PDF/HTML Page 2421 of 4199
single page version

juo, ek bhāī pūchhatā hatā ke-shrīmad rājachandre kahyun chhe ke hun (-shrīmad) ek bhave mokṣha javāno chhun. to shun āvun badhun te jāṇī shake?

tyāre kahyun ke-bāpā! (na jāṇī shake)-em rahevā do bhāī! shrutagnān sarvane jāṇe chhe māṭe tame (teo kem jāṇī shake?)-em rahevā do. bāpu! shrīmade je kahyun chhe te yathārtha kahyun chhe-

ā shrīmade je kahyun chhe te yathārtha kahyun chhe.

bāpu! ātmā samyaggnānamān shun na jāṇe? enā mahimānī tane khabar nathī. ahā! jenā lakṣhamān gnān gayun te badhāno gnān patto laī le chhe, tāg meḷavī le chhe. ahā! gnānano svaparaprakāshak svabhāv chhe ke nahi? to samyagdarshanamān ātmānun jyān bhān thayun tyān pragaṭ thayelā shrutagnānanun evun māhātmya chhe ke te gnānamān badhun jaṇāy. ahā! shrutagnān ne kevaḷagnānamān parokṣha-pratyakṣhano pher pāḍayo chhe, paṇ sarvamān (sarvane jāṇavāmān) pher pāḍayo nathī.

ahā! svarūpathī ja svaparane jāṇavānun shrutagnānanun sāmarthya chhe. ahā! shrutagnān kāī rāṅku (baḷahīn) gnān nathī. e to baḷavantanun baḷavant gnān chhe. baḷavant evā bhagavān ātmānun gnān chhe ane tethī te gnān paṇ baḷavant chhe. have kahe chhe-

‘tene rāgadveṣhamohano abhāv hovāthī tenī koī padārtha par ayathārthadraṣhṭi paḍatī nathī.’

‘shun kahyun? ke samakitīne koī padārtha par ayathārthadraṣhṭi paḍatī nathī, eṭale ke padārthamān mohadraṣhṭi-mūḍhatānī draṣhṭi thatī nathī, kemake rāgadveṣhamohano tene abhāv chhe. te padārthone īṣhṭa-aniṣhṭapaṇe jāṇato nathī.

have kahe chhe-‘chāritramohanā udayathī iṣhṭāniṣhṭa bhāvo upaje topaṇ tene udayanun baḷavānapaṇun jāṇīne te bhāvono pote kartā thato nathī tethī tene mūḍhadraṣhṭikr̥ut bandh thato nathī parantu prakr̥iti ras daīne kharī jatī hovāthī nirjarā ja thāy chhe.’

shun kahyun? ke padārthasambandhī moh chhe māṭe nahi paṇ jarā nabaḷāīne līdhe udayamān joḍātān kiñchit asthiratāno rāg thāy paṇ te udayanun kārya chhe em jāṇīne gnānī pote teno kartā thato nathī; gnānī to mātra teno gnātā rahe chhe. atyāre āvo rāg chhe em gnānī jāṇe chhe paṇ temān tene svāmīpaṇun nathī. ahāhā...! shabde shabde

PDF/HTML Page 2422 of 4199
single page version

muni bhagavantoe gāgaramān jāṇe sāgar bharī dīdho chhe! ahā! pañcham ārānā sādhu...! paṇ sādhu chhe temān āro chhe kayān?

kahe chhe-‘te bhāvono pote kartā thato nathī tethī tene mūḍhadraṣhṭikr̥ut bandh thato nathī parantu prakr̥iti ras daīne kharī jatī hovāthī nirjarā ja thāy chhe.’ ahā! samakitīne parane kāraṇe nahi paṇ potānī kamajorīvash jarā asthiratā āvī chhe paṇ te kharī jāy chhe. gnānī tenā gnātā-draṣhṭā ja rahe chhe. ānun nām samyagdraṣhṭi ane āne nirjarā kahevāmān āve chhe.

PDF/HTML Page 2423 of 4199
single page version

have upagūhan guṇanī gāthā kahe chheḥ-

gāthārthaḥ– [यः] je (chetayitā) [सिद्धभक्तियुक्तः] siddhanī (shuddhātmānī) bhakti sahit chhe [तु] ane [सर्वधर्माणाम् उपगूहनकः] par vastunā sarva dharmone gopavanār chhe (arthāt rāgādi parabhāvomān joḍāto nathī) [सः] te [उपगूहनकारी] upagūhanakārī [सम्यग्द्रष्टिः] samyagdraṣhṭi [ज्ञातव्यः] jāṇavo.

ṭīkāḥ– kāraṇ ke samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe samasta ātmashaktionī vr̥uddhi karato hovāthī, upabr̥unhak arthāt ātmashaktino vadhāranār chhe, tethī tene jīvanī shaktinī durbaḷatāthī (arthāt mandatāthī) thato bandh nathī parantu nirjarā ja chhe.

bhāvārthaḥ– samyagdraṣhṭi upagūhanaguṇ sahit chhe. upagūhan eṭale gopavavun te. ahīn nishchayanayane pradhān karīne kahyun chhe ke samyagdraṣhṭie potāno upayog siddhabhaktimān joḍelo chhe, ane jyān upayog siddhabhaktimān joḍayo tyān anya dharmo par draṣhṭi ja na rahī tethī te sarva anya dharmono gopavanār chhe ane ātmashaktino vadhāranār chhe.

ā guṇanun bījun nām ‘upabr̥unhaṇ’ paṇ chhe. upabr̥unhaṇ eṭale vadhāravun te. samyagdraṣhṭie potāno upayog siddhanā svarūpamān joḍelo hovāthī tenā ātmānī sarva shaktio vadhe chhe-ātmā puṣhṭa thāy chhe māṭe te upabr̥unhaṇaguṇavāḷo chhe.

ā rīte samyagdraṣhṭine ātmashaktinī vr̥uddhi thatī hovāthī tene durbaḷatāthī je bandh thato hato te thato nathī, nirjarā ja thāy chhe. joke jyān sudhī antarāyano uday chhe tyān sudhī nirbaḷatā chhe topaṇ tenā abhiprāyamān nirbaḷatā nathī, potānī shakti anusār karmanā udayane jītavāno mahān udyam varte chhe.

