Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 74.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 43 of 210

 

PDF/HTML Page 841 of 4199
single page version

paryAyamAn tanmay chhe, dravyamAn nahi. tanmay eTale paryAy dravyAbhimukh thaI, dravya prati DhaLI chhe em artha chhe. vignAnaghan thayo eTale shun? ke gnAnanI paryAy je asthir bahirmukh hatI te dravyamAn antarmukh vaLIne sthir thaI tene vignAnaghan thayo kahevAmAn Ave chhe.

74 mI gAthAmAn Avashe ke jem jem vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe tem tem AsravothI nivRutta thato jAy chhe. A paryAyanI vAt chhe hon. ahAhA...! vastu trikALI vignAnaghanasvabhAv chhe. temAn ekAgra thatAn te paryAyamAn vignAnaghan thayo thako AsravothI nivRutta thAy chhe. AsravothI nivartavAno A ja mArga chhe. kahyun chhe ne ke-

‘ek hoy traN kALamAn paramArathano panth.’

are! duniyA kayAny paDI chhe, ane mArga kayAny rahyo chhe! bhAI! vItarAgano mArga rAganI mandatA vaDe pamAy em nathI. ahIn to kahe chhe ke chaitanyasvarUp dhruv vastumAn ekAgra thayo thako ane teneanubhavato thako A AtmA AsravothI nivarte chhe.

bhAShA sAdI paN bhAv bahu unchA chhe, bhAI! janma-maraNanA ant lAvavAnI A vAt chhe. AmAn vyavahArathI thAy ne Am thAy evA vAdavivAdane koI avakAsh nathI. jenAthI nivartavun chhe enAthI (mukti) thAy em kem hoI shake, bhAI?

prashna– paramparA kAraN (shAstromAn) kahyun chhe ne?

uttara– jene shuddhatAno anubhav pragaT thayo chhe tene shubharAgamAn aushabharAg TaL‌yo chhe. tenA shubharAgane vyavahArathI paramparA kAraN kahevAmAn Avyun chhe. e to upachAr kathan chhe. parantu nishchay vinA vyavahAr paramparA mokShanun kAraN kevun? em chhe ja nahi. anAdirUDh vyavahAramAn agnAnI mUDh chhe. nishchay vinA je vyavahAramAn lIn chhe e to vyavahAramUDh chhe. jANanAro andar jyAn jAgyo, nishchayamAn ArUDh thayo tyAre tene je rAganI mandatA hoy tenA upar nishchayano Arop ApavAmAn Ave chhe.

AvI bhagavAnanI pharamAvelI vAt santo ADatiyA thaIne jAher kare chhe. anrtasanmukh thatAn jene (samyagdarshananI) bIj ugI tene pUnam (kevaLagnAn) thaye ja chhUTako chhe. ahAhA...! shuddha chaitanyaghan prabhu AtmAnA avalambane jene vignAnaghan paryAy pragaT thaI tene pUrNa vignAnaghan-kevaLagnAn thashe ja AvI A vAt chhe.

* gAthA 73 bhAvArtha uparanun pravachan *
shuddhanayathI gnAnIe AtmAno evo nishchay karyo ke-‘hun ek chhun, shuddha chhun, paradravya pratye

mamatArahit chhun, gnAnadarshanathI pUrNa vastu chhun.’ Am nishchay karIne jyAre te gnAnI AtmA AvA potAnA svarUpamAn raheto thako tenA ja anubhavarUp thAy tyAre


PDF/HTML Page 842 of 4199
single page version

krodhAdik Asravo kShay pAme chhe. anAdithI rAgamAn raheto hato te have potAnA chaitanya- svarUpamAn raheto thako pratham mithyAtvanA AsravathI-dukhathI nivRutta thAy chhe.

svarUpathI je viruddha bhAvo chhe te krodhAdi chhe. chAhe to puNyarUp shubhabhAv hoy topaN te chaitanyasvabhAvathI viruddha chhe mATe krodhAdi chhe. A krodhAdi Asravo svarUpanA lakShe tenA anubhavathI kShay pAme chhe. mithyAtvarUpI AsravathI nivRutta thavAno A ek ja upAy chhe, ane te dharma chhe. bhAI! rAgathI chhUTun paDavun te dharma chhe. tyAn rAg (dharmanun) sAdhan thAy em kem banI shake? na ja banI shake. ahIn kahyun ne ke rAganA je chanchaL kallolo anubhavato hato, teno nirodh karIne jyAn trikALI dhruv chaitanyamay vignAnaghan-svabhAvamay vastumAn nimagna thayo, tyAn Asravo kShay pAme chhe ane svarUpanA Anandano AsvAd prApta thAy chhe.

prashna- dev-guru-shAstranI shraddhAno rAg ane vyavahAr chAritranI AcharaNanI kriyA e badhAn sAdhan-upAy chhe ke nahi?

uttara– bIlakul nahi. bhAI! e rAganI kriyAo to badhI Asrav chhe. teno to kShay karavAno chhe. te sAdhan thAy em kadIy banI shake nahi. prabhu! Am ne Am (khoTI mAnyatAmAn) jIndagI chAlI jashe. chhevaTe DUbakI sansAramAn UnDe mArashe tyAn tane bhAre dukh thashe. tenAthI chhUTavAno to A ek ja mArga chhe. bhAI! vastu je gnAnadarshanathI paripUrNa chhe temAn ekAgratA karI, tallIn thaI svarUpane anubhavavun A ek ja dukhanA kShayano upAy chhe.

bhagavAn AtmA nirAkuL AnandasvarUp paramAtmA chhe. temAn draShTi ekAkAr karatAn te AsravothI-dukhathI nivarte chhe. ahA! koI pratikUL sanjogo dukharUp nathI paN puNya-pApanA bhAv te dukharUp chhe, AkuLatAmay chhe. tene maTADavA chAhe chhe to kahe chhe ke-jyAn nirAkuL AnandasvarUp chaitanya prabhu birAje chhe tyAn jA ne, emAn lIn thA ne, eno anubhav kar ne! tethI tun dukhathI nivRutta thashe. kaThaN lAge topaN mArga to A ja chhe. bhAI! bIjo rasto levA jaIsh to bhav chAlyo jashe ane chorAsInA avatAr UbhA raheshe.

jem samudranA vamaLe ghaNA kALathI vahANane pakaDI rAkhyun hoy paN pachhI jyAre vamaL shame tyAre te vahANane chhoDI de chhe, tem AtmA vikalpanA vamaLane shamAvato thako Asravone chhoDI de chhe. vamaL chhoDe to vahAN chhUTe tem A vikalpa chhoDe to sthir thAy em kahevA mAge chhe. AtmA vikalponI jALamAn gunchAI gayo chhe tene chhoDato thako te Asravone chhoDI de chhe. jyAn svabhAv bAju DhaL‌yo ane emAn Tharyo tyAn vikalpo saheje chhUTI jAy chhe ane nirvikalpa samyagdarshan pragaT thAy chhe. mithyAtvanA AsravathI chhUTavAnI A ja rIt chhe.


PDF/HTML Page 843 of 4199
single page version

vyavahAr sAdhak chhe ane vyavahAr karatAn karatAn nishchay prApta thashe em koI kahe to te mithyA chhe. vaLI nishchay samyagdarshan shun chhe enI khabar na paDe em koI kahe to e paN mithyA chhe. nij shuddha AtmAno anubhav thatAn je nirAkuL Anandano svAd Ave enI khabar na paDe evun na hoy. prabhu! tun paramAtmasvarUp chho. svabhAvathI sAmarthyarUpe pote paramAtmA chhe. teno nirNay karIne emAn DhaLatAn je anubhav thAy emAn nirAkuL Anandano svAd Ave chhe ane tyAre AsravathI-dukhathI nivarte chhe. AvI vAt chhe.

prashna- vyavahAr Ave chhe ne?

uttara– jyAn sudhI pUrNa vItarAg na thAy tyAn sudhI samakitIne vyavahAr Ave chhe. dev-guru-shAstranI bhakti-pUjA ityAdi tathA vyavahAraratnatrayanA rAgano vyavahAr tene hoy chhe. parantu rAganA svAmIpaNe sadAy nahi pariNamato evo hun nirmam chhun em ene antaramAn nishchay thayelo chhe ane te pramANe je vyavahAr Ave chhe teno svAmI thato nathI. vyavahArano svAmI thato nathI pachhI vyavahArathI nishchay thAy e vAt kayAn rahI? jenAthI nivartavun chhun, jene TALavA chhe ene (nivartavAmAn) madad kare em kem hoy shake? na ja hoI shake. AvI ja vastusthiti chhe ane A ja mArga chhe. lyo, 73 (gAthA) pUrI thaI.

