagat eTale potAnA svaguNanI paryAyapaNe pariName te sundar chhe. (ahIn bIjA bolamAn vikArI ane avikArI badhI paryAyopaNe pariName tenI vAt chhe). (3) ekatvanishchayagat kahetAn abhedaratnatrayapaNe shuddha pariName te sundar chhe, satya chhe.
ekendriyAdimAn dravya chhe te sundar ja chhe, paN te bese kone? kahe chhe ke jene abhedaratnatrayanun pariNaman thayun chhe evA gnAnIne badhA sundar chhe em bese chhe. agnAnIne kyAn khabar chhe? ahIn ‘samay’mAn bhed pADavA nathI, paN ‘svasamay’ ane ‘parasamay’ em pariNatinA be bhed paDe chhe. ‘samay’ to samay ja chhe. potAnA dhruv AtmAnI sAthe ekatvapaNe pariNaman thAy te ‘svasamay’ chhe, ane dhruv sAthe ekatvapaNun chhoDI rAg sAthe ekatvapaNe pariName te ‘parasamay’ chhe. A bepaNun ja asatya chhe. (yathArtha draShTithI) emAn bepaNun kem hoI shake?
ghaNI UnDI chIj chhe, bhAI! dhyey to je trikALI dhruv dravya chhe e ja chhe, temAn koI prashna ja nathI. paN e dhruv sAthe ekatva thaIne shuddha pariName te ‘svasamay’ ane dhruvane chhoDI daI rAg-vikArane AdhIn thaI mithyA pariName te ‘parasamay’ chhe. te dvividhapaNun chhe, te virodh chhe. trikALI dhruv dravya te nishchay ane tenA lakShe je shuddha pariNaman thayun te vyavahAr-sadbhUt vyavahAr. A sadbhUt pariNaman je chhe te samay- AtmA em ahIn kahyun chhe. kartA-karma adhikAr, gAthA 71 (TIkA) mAn A vAt lIdhI chhe. tyAn kahyun chhe-“A jagatamAn vastu chhe te (potAnA) svabhAvamAtra ja chhe, ane ‘sva’nun bhavan te sva-bhAv chhe; mATe nishchayathI gnAnanun thavun-pariNamavun te AtmA chhe ane kroghAdinun thavun-pariNamavun te krodhAdi chhe.” juo, vastu to trikAL dhruv chhe, parantu paranA kartApaNAthI-vibhAvathI judun batAvI je vastunun svabhAvarUp pariNaman tene ahIn AtmA kahyo chhe.
karmanA nimittathI rAgAdinun pariNaman thAy te AtmA nahIn em siddha karyun chhe. dayA, dAn, vrat, AdinA vikalpapaNe pariNamavun te jIvanun pariNaman nathI. dhruvane dhyey banAvI, nirmaLapaNe pariName te ‘sva-AtmA’ ane karmasambandhe vikArapaNe pariName te ‘par-AtmA’. svabhAvapaNe pariNamavun te jIvanun karma chhe, vibhAvapaNe pariNamavun te jIvanun karma nahIn, te bAdhA chhe, Apatti chhe.
niyamasAr gAthA pa0 mAn em kahyun chhe ke nirmaL paryAy paN paradravya chhe. mUL gAthAmAn AchArya shrI kundakundAchAryadeve svayam Am kahyun chhe. vikArI paryAy to paradravya chhe, paN
PDF/HTML Page 67 of 4199
single page version
nirmaL paryAyane paN paradravya kahevAmAn AvI chhe. mokShamArganI je nirmaL paryAy pragaTI te paradravya chhe. paryAy chhe ne? tethI te paradravya kahI chhe. tyAn draShTinun dhyey ekamAtra dhruv dravya batAvavun chhe eTale nirmaL paryAyane paradravya kahI dIdhI chhe; te svadravya nahIn, kAraN ke nirmaL paryAy paN Ashray karavA lAyak nathI. samyagdarshanano viShay to ekalo dhruv, dhruv, dhruv trikALI chhe. temAn nirmal paryAyane paN sAthe bheLave to draShTi ekadam viparIt thaI jAy. mokShamArganI paryAyane paradravya kahI, kemake temAnthI navI paryAy AvatI nathI. jem paradravyamAnthI navI paryAy AvatI nathI, em mokShamArganI paryAyamAnthI paN bIjI navI paryAy AvatI nathI. A apekShAe nirmaL paryAyane paradravya kahI chhe. chhatAn ahIn to pariNamananI apekShA chhe eTale nirmaL paryAyane sva- AtmA, svasamay kahel chhe.
ahA! shrI kundakundAchAryadev kahe chhe ke men jineshvaradevanA upadeshane barAbar jANIne pUrvApar virodh rahit je chhe te vAt ahIn mUkI chhe. ahIn ek vAt ane bIje bIjI em virodh nathI. apekShAthI samaje to samajAy ane virodh rahe nahIn evI vAt chhe.
niyamasAranA TIkAkAr padmaprabhamaladhArideve tyAn em kahyun chhe ke je A TIkA thaI eno karanAro hun nathI. gaNadharothI rachAyelI TIkA enA karanArA ame te mandabuddhi koN? tethI kharekhar A TIkA to gaNadharadevathI chAlI Ave chhe. emAn kahyun chhe ke kAraN paramAtmA-je dhruv vastu chhe te ek ja mokShamArgano hetu chhe. tenI je mokShamArgarUp nirmaL paryAy pragaTI te paradravya chhe. paryAy chhe mATe paradravya chhe. draShTinA viShayamAn paryAyane nAkhe te to mahA viparIt draShTi thaI jAy chhe.
ahAhA...! shun shAstro chhe! samayasAr, niyamasAramAn gajab vAto karI chhe. bhAI, bhagavAnanI gAdIe besIne je vAt chAle tyAre to bhagavAn kahe chhe em andarathI Ave chhe. niyamasAramAn draShTino viShay je dhruvadravya tenI apekShAe nirmaL paryAyane paradravya kahI, ane ahIn samayasAramAn pariNaman apekShAe nirmaL paryAyane sva-AtmA kahyo.
ahIn ‘samay’ shabdathI sAmAnyapaNe sarva padArtha kahevAmAn Ave chhe, kAraN ke vyutpatti pramANe ‘समयते’ eTale ekIbhAve potAnA guNaparyAyone prApta thaI je pariNaman kare te samay chhe. tethI dharma-adharma-AkAsh-kAL-pudgal-jIvadravyasvarUp lokamAn sarvatra je koI jeTalA padArtho chhe te badhAy nishchayathI ekatvanishchayane prApta hovAthI ja sundaratA pAme chhe kAraN ke anya prakAre temAn sankar, vyatikar Adi sarva doSho AvI paDe.