PDF/HTML Page 2424 of 4199
single page version

have upagūhan guṇanī gāthā kahe chheḥ-

‘kāraṇ ke samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe...’ shun kahe chhe? ke jene pūrṇānandasvarūp shuddha chaitanyamūrti prabhu ātmāno anubhav thayo chhe, andar atīndriy ānandano svād āvyo chhe te samyagdraṣhṭi chhe. tenī draṣhṭimān sadā ek gnāyakasvabhāvamay ātmā chhe. ahā! nimitta, rāg ke paryāy uparathī jenī draṣhṭi uḍī gaī chhe ne ek gnāyakasvabhāvamay ātmā par sthāpit thaī chhe te dharmī samyagdraṣhṭi chhe. samajāṇun kāī...?

have kahe chhe-‘ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe samasta ātmashaktionī vr̥uddhi karato hovāthī...’

ahā! koṇ? ke samyagdraṣhṭi; samyagdraṣhṭi, draṣhṭimān ek gnāyakabhāv hovāthī, samasta ātmashaktionī vr̥uddhi kare chhe. aho! āchāryadeve gajab vāt karī chhe! ‘सिद्धभत्तिजुतो’ - em chhe ne pāṭhamān? siddhabhakti eṭale? eṭale ke sadā siddhasvarūp evā ātmānī antar-ekāgratā. shuddha ātmānī ekāgratārūp siddhabhakti chhe. shun kahyun? ke bhagavān ātmā pūraṇ gnān, pūraṇ ānand, pūraṇ shānti, pūraṇ svachchhatā em anant pūraṇ svabhāvothī bharelo evo shuddha siddha parameshvar chhe. āvā potānā siddha parameshvaranī-siddha bhagavān nahi hon-antar-ekāgratā te siddhabhakti chhe. ahā! ā to bhāṣhā ja judī jātanī chhe bhāī!

ahā! samakitī siddhabhakti kare chhe. kevī chhe te siddhabhakti? to kahe chhe- pote andar shuddha chaitanyamay siddhasvarūp paramātmā chhe tenun bhajan kare chhe, tenun anubhavan kare chhe ane te paramārthe siddhabhakti chhe. ā (par) siddha bhagavānanī bhakti te siddhabhakti-em nahi, kemake e to vikalpa chhe, vyavahār chhe.

juo, badhe (agāunī gāthāomān) ‘चेदा’-‘chetayitā’-em āvyun hatun. jyāre ahīn to sīdhun ‘सिद्धभत्तिजुत्तो’–em līdhun chhe. ‘चेदा’–chetayitā ek gnāyakabhāvamay chhe. ane samakitī potānun svarūp je shuddha chaitanyamay, ek gnāyakabhāvamay chhe temān ekāgratāyukta chhe ane te siddhabhakti chhe. ā paradravya je siddha enī bhaktinī vāt nathī. e to vyavahār chhe. ā to potānī svavastu je ek gnāyakabhāvamay prabhu ātmā chhe temān ekāgra thaīne rahevun-ṭharavun-līn thaī javun ene ahīn siddhabhakti kahe chhe. samajāy chhe kāī...? aho! ā to shuddhinī vr̥uddhinun adbhut māṅgalik kīdhun chhe!

kahe chhe-bhagavān! tun siddha samān chho ne? āve chhe ne? ke-

PDF/HTML Page 2425 of 4199
single page version

ahāhā...! bhagavān! tun siddha samān chho. paryāye siddhapaṇun nathī paṇ dravyasvabhāve tun siddha samān chho, siddhasvarūp ja chho. jo na hoy to paryāyamān siddhatva āve kayānthī? chhe emānthī āve chhe; māṭe tun siddhasvarūp ja chho. āvā potānā svarūpamān ekāgratā- līnatā-sthiratā karato thako samakitī kṣhaṇe kṣhaṇe potānī je anant shaktio chhe tenī shuddhinī vr̥uddhi kare chhe ane te nirjarā chhe. samvaramān shaktinī anshe nirmaḷatā pragaṭ thaī hatī ne have antarlīnatā-antar-ramaṇatā vaḍe shaktinī shuddhinī vr̥uddhi kare chhe. āvo mārag chhe! lokone ākaro paḍe chhe paṇ shun thāy?

ahā! ‘samasta ātmashaktionī...’ ahā! shun bhāṣhā chhe? āchāryanī vāṇī khūb gambhīr bāpā! ahā! digambar santo! ne temāny vaḷī kundakundāchārya ne amr̥utachandrāchārya! ahā! kahe chhe-ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe samasta ātmashaktionī vr̥uddhi karato hovāthī...’

eṭale sarvaguṇānsh te samyaktva em ne? e to samakitanī vāt chhe, jyāre ahīn to vr̥uddhinī vāt chhe. nirjarā adhikār chhe ne? tene samakit to thayun chhe. e to ahīn kahyun ne? ke ‘samyagdraṣhṭi, ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe...’; matalab samyagdraṣhṭi thayo chhe ne eṭalī shuddhatā to chhe, paṇ have shaktionī shuddhatānī paryāyamān vr̥uddhi kare chhe em kahevun chhe. ahā! sva-ātmānī anant shaktio chhe. to jeṭalī anant guṇarūp shaktio chhe tenī pragaṭ shuddhatānī vr̥uddhi kare chhe em vāt chhe. vastu sāthe ekapaṇānī draṣhṭi to thaī chhe, have temān ja ramavārūp- charavārūp-līnatārūp-sthiratārūp ekāgratā karīne pragaṭ shuddhatāmān vr̥uddhi kare chhe em kahe chhe. bāpu! ā to kundakundanī vāṇī! olun kavi vr̥undāvanajīnun āve chhe ne? ke-‘hue na hai na honhiṅge...’ -ahā! shrī kundakundāchārya jevā koī chhe thayā nathī, ane thashe nahi. ahā! tenī ā vāṇī chhe. juo to kharā! keṭalun bharyun chhe!

bhagavān! samyagdraṣhṭi eṭale? je ek gnāyakabhāvano svāmī thayo chhe ane jenī anant shaktio nirmaḷapaṇe pragaṭī chhe te samyagdraṣhṭi chhe. ‘sarvaguṇānsh te samyaktva’ em shrīmade kahyun chhe ne? to sarvaguṇānsh eṭale shun? eṭale ke je anant shaktio chhe tenī anshe vyaktatā samyagdarshan thatān thaī jāy chhe. paṇ ahīn to te shaktionī antar-ekāgratā vaḍe vr̥uddhi thavānī vāt chhe. ahā! dharmanī āvī vāt bīje kayāny chhe nahi. agnānīne bichārāne jhīṇun paḍe eṭale bīje (-dayā, dān, bhakti ādimān) dharma mānī le chhe.

ahā! ‘samyagdraṣhṭi, ek gnāyakabhāvapaṇāne līdhe samasta ātmashaktionī vr̥uddhi karato hovāthī, upabr̥unhak arthāt ātmashaktino vadhāranār chhe.’

PDF/HTML Page 2426 of 4199
single page version

shun kahyun? je anant shaktio-guṇo chhe teno ansh to samyagdarshananī sāthe pragaṭ thayo chhe ane have antar-ekāgratā dvārā te sarva ātmashaktionī vr̥uddhi karato hovāthī te upabr̥unhak arthāt ātmashaktino vadhāranār chhe. pāṭhamān ‘उवगूहण’–gopavavun te -em chhe; paṇ tenun ahīn vaḷī ‘upabr̥unhak’ eṭale ātmashaktino vadhāranār-em līdhun chhe.

jem paisāvāḷo dhanathī raḷe ne ḍhagalā thāy tem ahīn jyān andar ātmadhan (- samakit) pragaṭayun chhe tyān teno antar-vyāpār thatān sarva shaktio vr̥uddhigat thāy chhe em kahe chhe. shun kahyun? ke bhagavān ātmāmān ākāshanā (anantā) pradesh karatān anantaguṇī shaktio chhe. shaktio eṭale guṇ. ek ek guṇamān anant shakti (sāmarthya) chhe e bījī vāt chhe. ahīn to ātmāmān saṅkhyāe anant shaktio chhe em kahevun chhe. to have te shaktione (-paryāyamān) antaḥkriyā dvārā vadhāre chhe. jem dhan raḷe ne ḍhagalā thāy chhe tem samakitīne antaḥkriyā vaḍe shuddhinī vr̥uddhinā ḍhagalā thāy chhe em kahe chhe.