[pravachan nan. 124 thI 126 * dinAnk 13-7-76 thI 1p-7-76]

PDF/HTML Page 844 of 4199
single page version

gAthA–74

कथं ज्ञानास्रवनिवृत्त्योः समकालत्वमिति चेत्–

जीवणिबद्धा एदे अधुव अणिच्चा तहा असरणा य।
दुक्खा दुक्खफल त्ति य णादूण णिवत्तदे तेहिं।। ७४।।
जीवनिबद्धा एते अध्रुवा अनित्यास्तथा अशरणाश्च।
दुःखानि दुःखफला इति च
ज्ञात्वा निवर्तते तेभ्यः।। ७४।।

have pUchhe chhe ke gnAn thavAno ane AsravonI nivRuttino samakAL (ek kAL) kaI rIte chhe? tenA uttararUp gAthA kahe chhe-

A sarva jIvanibaddha, adhruv, sharaNahIn, anitya chhe,
e dukh,
dukhaphaL jANIne enAthI jIv pAchho vaLe. 74.

gAthArtha– [एते] A Asravo [जीवनिबद्धाः] jIvanI sAthe nibaddha chhe, [अध्रुवाः] adhruv chhe, [अनित्याः] anitya chhe [तथा च] tem ja [अशरणाः] asharaN chhe, [च] vaLI teo [दुःखानि] dukharUp chhe, [दुःखफलाः] dukh ja jemanun phaL chhe evA chhe, - [इति ज्ञात्वा] evun jANIne gnAnI [तेभ्यः] temanAthI [निवर्तते] nivRutti kare chhe.

TIkA– vRukSha ane lAkhanI jem vadhya-ghAtakasvabhAvapaNun hovAthI Asravo jIv sAthe bandhAyelA chhe; parantu aviruddhasvabhAvapaNAno abhAv hovAthI teo jIv ja nathI. (lAkhanA nimittathI pIpaL Adi vRukShano nAsh thAy chhe. lAkh ghAtak arthAt haNanAr chhe ane vRukSha vadhya arthAt haNAvAyogya chhe. A rIte lAkh ane vRukShano svabhAv ekabIjAthI viruddha chhe mATe lAkh vRukSha sAthe mAtra bandhAyelI ja chhe; lAkh pote vRukSha nathI. tevI rIte Asravo ghAtak chhe ane AtmA vadhya chhe. Am viruddha svabhAvo hovAthI Asravo pote jIv nathI.) Asravo vAInA veganI jem vadhatA-ghaTatA hovAthI adhruv chhe; chaitanyamAtra jIv ja dhruv chhe. Asravo shItadAhajvaranA AveshanI jem anukrame utpanna thatA hovAthI anitya chhe; vignAnaghan jeno svabhAv chhe evo jIv ja nitya chhe. jem kAmasevanamAn vIrya chhUTI jAy te kShaNe ja dAruN kAmano sanskAr nAsh pAmI jAy chhe, koIthI rokI rAkhI shakAto nathI, tem karmoday chhUTI jAy te kShaNe ja Asravo nAsh pAmI jAy chhe, rokI rAkhI shakAtA nathI, mATe teo asharaN chhe; ApoAp (potAthI ja) rakShit


PDF/HTML Page 845 of 4199
single page version

evo sahaj chitshaktirUp jIv ja sharaNasahit chhe. Asravo sadAy AkuL svabhAvavALA hovAthI dukharUp chhe; sadAy nirAkuL svabhAvavALo jIv ja adukharUp arthAt sukharUp chhe. Asravo AgAmI kALamAn AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgalapariNAmanA hetu hovAthI dukhaphaLarUp chhe (arthAt dukh jemanun phaL chhe evA chhe); jIv ja samasta pudgalapariNAmano ahetu hovAthI adukhaphaL chhe (arthAt dukhaphaLarUp nathI).-Am Asravonun ane jIvanun bhedagnAn thatAn vent ja jenAmAn karmavipAk shithil thaI gayo chhe evo te AtmA, jaththAbandh vAdaLAnnI rachanA jemAn khanDit thaI gaI chhe evA dishAnA vistAranI jem amaryAd jeno vistAr (phelAv) chhe evo, sahajapaNe vikAs pAmatI chitshakti vaDe jem jem vignAnaghan- svabhAv thato jAy chhe tem tem AsravothI nivRutta thato jAy chhe, ane jem jem AsravothI nivRutta thato jAy chhe tem tem vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe; teTalo vignAnaghanasvabhAv thAy chhe jeTalo samyak prakAre AsravothI nivarte chhe. ane teTalo AsravothI nivarte chhe jeTalo samyak prakAre vignAnaghanasvabhAv thAy chhe. A rIte gnAnane ane AsravonI nivRuttine samakALapaNun chhe.

bhAvArtha– Asravono ane AtmAno upar kahyo te rIte bhed jANatAn ja, je je prakAre jeTalA jeTalA anshe AtmA vignAnaghanasvabhAv thAy chhe te te prakAre teTalA teTalA anshe te AsravothI nivarte chhe. jyAre sampUrNa vignAnaghanasvabhAv thAy chhe tyAre samasta AsravothI nivarte chhe. Am gnAnano ane AsravanivRuttano ek kAL chhe.

A Asravo TaLavAnun ane samvar thavAnun varNan guNasthAnonI paripATIrUpe tattvArthasUtranI TIkA Adi siddhAntashAstromAn chhe tyAnthI jANavun. ahIn to sAmAnya prakaraN chhe tethI sAmAnyapaNe kahyun chhe.

‘AtmA vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe’ eTale shun? teno uttara– ‘AtmA vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe eTale AtmA gnAnamAn sthir thato jAy chhe.’ jyAn sudhI mithyAtva hoy tyAn sudhI gnAnane-bhale gnAnano ughAD ghaNo hoy topaN-agnAn kahevAmAn Ave chhe ane mithyAtva gayA pachhI tene-bhale gnAnano ughAD thoDo hoy topaN-vignAn kahevAmAn Ave chhe. jem jem te gnAn arthAt vignAn jAmatun-ghaT thatun-sthir thatun jAy chhe tem tem AsravonI nivRutti thatI jAy chhe ane jem jem AsravonI nivRutti thatI jAy chhe tem tem gnAn (vignAn) jAmatun-ghaT thatun-sthir thatun jAy chhe, arthAt AtmA vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe.

have A ja arthanA kaLasharUp tathA AgaLanA kathananI sUchanikArUp kAvya kahe chhe-


PDF/HTML Page 846 of 4199
single page version

(शार्दूलविक्रीडित)

इत्येवं विरचय्य सम्प्रति परद्रव्यान्निवृत्तिं परां
स्वं विज्ञानघनस्वभावमभयादास्तिध्नुवानः परम्।
अज्ञानोत्थितकर्तृकर्मकलनात् क्लेशान्निवृत्तः स्वयं
ज्ञानीभूत इतश्चकास्ति जगतः साक्षी पुराणः पुमान्।। ४८।।

shlokArtha– [इति एवं] e rIte purvakathit vidhAnathI, [सम्प्रति] hamaNAn ja (turat ja) [परद्रव्यात्] paradravyathI [परां निवृत्तिं विरचय्य] utkRuShTa (sarva prakAre) nivRutti karIne [विज्ञानघनस्वभावम् परम् स्वं अभयात् आस्तिध्नुवानः] vignAnaghanasvabhAvarUp evA kevaL potAnA par nirbhayapaNe ArUDh thato arthAt potAno Ashray karato (athavA potAne nishankapaNe AstikayabhAvathI sthir karato), [अज्ञानोत्थितकर्तृकर्मकलनात् कॢेशात्] agnAnathI utpanna thayelI kartAkarmanI pravRuttinA abhyAsathI thayelA kaleshathI [निवृत्तः] nivRutta thayelo, [स्वयं ज्ञानीभूतः] pote gnAnasvarUp thayo thako, [जगतः साक्षी] jagatano sAkShI (gnAtAdraShTA), [पुराणः पुमान्] purAN puruSh (AtmA) [इतः चकास्ति] ahInthI have prakAshamAn thAy chhe. 48.

samayasAr gAthA 74 mathALu

have pUchhe chhe ke gnAn thavAno ane AsravonI nivRuttino samakAL (ek kAL) kaI rIte chhe? prabho! je kShaNe gnAn thayun te ja kShaNe AsravothI jIv nivRutta thAy em kaI rIte chhe? A prashnanA uttararUp gAthA kahe chhe-