PDF/HTML Page 68 of 4199
single page version
lokamAn rahelA saghaLAn padArtho ekatvanishchayane prApta hovAthI eTale ke potAmAn rahelA potAnA svarUpane prApta thatA hovAthI sundaratA shuddhatA pAme chhe. te koI dravyomAn paranI apekShA nathI. jIv ane pudgal banne vibhAvapaNe pariName chhe chhatAn temanA vibhAv pariNamanamAn paranI apekShA nathI, svayam vibhAvapaNe pariName chhe. bIjA chAr dravyomAn vibhAv nathI, svabhAv pariNaman chhe. A rIte sarva dravyonun samayapaNun siddha karyun.
anya prakAre mAne to emAn sarva sankar Adi doSho AvI paDe chhe. ‘सर्वेषाम् युगपत् प्राप्ति स संकरः।’ badhA jaD, chetan dravyo maLIne ek thaI jAy e sankar doSh chhe. tathA ‘परस्पर विषयगमनं’ te vyatikar doSh chhe. chetan jaDamAn ane jaD chetanamAn Ave te vyatikar doSh chhe. ‘AlAp paddhati’ mAn ATh doShonun varNan Ave chhe. A nyAyano viShay chhe. ahIn kahe chhe ke lokamAn chha dravyo ekatvanishchayagat hovAthI temane A doSho lAgu paDatA nathI. anyathA mAnavA jatAn doShonI Apatti Ave chhe. vastumAn doSh nathI. viparIt mAnyatAmAn doSh chhe.
vItarAg mArga ane tenun svarUp shun chhe tenI vAt chAle chhe. kevaLI paramAtmA jineshvaradev e ja ek sAchA dev chhe. jagatamAn dev hoy to A ek ja chhe. teo potAnI divyashakti kevaLagnAn dvArA badhun jANe chhe. lokAlok jANe chhe. temanun kahelun A tattva chhe. tene AchArya bhagavanto ADatiyA thaIne batAve chhe.
badhAn dravyo ekatvanishchayane prApta hovAthI sundaratA pAme chhe. anya prakAre emAn sankarAdi doSh AvI paDe chhe, eTale ke chaitanyasvarUp paramAtmA pote svAdhIn ekarUp na rahetAn bIjAmAn bhaLI jAy arthAt be thaIne ek thaI jAy ItyAdi doSh AvI paDe chhe. dravya pote potAnA dravya-guN-paryAyapaNe svatantra na rahe, parapaNe thaI jAy, paramAn bhaLI jAy ItyAdi Apatti AvI paDe chhe.
are! pote AtmA chhe enI ene kyAn kimmat chhe? ene to dhULanI (paisAnI), puNyanI, bhaNataranI ane kAnto kShayopashamarUp gnAnanI (vidvatAnI) kimmat bhAse chhe. paN e badhun to par chhe.
have kahe chhe kevA chhe te padArtho? ‘potAnA dravyamAn antarmagna rahelA potAnA anantadharmonA chakrane chumbe chhe-sparshe chhe topaN jeo paraspar ekabIjAne sparsha karatA nathI’. paramANu ho ke AtmA ho, AkAsh ho ke kAL ho, darek dravya potAnA anant guNasamUhane chumbe chhe. dravya potAnA guNaparyAyone aDe chhe, paN parane aDatun nathI. potAnA
PDF/HTML Page 69 of 4199
single page version
dravyamAn antarmagna astitva, vastutva Adi guNo -dharmo ane temanI avasthAone sparshe chhe, paN paranA guN-paryAyone sparshatun nathI. pravachanasAr gAthA 172 (TIkA) mAn aling-grahaNanA bolamAn to em Ave chhe ke dravya potAnA guNonA bhedane sparshatun nathI. tyAn apekShA judI chhe. tyAn to ekalA abhedane siddha karavo chhe. bhagavAn AtmA ekarUp dhruv je draShTino viShay chhe te guNabhedane sparshato nathI, Alingan karato nathI em tyAn kahyun chhe. tyAn dravyanA andar andar be ansh vachchenI vAt chhe. jyAre ahIn to dravya parane sparshatun nathI evI chha dravyonI maryAdA siddha karavAnI vAt chhe. A to alaukik mArga chhe, bhAI!
pahelAn kahyun ke samayamAn svasamay ane parasamay em je dvividhapaNun Ave chhe te visamvAd upajAve chhe. mATe teno (be-paNAno) niShedh chhe. (tyAn rAg AtmAnun svarUp nathI em batAvavun hatun)
nayachakramAn kahyun chhe ke pramANamAn paryAyano niShedh Avato nathI mATe pramAN pUjya nathI. ekalo svabhAv dhruv akhanDAnand prabhu dravya te nishchayanayano viShay chhe. (temAn paryAy niShiddha chhe) mATe nishchayanay te pUjya chhe.
tyAre ahIn to kahe chhe ke svapaNe potAnun pariNaman kare te svasamay chhe -te AtmA chhe. je apekShAthI vAt karI hoy te apekShA barAbar samajavI joIe.
sarva padArtho potAnA antarmagna anant dharmonA samUhane chumbe chhe, sparshe chhe, aDe chhe, Alingan kare chhe topaN teo paraspar ekabIjAne sparsha karatA nathI. ahAhA...! ek dravya bIjA dravyane sparsha karatun nathI. AtmA karmane sparshato nathI, karma AtmAne sparshatun nathI. ek paramANu bIjA paramANune sparshato nathI. ekapradeshI paramANumAn AkAsh je anant pradeshI sarvavyApI chhe temAn jeTalA (anant) guNonI sankhyA chhe eTalA ja guNonI sankhyA chhe. te paramANu dravya potAnA anantadharmonA chakrane chumbe chhe topaN te bIjA paramANune sparsha karato nathI. rUpI rUpIne sparshatun nathI; kAraN ke ekabIjAno ekabIjAmAn abhAv chhe. abhAvamAn bhAvanun sparshavun kem bane? teo (dravyo) paraspar sparshatA nathI eTale ke ek paramANu bIjA paramANune, paramANu AkAshane, AkAsh paramANune, paramANu AtmAne, AtmA paramANune, AtmA AkAshane, AkAsh AtmAne paraspar aDatA nathI. AkAsh nAmano padArtha chhe. temAn anant paramANu rahyA chhe, tyAn ja nigodanA anant jIvo paDayA chhe, paN kahe chhe ke koI koIne aDatA nathI. ek nigodano jIv bIjA jIvane sparshato nathI. A to gajab vAt chhe, bhAI!