juo, upavās karīne shuddhi vadhārato jāy chhe em nathī kahyun parantu potānā ek gnāyakabhāvamān vartato thako ātmashaktionī vr̥uddhi kare chhe em kahyun chhe. ‘ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvapaṇāne līdhe’-em kahyun chhe ke nahi? matalab ke draṣhṭi ek gnāyakabhāv par chhe ane temān ja sthiratā pāmato thako shuddhinī vr̥uddhi kare chhe. shuddhinī vr̥uddhi thāy enun nām astithī nirjarā chhe, jyāre ashuddhatānun ṭaḷī javun ne karmanun kharī javun e nāstithī nirjarā chhe. bhagavānano āvo mārag chhe; ne ā vinā badhun (vrat, tap) thothethothān chhe.

to upavās te tap chhe ne tapathī nirjarā chhe em kahyun chhe ne? bhāī! e upavās eṭale kayo upavās? ‘upavasati iti upavāsaḥ’ je ātmānī samīpamān vasavun chhe te upavās chhe, ane te tap chhe ane enāthī nirjarā chhe. ahā! ātmānī samīpamān vasavāno abhyās karatān ātmashakti vadhe chhe ane te nirjarā chhe. tyān shaktinī pūrṇa vr̥uddhi thaī javī enun nām mokṣha chhe. āvī vāt chhe.

have kahe chhe-‘samyagdraṣhṭi,... upabr̥unhak arthāt ātmashaktiono vadhāranār chhe, tethī tene jīvanī shaktinī durbaḷatāthī (arthāt mandatāthī) thato bandh nathī parantu nirjarā ja chhe.’

shun kahyun? ke samyagdraṣhṭine, samyagdarshananī sāthe shuddhatā to pragaṭī chhe, ne temān antar-ekāgratānā vepār dvārā te vr̥uddhi kare chhe, atīndriy ānandarūpī amr̥utanā mālane vadhārī de chhe. tethī kahe chhe, durbaḷatāne laīne je bandh thato hato te have thato nathī. ahā! ātmashaktino vadhāranār hovāthī tene durbaḷatāthī thato bandh thato nathī. aho! alaukik vāt chhe! āchārya amr̥utachandre ekalān amr̥ut reḍayān chhe. ahā! kahe chhe

PDF/HTML Page 2427 of 4199
single page version

-ānand-ānand-ānand-anākuḷ ānand vadhī javāne kāraṇe samakitīne durbaḷatāthī thato bandh thato nathī paṇ je durbaḷatā chhe te nāsh pāmī jāy chhe. ahā! jyān sabaḷatā pragaṭī tyān durbaḷatā nām ashuddhatā nāsh pāmī jāy chhe ane tethī tene bandh thato nathī, paṇ nirjarā ja thāy chhe. ahā! āvo alaukik mārag! bāpu! jenā phaḷamān anant ānand āve, ahāhā...! sādi anant anant samādhi-sukhamay mokṣhadashā pragaṭe te upāy paṇ alaukik ja hoy ne! āve chhe ne ke-

aho! mārag ne māraganun phaḷ param alaukik chhe! bhagavān! tane tārā antaḥtattvanā mahimānī khabar nathī. ahā! jem suvarṇane kāṭ lāge nahi tem karma to shun ashuddhatāy jene aḍatī nathī evo chaitanyamūrti ek gnāyakabhāvarūp prabhu andar ātmā chhe. tenī jene antardraṣhṭi thaī tene samakit ne atīndriy ānand pragaṭ thāy chhe. vaḷī temān ja antar-ekāgratāno abhyās karatān evī siddhabhakti vā ātmabhakti pragaṭ thāy chhe. ahā! ātmashakti evī vr̥uddhigat thāy chhe ke temān durbaḷatā vā ashuddhatā krame karīne nāsh pāmī jāy chhe ane tethī tene durbaḷatākr̥ut bandh thato nathī paṇ nirjarā ja thāy chhe. lyo, ānun nām nirjarā ne dharma chhe ane ā siddhabhakti chhe. koṇ siddha? pote andar svabhagavān chhe te.

‘samyagdraṣhṭi upagūhanaguṇ sahit chhe. upagūhan eṭale gopavavun te ahīn nishchayanayane pradhān karīne kahyun chhe ke samyagdraṣhṭie potāno upayog siddhabhaktimān joḍelo chhe,...’

juo, pāṭhamān upagūhan chhe ne? to pāchhun ahīn ‘upagūhan’ līdhun chhe. ṭīkāmān upabr̥unhak līdhun’tun, ahīn upagūhan kahe chhe. to kahe chhe-samyagdraṣhṭi upagūhanaguṇ sahit chhe. upagūhan eṭale gopavavun te.

vaḷī kahe chhe-samyagdraṣhṭie potāno upayog siddhabhaktimān joḍayo chhe. eṭale shun? eṭale ke pote andar, bhagavān siddhanī jem svabhāve trikāḷ sachchidānandasvarūp bhagavān chhe temān gnānīe potānā upayogane joḍayo chhe. ahā! dharmīe potānī pariṇatino vepār andar bhagavān chaitanyadev sāthe joḍayo chhe. ānun nām dharma chhe ane nishchayathī ānun nām bhakti chhe. agnānīe to be-pāñch mandiro bandhāvavān, jinabimbanī pratiṣhṭhā karavī-karāvavī ane tenī pūjā-bhakti-jātrā ādi karavān-emān dharma mānyo chhe. paṇ emān to dhūḷey dharma nathī sāmbhaḷane e to dharmīne ashubhathī bachavā evo shubhabhāv āve chhe,

PDF/HTML Page 2428 of 4199
single page version

paṇ te kāī dharma nathī, vā dharmanun kāraṇ paṇ nathī. dharmanun kāraṇ to ek gnāyakabhāvamayapaṇun chhe. juone! darekamān līdhun chhe ke nahi? ke ‘ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe...’; bāpu! ā to sarvagnanā darabāranī vātu! ek gnāyakabhāvanī ekāgratā ja dharma ne dharmanun kāraṇ chhe.

have kahe chhe-‘ane jyān upayog siddhabhaktimān joḍayo tyān anya dharmo par draṣhṭi ja na rahī tethī te sarva anya dharmono gopavanār chhe ane ātmashaktino vadhāranār chhe.’

juo, ā shun kahyun? ke upayog jyān siddhabhaktimān eṭale ke shuddha chaitanyasvarūp nij paramātmānī bhaktimān joḍayo tyān anyadharmo par draṣhṭi ja na rahī. ahāhā...! kahe chhe-samakitīne antar-ekāgra thatān nimitta ne rāg ne paryāy ityādi anya dharmo par draṣhṭi ja na rahī. juo ā vāṇī! ahā! devādhidev arihant paramātmā ke jenī sabhāmān gaṇadharo, mahāmunivaro ne ekabhavatārī indro āvī vinamra thaī vāṇī sāmbhaḷavā beṭhā hoy te sabhāmān bhagavānanī vāṇīmān kevī vātu āve! shun dayā pāḷo, ne vrat karo ne bhakti karo ityādi rāg karavānī vātu āve? are bhāī! evī vāt to kumbhārey (agnānīy) kare chhe. bāpu! vītarāganī vāṇīmān to antar-puruṣhārthanī vāt chhe ke- traṇalokano nāth vītarāgasvarūpī andar tun pote ja paramātmā chho; to tyān draṣhṭi kar ne upayogane temān joḍī de; ahā! tethī tārā pāpano-ashuddhatāno nāsh thaī jashe. lyo, āvī vāt! ā nirjarānī vāt chhe ne?