* gAthA 74 TIkA uparanun pravachan *

‘vRukSha ane lAkhanI jem vadhya-ghAtakasvabhAvapaNun hovAthI Asravo jIv sAthe bandhAyelA chhe.’ pIpaL, bAvaL ityAdi ghaNA vRukShone lAkh Ave chhe. pIpaLanun vRukSha ane lAkh vadhya- ghAtak chhe. vRukSha vadhya eTale ghAt thavA lAyak chhe ane lAkh ghAtak eTale ghAt karanAr chhe. ghaNAn varSha pahelAn bhAvanagaramAn gujarI bajAr pAse pIpaLanAn jhAD hatAn, hArabandh jhAD hatAn. tyAn lAkh AvatAn badhAn vRukShono kho thaI gayo, eke jhAD na rahyun. e ahIn kahyun chhe ke lAkh ghAtak-haNanAr chhe ane vRukSha vadhya-haNAvAyogya chhe. A rIte vRukSha ane lAkhano svabhAv ekabIjAthI viruddha chhe. lAkh vRukSha sAthe mAtra bandhAyelI ja chhe; lAkh pote vRukSha nathI.

tevI rIte Asravo ghAtak chhe ane AtmA vadhya chhe. Am viruddha svabhAvo hovAthI Asravo pote jIv nathI. ahAhA...! bhagavAn AtmA atIndriy Anandano nAth prabhu chaitanyanun jhAD chhe. enI paryAyamAn te haNAvA yogya chhe, vadhya chhe. puNya-pApanA bhAvo eno


PDF/HTML Page 847 of 4199
single page version

paryAyamAn ghAt kare chhe. ahA! puNyano bhAv ghAtak chhe ane paryAy ghAt thavA yogya chhe. paryAyamAn ghAt thAy chhe. dravyano kayAn ghAt thAy chhe? bhagavAn AtmA jhAD samAn chhe ane puNya pApanA bhAv lAkh samAn chhe. puNya-pApanA bhAv AtmAnI shAntinA ghAtak chhe ane AtmAnI shAnti ghAt thavA yogya chhe.

‘aviruddhasvabhAvapaNAno abhAv hovAthI teo jIv ja nathI.’ jem lAkhano jhADathI viruddha svabhAv chhe tem puNya-pAparUp Asravono svabhAv AtmAnA svabhAvathI viruddha chhe. temane aviruddhasvabhAvapaNAno abhAv chhe. dev-guru-shAstranI shraddhAno vikalpa UThe ke panch-mahAvratano vikalpa UThe-e jIvanA svabhAvathI viruddha svabhAvavALA chhe. puNya-pApanA bhAvo viruddha svabhAvavALA hovAthI teo jIv ja nathI. jem lAkh jhAD nathI, tem puNya-pApanA bhAv jIv nathI, rAg te gnAn nathI; samajAy chhe kAI?

vyavahAr sAdhak, sAdhak kahe chhe ne? atyAre to vyavahAr ja chhe, nishchay chhe ja nahi, nishchayanI khabar paDe nahi-Am keTalAk prarUpaNA kare chhe. are prabhu! A tun shun kahe chhe? tAre kayAn javun chhe, bApu? bhAI! tAre kayAn rahevun chhe? jenAthI khasavun chhe, nivartavun chhe emAn rahIsh, aTakIsh to eno (nivartavAno) ke di’ pAr Avashe? janma-maraNano ant kayAre Avashe? bApu! puNya-pApanA bhAvathI to haThavun chhe. jem pApathI haThavun chhe tem puNyathI paN haThavun ja chhe. puNya-pAp bey ek ja vastu-Asrav chhe. yogasAramAn Ave chhe ke-(dohA 71)

“pAp tattvane pAp to jANe jag sau koI,
puNya tattva paN pAp chhe, kahe anubhavI budh koI.”

puNya-pAp adhikAramAn chhelle sanskRit TIkAmAn paN A vAt lIdhI chhe. tyAn prashna thayo ke-prabhu! A adhikAr pApano chAle chhe ne? emAn A puNya kayAn lIdhun? tyAn kahyun chhe ke kharekhar to e pAp ja chhe. puNya chhe te vyavahAre pavitratAnun nimitta kahevAy, paN kharekhar to e pAp chhe. nimittano artha e ke te paravastu chhe, tenAthI kAI lAbh chhe em artha nathI. nimittano artha tenI upasthiti chhe. nishchay hoy tyAn vyavahAr hoy chhe eTale upasthiti kahevAy, paN e ghAtak chhe, dukharUp chhe.

vyavahAr Ave chhe, hoy chhe. vyavahAranun astitva chhe. vyavahAranayano viShay nathI em nathI. parantu te AtmAnA svabhAvano paryAyamAn ghAtak chhe. ahIn kahe chhe puNya-bhAvamAn AtmAnA svabhAvathI aviruddha svabhAvano abhAv chhe. bhagavAn AtmAno shuddha nirmaL anAkuL AnandarUp chaitanyasvabhAv chhe. ane puNyanA bhAv to dukharUp bhAv chhe. AmAn taDajoD-vANiyAveDA na chAle. (arthAt taDajoDane avakAsh nathI)

ek vANiyAne ek kaNabI pAse pAnch hajAr leNA hatA. vANiyAne manamAn khyAl


PDF/HTML Page 848 of 4199
single page version

hato ke kaNabInI be hajArathI vadhAre chUkavavAnI shakti nathI. chhatAn vANiyAe kahyun ke pUrA pAnch hajArathI ek pAI ochhI levI nathI. kaNabIe kahyun ke ek hajArathI vadhAre ek pAI devI nathI. vANiyAne to khabar hatI ke kaNabI peTI-paTArA, gharavakharI veche topaN be hajArathI vadhAre te ApI shake tem nathI. chhevaTe rakajhak karIne Aghun-pAchhun karatAn karatAn banney be hajAramAn patAvavA taiyAr thaI gayA. Avun AmAn kAI hashe? ke thoDun nishchayavALA DhIlun mUke, thoDun vyavahAravALA DhIlun mUke to banne ek thaI jAy. are bhAI! ahIn vastunun svarUp ja Avun chhe tyAn chhUTachhATane avakAsh ja kayAn chhe?

ahIn to spaShTa vAt chhe ke nishchayathI thAy ane vyavahArathI na thAy enun nAm anekAnta chhe. vyavahArathI paN thAy ane nishchayathI paN thAy e to mithyA ekAnta chhe. svabhAvathI ja thAy, vibhAvathI na thAy e samyak ekAnta chhe. samyak ekAnta thayA vinA vAstavik anekAntanun gnAn sAchun hoI shake nahi. shrImade paN e ja kahyun chhe.

vastu akhanD ek dhruv chaitanyabimb chhe. emAn DhaL‌yA vinA samyak ekAnta thatun nathI. jyAn samyak ekAnta thayun ke gnAnamAn trikALI dhruv jaNAyo ane paryAyamAn je alpagnatA ane rAganI mandatA chhe te paN jaNAyAn. Anun nAm samyak anekAnta chhe. rAganI mandatA ane alpagnatAnI paryAyanun gnAn rahe chhe, paN te hun chhun evI mAnyatA chhUTI jAy chhe.

ahIn kahe chhe ke dev-guru-shAstranI shraddhAno vikalpa, panchamahAvratanA pariNAm ane shAstra-bhaNatarano vikalpa-e puNyabhAv viruddha svabhAvavALA hovAthI jIv ja nathI. lAkh te pIpaLanun jhAD nathI ane jhAD chhe te lAkh nathI tem puNya-pApanA bhAv te AtmA nathI ane AtmA chhe te puNya-pApanA bhAv nathI. ahAhA...! jIvamAnthI je nIkaLI jAy te jIv nathI. bhAI! chAr gatinA apAr dukhanA ant lAvavAno A mArga barAbar samajavo joIe.

lAThImAn ghaNA vakhat pahelAn ek juvAn chhokarIne shItaLA nIkaL‌yA. nAnI ummar, be varShanun paraNetar. dANe dANe IyaL paDelI. bAI bichArI ghaDIk Am paDakhun pherave to ghaDIk Am pherave. pavan nAkhe to goThe nahi, pANI pIvun goThe nahi. vedanA, vedanA, vedanA; joyun na jAy. aDhAr sAlanI ummar; bichArI bolI-bA, men AvAn pAp A bhave karyAn nathI, shun thayun A? kayAny sukh nahi, chain nahi. bichArI rove, rove, Akrand kare. jovAy nahi evun dukh. are! evI tIvra vedanAmAn deh chhUTI gayo. AvAn anant dukh A jIve bhogavyAn tenAthI chhUTavAnA upAyanI A vAt chhe. kharekhar to sharIr mArun mAnyun chhe e UndhI mAnyatAnun dukh chhe. sanyoganun ene dukh nathI. sharIrane ane rogane to AtmA aDatoy nathI. parantu sharIr mArun chhe, mane rog thayo chhe evI viparIt mAnyatA ene AkuLatA ane dukh utpanna kare chhe.