PDF/HTML Page 70 of 4199
single page version
tethI karma jIvane herAn kare chhe e vAt UDI jAy chhe. “apaneko Ap bhUlake hairAn ho gayA.” gnAnAvaraNIy karma gnAnane roke em kathan shAstramAn Ave tene pakaDI pADe. paN ahIn kahe chhe ke gnAnAvaraNIy karma ane AtmA ekabIjAne sparsha karatA nathI. mATe koI kahetun hoy ke karmathI gnAn rokAy to e vAt traNakALamAn satya nathI.
shAstramAn koI ThekANe paraspar viruddha kathan Ave to tyAn vidhavidh prayojan siddha karavA vivakShAbhed hoy chhe, viruddha to kAI hotun nathI. ek AchAryano mat te ja anant AchAryono mat chhe. muni ho ke samakitI-badhA digambar santono ek pravAhamAn ek ja mat hoy chhe.
ahA! pote gnAnano samudra chhe. samajavun, samajavun, samajavun, e enA gnAnano svabhAv chhe. kaI apekShAnun kathan chhe te barAbar samajAtAn game teTalAn paDakhAnthI kahevAmAn Ave chhatAn emAn ene virodh na Ave.
ek nigodanA sharIramAn anant jIv chhe. ek ek jIvane tejas ane kArmAN em babbe sharIr hoy chhe. parantu te ek jIv bIjA jIvane aDato nathI. tathA jIv sharIrane paN aDato nathI. juo, parathI pRuthakatA. (AvI darek dravyanI svatantratA jineshvaranA mArgamAn batAvavAmAn AvI chhe) vastunun svarUp ja Avun chhe. parichay na hoy eTale jhINun paDe, paN barAbar samajavA jevun chhe.
ek siddha paramAtmA chhe tenA peTamAn (kShetramAn) anantA bIjA siddha chhe. chhatAn ek siddha bIjA anantA siddhone aDatA nathI paraspar sparsha karatA nathI. ekadam bhed karIne samajAvyun chhe. darek dravya svayamsiddha pote potAmAn pariNamI rahyun chhe. parane ane ene kAI sambandh nathI.
juo, A AngaLImAn anant paramANuo chhe. teo ekabIjAne sparshatA nathI, kemake ekabIjA vachche tadna abhAv chhe, anyatva chhe. ekadravyamAn dravya, guN, paryAy traN vachche paraspar anyatvanI vAt shAstramAn (pravachanasAramAn) Ave chhe. tyAn apekShA judI chhe. tyAn to atadbhAvarUp anyatva kahyun chhe. dravya, guN, paryAyamAn tyAn kShetrabhinnatA nathI, atadbhAv chhe, ek chhe te anya nathI evo bhAv chhe. paN ahIn to dravya-dravya vachche abhAvarUp anyatva chhe enI vAt chhe.
tattvArthasUtramAn Ave chhe ke sparshAdi Indriyo vastune sparshIne tenun gnAn kare chhe. paN ahIn kahe chhe ke em chhe nahIn. Indriy chhe te sparsha vinA ja jANe chhe. Indriy ane vastu
PDF/HTML Page 71 of 4199
single page version
paraspar sparshatAn ja nathI, paN paraspar sannikaT chhe, najIk chhe eTale sparshe chhe em kahevAmAn Ave chhe.
have kShetrathI vAt kare chhe. ‘atyant’ nikaT ekakShetrAvagAharUpe rahyA chhe topaN jeo sadAkAL potAnA svarUpathI paDatA nathI, jyAn AkAshano ek pradesh chhe tyAn anant AtmA chhe. (ek AtmAnA asankhyAtamA bhAganA pradesho evA anant AtmAnA asankhyAtamA bhAganA pradesho AkAshanA ek pradeshe chhe). atyant nikaT ekakShetre AtmA rahyo hovA chhatAn AkAshane AtmA aDato nathI. jyAn AkAsh chhe tyAn AtmA chhe, AtmA chhe tyAn AkAsh chhe, topaN AtmA potAnun kShetra chhoDIne AkAshanA kShetramAn jato nathI, ane AkAsh potAnun kShetra chhoDI AtmAmAn Avatun nathI. AkAshanA ek pradeshe anant jIv, anant paramANu, dharma, adharma, kALANu, badhAn atyant nikaT rahelA chhe. topaN teo sadAkAL potAnA svarUpathI paDatA nathI. darek dravya potapotAnA svarUpamAn ja rahe chhe. ek ja kShetramAn bhegA hovA chhatAn bhinna rahe chhe. pararUpe nahIn pariNamavAnA kAraNe anant vyaktio nAsh pAmatI nathI. jeTalI chIj sankhyAmAn chhe teTalI sankhyAmAn kAyam rahe chhe. anant pragaTatA nAsh pAmatI nathI eTale anant vastu anantapaNe potAnI rahe chhe. jeTalAn dravyo chhe temAn ek paN dravyano nAsh thato nathI. badhAn dravyo TankotkIrNa jevAn chhe tevAn sthit rahe chhe, TAnkaNAthI kotarIne banAvyAn hoy tevAn shAshvatarUpe rahe chhe.