ahā! bhagavān ātmā sachchidānand prabhu andar anantaguṇano ḍhagalo chhe. shun kahyun? gnān, darshan, sukh, prabhutā, svachchhatā ādi anantaguṇano ḍhagalo prabhu ātmā chhe. te sharīrapramāṇ (avagāhanā) chhe māṭe nāno chhe em māp na kar. bhāī! te to anantaguṇanā māpavāḷun mahān chaitanyatattva chhe. have āvā mahān nij tattvane jāṇavā rokāy nahi ne ākho di’ vepār-dhandhāmān rokāyelo rahe ne vaḷī emān jo pāñch-pachās karoḍ dhūḷ thaī jāy to māne ke ame vadhī gayā. are! dhūḷamāny vadhyā nathī sāmbhaḷane. e badhun kayān tārāmān chhe? ahīn to samakitī jene anantaguṇ anshe pragaṭ thayā chhe te upayogane potānā shuddha chaitanyatattvamān joḍe chhe to anant guṇanī vr̥uddhi thāy chhe ane te vr̥uddhi chhe em kahe chhe.

ahāhā...! kahe chhe-upayogane jyān siddhabhaktimān joḍayo tyān anya dharmo upar draṣhṭi ja na rahī. bhāre vāt bhāī! upayog jyān andar vastumān joḍāyo tyān draṣhṭi anya dharmo kahetān vrat, tap ādi rāg upar ke dev-guru ādi nimitta upar ke vartamān paryāy upar na rahī. tethī te anya dharmono gopavanār chhe em kahe chhe. bhāī! bhagavān jineshvaradevanā mārag bahu judā chhe.

PDF/HTML Page 2429 of 4199
single page version

prashnaḥ– to ā badhān mandir, svādhyāy bhavan ādi shā sārun banāvyān chhe? uttaraḥ– bhāī! e mandirādine koṇ banāve? e to badhān jaḍ paradravya chhe. enī rachanā to enā kāraṇe enā kāḷe thaī chhe; temān ā jīvanun kāī kartavya nathī. jaḍanī paryāy jaḍ paramāṇuothī thaī emān jīvanun kāī kartavya nathī. tathāpi dharmī jīvane mandir ādi banāvavāno ne bhakti-pūjā karavāno rāg āve chhe. te puṇyabhāv chhe paṇ dharma nathī. evo puṇyabhāv dharmīne jarūr āve chhe; teno koī īnkār kare ke-ā mandir, jinapratimā, bhakti-pūjā ādi kāī chhe nahi to te jūṭho chhe, ane te vaḍe koī dharma mānī le to te paṇ jūṭho, mithyāvādī chhe. samajāṇun kāī...? ṇabhāī! lākh mandir banāve ne koī lākh karoḍo rūpiyā kharcha kare toy dharma thaī jāy em chhe nahi. āvun ja vastusvarūp chhe.

hā, paṇ prabhāvanā to karavī joīe ne? samādhānaḥ– are bhāī! prabhāvanā to bahāramān hoy ke andar ātmāmān? ‘pra’ nām prakr̥uṣhṭa ne bhāvanā nām ātmabhāvanā. ātmabhāvanā prakr̥uṣhṭa thavī-vadhavī enun nām prabhāvanā chhe. ahā! andar anantaguṇano khajāno prabhu ātmā chhe. teno pragaṭ ansh pūrṇatā bhaṇī vr̥uddhi pāme te prabhāvanā chhe. bākī bahāramān to prabhāvanāno shubhabhāv hoy chhe ne te puṇyabandhanun kāraṇ chhe. dharmīnā te bhāvane vyavahār prabhāvanā kahe chhe bākī agnānīne to nishchayey nathī ne vyavahārey nathī, -samajāṇun kāī...?

ahāhā...! kahe chhe-dharmīne anya dharmo par draṣhṭi ja na rahī. ‘anya dharmo’ eṭale ke vrat, tap, bhakti, pūjāno rāg ho ke dev-guru-shāstra ādi sanyogī chīj ho-e sarva anya padārtho parathī dharmīnī draṣhṭi ja ūṭhī gaī chhe ane tethī anya dharmono gopavanār chhe. ahā! anya dharmo bhaṇī draṣhṭi ja nahi hovāthī te ashuddhatāne gopavī de chhe ane shuddhine vadhāre chhe.

tyāre koīne vaḷī thāy ke ā to nishchay-nishchay bas eṭalun nishchay chhe, ekānt chhe. are bhāī! tane khabar nathī bāpu! samakitīne vyavahāradharma to chhe paṇ e to badho rāg chhe, puṇyabhāv chhe. vāstavamān te vyavahārane ghaṭāḍato jāy chhe ane antaḥshuddhine vadhārato jāy chhe kemake tene ek gnāyakabhāvapaṇun chhe. paṇ agnānīe to gnāyakane bhāḷ‌yo ja nathī. topachhī nishchayadharma vinā tene vyavahār paṇ kayānthī hoy? chhe ja nahi. bhāī! ā kāī vādavivāde pār paḍe evun nathī. bāpā! ahīn to āchārya em kahe chhe ke jeṇe potānā shuddha chaitanyaghanasvarūp prabhu ātmānī bhaktimān upayogane joḍayo chhe tene anya dharmo par draṣhṭi ja rahī nathī ane tethī te ashuddhatāno gopavanār chhe ane ātmashaktino vadhāranār chhe. nirjarānī āvī vyākhyā chhe.

PDF/HTML Page 2430 of 4199
single page version

to koī loko rāḍo pāḍe chhe ke-vyavahārathī nishchay thāy em kaho to anekānta thāy.

tene kahīe chhīe ke vyavahārathī nishchay thāy evun anekānta chhe ja nahi. bāpu! ahīn to em kahe chhe ke-samakitī vyavahāranā rāgane ghaṭāḍato jāy chhe ne nishchay shuddhatā vadhārato jāy chhe. ā anekānta chhe. bhāī! vyavahārathī nishchay thāy e to tārun mithyā ekānta chhe, jyāre nishchay-shuddha ātmānā lakṣhe ja nishchay-shuddha pariṇati thāy e samyak ekānta chhe. have ene bichārāne koī di’ mārga maḷ‌yo ja nathī eṭale dayā, dān, vrat, bhakti ādinā shubhabhāvamān guñchāī paḍayo chhe. paṇ bāpu! e badhā rāganā-puṇyanā bhāvo vaḍe jenāthī janma-maraṇ maṭe evo dharma kadīy thāy em nathī. anya māragamān game te ho, vītarāgano ā mārag nathī.

