समयसार गाथा-४९ ] [ प९
ए रीते, जीव खरेखर पुद्गलद्रव्यथी अन्य होवाथी तेमां रूपगुण विद्यमान नथी माटे अरूप छे. १. पुद्गलद्रव्यना गुणोथी पण भिन्न होवाथी पोते पण रूपगुण नथी माटे अरूप छे. २. परमार्थे पुद्गलद्रव्यनुं स्वामीपणुं पण तेने नहि होवाथी ते द्रव्येन्द्रियना आलंबन वडे पण रूप देखतो नथी माटे अरूप छे. ३. पोताना स्वभावनी द्रष्टिथी जोवामां आवे तो क्षायोपशमिक भावनो पण तेने अभाव होवाथी ते भावेन्द्रियना आलंबन वडे पण रूप देखतो नथी माटे अरूप छे. ४. सकल विषयोना विशेषोमां साधारण एवा एक ज संवेदनपरिणामरूप तेनो स्वभाव होवाथी ते केवळ एक रूपवेदना परिणामने पामीने रूप देखतो नथी माटे अरूप छे. प. (तेने समस्त ज्ञेयोनुं ज्ञान थाय छे परंतु) सकल ज्ञेयज्ञायकना तादात्म्यनो निषेध होवाथी रूपना ज्ञानरूपे परिणमतां छतां पण पोते रूपरूपे परिणमतो नथी माटे अरूप छे. ६. आम छ प्रकारे रूपना निषेधथी ते अरूप छे.
ए रीते, जीव खरेखर पुद्गलद्रव्यथी अन्य होवाथी तेमां गंधगुण विद्यमान नथी माटे अगंध छे. १. पुद्गलद्रव्यना गुणोथी पण भिन्न होवाथी पोते पण गंधगुण नथी माटे अगंध छे. २. परमार्थे पुद्गलद्रव्यनुं स्वामीपणुं पण तेने नहि होवाथी ते द्रव्येन्द्रियना आलंबन वडे पण गंध सूंघतो नथी माटे अगंध छे. ३. पोताना स्वभावनी द्रष्टिथी जोवामां आवे तो क्षायोपशमिक भावनो पण तेने अभाव होवाथी ते भावेन्द्रियना आलंबन वडे पण गंध सूंघतो नथी माटे अगंध छे. ४. सकल विषयोना विशेषोमां साधारण एवा एक ज संवेदनपरिणामरूप तेनो स्वभाव होवाथी ते केवळ एक गंध-वेदनापरिणामने पामीने गंध सूंघतो नथी माटे अगंध छे. प. (तेने समस्त ज्ञेयोनुं ज्ञान थाय छे. परंतु) सकल ज्ञेयज्ञायकना तादात्म्यनो निषेध होवाथी गंधना ज्ञानरूपे परिणमतां छतां पण पोते गंधरूपे परिणमतो नथी माटे अगंध छे. ६. आम छ प्रकारे गंधना निषेधथी ते अगंध छे.
ए रीते, जीव खरेखर पुद्गलद्रव्यथी अन्य होवाथी तेमां स्पर्शगुण विद्यमान नथी माटे अस्पर्श छे. १. पुद्गलद्रव्यनां गुणोथी पण भिन्न होवाथी पोते पण स्पर्शगुण नथी माटे अस्पर्श छे. २. परमार्थे पुद्गलद्रव्यनुं स्वामीपणुं पण तेने नहि होवाथी ते द्रव्येन्द्रियना आलंबन वडे पण स्पर्शने स्पर्शतो नथी माटे अस्पर्श छे. ३. पोताना स्वभावनी द्रष्टिथी जोवामां आवे तो क्षायोपशमिक भावनो पण तेने अभाव होवाथी ते भावेन्द्रियना आलंबन वडे पण स्पर्शने स्पर्शतो नथी माटे अस्पर्श छे. ४. सकल विषयोना विशेषोमां साधारण एवा एक ज संवेदनपरिणामरूप तेनो स्वभाव होवाथी ते केवळ एक स्पर्शवेदनापरिणामने पामीने स्पर्शने स्पर्शतो नथी माटे अस्पर्श छे. प. (तेने समस्त ज्ञेयोनुं ज्ञान थाय छे परंतु) सकल ज्ञेयज्ञायकना तादात्म्यनो निषेध होवाथी