pravachanasAr (gAthA 67) mAn Ave chhe ke viShayo shun kare? sharIr, vANI, man, sAro AhAr ItyAdi tane shun kare? e kAI jIvane vikAr upajAve chhe? viShayo to akinchitkar chhe. e tane aDatA nathI, tun ene aDato nathI. viShayo jIvane rAg upajAve chhe em chhe ja nahIn. rAg to jIv pote kare chhe to thAy chhe. sumvALA mAkhaN jevA komaL bALakanA sharIrane shun AtmA chumban kare chhe? ahIn nA pADe chhe. ahIn to kahe chhe ke hoTh ene aDatoy nathI, ane ethI tane rAg thAy chhe emey nathI. rAg to tun svayam kare to thAy chhe. AvI vAt chhe, bhAI!
vaLI ‘samasta viruddha kArya tathA aviruddha kAryanA hetupaNAthI jeo hammeshA vishvane upakAr kare chhe-TakAvI rAkhe chhe.’ samasta viruddha kArya eTale ke dravyanI paryAyamAn je utpAd, vyay chhe te paraspar viruddha chhe. dhavalamAn Ave chhe ke ek samayanI paryAyamAn utpAd-vyay, upajavun ane viNasavun em be thAy chhe te viruddha chhe je samaye dravyanI vartamAn paryAy utpanna thAy te ja samaye pUrvanI paryAyano vyay thAy chhe. utpAd te bhAvarUp chhe ane vyay te abhAvarUp chhe. tethI utpAd -vyayane viruddha kahevAmAn Ave chhe. em
PDF/HTML Page 72 of 4199
single page version
hovA chhatAn guN guNapaNe trikAL kAyam rahe chhe tethI te aviruddha chhe. Avun viruddha- aviruddha vastunun svarUp ja chhe.
AtmAmAn viruddhadharmatva nAmanI ek shakti chhe. A trikAL shaktinI vAt chhe je vaDe AtmAmAn tadrUpamayapaNun ane atadrUpamayapaNun hoy chhe. eTale ke AtmA svapaNAne chhoDe nahIn ane parapaNAne grahe nahIn evI shakti chhe. paN ahIn te vAt nathI.
ahIn to ek samayamAn paryAyamAn je utpAd-vyay chhe te paraspar viruddhabhAv chhe em kahyun chhe. ane guN kAyam rahe te aviruddhabhAv chhe. Am viruddha ane aviruddha kArya eTale anant dravyonA utpAd-vyayarUp viruddhabhAv ane guNarUp aviruddhabhAv; e bannenA hetupaNAthI teo hammeshA vishvane upakAr kare chhe. eTale ke dravyanA guNaparyAyarUp svarUpavaDe vishvanA samasta padArtho jem chhe tem TakI rahe chhe. ahA! vishvamAn anAdithI darek vastu em ne em TakI rahI chhe. ‘utpAdavyayadhruvayuktan sat’ te sat anAdithI em ne em TakI rahyun chhe. (utpAdavyayarUp paryAyathI samaye samaye badalatA samasta padArtho potAnA svarUpe TakI rahyA chhe).
A pramANe sarva padArthonun bhinna bhinna ekapaNun siddha thavAthI jIv nAmanA samayane bandhanI kathAthI visamvAdanI Apatti Ave chhe. have ahIn jIvanI visheSh vAt kare chhe. jIv nAmanA samayane karmanA nimittathI vibhAvabhAvarUp bandhabhAvathI visamvAd khaDo thAy chhe, Apatti AvI paDe chhe. ekaDe ek ane bagaDe be. be thayA eTale bagaDayun. be thayA tyAn bandh thayo. ek svabhAvabhAv ane ek vibhAvabhAv em be thayA e bandhakathAthI-bandhabhAvathI visamvAdanI Apatti Ave chhe. bandh jenun mUL chhe evun je pudgalakarmanA pradeshomAn sthit thavun eTale ke vibhAv-rAgadveSh-temAn sthit thavun te parasamayapaNun chhe. ek samayamAn AtmAmAn vibhAvanun utpanna thavun te parasamayapaNun chhe. gnAnasvarUpI bhagavAn AtmAne svabhAvathI viruddha rAganun utpanna thavun te dvividhapaNun chhe. AnandasvarUp bhagavAn AtmA vibhAvamAn AvI paDe te dukharUp chhe, tethI te sundar nathI. shobhAspad nathI.
bhagavAne A jagatamAn chha dravyo joyAn chhe. te chhaye dravyo potapotAmAn chhe; paN jIv nAmanA samayane bandhakathAthI ja eTale ke karmanA -nimittanA sambandhanA bhAvathI ja arthAt dukharUp bhAvathI hovAthI visamvAd Ave chhe, eTale ke asatyapaNun Ubhun thAy chhe.
AtmA gnAnAnand svarUp samay chhe. tene karmanA nimittanA sambandhanI apekShA AvatAn pariNamanamAn vikAr utpanna thAy chhe- e ja visamvAd chhe ane dukh utpanna karanAr chhe.
PDF/HTML Page 73 of 4199
single page version
samayanun (AtmAnun) ekapaNun Ubhun chhe, chhatAn te ekapaNAmAn UbhA na rahetAn (temAn sanmukh na thatAn) karmanA pradeshamAn sthit thAy chhe eTale ke rAgadveShamAn ekapaNun kare chhe te parasamayapaNun chhe, ane te ja visamvAd chhe, dukh chhe, anant sansAranun mUL chhe. bhAI! e dukhanA gherAvAmAn gherAvAnun chhe. bhale em mAne ke ame sukhI chhIe, paN e to teno mUDhabhAv chhe.
svasamayapaNe pariName e to sundar chhe. paN enA ThekANe parasamayapaNe pariNaman thayun tyAn ja ekamAn bIjI vAt UbhI thaI. ek jIv nAmano samay, tene svasamayarUp-parasamayarUp dvividhapaNun kem hoy? na ja hoy. bepaNun anAdithI pote Ubhun karyun chhe. potAnA AtmAne chhoDIne, shubharAg ke ashubharAg sAthe ekatvapaNun karyun e bepaNun chhe. e parasamay chhe ane potAnA shuddha AtmA sAthe ekatvapaNe nirmaL pariName te svasamay chhe, te sundar chhe.
