Pravachan Ratnakar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 129 of 4199

 

१२२ [ समयसार प्रवचन

भोगमां-हाड-चामडाना भोगमां सुख माने पण ए तो रागना स्वाद छे, झेरना स्वाद छे. अहीं तो दर्शन-ज्ञान-चारित्र ते आत्मा एम भेद पाडी परमार्थ वस्तु समजावतां ज्यां अभेद त्रिकाळी ज्ञायकनो स्वीकार अने सत्कार थयो के तुरत ज अंतरमां आनंदना स्वाद सहित सुंदर बोधतरंगो ऊछळे छे. सम्यग्दर्शन अने सम्यग्ज्ञान प्रगट थाय छे. आनुं नाम धर्म छे. अहो! अमृतचंद्राचार्यदेवे अद्भुत टीका करी छे. आवी टीका भरतक्षेत्रमां बीजे कयांय नथी.

हवे कहे छे-ए रीते जगत म्लेच्छना स्थाने होवाथी, अने व्यवहारनय पण म्लेच्छभाषाना स्थाने होवाने लीधे परमार्थनो प्रतिपादक होवाथी व्यवहारनय स्थापन करवा योग्य छे; तेम ज ब्राह्मणे म्लेच्छ न थवुं-ए वचनथी ते अनुसरवा योग्य नथी. जेम म्लेच्छभाषा द्वारा म्लेच्छने समजाववुं ए तो योग्य छे पण तेथी ब्राह्मणे म्लेच्छ न थवुं जोईए, तेम व्यवहारनय परमार्थनो प्रतिपादक होवाथी स्थापन करवा योग्य छे, पण व्यवहारनय अनुसरवा योग्य नथी. अनुसरण करवा योग्य तो एकमात्र त्रिकाळी ध्रुव ज्ञायक ज छे.

* भावार्थ उपरनुं प्रवचन *

धर्मनुं मूळ सम्यग्दर्शन छे. ते सम्यग्दर्शन केम थाय एनी वात चाले छे. लोको शुद्धनयने जाणता नथी. अरे! अन्य संप्रदायमां तो शुद्धनय एवो शब्द पण नथी. शुद्धनय कोने कहेवाय? शुद्धनय एटले त्रिकाळी ज्ञायकने जाणनार सम्यग्ज्ञाननो अंश. अभेद एकरूप त्रिकाळी ध्रुव चैतन्यवस्तु, छतो पदार्थ, शाश्वत पदार्थ जे आत्मा ते शुद्धनयनो विषय छे. अर्थात् आ आत्मा जे अनंत अनंत बेहद शक्तिओनो पिंड अभेद एकरूप वस्तु छे तेनुं जे लक्ष करे-ज्ञान करे तेने शुद्धनय कहे छे. एवा शुद्धनयने लोको जाणता नथी, केमके शुद्धनयनो विषय जे अभेद एकरूप वस्तु आत्मा तेनो तेमने प्रत्यक्षरूप अनुभव नथी.

जेम लाख मींडां लखो पण आगळ एकडो न होय तो केटली संख्या बने? कोई संख्या न बने. एकडा विनानां लाख मींडांनी कांई किंमत नथी, तेम सम्यग्दर्शन विना व्रत करे, तप करे, सामायिक करे, पण ए बधुं थोथेथोथां छे. ए क्रियाओमां राग मंद होय तो पुण्य बंधाय, धर्म न थाय.

आ तो भगवानना कहेला मंत्रो छे. अज्ञानमां सूतेलाने जगाडवा माटे छे. जीवे व्रत, तप, भक्ति, पूजा, दान, इत्यादि अनंतवार कर्यां छे, केमके ते अनंतवार स्वर्गमां गयो छे. ए स्वर्गमां कांई पाप करीने न जाय. एणे मनुष्यना भव कर्या सौथी ओछा, पण तेय अनंत. एनाथी नरकना भव असंख्यातगुणा अनंत कर्या. एक मनुष्यना भव