have kahe chhe-‘ā guṇanun bījun nām ‘upabr̥unhaṇ’ paṇ chhe. upabr̥unhaṇ eṭale vadhāravun te. samyadraṣhṭie potāno upayog siddhanā svarūpamān joḍelo hovāthī tenā ātmānī sarva shaktio vadhe chhe-ātmā puṣhṭa thāy chhe māṭe te upabr̥unhaṇaguṇavāḷo chhe.’

siddhanā svarūpamān upayog joḍe eṭale shun? ahīn siddha eṭale bhagavān ātmā sachchidānandasvarūp pote. āve chhe ne ke-‘sarva jīv chhe siddhasam.’ ahā! bhagavān ātmā pote chaitanyachintāmaṇi ratna chhe. dharmīe potāno upayog temān joḍayo hovāthī tenā ātmānī sarva shaktio vadhe chhe. ā tap ne nirjarā chhe. ātmānī sarva shaktio jemān vr̥uddhigat thāy te tap ne nirjarā chhe. bākī bahāranā upavās ādi to thothān chhe.

ahā! agnānī je mahinā mahinānā upadhān kare chhe te kevaḷ pāpanī majurī kare chhe. kem? kemake mithyātva to tene ūbhun chhe. kāīk puṇya paṇ kadāchit thāy tene mithyātva khāī jāy chhe. have tyān dharma kayān thāy bāpu? ahīn to ā spaṣhṭa vyākhyā chhe ke-paradravyanā āshrayamān rāg ja thāy chhe ane svadravyanā āshrayamān ja vītarāgatā thāy chhe. ā sarvagna parameshvarano ḍhaṇḍhero chhe. ‘svāshray te nishchay ne parāshray te vyavahār.’ ā mūḷ siddhānt chhe. bhāī! jeṭalo parāshrayamān jāy chhe teṭalo rāg chhe. tethī to kahyun ke-gnānīe parāshrayamānthī draṣhṭi ūṭhāvī līdhī chhe.

ahā! kahe chhe-upayog potānā siddhasvarūpamān joḍelo hovāthī gnānīne ātmānī sarvashaktio vadhe chhe-ātmā puṣhṭa thāy chhe. ṭīkāmān ‘vr̥uddhi’ kahī hatī ne? ahīn ātmā puṣhṭa thāy chhe em kahe chhe. eṭale shun? ke jem chaṇo pāṇīmān palaḷīne poḍho thāy chhe tem gnānī bhagavān ātmāmān-anantashaktinun saṅgrahālay evā ātmāmān

PDF/HTML Page 2431 of 4199
single page version

-tallīn thatān te dharmathī puṣhṭa thāy chhe, shāntithī puṣhṭa thāy chhe, gnānathī puṣhṭa thāy chhe. aho! santonī vāṇī ajab chhe!

have kahe chhe-‘ā rīte samyagdraṣhṭine ātmashaktinī vr̥uddhi thatī hovāthī tene durbaḷatāthī je bandh thato hato te thato nathī, nirjarā ja thāy chhe. joke jyān sudhī antarāyano uday chhe tyān sudhī nirbaḷatā chhe topaṇ tenā abhiprāyamān nirbaḷatā nathī, potānī shakti anusār karmanā udayane jītavāno mahān udyam varte chhe.’

joyun? samyagdraṣhṭine ātmashaktinī vr̥uddhi thatī hovāthī durbaḷatāthī je bandh thato hato te have thato nathī. matabal ke have sabaḷatā vr̥uddhigat thavāthī dharmīne durbaḷatā rahī nathī ane tethī durbaḷatākr̥ut bandh tene thato nathī em kahe chhe.

vaḷī antarāyanā udayamān joḍāvāthī dharmīne kiñchit nabaḷāī hoy chhe topaṇ tenā abhiprāyamān kayān nirbaḷatā chhe? abhiprāyamān to pūraṇ prabhutāno svāmī, anantavīryano svāmī pote chhe em nirṇay karyo chhe. ahā! dharmīne to abhiprāyamān pūraṇ bhagavān-prabhu ātmā vasyo chhe. tethī bhale te chothe guṇasthāne narakamān ho ke tiryañchamān, tene to potānī pūraṇ prabhutā ja dekhāy chhe. paryāy uparathī to tenī draṣhṭi ja haṭhī gaī chhe. tethī tene to anant shaktino sāgar prabhu pūraṇ ja dekhāy chhe.

ā pramāṇe abhiprāyamān nirbaḷatā gnānīne chhe nahi. tethī nirantar tene paryāyamān je kiñchit nabaḷāī chhe teno nāsh karavāno tene udyam varte chhe. ā pramāṇe āṭhamānthī pāñch guṇ thayā. have sthitikaraṇ, vātsalya ne prabhāvanā em traṇ rahyā. te have āvashe.

PDF/HTML Page 2432 of 4199
single page version

have sthitikaraṇ guṇanī gāthā kahe chheḥ-

gāthārthaḥ– [यः चेतयिता] je chetayitā [उन्मार्गं गच्छन्तं] unmārge jatā [स्वकम् अपि] potānā ātmāne paṇ [मार्गे] mārgamān [स्थापयति] sthāpe chhe, [सः] te [स्थितिकरणयुक्तः] sthitikaraṇayukta (sthitikaraṇaguṇ sahit) [सम्यग्द्रष्टिः] samyagdraṣhṭi [ज्ञातव्यः] jāṇavo.

ṭīkāḥ– kāraṇ ke samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe, jo potāno ātmā mārgathī (arthāt samyagdarshan-gnān-chāritrarūp mokṣhamārgathī) chyut thāy to tene mārgamān ja sthit karato hovāthī, sthitikārī chhe, tethī tene mārgathī chyut thavānā kāraṇe thato bandh nathī parantu nirjarā ja chhe.

bhāvārthaḥ– je, potānā svarūparūpī mokṣhamārgathī chyut thatā potānā ātmāne mārgamān (mokṣhamārgamān) sthit kare te sthitikaraṇaguṇayukta chhe. tene mārgathī chyut thavānā kāraṇe thato bandh nathī parantu uday āvelān karma ras daīne kharī jatān hovāthī nirjarā ja chhe.

have sthitikaraṇ guṇanī gāthā kahe chheḥ-

‘kāraṇ ke samyagdraṣhṭi,........’ ahā! samyagdraṣhṭi kone kahīe? hajī to ā chothā guṇasthānanī vāt chhe. pāñchamā ne chhaṭṭhā guṇasthānanī vāt to koī or chhe bāpā!