jagatamAn badhA padArtho bhinna bhinnapaNe potAnA svarUpe rahyA chhe. tyAre bhagavAn AtmA sachchidAnand prabhu shuddha chhe tene vaLI A bandhapaNun shun? mATe (kharekhar to) samayanun ekapaNun hovun ja siddha thAy chhe. rAgapaNe pariNamavun ane emAn Takavun evun je parasamayapaNun e visamvAd chhe, jhaghaDo chhe. temAn jIvanI shobhA, sundaratA nathI.
nishchayathI sarva padArtho potapotAnA svabhAvamAn sthit rahye ja shobhA pAme chhe. parantu jIv nAmanA padArthanI anAdi kALathI pudgalakarma sAthe nimittarUp bandhaavasthA chhe. bIjI chIj sAthe nimittarUpe avasthA thavI te bandhaavasthA chhe. te bandhaavasthAthI jIvamAn visamvAd khaDo thAy chhe, asatyArthapaNun utpanna thAy chhe. AtmAne rAg sAthe ekatva thatAn, AtmAnun ekapaNun ke sukhapaNun utpanna thatun nathI; paN dukhapaNun utpanna thAy chhe. tethI te shobhA pAmatun nathI. mATe vAstavikapaNe vichAravAmAn Ave to ekapaNun ja sundar chhe, ekamAn ekatva thavun e ja sundar chhe. dhruvasvarUp bhagavAn AtmA-emAn paryAyane vALatAn AnandanI dashA utpanna thAy chhe te AtmAnI shobhA chhe. ethI UlaTun rAgamAn ekatva thavun te AtmAnI ashobhA ane dukharUp dashA chhe.
PDF/HTML Page 74 of 4199
single page version
अथैतदसुलभत्वेन विभाव्यते
एयत्तस्सुवलंभो णवरि ण
have te ekatvanI asulabhatA batAve chhe-
parathI judA ekatvanI upalabdhi kevaL
gAthArtha– [सर्वस्य अपि] sarva lokane [कामभोगबन्धकथा] kAmabhogasambandhI bandhanI kathA to [श्रुतपरिचितानुभूता] sAmbhaLavAmAn AvI gaI chhe, parichayamAn AvI gaI chhe ane anubhavamAn paN AvI gaI chhe tethI sulabh chhe; paN [विभक्तस्य] bhinna AtmAnun [एकत्वस्य उपलम्भः] ekapaNun hovun kadI sAmbhaLyun nathI, parichayamAn Avyun nathI ane anubhavamAn Avyun nathI tethI [केवलं] ek te [न सुलभः] sulabh nathI.
TIkA– A samasta jIvalokane, kAmabhogasambandhI kathA ekapaNAthI viruddha hovAthI atyant visamvAdI chhe (AtmAnun atyant bUrun karanArI chhe) topaN, pUrve anant vAr parichayamAn AvI chhe ane anant vAr anubhavamAn paN AvI chUkI chhe. kevo chhe jIvalok? je sansArarUpI chakranA madhyamAn sthit chhe, nirantarapaNe dravya, kShetra, kAL, bhav ane bhAvarUp anant parAvartone lIdhe jene bhramaN prApta thayun chhe, samasta vishvane ekachhatra rAjyathI vash karanAr moTun moharUpI bhUt jenI pAse baLadanI jem bhAr vahevaDAve chhe, jorathI phATI nIkaLelA tRuShNArUpI roganA dAhathI jene antarangamAn pIDA pragaT thaI chhe, AkaLo banI banIne mRugajaL jevA viShayagrAmane (IndriyaviShayonA samUhane) je ghero ghAle chhe ane je paraspar AchAryapaNun paN kare chhe (arthAt bIjAne kahI te pramANe angIkAr karAve chhe). tethI
PDF/HTML Page 75 of 4199
single page version
kAmabhoganIkathA to saune sulabh (sukhe prApta) chhe. paN nirmaL bhedagnAnarUp prakAshathI spaShTa bhinna dekhavAmAn Ave chhe evun mAtra A bhinna AtmAnun ekapaNun ja-je sadA pragaTapaNe antarangamAn prakAshamAn chhe topaN kaShAyachakra (-kaShAyasamUh) sAthe ekarUp jevun karavAmAn Avatun hovAthI atyant tirobhAv pAmyun chhe (-DhankAI rahyun chhe) te - potAmAn anAtmagnapaNun hovAthI (-pote AtmAne nahi jANato hovAthI) ane bIjA AtmAne jANanArAonI sangati-sevA nahi karI hovAthI, nathI pUrve kadI sAmbhaLavAmAn Avyun, nathI pUrve kadI parichayamAn Avyun ane nathI pUrve kadI anubhavamAn Avyun. tethI bhinna AtmAnun ekapaNun sulabh nathI. bhAvArtha– A lokamAn sarva jIvo sansArarUpI chakra par chaDI pAnch parAvartanarUp bhramaN kare chhe. tyAn temane mohakarmanA udayarUp pishAch dhonsare joDe chhe, tethI teo viShayonI tRuShNArUp dAhathI pIDit thAy chhe ane te dAhano IlAj IndriyonA rUpAdi viShayone jANIne te par doDe chhe; tathA paraspar paN viShayono ja upadesh kare chhe. e rIte kAm (viShayonI IchchhA) tathA bhog (temane bhogavavun) -e benI kathA to anant vAr sAmbhaLI, parichayamAn lIdhI ane anubhavI tethI sulabh chhe. paN sarva paradravyothI bhinna ek chaitanyachamatkArasvarUp potAnA AtmAnI kathAnun gnAn potAne to potAthI kadI thayun nahI, ane jemane te gnAn thayun hatun temanI sevA kadI karI nahi; tethI tenI kathA (vAt) na kadI sAmbhaLI, na teno parichay karyo ke na teno anubhav thayo. mATe tenI prApti sulabh nathI, durlabh chhe. dhruvasvarUp nityAnand prabhu je bhagavAn AtmA temAn ekatva thavun e sulabh nathI, kem ke anantakALathI karyun nathI; mATe asulabhachhe eTale ke durlabh chhe em have gAthAmAn kahe chhe. are! mANasane na samajAy e manamAnthI kADhI nAkhavun joIe, kAraNake AtmA-ekalo samajaNano pinD chhe. na samajAy evI lAyakAtavALo nathI, samaje evI lAyakAtavALo chhe. mATe buddhi thoDI, ane ame na samajI shakIe e vAt kADhI nAkhavI AmAn buddhinun kAm jhAjhun nathI, parantu yathArtha ruchinun kAm chhe.
pravachan nambar 10–12, tArIkh 8–12–7p thI 10–12–7p
sarva lokane kAmabhogasambandhI bandhanI kathA to sAmbhaLavAmAn AvI gaI chhe, parichayamAn AvI gaI chhe ane anubhavamAn paN AvI gaI chhe. jayasen AchAryadeve kAm, bhog ane bandh em traNenI kathA sAmbhaLavAmAn AvI gaI chhe em lIdhun chhe. kAm eTale IchchhA ane bhog eTale IchchhAnun bhogavavun te; evA kAmabhoganI kathA eTale ke evA bhAv sambandhI bandhanI kathA to anantavAr sAmbhaLavAmAn AvI gaI chhe. ahA! anantavAr sAmbhaLI chhe.