PDF/HTML Page 849 of 4199
single page version

bhAI! tArA dukhano kAI pAr nathI. shun kahIe! bApu! tun maphatanA mULAmAn anantavAr vechAyo chhe. pahelAn shAkavALA shAk sAthe chhokarAne maphatamAn mULo ApatA. e mULAmAn tun anantavAr janma-maraN karI chUkayo chhe. paN badhun bhUlI gayo chhe. ahIn yAd karAvIne kahe chhe ke- prabhu! tun tArA bhagavAnane sambhAL. chaitanyamUrti prabhu Anandarasano kand bhagavAn AtmA chhe. teno Ashray karIne Asrav-dukhane TAL. Asrav tArun svarUp nathI. e to paryAyamAn tArI shAntino ghAt karanAr chhe. je ghAt karanAr chhe tane madad karanAr thAy em kadIy banI shake nahi. bhAI! tun goTALAmAn-gUnchavaNamAn na paD.

sharIramAn jem kShayano rog thAy to bichAro dukhI dukhI thaI jAy. hAy, kShayano rog thayo! bahu dukhathI pIDAy. ahIn kahe chhe ke vikAr mAro chhe, puNya-pApanA shubhAshubh bhAv mArA chhe em mAne tene moTo kShay lAgu paDayo chhe. puNya-pAp ghAtak chhe, kahyun ne? jem lAkhanA nimittathI vRukShano kShay thAy chhe tem puNya-pApathI AtmAnI nirmaL avasthAno kShay thAy chhe. jem lAkh vRukShanun svarUp nathI, mAtra vRukSha sAthe nibaddha ja chhe tem puNya-pApanA bhAv AtmAnun svarUp nathI, mAtra jIv sAthe nibaddha ja chhe ane tenI shAntinA ghAtak chhe.

AmAn vaLI bachAv karIne koI kahe ke vyavahAr Ave chhe to tenAthI AgaL (mArgamAn) vadhAy chhe to te vAt barAbar nathI. bhAI! A vItarAgano mArga to jem chhe tem raheshe, temAn pheraphAr nahi thAy. bApu! tun A mArgano virodh na kar. bhagavAn! AtmA gnAnadarshanathI paripUrNa prabhu chhe. tenI paryAyamAn puNya-pApanA bhAv thAy te viruddha-svabhAve hovAthI ghAtak chhe. te bhAvo tArI shAntine bALanArA chhe. Asravo ghAtak chhe ane AtmA vadhya chhe. A dravyanI vAt nathI, paryAyanI vAt chhe. dravya to jevun chhe tevun anAdi-anant chidghan chhe. paryAyamAn vadhya thavAnI lAyakAt chhe, dravyano vadhya-svabhAv nathI. ekendriyathI mAnDI panchendriy sudhInI game te paryAy ho, vastu je anantaguNamAn vaselun chidAnandaghan tattva chhe e to evI ne evI trikAL paDI chhe.

pravachanasAr gAthA ra00 nI TIkAmAn Ave chhe ke-‘je anAdi sansArathI gnAyak- bhAvapaNe ja rahyo chhe ane je moh vaDe anyathA adhyavasit thAy chhe (bIjI rIte jaNAy chhe) te shuddha AtmAne, A hun mohane ukhADI nAkhIne, ati niShkamp raheto thako, yathAsthit ja (jevo chhe tevo ja) prApta karun chhun.’ vastu to gnAyakabhAve trikAL chhe. hun rAgavALo, puNyavALo ityAdi mAnyatA to UbhI karelI chhe. puNyathI mane lAbh thashe e to moh vaDe anyathA mAnyun chhe; vastu em nathI.

koI pAnch-pachAs lAkh rUpiyAnun dAn Ape to loko tene chaDhAvI mAre, moTo dharmadhurandhar kahe; parantu bhAI! dAn ApavAnA bhAv to shubh chhe, puNya-bandhanun kAraN chhe.


PDF/HTML Page 850 of 4199
single page version

rAg mand karIne Ape to puNya chhe, ane jo vAh-vAh karAvavA mAnArthe Ape to pAp chhe. enAthI dharma thAy e vAt to traN kALamAn nathI. dAn ApatAn rAg mand kare topaN hun rAg mand karun chhun em kartApaNun mAne to te mithyAtva chhe ane hun paisA Apun chhun em mAne to te jaDano svAmI thAy chhe. vItarAgano mArga lokoe mAnyo chhe enAthI judo chhe, bhAI!

ahIn kahe chhe ke AvA puNyanA bhAv je chhe te ghAtak chhe ane AtmA (paryAyamAn) vadhya chhe. paranI dayA pALavAno bhAv Asrav chhe ane te ghAtak chhe. gAthA 72mAn tene jaD achetan kahelo chhe. temAn Ave chhe ke rAg chhe te nathI jANato potAne, nathI jANato parane; anya chaitanya dvArA te jaNAy chhe. mATe emAn chaitanyapaNAno abhAv hovAthI te achetan chhe. ahIn tene ghAtak kahyo chhe. bhAI! puNyanA bhAvanI jagatane khUb mIThAsh chhe. e mIThAsh ja ene mArI nAkhe chhe. puNyanA phaLamAn AbarU maLe, dhan-sampatti maLe. agnAnI tethI rAjI-rAjI thaI jAy chhe. paN ahIn kahe chhe ke puNyabhAvanI je tane mIThAsh chhe te ghAtak chhe. bhAI! tene tun sAdhak mAne chhe paN te sAdhak kevI rIte hoy?

prashna- panchAstikAyamAn vyavahAr sAdhak ane nishchay sAdhya em kahyun chhe ne?

uttara– bhAI! e to Arop karIne kathan karyun chhe. rAgathI bhinna paDIne chaitanyasvarUpanA anubhavathI sAdhak thAy tyAre te bhUmikAno je mand rAg chhe tene Arop karIne sAdhak kahyo chhe. e gnAn karAvavA ene vyavahArathI sAdhak kahevAy chhe. dharma kAI be prakAre nathI, dharmanun nirUpaN be prakAre chhe. chaitanyasvabhAvanA Ashraye thayelI je nirmaL dashA te dharma chhe ane te kALe rAgane sahachar dekhIne Arop ApI tene vyavahArathI sAdhak kahevAmAn Ave chhe. kharekhar to Asravo viruddha svabhAvavALA hovAthI teo jIv ja nathI. puNyano bhAv-dayA, dAn, vrat, bhakti ityAdinA bhAv Asravo hovAthI jIv ja nathI em ahIn kahe chhe.

vyavahAraratnatrayano rAg chhe to ghAtak, panchAstikAyamAn tene sAdhak kahyo chhe e to gnAnInA (A) rAgamAn Arop karIne vyavahArathI tene sAdhak kahyo chhe. parantu jene AtmagnAn nathI te to vyavahAramAn mUDh chhe. tenA shubharAgane vyavahAr kahevAmAn Avato nathI.

samayasAr gAthA 413mAn Ave chhe-‘jeo dravyalingamAn mamakAr vaDe ahankAr kare chhe, teo anAdirUDh vyavahAramAn mUDh vartatA thakA, prauDh vivekavALA nishchay par anArUDh vartatA thakA paramArthasatya bhagavAn samayasArane dekhatA-anubhavatA nathI.’ ahIn traN bol kahyA chhe.

rAganI mandatAnun AcharaN anAdithI chhe. nigod avasthAmAn paN jIvane puNya-


PDF/HTML Page 851 of 4199
single page version

pariNAm thAy chhe, chhatAn te vyavahAr nathI. jeNe nij AtmAnun gnAn-shraddhAn pragaT karyun nathI tene ekalo parAshrit bhAv chhe. te mUDh jevo chhe. tene vyavahAramUDh kem kahyo? to kahe chhe ke te ekalo rAganI mandatAnI ruchimAn ja paDayo chhe ane svAshrit evA nishchayamAn te anArUDh chhe. A pramANe anAdirUDh te vyavahAramAn mUDh chhe. have te mUDhatA tyAgIne vyavahArano jANanAro kayAre thAy? svadravyano-svarUpano Ashray laIne samyaktvAdi pragaT karatAn te vyavahArano jANanAr rahe chhe. bhagavAn pUrNAnandano nAth trikALI dhruv je chaitanyamay vastu teno Ashray karatAn jene samyagdarshan-gnAn-chAritra pragaT thayAn te vyavahAr-vimUDh nathI. tene vyavahAr chhe kharo, paN tene vyavahAr jANelo prayojanavAn chhe. Am vAt chhe.

