samayasAr gAthA 220 thI 223 ] [ 393
अज्ञानेन परिणतस्तदा अज्ञानतां गच्छेत्।। २२३।।
मिश्रितानि] sachitta, achitta ane mishra [द्रव्याणि] dravyone [भुञ्जानस्य अपि] bhogave chhe-khAy chhe topaN [श्वेतभावः] tenun shvetapaNun [कृष्णकः कर्तु न अपि शक्यते] (koIthI) kRiShNa karI shakAtun nathI, [तथा] tem [ज्ञानिनः अपि] gnAnI paN [विविधानि] anek prakAranAn [सचित्ताचित्तमिश्रितानि] sachitta achitta ane mishra [द्रव्याणि] dravyone [भुञ्जानस्य अपि] bhogave topaN [ज्ञानं] tenun gnAn [अज्ञानतां नेतुम् न शक्यम्] (koIthI) agnAn karI shakAtun nathI.
svabhAvane [प्रहाय] chhoDIne [कृष्णभावं गच्छेत्] kRiShNabhAvane pAme (arthAt kRiShNabhAve pariName) [तदा] tyAre [शुक्लत्वं प्रजह्यात्] shvetapaNAne chhoDe (arthAt kALo bane), [तथा] tevI rIte [खलु] kharekhar [ज्ञानी अपि] gnAnI paN (pote) [यदा] jyAre [तकं ज्ञानस्वभावं] te gnAnasvabhAvane [प्रहाय] chhoDIne [अज्ञानेन] agnAnarUpe [परिणतः] pariName [तदा] tyAre [अज्ञानतां] agnAnapaNAne [गच्छेत्] pAme.
TIkA– jem shankh paradravyane bhogave-khAy topaN tenun shvetapaNun par vaDe kRiShNa karI shakAtun nathI kAraN ke par arthAt paradravya koI dravyane parabhAvasvarUp karavAnun nimitta (arthAt kAraN) banI shakatun nathI, tevI rIte gnAnI paradravyane bhogave topaN tenun gnAn par vaDe agnAn karI shakAtun nathI kAraN ke par arthAt paradravya koI dravyane parabhAvasvarUp karavAnun nimitta banI shakatun nathI. mATe gnAnIne paranA aparAdhanA nimitte bandh thato nathI.
vaLI jyAre te ja shankh, paradravyane bhogavato athavA nahi bhogavato thako, shvetabhAvane chhoDIne svayamev kRiShNabhAve pariName tyAre teno shvetabhAv svayamkRut kRiShNabhAv thAy (arthAt potAthI ja karavAmAn AvelA kRiShNabhAvarUp thAy), tevI rIte jyAre te ja gnAnI, paradravyane bhogavato athavA nahi bhogavato thako, gnAnane chhoDIne svayamev agnAnarUpe pariName tyAre tenun gnAn svayamkRut agnAn thAy. mATe gnAnIne jo (bandh) thAy to potAnA ja aparAdhanA nimitte (arthAt pote ja agnAnapaNe pariName tyAre) bandh thAy chhe.
bhAvArtha– jem shankh ke je shvet chhe te paranA bhakShaNathI kALo thato nathI parantu jyAre pote ja kAlimArUpe pariName tyAre kALo thAy chhe, tevI rIte gnAnI