PDF/HTML Page 2433 of 4199
single page version

shun kahe chhe? ‘kāraṇ ke samyagdraṣhṭi,...’ samyagdraṣhṭi eṭale dharmī; juo, ‘chedā’ -chetayitā shabda chhe āmān. samyagdraṣhṭi eṭale chetayitā arthāt jāṇag-jāṇag evā ek gnāyakabhāvano dharanāro dharmī-samyagdraṣhṭi chhe. shun kahyun? bhagavān ātmā ek gnāyakabhāvamay chhe ne teno dharanāro samyagdraṣhṭi chhe. ahā! samakitīnī draṣhṭi ek gnāyakabhāv par chhe. bhāī! ā to thoḍun kahyun ghaṇun karīne jāṇavun; kemake bhāv to ati gambhīr chhe.

shun kīdhun? ke samyagdraṣhṭi nām sat-draṣhṭi ene kahīe ke jene sat evā sachchidānandasvarūp bhagavān ātmānī draṣhṭi thaī chhe. ahā! satnī draṣhṭimān ānandādi je anantī svarūpabhūt shaktio chhe te badhīyano ansh jene pragaṭ anubhavamān āvyo chhe te samyagdraṣhṭi chhe. ‘sarvaguṇānsh te samyaktva’-em shrīmad rājachandramān āve chhe ne! rahasyapūrṇa chiṭṭhīmān paṇ shrī ṭoḍaramalajīe kahyun chhe ke-“chothā guṇasthānavartī ātmāne gnānādi guṇo ekadesh pragaṭ thayā chhe tenī tathā teramā guṇasthānavartī ātmāne gnānādi guṇo sarvadesharūp pragaṭ thayā chhe tenī ek ja jāti chhe.” ahā! samakitīne jeṭalā anant guṇo chhe te badhāy ekadesh-ansharūp paryāyamān pragaṭ thāy chhe. āvo dharmī-samakitī hoy chhe.

to kahe chhe-‘samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvapaṇāne līdhe, jo potāno ātmā mārgathī chyut thāy to tene mārgamān ja sthit karato hovāthī, sthitikārī chhe,...’

joyun? ahīn to samyagdraṣhṭi pote potāmān sthiti kare chhe em kahe chhe. ahā! pote kadāchit samyagdarshan-gnān-chāritrarūp mārgamānthī chyut thāy to potāne mārgamān ja sthit kare chhe em kahe chhe. ahā! jagatanī koī bhāre pratikūḷatā bhāḷīne ke andaramān potānī nabaḷāīne laīne koī shaṅkādi doṣh thaī jāy to tene kāḍhī nākhe chhe-em kahe chhe.

‘सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्गः’–em sūtra chhe ne? eṭale shun? ke shuddha sachchidānandasvarūp bhagavān ātmānān pratīti, gnān ne temān ja ramaṇatā thavī te samyagdarshanagnānachāritrarūp mokṣhamārga chhe. have āvā shuddha ratnatrayarūp mārgathī ḍagavāno prasaṅg thāy tevā sañjogamān samakitī pote potāne mārgamān ja sthāpit kare chhe. ahā! jagatamān koī puṇyane laīne mithyādraṣhṭino loko moṭo mahimā karatā hoy teve prasaṅge samakitī dharmījīv khūb shānti ne dhīraj rākhe chhe ane potāne mārgamānthī ḍagato bachāvī le chhe. tene em na thāy ke ā shun? pote potāne mārgamān nishchaḷ sthit karī de chhe. te vichāre chhe ke puṇyane laīne adharmīno paṇ loko bhāre mahimā kare to karo, paṇ puṇya kāī (hitakārī) vastu nathī.

PDF/HTML Page 2434 of 4199
single page version

ahā! samyagdraṣhṭi shuddha ratnatrayarūp mārgathī chyut thāy to pote potāne mārgamān ja sthit karī de chhe. tene ek gnāyakabhāvamayapaṇun chhe ne? to antaḥsanmukhatānā puruṣhārtha dvārā potāne mārgamān ja sthit karī de chhe. juo, ā pramāṇe pote potāne mārgamān ja sthit karato hovāthī sthitikārī chhe. dharmīne sthitikaraṇ chhe.

have kahe chhe-‘tethī tene mārgathī chyut thavānā kāraṇe thato bandh nathī parantu nirjarā ja chhe.’

ahā! samyagdarshanamān jene svasvarūpano-atīndriy ānandanā nāthano-bheṭo thayo chhe te mārgamānthī chaḷato nathī ane kadāchit chyut thavāno prasaṅg āvī paḍe to pote potāne mārgamān ja sthāpit karī de chhe. ā pramāṇe sthitikaraṇ nāmano guṇ hovāthī samakitīne mārgathī chyut thavānā kāraṇe je bandh thāy te thato nathī. sthitikaraṇ chhe ne? tethī bandh thato nathī parantu nirjarā ja chhe. ahīn sthitikaraṇ guṇ kahyo paṇ e paryāy chhe. guṇ to trikāḷ hoy chhe. ā to paryāyamān sthiratā kare chhe tene sthitikaraṇ guṇ kahe chhe.

‘je, potānā svarūparūpī mokṣhamārgathī chyut thatā potānā ātmāne mārgamān (mokṣhamārgamān) sthit kare te sthitikaraṇaguṇayukta chhe.’ joyun? mokṣhamārga svarūparūp chhe; matalab ke ā vratādi pariṇām te mokṣhamārga em nahi. mokṣhamārga svarūparūp chhe ane temān sthit thavun te sthitikaraṇ chhe. samakitī sthitikaraṇaguṇ sahit chhe. ‘tene mārgathī chyut thavānā kāraṇe thato bandh nathī, parantu udayamān āvelān karma ras daīne kharī jatān hovāthī nirjarā ja chhe.’

PDF/HTML Page 2435 of 4199
single page version

have vātsalya guṇanī gāthā kahe chheḥ-

gāthārthaḥ– [यः] je (chetayitā) [मोक्षमार्गे] mokṣhamārgamān rahelā [त्रयाणां साधूनां] samyagdrarshan-gnān-chāritrarūpī traṇ sādhako-sādhano pratye (athavā vyavahāre āchārya, upādhyāy ane muni-e traṇ sādhuo pratye) [वत्सलत्वं करोति] vātsalya kare chhe, [सः] te [वत्सलभावयुतः] vatsalabhāvayukta (vatsalabhāv sahit) [सम्यग्द्रष्टिः] samyagdraṣhṭi [ज्ञातव्यः] jāṇavo.

ṭīkāḥ– kāraṇ ke samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe samyagdarshan-gnān-chāritrane potāthī abhedabuddhie samyakpaṇe dekhato (-anubhavato) hovāthī, mārgavatsal arthāt mokṣhamārga pratye ati prītivāḷo chhe, tethī tene mārganī *anupalabdhithī thato bandh nathī parantu nirjarā ja chhe.

bhāvārthaḥ– vatsalapaṇun eṭale prītibhāv. je jīv mokṣhamārgarūpī potānā svarūp pratye prītivāḷo-anurāgavāḷo hoy tene mārganī aprāptithī thato bandh nathī, karma ras daīne kharī jatān hovāthī nirjarā ja chhe.

have vātsalyaguṇanī gāthā kahe chheḥ-

‘kāraṇ ke samyagdraṣhṭi, ṭaṅkotkīrṇa ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe...’ _________________________________________________________________ * anupalabdhi = pratyakṣha na hovun te; agnān; aprāpti.