PDF/HTML Page 76 of 4199
single page version
jayasen AchAryadeve sparshandriy ane rasanA-Indriy e benA viShayasevanane ‘kAm’ mAn gaNyA chhe ane dhrANendriy, chakShurindriy ane karNendriy e traNanA viShayone bhogamAn lIdhA chhe. (A pAnchemAn andaranA bhAvanI vAt chhe). AvI kAmabhoganI kathA jIvane vAramvAr sAmbhaLavAmAn ane parichayamAn AvI gaI chhe. rAganI -vikalpanI jIvane Adat paDI gaI chhe, arthAt rAgano anubhav, rAganun vedavun anantavAr karyun chhe tethI te ene sulabh chhe.
arere! manuShyapaNun ene anantavAr maLyun chhe, e kAI paheluvahelun nathI. jIv to anAdianant chhe ne? eTale anantakALamAn manuShyapaNun to anantavAr maLyun chhe. emAn koIkavAr to dayA, dAn, pUjA AdinA shubharAganI ane koIkavAr hinsA, jUTh, chorI AdinA ashubharAganI-em puNya-pApanA bhAvonI ene Adat paDI gaI chhe. eTale kahe chhe ke rAgabhAvanun thavun ane rAgabhAvanun bhogavavun e to anantavAr shravaNamAn, parichayamAn ane anubhavamAn AvI chUkayun chhe, tethI te sulabh chhe.
parantu, are! rAgathI bhinna bhagavAn AtmAnun ekatvapaNun eNe kadI sAmbhaLyun nathI. eTale ke rAgathI bhinna paDI nirmaL paryAyathI andar gnAyakanI draShTi karavI evun kadIy sAmbhaLyun nathI. AtmA, sachchidAnand prabhu rAgathI bhinna chhe, te rAganA lakShe jaNAy nahIn. paN rAganI bhinna paDelI nirmaL dashAmAn shuddha AtmA jaNAy chhe evI vAt kadIy sAmbhaLI nathI, pachhI parichayamAn ane anubhavamAn to kyAthi AvI hoy!
bhagavAn kundakundAchAryadev nagna digambar bhAvalingI muni hatA. AtmAnA atIndriy Anandanun prachur svasamvedan karatA hatA. te mahAvidehamAn sImandhar bhagavAn pAse gayA hatA. sImandhar eTale svarUpanI pUrNatAnI sImA dharanArA ‘sImandhar nAth’. temanI pAse te sAkShAt sadehe gayA hatA. tyAn kevaLI ane shrutakevaLInI vANI sAmbhaLI, temaNe A shAstro banAvyAn chhe. teo kahe chhe ke- bhinna AtmAnun ekapaNun eTale ke parathI bhinna rAgathI bhinna ane svabhAvathI abhinna evun ekapaNun eNe anantakALamAn kadIy sAmbhaLyun nathI. munirAj padmanandIe kahyun chhe ne ke-
निश्चितं स
adhyAtmanI (rAgathI bhinna AtmAnI) vArtA paN je jIve prasanna chittathI - ruchi lAvIne sAmbhaLI chhe te bhaviShyamAn mokShanun bhAjan thAy chhe. ahIn kahe chhe ke dhruvasvarUp bhagavAn AtmAmAn ekapaNun mAnI ekAgra thavun e eNe kadI sAmbhaLyun nathI. rAganun ane
PDF/HTML Page 77 of 4199
single page version
paranun lakSha chhoDI dhruvasvabhAvamAn lakSha karavun, shuddhAtmAmAn ekapaNArUp pariNaman karavun evI vAt kadI sAmbhaLI nathI tethI parichayamAn ane anubhavamAn paN AvI nathI, tethI te ekanI prApti sulabh nathI.
AvA ek dhruvasvabhAvane draShTino viShay na mAnatAn dravya-paryAy bene draShTino viShay mAne chhe te bhUl chhe. (draShTino viShay to ek trikAL dhruv dravya chhe) niyamasAramAn kahyun chhe ke antatattvasvarUp bhagavAn AtmA ane bahitattva evI nirmaL paryAy e benI mAnyatA (shraddhAn) e vyavahAr samakit chhe. bene viShay kare e rAg chhe. (tethI jIvane rAg ja utpanna thAy) vyavahAr samakit e rAgarUp pariNAm chhe. bepaNun jeno viShay chhe te rAg chhe ane ekapaNun (nij dhruvasvabhAv) te samyakdarshanano viShay chhe. ahIn kahe chhe ke AvI ekapaNArUp pariNamananI vAt anantakALamAn sAmbhaLI ja nathI tethI te sulabh nathI.