shubhAshubh banne bhAv Asrav chhe, ane Asrav chhe te svarUpano ghAtak chhe. nishchayamAn je ArUDh chhe tene pUrNa vItarAgatA na thAy tyAn sudhI vyavahAr Ave chhe ane tene Arop ApIne (nishchayano upachAr karIne) sAdhak kahevAmAn Ave chhe. gnAnI tene yathArthapaNe jANI le chhe. agnAnInA shubharAgane to AropathI paN sAdhak kahI shakAto nathI.

prashna- vyavahArane paramparA mokShanun kAraN kahyun chhe ne?

uttara– hA, paN kono vyavahAr ane kayo vyavahAr? jene antaramAn Atmadarshan thayun chhe, svAshrayathI-nij chaitanyanA AshrayathI samyagdarshan-gnAn-chAritranI shuddha pariNati pragaT thaI chhe je kharekhar AgaL jatAn mokShano sAdhak chhe, tene je rAg (vyavahAr) bAkI chhe te rAgapariNAmamAn upachAr karIne tene vyavahArathI paramparA kAraN kahel chhe; kemake enA shubhamAn ashubh TaL‌yo chhe. e chhe to bAdhak ja-em samajavun. niyamasAr gAthA 2 nI TIkAmAn Ave chhe ke-nij paramAtmatattvanAn samyakshraddhAn-gnAn-anuShThAnarUp shuddharatnatrayAtmak mArga param nirapekSha hovAthI mokShano upAy chhe ane te shuddharatnatrayanun phaL svAtmopalabdhi chhe.’ mokSha ane mokShamArgane rAganI mandatAnI, bhedanI ke paranI koI apekShA nathI. e to param nirapekSha chhe.

vaLI jene chaitanyamUrti nirmaLAnandasvarUp bhagavAn AtmAnI draShTi ja thaI nathI tenA shubhabhAvamAn ashubh TaL‌yo ja nathI, kemake tene mithyAdarshananun mahA ashubh to Ubhun ja chhe. tenI to ruchi ja shubhabhAvamAn paDI chhe tethI tenA shubharAgane vyavahArathI paN sAdhak kahetA nathI. mATe paryAyamAn je shubhAshubh rAg thAy chhe te svabhAvanA ghAtak chhe ane viruddha svabhAvavALA hovAthI jIvanibaddha chhe, topaN jIv nathI em nishchay karavo. A ek bol thayo.

have bIjo bola-- ‘Asravo vAInA veganI jem vadhatA-ghaTatA hovAthI adhruv chhe; chaitanyamAtra jIv ja dhruv chhe.’ juo! Asravo mRugInA roganI jem vadhatA-ghaTatA chhe.


PDF/HTML Page 852 of 4199
single page version

shubhabhAv vadhe vaLI ghaTe, te ja pramANe ashubh bhAv paN vadhe vaLI ghaTe. yauvanAvasthAmAn ashubhabhAv vadhe, vaLI vRuddhAvasthAmAn ghaTe. tem shubhabhAv paN vadhe ane ghaTe. ahA! vadh-ghaTapaNun e Asravonun lakShaN chhe. jem koIne dash lAkhanI mUDI hoy te chhelle vichAr kare ke emAnthI pAnch lAkh shubhamAn dAnamAn Apun. parantu dIkarAne vAt kare tyAn dIkaro pUchhe-bApujI, mArA mATe shun? eTale bApAno dAnano bhAv ghaTI jAy. A pramANe vadhe ane ghaTe e Asravonun lakShaN chhe. tethI Asravo adhruv chhe, puNya-pApanA bhAv adhruv chhe. chaitanyamAtra jIv ja dhruv chhe. Am banneno bhed jANIne je dhruvane avalambyo tene AtmA vignAnaghan thAy chhe ane te ja kALe te AsravothI nivarte chhe.

shubhAshubh bhAv vadhatA-ghaTatA thatA hovAthI adhruv chhe. koI vAr sansAr upar vairAgya thaI jAy ane sansArano rAg moLo paDI jAy. to vaLI k kbAhya anukULatA vadhe ane bahAr mAn, moTap maLavA mAnDe to pAchho rAg vadhI jAy. A pramANe Asravo adhruv chhe ane chaitanyamAtra vastu AtmA ek dhruv, dhruv chhe. ahAhA...! jemAn rAg nahi, paryAy nahi, bhed nahi evo akhanD ekarUp chaitanyamAtra AtmA ja dhruv chhe. A pramANe adhruvathI bhinna paDIne dhruv chaitanyavastumAn ekAgra thavun tenun nAm dharma chhe. A bIjo bol thayo.

trIjo bola- have A trIjo bol anityano bol chhe. adhruv ane anityamAn pher chhe. adhruvamAn vadh-ghaTapaNun chhe ane anityamAn ek pachhI ek chhe. ‘Asravo shItadAh-jvaranA AveshanI jem anukrame utpanna thatA hovAthI anitya chhe; vignAnaghan jeno svabhAv chhe evo jIv ja nitya chhe.’

adhruvamAn bhAvonI vadh-ghaTanI apekShA chhe, anityamAn ek pachhI ek anukramanI apekShA chhe. anukram eTale-jem TADhiyA tAv vakhate uShNa jvar na hoy ane uShNajvar veLA TADhiyo tAv na hoy tem shubhabhAv vakhate ashubh na hoy ane ashubhabhAv vakhate shubh na hoy. A pramANe shubh-ashubh bhAvo anukrame utpanna thatA hovAthI anitya chhe. hinsAnA bhAv hoy tyAre dayAnA pariNAm na hoy ane dayAnA pariNAm hoy tyAre hinsAno bhAv na hoy. Am anukrame thatA, palaTatA rahetA, nAsh pAmatA Asravo anitya chhe. ane vignAnaghan jeno svabhAv chhe evo AtmA ja nitya chhe. chidAnandaghan-svarUp bhagavAn AtmA sadA ekarUp hovAthI nitya chhe.

rAgabhAvano hun kartA ane rAg mArun karma em mAnavun e mithyAtva chhe. te Asrav chhe, anitya pariNAm chhe. ane chaitanyaghan nityAnand prabhu AtmA enAthI bhinna nitya chhe. AvA rAgathI bhinna nityasvarUp AtmAne jANavo-anubhavavo te bhedagnAn chhe. gnAnIne rAg Ave paN tenA svAmIpaNe te pariNamato nathI. te rAgane anitya jANIne temAn rahetA nathI paN tenAthI bhed pADIne gnAnamAn rahe chhe.


PDF/HTML Page 853 of 4199
single page version

‘vignAnaghan jeno svabhAv chhe evo jIv ja nitya chhe.’ juo, ‘ja’ kahIne ekAnta karyun chhe. kathanchit nitya ane kathanchit anitya chhe em nathI kahyun. nitya chhe te ekAnta nitya ja chhe, anitya chhe te ekAnta anitya ja chhe. AkhA samagra dravyanI vyAkhyA karavI hoy to tyAn kathanchit nitya kathanchit anitya chhe em kahevAy. paN dravyadraShTithI dravya nitya ja chhe ane paryAy anitya ja chhe. Asravo anitya chhe ane AtmA chaitanyaghan nitya chhe. tyAn nityAnand chaitanyaghan prabhu nityamAn draShTi lagADavAthI bhedagnAn thatAn Asravano hun kartA ane Asrav mArun karma evI kartA- karmapravRuttino abhAv thAy chhe. A pramANe Asravo-shubhAshubh banney ghAtak, adhruv ane anitya chhe ane bhagavAn AtmA vadhya, dhruv ane nitya chhe em traN bol thayA. A banne vachche bhedagnAn karatAn Asravo chhUTI jAy chhe. have chotho bol-

chotho bola- ‘jem kAmasevanamAn vIrya chhUTI jAy te kShaNe ja dAruN kAmano sanskAr nAsh pAmI jAy chhe, koIthI rokI rAkhI shakAto nathI, tem karmoday chhUTI jAy te kShaNe ja Asravo nAsh pAmI jAy chhe, rokI rAkhI shakAtA nathI, mATe teo asharaN chhe; ApoAp (potAthI ja) rakShit evo sahaj chitshaktirUp jIv ja sharaNasahit chhe.’

munivaro vItarAgI santoe kevo dAkhalo Apyo chhe! viShayasevanamAn vIrya chhUTI jAy te kShaNe ja kAmanI vAsanAnA dAruN sanskAr chhUTI jAy chhe, koIthI rokI shakAtA nathI. tem karmoday chhUTI jAy tyAre Asravono nAsh thAy chhe. karmanA udayanA nimitte je Asravo thAy chhe te nimitta maTI jatAn chhUTI jAy chhe. koithI shubhAshubh pariNAmo rokI rAkhI shakAtA nathI. mATe Asravo- puNyapApanA bhAvo asharaN chhe. juo! shubhabhAv paN asharaN chhe. dayA, dAn, vrat AdinA shubhabhAv asharaN chhe, kAraN ke udayanun kharI javun koIthI rokI shakAtun nathI. ApoAp-potAthI ja rakShit evo sahaj chitshaktirUp jIv ja sharaNasahit chhe. ahAhA...! bhagavAn AtmA ApoAp potAthI ja rakShit chhe. ene rAkhavo paDe evun kayAn chhe? e to rakShit ja chhe. shrImadmAn Ave chhe ke-

svadravya anyadravya bhinna bhinna juo.
svadravyanA rakShak tvarAthI thAo.
svadravyanA vyApak tvarAthI thAo.
svadravyanA dhArak tvarAthI thAo.
svadravyanA rakShak tvarAthI thAo.
svadravyanA grAhak tvarAthI thAo.
svadravyanI rakShaktA upar lakSha rAkho.
paradravyanI dhAraktA tvarAthI tajo.