PDF/HTML Page 2436 of 4199
single page version

ahā! samyagdraṣhṭi-dharmanī sharūātavāḷo jīv-kone kahīe? ke jene ek gnāyakabhāvamayapaṇānī draṣhṭi chhe te samyagdraṣhṭi chhe. dharmīnī draṣhṭi ek gnāyakabhāv upar ja hoy chhe; tenī draṣhṭi nimitta ke rāg upar nathī. eno artha ja e chhe ke nimittathī (upādānamān) kārya thāy ke rāgathī-vyavahārathī nishchay thāy evun chhe ja nahi. ahā! dharmīnī dharmadraṣhṭi chhe to paryāy paṇ te paryāyano viṣhay trikāḷī ek gnāyakabhāv chhe. āvo jainadharma bahu jhīṇo chhe, bhāī!

kahe chhe-‘samyagdraṣhṭi, ek gnāyakabhāvamayapaṇāne līdhe samyagdarshan-gnān-chāritrane potāthī abhedabuddhie samyakpaṇe dekhato (anubhavato) hovāthī...’

juo, samyagdarshan-gnān-chāritrane ahīn ‘sādhu-sādhak’tray kahyā chhe. pāṭhamān ‘तिण्हं साहूण’ em chhe ne? eṭale ke e ratnatray ‘sādhu-sādhak’tray chhe. potāno je trikāḷī ek gnāyakabhāv chhe tenān shraddhān-gnān ne chāritra e traṇ sādhako chhe. ahā! ātmānī paramānandarūp je mukti tenun samyagdarshan-gnān-chāritra sādhan chhe. lyo, ahīn to ā sādhan kahyun chhe. ek gnāyakabhāvamay nityānandasvarūp prabhu ātmāne dhyeyamān letān samakitīne je gnān-darshan-chāritranī sādhakadashā chhe te pūrṇānandarūp mokṣhanun sādhan chhe em kahe chhe. āmān to nimitta sādhan ne vyavahār sādhan chhe e vāt ja uḍāvī dīdhī chhe.

ahā! vastu chhe e to trikāḷ ek gnāyakabhāvapaṇe chhe. ane teno anubhav samyagdarshan-gnān-chāritranī paryāy chhe. ahīn kahe chhe-gnānī ek gnāyakabhāvapaṇāne līdhe samyagdarshan-gnān-chāritrane potāthī-ātmāthī abhedapaṇe-ekapaṇe anubhave chhe. āvī vātu! koī di’ sāmbhaḷī na hoy eṭale thāy ke shun āvo jainadharma! em ke dayā pāḷavī, tapasyā karavī, bhakti-pūjā karavī ityādi to jainadharmamān chhe paṇ ā kevo dharma! are bhāī! dayā ādi to badhī rāganī kriyāo chhe, te kāī jainadharma nathī. jainadharma to ek gnāyakabhāvanān gnān-shraddhān-ācharaṇane potānāthī ekapaṇe anubhavavān te chhe. ānun nām mokṣhamārga ane ānun nām dharma chhe.

paṇ ānāthī koī sahelo mārga chhe ke nahi? are bhāī! potānā sahajātmasvarūpamān thaī shake te ā sahaj ane sahelo mārga chhe. anantakāḷamān ten karyo nathī eṭale kaṭhaṇ lāge chhe paṇ mārga to ā ja chhe. juone! kahe chhe ke-dharmī jīv, ek gnāyakabhāvapaṇāne līdhe samyagdarshan-gnān-chāritranī je pariṇati svāshraye pragaṭ thaī tene potāthī ekapaṇe-abhedabuddhie anubhave chhe.

e to 16 mī gāthāmān āvyun nahi? ke-‘दंसणणाणचरित्ताणि सेविदव्वाणि साहुणा णिच्चं’–je svadravyanā āshraye darshan, gnān ne chāritra chhe arthāt samyagdarshan-

PDF/HTML Page 2437 of 4199
single page version

gnān-chāritra chhe tene sevavān. ‘ताणि पुण जाण तिण्णि वि अप्पाणं’–te traṇey ek ātmā ja chhe. te traṇey thaīne ātmā-ekatva chhe. ahā! ātmānā ekapaṇāno anubhav te ja samyagdarshan-gnān-chāritrano abhedabuddhie anubhav chhe. jhīṇī vāt chhe bhāī! bhagavān kevaḷīno kahelo mārag bahu sūkṣhma chhe. darshan-gnān-chāritra chhe to paryāy paṇ te paryāyanun lakṣhya-dhyey trikāḷī dhruv chhe.

ahā! kahe chhe-‘samyagdraṣhṭi,... samyagdarshan-gnān-chāritrane potāthī abhedabuddhie samyakpaṇe dekhato (-anubhavato) hovāthī, mārgavatsal arthāt mokṣhamārga pratye ati prītivāḷo chhe.’ ahā! thoḍā shabdomān, juo to kharā, ā munivaroe keṭalun bharyun chhe! ahāhā...! potānā ek gnāyakabhāvasthit darshan-gnān-chāritrane potāthī abhedabuddhie anubhavavān te mārgavatsalatā chhe. ānun nām vātsalya ke mokṣhamārga pratye atyant prem chhe em kahevāmān āve chhe.

are bhāī! ā je sundar rūpāḷān kāntivāḷān sharīr dekhāy chhe tenī to kṣhaṇamān bāpā! rākh thaī jashe. emān to dhūḷey (māl) nathī. ahīn kahe chhe-eno prem chhoḍ, rāganoy prem chhoḍ ne ek samayanī paryāyano paṇ prem chhoḍ; ane ek gnāyakabhāvathī nāto joḍ. tyāre tane samyagdarshan-gnān-chāritrano potāthī ekatvano anubhav thashe ane te mārgavatsalatā chhe em kahe chhe.

ahā! dharmī mārgavatsal arthāt mokṣhamārga pratye prītivāḷo chhe. eṭale shun? ke chidānand sahajānandasvarūp bhagavān ātmānun andar gnān thaīne je pratīti thaī chhe, tenun je gnān thayun chhe ane temān je ramaṇatā-līnatā thaī chhe tene dharmī svapaṇe-ekapaṇe potāmān anubhave chhe, ane tene mokṣhamārga pratye atyant prītivāḷo chhe em kahe chhe. have āvun kadī sāmbhaḷ‌yuny na hoy te bichārā shun kare? paramān ne shubharāgamān prem kare; paṇ paramān ne rāgamān prem karavo e to vyabhichār chhe.

ahā! shubharāgano prem e to veshyānā prem jevo chhe. pravachanasāramān (gāthā 279mān) ‘abhisārikā’ shabda āve chhe. parapuruṣh je premī chhe tene maḷavā janārī strīne ‘abhisārikā’ kahe chhe. em je potānā shuddha gnānānandasvarūpane chhoḍīne rāgamān prem kare chhe te abhisārikā samān vyabhichārī chhe, ane trilokanāth sachchidānandamay potānā bhagavānamān je samyagdarshan-gnān-chāritranī pariṇati ekarūp kare chhe te mārgavatsal arthāt mokṣhamārgamān atyant prītivāḷo chhe em kahe chhe. dharmīne to rāg ne nimittano prem chhūṭī gayo chhe. tene to ek samyagdarshan-gnān-chāritrarūp ratnatrayanī ja bhāvanā-prem chhe. have āvun jhīṇun paḍe eṭale agnānī dayā, dān, bhakti, vrat, tap ādinā shubharāgamān rokāī jāy chhe paṇ bhāī! rāgamān rokāī rahevun e to mithyātva-

PDF/HTML Page 2438 of 4199
single page version

bhāv chhe. potānā gnāyakabhāvamān abhedapaṇe-ekapaṇe draṣhṭi, gnān ne ramaṇatā karavī e ja samyakbhāv chhe ane e ja dharmavatsalatā chhe. samajāṇun kāī...?