A samasta jIvalokane, kAmabhogasambandhI kathA ekapaNAthI viruddha hovAthI atyant visamvAdI chhe topaN, pUrve anantavAr sAmbhaLavAmAn AvI chhe, anantavAr parichayamAn AvI chhe ane anantavAr anubhavamAn paN AvI chUkI chhe. ahIn samasta jIvalok lIdho chhe. emAn ekendriyathI panchendriy sudhInAn badhAn ja sansArI prANIo AvI gayA. e badhA jIvoe, kAm kahetAn shubhAshubh IchchhAnun thavun ane bhog kahetAn enun bhogavavun-e sambandhI vAt-je ekapaNAthI viruddha chhe ane AtmAnun atyant bUrun karanArI chhe topaN anantavAr sAmbhaLI chhe. ahIn sarva jIvalokamAn pRithvI, jaL, agni, vAyu, vanaspatikAy em saghaLA ekendriy jIvo paN emAn AvI gayA.
baTATAnI ek rAI jeTalI kaTakImAn nigodanA jIvonAn asankhya audArik sharIr chhe, ekek sharIramAn anant nigodanA jIv chhe. kahe chhe ke A nigodanA jIvoe paN rAganI ekatAnI vAt (kAmabhoganI vAt) anant vAr sAmbhaLI chhe. paN emane to kAney nathI to kem karI sAmbhaLI chhe? bhAI, e vikalpane anubhave chhe ne? ekendriyAdi jIvo karNendriy na hovA chhatAn anantakALathI rAg vede chhe. rAg sAthe ekatA anubhave chhe tethI bandhakathA sAmbhaLI chhe em kahevAmAn Ave chhe. anAdithI keTalAk jIvo evAchhe ke je nigodamAn paDayA chhe ane kadI bahAr nIkaLyA nathI ane nIkaLashe nahIn; evA jIvoe paN rAganA ekatvanI vAt sAmbhaLI chhe eTale ke rAgano anubhav ekatvapaNe karI rahyA chhe ane teno ja parichay chhe.
ahA! A rAganA ekatvanI bandhakathA visamvAdI chhe, jIvanun atyant bUrun karanArI chhe, akathya dukho ApanArI chhe. rAg vikalpa chhe-puNyano ke pApano. ene karavo
PDF/HTML Page 78 of 4199
single page version
ane bhogavavo e jIvane atyant dukhadAyak chhe, kemake ekapaNAthI viruddha chhe. arere! to paN anAdikALathI jIvane tenI ja vAt anantavAr sAmbhaLavAmAn AvI chhe. bhagavAn AtmA dhruv chaitanya ane AnandasvarUp chhe, ane Indriyo taraphanA valaNano bhAv e kAmabhogasambandhI kathA chhe, -mAtra dukhanI kathA chhe. e pUrve anantavAr sAmbhaLavAmAn AvI chhe, parichayamAn AvI chhe ane anubhavamAn AvI gaI chhe. parantu rAgathI bhinna bhagavAn dhruv trikAL chhe enun lakSha karIne vedan thavun joIe te vedan ene kadI Avyun nathI.
have visheSh kahe chhe ke kevo chhe A jIvalok? ‘sansArarUpI chakranA madhyamAn sthit chhe.’ jem ghanTInA be paDanI vachche je dANo hoy te pIsAI jAy chhe tem A samasta jIvalok anAdithI sansArarUpI chakra kahetAn puNya ane pAp em be bhAvarUp chakranI madhyamAn pIsAI rahyo chhe, dukhI dukhI thaI rahyo chhe.
vaLI tene ‘nirantarapaNe dravya, kShetra, kAL, bhav ane bhAvarUp anant bhramaN prApta thayun chhe.’ nirantarapaNe vikAramAn sthit hovAthI tene pAnch parAvartanarUp bhramaN anAdithI chhe. dravyaparAvartan kahetAn A jagatamAn je anant anant pudgal paramANuo chhe teno sambandh ene anantavAr thaI chUkyo chhe. A sharIranAn rajakaNo mATI (pudgal) chhe, ane A paisA, dhan, bhavan ItyAdi (karma nokarma) paN dhUL (pudgal) nAn rajakaNo chhe, kahe chhe ke e badhA pudgalo anantavAr sambandhamAn AvI gayA chhe. A dhanasampatti, rUpALun sharIr, bhavan ItyAdino sambandh e kAI navun nathI, apUrva nathI; ekamAtra shuddha AtmAnI anubhUti e ja apUrva chhe. evAy anant pudgalo chhe je jIvanA sambandhamAn AvyA nathI, chhatAn tenun lakSha rAg upar chhe tethI anant parAvartanamAn badhAy pudgalathI sambandhanI lAyakAtavALo jIv chhe em kahyun chhe.
vaLI jIv nirantarapaNe anant kShetraparAvartan karI chUkyo chhe. chaud brahmAnDanun kShetra chhe. temAn darek pradeshamAn anantavAr janmyo ane maryo chhe. anAdinI chIj chhe ne? tethI darek kShetre anant vAr paribhramaN karI chUkyo chhe. bhAvapAhuDamAn Ave chhe ke hajAro rANIo chhoDI, nagna digambar munipaNun dhAraN karyun, agiyAr ang ane nav pUrva bhaNI gayo, parantu Anandano nAth trikALI bhagavAn je AtmA tenI draShTi ane anubhav karavAn joIe te na karyA. evAn dravyaling dhAraN karI munipaNAn laIne paN darek pradeshe anantavAr janma- maraN karI chUkyo chhe. jyAn siddha bhagavAn birAje chhe tyAn paN anantavAr janmyo, maryo chhe; koI kShetra bAkI nathI. Am jIve anant kShetraparAvartan karyAn chhe.
vaLI jIve nirantarapaNe anant kALaparAvartan karyAn chhe. kALachakranA utsarpiNI ane avasarpiNI em be bhAg chhe. te darek dash koDAkoDI sAgaropam chhe. ek sAgar asankhya
PDF/HTML Page 79 of 4199
single page version
abaj varShono thAy chhe. A utsarpiNI, avasarpiNIkALanA darekanA pratham samayathI mAnDI kramasha darek samayamAn jIve janma, maraN karyAn chhe. Am ek ek samaye janma- maraN karatAn anantavAr janmyo ane maryo chhe. ahA! paN AtmagnAn ane Atmadarshan shun chhe tenI vAt kadI sAmbhaLI nathI.