PDF/HTML Page 854 of 4199
single page version

paradravyanI ramaNatA tvarAthI tajo.
paradravyanI grAhaktA tvarAthI tajo.
parabhAvathI virakta thA.

ahIn kahe chhe ke Anandano nAth pUrNAnand prabhu ApoAp ja rakShit chhe. tenI draShTi thAy tyAre te rakShit chhe em jaNAy chhe. ahAhA...! nityAnand prabhu pote anAdi-anant svayam rakShAyelo chhe tenI draShTi kare tyAre paryAyamAn pote rakShit chhe enun bhAn thAy chhe ane tyAre AtmA sharaNarUp thatAn asharaN evA AsravothI pote nivarte chhe. bhAI! AvA shuddha gnAyakadravyanI draShTi thayA vinA ekalun bAhya AcharaN-vrat, niyam, sanyam ityAdi thothe thothAn chhe.

mANasone lAge ke-are! bAyaDI chhoDI, ghar chhoDayun, dukAn chhoDI, badhun chhoDayun. to ya kAI nahi? hA bhAI! kAI nahi. e to badhI bAhya chIjo chhe, ane andaramAn te vakhate je rAg chhe te shubhabhAv chhe. te kAI dharma nathI. bhAI! dayA, dAn, vrat ityAdi pariNAm te paradravyanA pariNAm chhe, rAg chhe. te adhruv, anitya ane asharaN chhe em ahIn kahyun chhe. puruShArthasiddhayupAyamAn rAganI utpattine hinsA kahI chhe ane rAganI anutpatti te ahinsA chhe em kahyun chhe. ahAhA...! bhagavAn AtmA shuddha chaitanyaghan pUrNAnandano nAth je prabhu chhe teno Ashray letAn je nirmaL vItarAgI paryAy utpanna thAy te ahinsA chhe, te sharaN chhe, dharma chhe. chAr bol thayA.

have pAnchamo bola- ‘Asravo sadAy AkuL svabhAvavALA hovAthI dukharUp chhe; sadAy nirAkuL svabhAvavALo jIv ja adukharUp arthAt sukharUp chhe.’

gAthA 4panI TIkAmAn kahyun chhe ke-‘adhyavasAn Adi samasta bhAvone utpanna karanArun je AThe prakAranun gnAnAvaraNAdi karma chhe te badhuy pudgalamay chhe evun sarvagnanun vachan chhe. vipAkanI hade pahonchelA te karmanA phaLapaNe je kahevAmAn Ave chhe te, anAkuLatAlakShaN je sukh nAmano AtmasvabhAv tenAthI vilakShaN hovAthI, dukh chhe. te dukhamAn ja AkuLatA-lakShaN adhyavasAn Adi bhAvo samAvesh pAme chhe; tethI, joke teo chaitanya sAthe sambandh hovAno bhram upajAve chhe topaN, teo AtmAnA svabhAvo nathI paN pudgalasvabhAvo chhe.’

Am Asravo sadAy AkuL svabhAvavALA hovAthI dukharUp chhe. dayA, dAn, vrat, bhakti ityAdi bhAvo dukharUp chhe. ahA! je dukharUp chhe te sukhanun sAdhan kem thaI shake? shubharAgane sAdhan kahevun e to nimittanun gnAn karAvanArun upachAr kathan chhe; kharekhar te sAdhan chhe em nathI. jem upAdAnanI paryAy potAthI thAy chhe, nimittathI nahi-jem ghaDAnI paryAyano kartA kumbhAr nathI-tem vikArI paryAyano kartA par nathI. ane je nirvikArI paryAy thaI tenun sAdhan (shubharAg) vikArI paryAy nathI. jem ghaDo


PDF/HTML Page 855 of 4199
single page version

potAthI ja thayo chhe tem nirmaL avasthA potAthI ja thaI chhe, rAganI mandatA chhe mATe thaI chhe em nathI. bhAI! vastunun svarUp ja Avun chhe tyAn shun thAy?

kahe chhe ke bhagavAn AtmA sadA nirAkuL svabhAvavALo hovAthI sukharUp chhe. ahAhA...! chaitanyaghan vastu sadA sukharUp chhe. are! sukh mATe jhAvAn nAkhanArane sukh kayAn chhe enI khabar nathI! bichAro paisAmAn, AbarUmAn, makAnamAn, bhogamAn, puNyamAn ityAdimAn sukh shodhyA kare paN kayAnthI maLe? jyAn chhe nahi tyAn kayAnthI maLe? puNya ane pApanA bhAv to dukharUp chhe. ane enA phaLamAn prApta bAhya sAmagrI paN dukhamAn nimitta chhe. A puNyanA phaLamAn chakravartI Adi pad maLe topaN e to ek bAhya chIj chhe, tenA taraphano je rAg chhe te dukharUp chhe. bhagavAn AtmA ek ja sukhasvarUp chhe. tethI jene sukh joItun hoy teNe nij chaitanyasvabhAvI AtmAmAn ja shodhavun paDashe. tyAnthI sukh maLashe. parantu puNya-pApanA bhAvamAnthI ke sanyogI padArthomAnthI kadIy sukh nahi maLe.

bhagavAn AtmA sadAy nirAkuL AnandasvarUp chhe. te svarUpanA Ashraye samyagdarshan- gnAn-chAritrarUp je dharma pragaTe te sukharUp dashA chhe. parantu bAhya vyavahAr je dukharUp chhe tenA Ashraye sukh pragaT na thAy. bhAI! A vItarAgano mArga loko mAne chhe enAthI bahu judo chhe. chaitanya svabhAvanA Ashraye je nirmaL paryAy pragaT thAy te AtmavyavahAr chhe. je rAgabhAv chhe te AtmavyavahAr nathI, e to manuShyavyavahAr chhe, sansArIno vyavahAr chhe. pravachanasAr gAthA 94 nI TIkAmAn kahyun chhe ke-avichalit-chetanAvilAsamAtra Atma-vyavahAr chhe ane jemAn samasta kriyAkalApane bheTavAmAn Ave chhe te manuShyavyavahAr chhe. ahAhA! shuddha AtmadravyanA Ashraye utpanna nirmaL vishuddhi te AtmavyavahAr chhe ane te sukhadashA chhe. bAhya vyavahAr je dukharUp chhe te kAraN ane Anand pragaTe te kArya em kadIy hoI shake nahi. AnandamUrti je trikALI bhagavAn andar paDayo chhe tene kAraNapaNe grahatAn (teno Ashray karatAn) Anand pragaTe chhe.

bhAI! janma-maraNanA ant lAvavA hoy ene to A samajavun paDashe. mumbaInA dariyAnA pANI upar bagalA uDatA uDatA ghaNe dUr sudhI jAy chhe. koIne pUchhayun ke A keTale dUr jatAn hashe? to kahe ke vIs vIs mAIl sudhI mAchhalA pakaDavA chAlyA jAy chhe. juo! A pariNAm! enA phaLamAn ahInthI chhUTI narakamAn chAlyA jashe. dukhanA sthAnamAn avatAr thashe. mATe bhAI! hamaNAn ja chet. paribhramaN ja na rahe evA bhAvane pragaT kar. ahAhA...! jemAn paribhramaN nahi ane paribhramaNano bhAv paN nahi evA nityAnandasvarUpanI samIp jA; tane paribhramaN maTashe. paryAyamAn A je rAg chhe te dukharUp chhe. enAthI khasI anAkuLasvabhAvI trikALI AnandanA nAth pAse jA; tane Anand thashe, sukh thashe, shAntinI dhArA pragaTashe, tRupti thashe. jo ne! pAnchamI gAthAmAn AchArya bhagavAn svayam


PDF/HTML Page 856 of 4199
single page version

kahe chhe ke amArA svAnubhavamAn prachur AnandanI mudrA chhe, AnandanI chhAp chhe. svabhAvanA Ashraye pragaT thayelo anubhav anAkuL AnandanI mahor sahit hoy chhe.

