Pravachan Ratnakar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 36.

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 469 of 4199

 

गाथा–३६

अथ कथमनुभूतेः परभावविवेको भूत इत्याशङ्कय भावकभावविवेकप्रकारमाह–

णत्थि मम को वि मोहो बुज्झदि उवओग एव अहमेक्को।
तं मोहणिम्ममत्तं समयस्स वियाणया बेंति।। ३६ ।।

नास्ति मम कोऽपि मोहो बुध्यते उपयोग एवाहमेकः।
तं मोहनिर्ममत्वं समयस्य विज्ञायका ब्रुवन्ति।। ३६ ।।

हवे, ‘आ अनुभूतिथी परभावनुं भेदज्ञान केवा प्रकारे थयुं?’ एवी आशंका करीने, प्रथम तो जे भावकभाव-मोहकर्मना उदयरूप, भाव, तेना भेदज्ञाननो प्रकार कहे छेः-

नथी मोह ते मारो कंई, उपयोग केवळ एक हुं,
–ए ज्ञानने, ज्ञायक समयना मोहनिर्ममता कहे. ३६.

*गाथार्थः– [बुध्यते] एम जाणे के [मोहः मम कः अपि नास्ति] ‘मोह मारो कांई पण संबंधी नथी, [एकः उपयोगः एव अहम्] एक उपयोग छे ते ज हुं छुं’- [तं] एवुं जे जाणवुं तेने [समयस्य] सिद्धांतना अथवा स्वपरना स्वरूपना [विज्ञायकाः] जाणनारा [मोहनिर्ममत्वं] मोहथी निर्ममत्व [ब्रुवन्ति] कहे छे.

टीकाः– निश्चयथी, (आ मारा अनुभवमां) फळ देवाना सामर्थ्यथी प्रगट थईने भावकरूप थतुं जे पुद्गलद्रव्य तेना वडे रचायेलो जे मोह ते मारो कांइ पण लागतोवळगतो नथी, कारण के टंकोत्कीर्ण एक ज्ञायकस्वभावभावनुं परमार्थे परना भाव वडे *भाववुं अशकय छे. वळी अहीं स्वयमेव, विश्वने (समस्त वस्तुओने) प्रकाशवामां चतुर अने विकासरूप एवी जेनी निरंतर शाश्वती प्रतापसंपदा छे एवा चैतन्यशकितमात्र स्वभावभाव वडे, भगवान आत्मा ज जाणे छे के-परमार्थे हुं एक छुं तेथी, जोके समस्त द्रव्योना परस्पर साधारण अवगाहनुं (-एकक्षेत्रावगाहनुं) निवारण करवुं अशकय होवाथी मारो ____________________________________________________________ * आ गाथानो अर्थ आम पण थाय छेः-‘जराय मोह मारो नथी हुं एक छुं’ एवुं

उपयोग ज (-आत्मा ज) जाणे ते उपयोगने (-आत्माने) समयना जाणनारा मोह
प्रत्ये निर्मम (ममता विनानो) कहे छे

× भाववुं = बनाववुं; भाव्यरूप करवुं.