paisA, sampatti vagere anantavAr AvyA ane gayA. A moTA sharAph, vakIl ane DokaTaranA dhandhAnI vAt e to dukhanI, pIDAnI kathA chhe. bhAI! ten tArI vAt sAmbhaLI nathI. sarvagna parameshvar jene AtmA kahe chhe tenI vAt kadI sAmbhaLI nathI, e param Anandano nAth chhe; prabhu! atIndriy Anandano kand AtmA chhe. jem sakarakand chhe, enI lAl chhAlanun lakSha chhoDI do to e ekalI mIThAshano pinD chhe. tem A bhagavAn AtmA chhe. puNya ane pAp e lAl chhAl jevA chhe. e puNya-pAp vinAno AtmA atIndriy Anandano kand chhe. A sAmbhaLyun nathI koI divas. je sAmbhaLavAnun chhe te na sAmbhaLyun ane je sAmbhaLavAnun nathI te sAmbhaLyun. ahA! rUpiyA kyAn enA chhe, chhatAn rUpiyA mArA chhe e mAnyatA mUDhanI chhe. jaD chhe te jIvanA kyAthi thAy? jaD chhe ene Ape koN? rAkhe koN? ane enI rakShA kare koN? enun Avavun, javun e ApameLe enAthI chhe. e jaDanI rakShA jaDathI thAy chhe. emAn AtmA shun kare? AvI vAt kadIy sAmbhaLI nahIn. tethI pratisamay janma-maraN sahit anant kALamAn dukhathI ja rakhaDI rahyo chhe.
vaLI jIv nirantarapaNe anant bhavaparAvartan karI chUkyo chhe. manuShya, nArakI, dev ane tiryanchanA bhavo anantavAr thaI chUkayA chhe. rAjA, mahArAjA, sheTh ane karoDapatinA bhav anantavAr maLyA chhe, bhAI! paN e badhA bhikhArAnI jem hamaNAn paN dukhI chhe, kemake emane AtmAnA AnandanI khabar nathI. bhagavAn sarvagnadeve anant anant Anand ane shAntithI bharelo bhagavAn AtmA anant gnAnalakShmIno bhanDAr kahyo chhe. paN prabhu! tane tArI lakShmInI khabar nathI ane bahAr doDAdoDI karI dukhI thaI rahyo chhe. ahA! duniyA mUrkha chhe, AtmAne samajyA vinA mUrkha chhe. rAg ane puNyanI kriyA mArI em mAnanArA sau mUrkha chhe. are! anant anant anAkuL AnandanI mUrti bhagavAn AtmA chhe enI khabar na maLe, ane A karo ne te karo, em puNya-pAp karavAnI vAt anAdithI sAmbhaLI sAmbhaLI, anant bhavanAn kaShTa sahyAn chhe, bhAI! nigodanAn dukhonI kathA to koN kahI shake? A rAgakathA, bandhakathA AtmAnun atyant bUrun karanArI chhe. vaLI jIvane anant bhAvaparAvartan thayAn chhe. shubh ane ashubh bhAvarUpI bhAvaparAvartan anantavAr thaI gayA chhe. dayA, dAn, vrat, tap, pUjA, bhakti Adi shubhabhAv jIve anantavAr karyA chhe. ekendriyane paN shubhabhAv hoy chhe. Am dayA, ahinsA AdinA
PDF/HTML Page 80 of 4199
single page version
shubhabhAv ane raLavun, kamAvun, parigrah rAkhavo, ane viShayavAsanA Adi pApabhAvonun parAvartan jIve anant vAr karyun chhe. AvA panchaparAvartanarUp anant parAvartone lIdhe jIvane chAr gatimAn paribhramaN thayun chhe. tethI sansArachakranA chakrAvAmAn pIsAI rahyo chhe, dukhI thaI rahyo chhe.
have kahe chhe ke samasta vishvane ekachhatra rAjyathI vash karanAr moTun moharUpI bhUt tenI pAse baLadanI jem bhAr vahevaDAve chhe. jenun rAjya hoy teno sikko (chalaN) te rAjyamAn chAle chhe. ahIn paramAtmA kahe chhe ke akendriyathI mAnDIne badhA sansArI agnAnI jIvomAn mithyAtvarUpI viparIt mAnyatAno sikko chAle chhe. mithyAtvanun ekachhatra rAjya vishvamAn chAlI rahyun chhe. hajAro rANI chhoDIne nagna digambar sAdhu thayo, paN antaramAn shuddha gnAnane grahyun nahIn. mithyA abhimAn karIne bhramaNAne vash thayo. ekachhatra rAjyathI vash karanAr viparIt shraddhA arthAt paramAn sAvadhAnIrUp moTA mohanA bhUtane AdhIn thayo. A mohanun bhUt tenI pAse baLadanI jem bhAr vahevaDAve chhe.
navo Akhalo hoy te gADAnI dhUnsarI nIche jaladI Ave nahIn, ene paloTavo paDe; paN abhyAs thaI gayA pachhI baLad hoy te jhaT daIne dhUnsarI nIche dAkhal thaI jAy chhe. tem jIvane anAdino abhyAs-Adat thaI gayel chhe. amAre bairAnchhokarAn pALavAn joIe, amAre vyavahAr pALavo joIe, dhandhAmAn dhyAn rAkhavun joIe em nirantar parasanmukh thaI rAgadveSh karyA kare chhe. AnandasvarUp bhagavAn AtmA pratye ruchi karavAne badale anek prakAranA puNya-pApanA bhAvomAn rokAI baLadanI jem bhAr upADe chhe, rAg-dveShano bojo upADe chhe. vItarAgI santo tene karuNA karI mArga batAve chhe.
puNya-pApanA vikalponI ekatAmAn baLadanI jem majUrI kare chhe. pAnch- pachIsalAkh rUpiyA (dhUL) hoy, tene meLavavAnI, sAchavavAnI, ane ApavA-levAnI e badhI majUrI chhe. moharUpI bhUt A badhI majUrI karAve chhe. pAp karIne strI-putrane poShe, chhokarA-chhokarI paraNAve ItyAdi. bhAi! A to vItarAgI santonI vAt. te jagatane jAher kare chhe ke A moharUpI bhUt jagat pAse baLadanI jem bhAr vahevaDAve chhe.
vaLI tene jorathI phATI nIkaLelA tRuShNArUpI roganA dAhathI antarangamAn pIDA pragaT thaI chhe, tethI AkaLo banIne mRugajaL jevA viShayagrAmane ghero ghAle chhe. mohavash, vastunA svarUpanI bhramaNAne lIdhe, A joIe ane te joIe em tRuShNArUpI rog tene thayo chhe. A tRuShNArUpI rogathI te atyant pIDit chhe. A pIDAno dAh tene bALe chhe. baLatarAno