Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 1241 of 4199

 

180 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-pa

गुणसण्णिदा दु एदे कम्मं कुव्वंति पच्चया जम्हा।
तम्हा जीवोऽकत्ता गुणा य कुव्वंति कम्माणि।। ११२ ।।

सामान्यप्रत्ययाः खलु चत्वारो भण्यन्ते बन्धकर्तारः।
मिथ्यात्वमविरमणं कषाययोगौ च बोद्धव्याः।। १०९ ।।

तेषां पुनरपि चायं भणितो भेदस्तु त्रयोदशविकल्पः।
मिथ्याद्रष्टयादिः यावत् सयोगिनश्चरमान्तः।। ११० ।।

एते अचेतनाः खलु पुद्गलकर्मोदयसम्भवा यस्मात्।
ते यदि कुर्वन्ति कर्म नापि तेषां वेदक आत्मा।। १११ ।।

गुणसंज्ञितास्तु एते कर्म कुर्वन्ति प्रत्यया यस्मात्।
तस्माज्जीवोऽकर्ता गुणाश्च कुर्वन्ति कर्माणि।। ११२।।

jethI khare ‘guN’ nAmanA A pratyayo karmo kare,
tethI akartA jIv chhe, ‘guNo’ kare chhe karmane. 112.

gAthArtha– [चत्वारः] chAr [सामान्यप्रत्ययाः] sAmAnya *pratyayo [खलु] nishchayathI

[बन्धकर्तारः] bandhanA kartA [भण्यन्ते] kahevAmAn Ave chhe- [मिथ्यात्वम्] mithyAtva, [अविरमणं] aviramaN [च] tathA [कषाययोगौ] kaShAy ane yog (e chAr) [बोद्धव्याः] jANavA. [पुनः अपि च] ane vaLI [तेषां] temano, [अयं] A [त्रयोदशविकल्पः] ter prakArano [भेदः तु] bhed [भणितः] kahevAmAn Avyo chhe- [मिथ्याद्रष्टयादिः] mithyAdraShTi (guNasthAn) thI mAnDIne [सयोगिनः चरमान्तः यावत्] sayogakevaLI (guNasthAn) nA charam samay sudhIno, [एते] A (pratyayo athavA guNasthAno) [खलु] ke jeo nishchayathI [अचेतनाः] achetan chhe [यस्मात्] kAraN ke [पुद्गलकर्मोदयसम्भवाः] pudgalakarmanA udrayathI utpanna thAy chhe [ते] teo [यदि] jo [कर्म] karma [कुर्वन्ति] kare to bhale kare; [तेषां] temano (karmono) [वेदकः अपि] bhoktA paN [आत्मा न] AtmA nathI. [यस्मात्] jethI [एते] A [गुणसंज्ञिताः तु] ‘guN’ nAmanA [प्रत्ययाः] pratyayo [कर्म] karma [कुर्वन्ति] kare chhe [तस्मात्] tethI [जीवः] jIv to [अकर्ता] karmano akartA chhe [च] ane [गुणाः] ‘guNo’ ja [कर्माणि] karmone [कुर्वन्ति] kare chhe.

TIkA– kharekhar pudgalakarmano, pudgaladravya ja ek kartA chhe; tenA visheSho-mithyAtva,

avirati, kaShAy ane yog bandhanA sAmAnya hetuo hovAthI chAr kartA chhe; teo ja bhedarUp karavAmAn AvatAn (arthAt temanA ja bhed pADavAmAn AvatAn), _________________________________________________________________ * pratyayo = karmabandhanAn kAraNo arthAt Asravo