have kahe chhe-‘tethī tene mārganī anupalabdhithī thato bandh nathī, karma ras daīne kharī jatān hovāthī nirjarā ja chhe.’

ahā! jene bhagavān ātmānā samyagdarshan-gnān-chāritranī bhāvanā varte chhe tene mārganun vātsalya chhe ane tethī mārganī anupalabdhinā kāraṇe je bandh thato hato te have thato nathī. ‘anupalabdhi’-eṭale pratyakṣha na hovun te, apratyakṣhapaṇun. ahā! shuddha chaitanyaghan sachchidānandasvarūp bhagavān ātmāne je pratyakṣha mati-shrutagnānamān pratyakṣha-vede chhe, anubhave chhe tene ātmānun apratyakṣhapaṇun rahetun nathī. ahā! bhagavān ātmānun tenā samyagdarshan- gnān-chāritranā pariṇamanamān dharmīne pratyakṣhapaṇun thayun chhe em kahe chhe; ane tethī tene ātmā pratyakṣha na hoy evī anupalabdhinī dashā rahī nathī. tethī tene bandh nathī, parantu nirjarā ja chhe. sahej udayano bhāv āve, paṇ andar mokṣhamārga prati vatsalatā varte chhe tethī tene uday nirjarī jāy chhe. āvī vāt bhāī! mārag bhagavānano sāv judo chhe.

ahā! jem aphīṇīyo aphīṇ pīve ne ene khumārī chaḍhī jāy chhe tem ahīn kahe chhe-ame mokṣhamārganī prītinā pyālā pīdhā chhe, have amane ātmānī laganī ane mokṣhamārganī laganī chhūṭashe nahi-evī khumārī chaḍī gaī chhe. ahīn kahe chhe-he bhāī! tāre prem ja karavo chhe to andaramān jā ne mokṣhamārgano prem kar. ā svāshraye pragaṭ thayelān samyagdarshan-gnān-chāritra e tārān sādharmī-sādhan chhe; teno prem kar em kahe chhe. bākī dharmīne anya sādharmī pratye je prem chhe te vyavahār chhe. agnānīne to vyavahārey nathī. āvo mārag ākaro bāpā! ajāṇyo chhe ne? to ākaro lāge chhe paṇ mārag ā ja chhe. parathī bhinnatā ne svamān ekatā karavī e ja mārag chhe.

‘vatsalapaṇun eṭale prītibhāv.’

juo, gāyane vāchharaḍā prati khūb prīti hoy chhe. vāchharaḍun kāī moṭun thaīne ghās- pāṇī lāvī de ne gāyane khavarāve-pīvaḍāve evun kāī nathī. chhatān gāyane vāchharaḍā pratye behad prem hoy chhe. ek bāju sinh āve toy, potānā bachchānā prem āgaḷ, sinh potāne hamaṇān mārī nākhashe enī darakār karyā vinā, tenī sāme māthun māre chhe. juo, āvo ja koī kudaratī prem gāyane vāchharaḍā pratye hoy chhe. tem ahīn kahe chhe-dharmīne mokṣhamārga prati atishay-behad vatsalatā hoy chhe; ahā! duniyānā sarva bhogo prati tene ras uḍī gayo chhe. ahā! roj lākho-karoḍonī pedāsh thatī

PDF/HTML Page 2439 of 4199
single page version

hoy, lakṣhmīnā gañj thatā hoy topaṇ dharmīne temān prem nathī. enī to premanī- ruchinī dishā ja badalī gaī chhe. aho! darshanashuddhi koī ajab chīj chhe! enī pragaṭatā thatān jīvanī ruchinī dishā palaṭī jāy chhe; paramānthī khasī tenī ruchi svamān jāgrat thāy chhe.

gnānīne chāritramoh sambandhī doṣh hoy, paṇ darshanashuddhi hovāthī tene parapadārthomān mūḍhatā nathī hotī. juo, shreṇīk rājā kṣhāyik samakitī hatā. apār rājyavaibhav ane anek rāṇīo hatī. paṇ antaramān mokṣhamārganī-shuddha ratnatrayanī ruchi hatī, rājyamān ne rāṇīomān prem (mūḍhatā) na hato. ahā! gnānīne ahīn (ātmāmān) jevo prem hoy chhe tevo tyān (paramān, bahāramān) prem nathī. agnānadashāmān ethī ulaṭun hoy chhe.

to rāmachandrajīne rāgano rāg hato ke nahi? samādhānaḥ– nā; rāmachandrajīne rāgano rāg na hato. rāmachandrajī jaṅgalamān sarvatra pūchhatā-mārī sītā, mārī sītā,... joī? chhatān te rāg asthiratāno hato, rāgano rāg na hato.

juo, sītājī pativratā hatān. rām sivāy svapney temane bījo koī vikalpa na hato. rāvaṇ jyāre temane upāḍī jato hato tyāre-ahā! ā mane upāḍī jāy chhe to māre ā ābhūṣhaṇothī shun kām chhe? -em vichārī sītājīe ābhūṣhaṇo nīche nākhī dīdhān. joyun? najaramān rām hatā to bījī koī chīj vahālī lāgī nahi. tem dharmīne najaramān-draṣhṭimān-ruchimān ātmā chhe to tene jagatamān bījī koī chīj vahālī hotī nathī. indrapad ke chakravartīnān pad tene vahālān nathī. ahā! andar darshan, gnān ne svarūpācharaṇ jene pragaṭayān chhe tene badheyathī prem uḍī gayo chhe. gajab vāt chhe bhāī! āve chhe ne ke-

ahā! dharmīne jagat ākhun tuchchha bhāse chhe. shrīmade kahyun chhe ne ke-‘jagat īṣhṭa nahi ātmathī.’ jene ātmā īṣhṭa thayo tene jagat phīkun-phach lāge chhe. samajāṇun kāī...?

juo, koī makān karoḍo abajonī sāmagrīthī bharyun-bharyun hoy ne temān maḍadun rākhyun hoy to te maḍadāne e sāmagrīthī shun kām chhe? tene chhe kāī? tem bhagavān ātmā chaitanyaparameshvar prabhunān pratīti-gnān ne ramaṇatānī prīti jene thaī chhe te gnānī bahāranī anekavidh sāmagrīmān ūbho hoy topaṇ sāmagrī pratye te maḍadā jevo udās-udās-udās chhe. ahā! atyāre to agnānīoe mārag ākho vīṅkhī nākhyo chhe!

PDF/HTML Page 2440 of 4199
single page version

ā karavun ne te karavun-em bahāranun karavā upar badhā chaḍī gayā chhe. paṇ bhāī? emān janma-maraṇ rahit thavānun shun chhe? jenāthī janma-maraṇ rahit na thavāy te karavun shun kāmanun?

ahīn kahe chhe-‘vatsalapaṇun eṭale prītibhāv.’ je jīv mokṣhamārgarūpī potānā svarūp pratye prītivāḷo-anurāgavāḷo hoy tene mārganī aprāptithī thato bandh nathī, karma ras daīne kharī jatān hovāthī nirjarā ja chhe.’ have āṭhamo guṇ-dharmīnī niḥshaṅkādi āṭh dashā chhe temān have prabhāvanā guṇanī vāt kaheshe.