sadAy nirAkuL svabhAvavALo hovAthI jIv ja sukharUp chhe. tyAre koI kahe A to ekAnt thaI gayun. kathanchit sukharUp ane kathanchit dukharUp-em kaho ne? bhAI! e anekAntanun svarUp nathI. AtmA ekAnta sukharUp chhe ane dukharUp bIlakul nathI enun nAm anekAnta chhe. bhAI! sukhanA panthe chaDhavun hoy to sanyog ane sanyogIbhAvathI khasI jA ane ekAnta sukhasvarUp AtmAmAn nimagna thaI jA. ahAhA...! anAkuL AnandasvarUp bhagavAn AtmAmAn jyAn ekAgra thayo ke tarat ja dukhano abhAv thaI sukh pragaT thAy chhe. je kALe sukh prApta thAy chhe te ja kALe dukhano abhAv thAy chhe ane je kALe dukhano abhAv thAy chhe te ja kALe sukhanI prApti thAy chhe. A pramANe dukhanI nivRutti ane sukhanI prAptino samakAL chhe.

tyAn vaLI koI kahe chhe ke chAritra to khAnDAnI dhAr par chAlavA jevun ane mINanA dAnt loDhAnA chaNA chAvavA jevun kaThaN (kaShTasAdhya) chhe. bhAI! tun shun kahe chhe? tane chAritranA svarUpanI khabar nathI. chAritra to dukhanA abhAvarUp ati sukhadAyak AtmAno pariNAm chhe. kaShTasAdhya chhe em shAstramAn Ave chhe tyAn kaShTano artha to puruShArtha thAy chhe. antarano ugra puruShArtha karIne svabhAvamAn DhaLI jA em tyAn Ashay chhe. mahA kaShTe eTale mahA puruShArtha karIne paN shAtAshILiyApaNun (pramAd) chhoDI de ane Atma-ramaNatArUp AnandadAyI chAritra sAdhI le-Am prabaL puruShArthanI preraNAnI emAn vAt chhe, paN chAritra kaShTadAyI chhe em vAt nathI. juo pAnch bol AvI gayA.

1. puNya-pApanA bhAv ghAtak chhe ane AtmA (paryAy) vadhya-ghAt thavA yogya chhe. 2. puNya-pApanA bhAv vadhatA-ghaTatA chhe tethI adhruv chhe, ane bhagavAn AtmA dhruv chhe.

3. puNya-pApanA bhAv anukrame utpanna thAy chhe mATe anitya chhe, ane bhagavAn AtmA ekarUp nitya chhe.

4. rAgAdibhAv nimittanA lakShe thAy chhe tethI asharaN chhe, ane Anandaghan prabhu AtmA sharaN chhe.

pa. shubhAshubh bhAv dukharUp chhe, ane bhagavAn AtmA sahaj sukhasvarUp chhe, have chhaThTho bol-

‘Asravo AgAmI kALamAn AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgalapariNAmanA hetu hovAthI dukhaphaLarUp chhe.’ A puNya-pApanA bhAvo AgAmI kALamAn AkuLatA upajAvanArA chhe. eTale shun? ke A puNyanA bhAvathI je puNya bandhAyun tenA phaLarUpe


PDF/HTML Page 857 of 4199
single page version

AgAmI kALamAn sanyog maLashe. te sanyog upar lakSha jashe eTale rAg ja-dukh ja thashe. juo, vartamAn je pudgalakarma bandhAy teno Asrav hetu chhe. ane te pudgal-pariNAm bhaviShyamAn dukh utpanna karanAr chhe. ahIn em lIdhun chhe ke shubhabhAv e bhaviShyamAn dukh ApanAr pudgalapariNAmano hetu chhe. bhAI! rAganI dishA par taraph chhe ane dharmanI sva taraph. mATe shubhabhAv dharmanun sAdhan thAy em hoI shake ja nahi.

ahAhA...! vartamAn shubhabhAv chhe te svayam dukharUp chhe ane bhaviShyamAn dukhane utpanna karanArA evA pudgalapariNAmano hetu hovAthI dukhaphaLarUp chhe. gajab vAt chhe! vartamAn shubhabhAv chhe te rAg chhe ane tethI dukh chhe ane bhaviShyanA dukhaphaLarUp chhe. samakitIne paN je rAg-shubhabhAv Ave te pudgalapariNAmanA (puNyanA) bandhanun kAraN chhe ane e je pudgalakarma bandhAyAn te bhaviShyamAn dukhanun kAraN chhe.

ashubharAg hoy te vartamAn ashAtAvedanIy Adi pudgalapariNAmanA bandhano hetu chhe ane te pudgalapariNAm bhaviShyamAn dukhanun kAraN thashe. shubhabhAv je chhe tenAthI shAtA-vedanIy Adi pudgalapariNAm bandhAshe. tenA udayanA nimitte bhaviShyamAn je anukUL sAmagrI maLashe tenA upar lakSha jashe eTale rAg thashe, dukh thashe; kemake rAg svarUpathI ja dukharUp chhe.

prashna- shubharAgane vyavahAre sAdhak kahevAmAn Avelo chhe ne?

uttara– hA, shubharAgane vyavahArathI upachAr karIne sAdhak kahevAmAn Ave chhe paN te upachAramAtra ja samajavun. dravyasangrahanI gAthA 47 mAn Ave chhe ke-

‘दुविहं पि मोक्खहेउं झाणे पाउणदि जं मुणी णियमा।’

munirAjane nishchay ane vyavahAr mokShamArga banne sAthe dhyAnamAn niyamathI pragaT thAy chhe. nishchay te vItarAgI nirmaL paryAy chhe ane vyavahAr te rAganI paryAy chhe. banne dhyAnamAn prApta thAy chhe. eTale ke chinmAtra dravyasvarUpano Ashray letAn je nirmaL dashA pragaT thaI eTalo nishchay mokShamArga chhe ane te ja kALe je rAg chhe te vyavahAr mokShamArga chhe. chhe to te bandhanun kAraN, paN nishchayano sahachar dekhI, nimitta gaNI upachAr karIne tene vyavahAr mokShamArga kahel chhe.

bhAI! A chhaThTho bol jhINo chhe. pAnchamA bolamAn Asravo vartamAn dukharUp chhe em kahyun, ane chhaThThA bolamAn ahIn em kahe chhe ke Asravo bhaviShyamAn dukhanA kAraNarUp chhe. kAraN ke shubhabhAvathI shAtAvedanIy Adi puNyanI je 42 prakRiti chhe te bandhAy ane bhaviShyamAn teno uday Ave tyAre dhan- dolat, AbarU ityAdi anek sAmagrI maLashe. tyAre enA par lakSha jashe eTale rAg thashe ane rAg thashe eTale dukh thashe, kemake rAg dukhasvarUp ja chhe.


PDF/HTML Page 858 of 4199
single page version

prashna- tIrthankaranAmakarmanI prakRiti bandhAy te bhaviShyamAn kayAn dukhanun kAraN chhe? uttara– tIrthankaranAmakarmano je bandh chhe te jIv jyAre shubhAshubh bhAvano sampUrNa nAsh karI pUrNa vItarAgatA ane kevaLagnAn upajAvashe tyAre udayamAn Ave chhe. (mATe tyAn e prashna ja nathI.) prashna– puNyAnubandhI puNya bandhAy evA pariNAm sukharUp chhe ke nahi? uttara– game te puNyanA pariNAm ho, vartamAnamAn te dukharUp chhe ane bhaviShyamAn paN dukhanA kAraNarUp chhe. puNyAnubandhI puNya paN bhAvimAn AkuLatA thavAmAn nimitta chhe, parantu AtmAnI shAnti-samAdhinun nimitta nathI. prashna- puNyanA phaLamAn lakShmI-sampatti Adi maLe to te dharma karavAmAn sAdhan thAy. kem e barAbar chhe ne?

