Pravachan Ratnakar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 425 of 4199

 

१४४ ] [ प्रवचन रत्नाकर भाग-२

(शार्दूलविक्रीडित)
एकत्वं व्यवहारतो न तु पुनः कायात्मनोर्निश्चया–
न्नुः स्तोक्र व्यवहारतोऽस्ति वपुषः स्तुत्या न तत्तत्त्वतः।
स्तोक्रं निश्चयतश्चितो भवति चित्स्तुत्यैव सैवं भवे–
न्नातस्तीर्थकरस्तवोत्तरबलादेकत्वमात्माङ्गयोः।। २७।।

(मालिनी)
इति परिचिततत्त्वैरात्मकायैकतायां
नयविभजनयुक्त्यात्यन्तमुच्छादितायाम्।
अवतरति न बोधो बोधमेवाद्य कस्य
स्वरसरभसकृष्टः प्रस्फुटन्नेक एव।। २८ ।।

____________________________________________________________

भावार्थः– साधु पहेलां पोताना बळथी उपशम भाव वडे मोहने जीती, पछी

ज्यारे पोताना महा सामर्थ्यथी मोहनो सत्तामांथी नाश करी ज्ञानस्वरूप परमात्माने प्राप्त थाय त्यार ते क्षीणमोह जिन कहेवाय छे.

हवे अहीं आ निश्चय-व्यवहाररूप स्तुतिना अर्थनुं कळशरूप काव्य कहे छेः-
श्लोकार्थः– [कायात्मनोः व्यवहारतः एकत्वं] शरीरने अने आत्माने

व्यवहारनयथी एकपणुं छे [तु पुनः] पण [निश्चयात् न] निश्चयनयथी एकपणुं नथी; [वपुषः स्तुत्या नुः स्तोत्रं व्यवहारतः अस्ति] माटे शरीरना स्तवनथी आत्मापुरुषनुं स्तवन व्यवहारनयथी थयुं कहेवाय छे, अने [तत्त्वतः तत् न] निश्चयनयथी नहि; [निश्चयतः] निश्चयथी तो [चित्स्तुत्या एव] चैतन्यना स्तवनथी ज [चितः स्तोक्रं भवति] चैतन्यनुं स्तवन थाय छे. [सा एवं भवेत्] ते चैतन्यनुं स्तवन अहीं जितेन्द्रिय, जितमोह, क्षीणमोह-एम (उपर) कह्युं तेम छे. [अतः तीर्थकरस्तवोत्तरबलात्] अज्ञानीए तीर्थंकरना स्तवननो जे प्रश्न कर्यो हतो तेनो आम नयविभागथी उत्तर दीधो; ते उत्तरना बळथी एम सिद्ध थयुं के [आत्म–अङ्गयोः एकत्वं न] आत्माने अने शरीरने एकपणुं निश्चयथी नथी. २७.

हवे वळी, आ अर्थने जाणवाथी भेदज्ञाननी सिद्धि थाय छे एवा अर्थवाळुं काव्य कहे छेः-

श्लोकार्थः– [परिचित–तत्त्वैः] जेमणे वस्तुना यथार्थ स्वरूपने परिचयरूप कर्युं छे एवा मुनिओए [आत्म–काय–एकतायां] ज्यारे आत्मा अने शरीरना एकपणाने [इति नय–विभजन–युक्त्या] आम नयना विभागनी युक्ति वडे [अत्यन्तम् उच्छादितायाम्] जडमूळथी उखेडी नाख्युं छे-अत्यंत निषेध्युं छे, त्यारे [कस्य] कया पुरुषने [बोधः] ज्ञान