Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 3023 of 4199

 

4] [pravachan ratnAkar bhAg-9

न कुतश्चिदप्युत्पन्नो यस्मात्कार्य न तेन स आत्मा।
उत्पादयति न किञ्चिदपि कारणमपि तेन न स भवति।। ३१०।।
कर्म प्रतीत्य कर्ता कर्तारं तथा प्रतीत्य कर्माणि।
उत्पद्यन्ते च नियमात्सिद्धिस्तु न द्रश्यतेऽन्या।। ३११।।

[सूत्रे दर्शिताः] sUtramAn darshAvyA chhe, [तैः] te pariNAmothI [तं जीवम् अजीवम् वा] te jIv athavA ajIvane [अनन्यं विजानीहि] ananya jAN.

[यस्मात्] kAraN ke [कुतश्चित् अपि] koIthI [न उत्पन्नः] utpanna thayo nathI [तेन] tethI [सः आत्मा] te AtmA [कार्य न] (koInun) kArya nathI, [किञ्चित् अपि] ane koIne [न उत्पादयति] upajAvato nathI [तेन] tethI [सः] te [कारणम् अपि] (koInun) kAraN paN [न भवति] nathI.

[नियमात्] niyamathI [कर्म प्रतीत्य] karmanA Ashraye (-karmane avalambIne) [कर्ता] kartA hoy chhe; [तथा च] tem ja [कर्तारं प्रतीत्य] kartAnA Ashraye [कर्माणि उत्पद्यन्ते] karmo utpanna thAy chhe; [अन्या तु] bIjI koI rIte [सिद्धिः] kartAkarmanI siddhi [न द्रश्यते] jovAmAn AvatI nathI.

TIkA– pratham to jIv kramabaddha evA potAnA pariNAmothI Upajato thako jIv ja chhe, ajIv nathI; evI rIte ajIv paN kramabaddha potAnA pariNAmothI Upajatun thakun ajIv ja chhe, jIv nathI; kAraN ke jem (kankaN Adi pariNAmothI UpajatA evA) suvarNane kankaN Adi pariNAmo sAthe tAdAtmya chhe tem sarva dravyone potAnA pariNAmo sAthe tAdAtmya chhe. Am jIv potAnA pariNAmothI Upajato hovA chhatAn tene ajIvanI sAthe kAryakAraNabhAv siddha thato nathI, kAraN ke sarva dravyone anya dravya sAthe utpAdya- utpAdakabhAvano abhAv chhe; te (kAryakAraNabhAv) nahi siddha thatAn, ajIvane jIvanun karmapaNun siddha thatun nathI; ane te (-ajIvane jIvanun karmapaNun) nahi siddha thatAn, kartA- karmanI anyanirapekShapaNe (-anyadravyathI nirapekShapaNe, svadravyamAn ja) siddhi hovAthI, jIvane ajIvanun kartApaNun siddha thatun nathI. mATe jIv akartA Thare chhe.

bhAvArtha– sarva dravyonA pariNAm judA judA chhe. potapotAnA pariNAmonA, sau dravyo kartA chhe; teo te pariNAmonA kartA chhe, te pariNAmo temanAn karma chhe. nishchayathI koIno koInI sAthe kartAkarmasambandh nathI. mATe jIv potAnA pariNAmano ja kartA chhe, potAnA pariNAm karma chhe. evI ja rIte ajIv potAnA pariNAmanun ja kartA chhe, potAnA pariNAm karma chhe. A rIte jIv bIjAnA pariNAmono akartA chhe.