uttara– nA, e barAbar nathI. kahyun ne ke puNyabhAvanA phaLamAn je pudgalakarma bandhAy tenA nimitte bhaviShyamAn AbarU, sampatti Adi sAnukUL sanyogo maLe ane te sanyogonA lakShe rAg ja thAy, dukh ja thAy. te sanyogo kAI AtmAnI shAnti-samAdhinAn nimitta nathI. paravastu kAI dharmanun sAdhan nathI. sanyogo pratyeno rAg maTADI, tenAthI nivRutta thaI andar AtmAmAn-shuddha chidAnandaghan vastumAn pravRutta thAy tyAre dharma thAy chhe. bhAI! vItarAgano mArga loko mAne chhe tenAthI judo chhe. aho! digambar santonI shaili gajab chhe! satyane siddha karavAnI shun alaukik shailI chhe! vyavahAr chhe, paN te shubharAg kAI dharmanun sAdhan nathI. paramAtmaprakAshamAn Ave chhe ke nishchayanun nAm vItarAg chhe, vyavahAranun nAm sarAg chhe. sarAgane nishchayanun-vItarAganun sAdhan kahevun e upachAr chhe, Aropit kathan chhe. ahIn to spaShTa kahe chhe ke vartamAn sarAgatA chhe te bhaviShyamAn dukhanun kAraN evA pudgalapariNAmano hetu chhe. vyavahAraratnatrayanA pariNAmane sAdhak kahyo chhe e to upachArathI kathan karyun chhe. nimittanun gnAn karAvavA tene sAdhak kahyo chhe, paN sAdhak be prakAranA chhe em nathI. sAdhakanun nirUpaN be prakAre chhe. jem mokShamArga be prakArano nathI, tenun nirUpaN be prakArathI chhe tem sAdhak be prakAranA nathI paN tenun nirUpaN be prakArathI chhe. shubharAgane vyavahArathI sAdhakano Arop Apyo chhe, kharekhar te sAdhak chhe nahi. jem samakitIne nishchay samyagdarshan chhe tenI sAthe dev-guru-shAstranI shraddhAno je rAg chhe tene vyavahAr samakit kahyun. paN e vyavahAr samakit kAI samakitanI- shraddhAnanI paryAy nathI. e to rAganI paryAy chhe. paN nishchayano sahachar dekhI, nimitta gaNIne, upachAr karIne tene samakit kahevAmAn Avel chhe. mokShamArga prakAshakamAn lakhyun chhe ke sarvatra nishchay-vyavahAranun lakShaN A rIte jANavun. vyavahAr karatAn karatAn mokSha thashe evA ekalA (mithyA)


PDF/HTML Page 859 of 4199
single page version

vyavahAravALAnA vyavahArane to koI Arop lAgu ja paDato nathI. AvI vAt chhe. A chhaThTho bol ghaNo gambhIr chhe!

are! lokoe-agnAnIoe vItarAg mArgane toD-phoD karIne chUnthI nAkhyo chhe! parAshrayathI je bhAv thayo te rAg chhe, Asrav chhe, dukharUp chhe ane bhaviShyamAn dukhanun kAraN chhe. parantu ene chUnthavA mAnDe ane kahe ke Am (shubhabhAv) karatAn karatAn dharma thashe. paN vastusthiti em nathI. bhAI! A bolamAn ahIn spaShTa kahyun chhe ke Asravo AgAmI kALamAn AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgalapariNAmanA hetu hovAthI dukhaphaL chhe, dukh jemanun phaL chhe evA chhe.

‘jIv ja samasta pudgalapariNAmano ahetu hovAthI adukhaphaL chhe’. ahAhA...! bhagavAn AtmA gnAyak prabhu gnAtA-draShTA nirvikalpa nirAkuL AnandasvarUp bhagavAn chhe; te samasta pudgalapariNAmano ahetu chhe. tIrthankar prakRitino bandh thAy teno jIv hetu nathI, teno hetu to shubhabhAv chhe. indra-ahamindra, chakrI Adi bhav maLe te bhav AkuLatA utpanna thavAnun nimitta chhe, AtmAnI shAnti-samAdhinun nahi. jIv ja samasta pudgal-pariNAmano ahetu hovAthI adukhaphaL chhe.

bhAI! vItarAgano mArga ghaNo nirmaL, svachchha chhe. paN lokoe potAnI mati- kalpanAthI UndhA artha karIne chUnthI nAkhyo chhe. pudgalapariNAm je 148 karmaprakRitinA bhedo chhe te karma pariNAmano jIv ahetu chhe. jIvane laIne koI karmanI prakRiti bandhAy chhe em chhe ja nahi. jIv to ek gnAyakabhAv chhe. te koIpaN prakRitinA bandhano hetu thAy evun enun svarUp nathI.

A adhikAranI gAthA 10pamAn kahyun chhe ke-“A lokamAn kharekhar AtmA svabhAvathI paudgalik karmane nimittabhUt nahi hovA chhatAn paN, anAdi agnAnane lIdhe paudgalik karmane nimittarUp thatA evA agnAnabhAve pariNamato hovAthI nimittabhUt thatAn, paudgalik karma utpanna thAy chhe, tethI ‘paudgalik karma AtmAe karyun’ evo nirvikalpa vignAn- ghanasvabhAvathI bhraShTa vikalpaparAyaN agnAnIono vikalpa chhe; te vikalpa upachAr ja chhe, paramArtha nathI.”

juo, jaDakarma AtmAe karyun e upachAr kathan chhe. kharekhar to jIv potAnA agnAnano kartA chhe, pudgalapariNAmano kartA nathI. ahIn to em siddha karavun chhe ke AtmA kharekhar svabhAvanI draShTithI jotAn koI paN prakRitinA bandhanun nimitta nathI, chinmAtra vastu gnAyakabhAvarUp AtmA nimitta kem thAy? mATe ahIn kahe chhe ke jIv ja samasta pudgalapariNAmano ahetu hovAthI adukhaphaL chhe. ahAhA...! trikALI shuddha gnAnAnand-svabhAvI je dhruv gnAyakamUrti prabhu AtmA chhe tenAn shraddhAn-gnAn-ramaNatA koI pudgal-


PDF/HTML Page 860 of 4199
single page version

pariNAmano hetu nathI; mATe te dukharUp nathI, parantu vartamAnamAn paN ekAnt sukharUp chhe ane bhaviShyanA sukhaphaLarUp chhe.

have kahe chhe-‘Am Asravonun ane jIvanun bhedagnAn thatAn vent ja jenAmAn karmavipAk shithil thaI gayo chhe evo te AtmA, jaththAbandh vAdaLAnnI rachanA jemAn khanDit thaI gaI chhe evA dishAnA vistAranI jem amaryAd jeno vistAr chhe evo, sahajapaNe vikAs pAmatI chitshakti vaDe jem jem vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe tem tem AsravothI nivRutta thato jAy chhe.

Asravo ane AtmAnun ahIn chha prakAre bhedagnAn karAvyun-

1. Asravo ghAtak chhe, paryAy vadhya chhe. 2. Asravo adhruv chhe, bhagavAn AtmA ja dhruv chhe. 3. Asravo anitya chhe, bhagavAn AtmA ja nitya chhe. 4. Asravo asharaN chhe, bhagavAn AtmA ja sharaN chhe. pa. Asravo dukharUp chhe, bhagavAn AtmA ja adukharUp chhe. 6. Asravo puNya-pAp bandhanA hetu hovAthI dukhaphaLarUp chhe, bhagavAn AtmA ja puNya-

pAp bandhano ahetu hovAthI adukhaphaLarUp chhe.

A pramANe bhedagnAn thatAn vent ja, chaitanyasvarUp bhagavAn gnAyakanun bhAn thatAn vent ja jenAmAn karmano vipAk shithil-DhIlo paDI gayo chhe te AtmA AsravothI-mithyAtvathI nivRutta thaI jAy chhe.

jaththAbandh vAdaLAnnI rachanA khanDit thaI jatAn jem sUryano prakAsh dishAomAn sarvatra vistare chhe, dishAo nirmaL thaI jAy chhe tem amaryAdit jeno vistAr chhe evA AtmAnI sahaj gnAnakaLA khIlI jAy chhe. indriyathI, karmathI, rAgathI gnAnane bhinna pADatAn gnAnano vikAs thaIne gnAn vignAnaghan thaI gayun, ane pudgal karma DhIlun paDIne abhAvarUp thaI gayun. potAnI sahaj chitshakti vaDe pote gnAnamAn sthir thaI gayo, draDh jAmI gayo. ahAhA...! vastu to vignAnaghan chhe. bhedagnAnanA baLe pote paryAyamAn jem jem vignAnaghan thato jAy chhe tem tem AsravothI nivRutta thato jAy chhe.

bahAranun gnAn ochhun-vattu hoy tenI sAthe ahIn sambandh nathI. ahIn to vastu AtmA je mUL vignAnaghanasvabhAv chhe temAn ekAgratA ane sthiratA karIne paryAyamAn je vignAnaghanasvabhAv thato jAy chhe enI vAt chhe. rAgathI bhinna paDatAn gnAnamAn gnAn jAmyun ane tyAn karmabandh shithil thaI gayA ane Asravo gaLI gayA. ahAhA! vignAn-ghanasvabhAv thato jAy chhe em kahIne antarmukh puruShArthanI vAt karI chhe. juo! karma ghaTavA mAnDe tem tem vignAnaghan thato jAy chhe em nathI kahyun. gnAnamAn ekAgra thatAn