178 pravachan ratnAkar bhAg-10 kAraN ke jIv pote ja gnAn chhe. A pramANe (gnAn jIvathI abhinna) hovAthI, gnAn ja samyagdraShTi chhe, gnAn ja sanyam chhe, gnAn ja angapUrvarUp sUtra chhe, gnAn ja dharma-adharma (arthAt puNya-pAp) chhe, gnAn ja pravrajyA (dIkShA, nishchayachAritra) chhe-em gnAnano jIvaparyAyonI sAthe paN avyatirek nishchayasAdhit dekhavo (arthAt nishchay vaDe siddha thayelo samajavo-anubhavavo).
have, e pramANe sarva paradravyo sAthe vyatirek vaDe ane sarva darshanAdi jIvasvabhAvo sAthe avyatirek vaDe ativyAptine ane avyAptine dUr karatun thakun, anAdi vibhram jenun mUL chhe evA dharma-adharmarUp (puNya-pAparUp, shubh-ashubharUp) parasamayane dUr karIne, pote ja pravrajyArUpane pAmIne (arthAt pote ja nishchayachAritrarUp dIkShApaNAne pAmIne), darshan-gnAn-chAritramAn sthitirUp svasamayane prApta karIne, mokShamArgane potAmAn ja pariNat karIne, jeNe sampUrNa vignAnaghanasvabhAvane prApta karyo chhe evun, tyAg-grahaNathI rahit, sAkShAt samayasArabhUt, paramArtharUp shuddha-gnAn ek avasthit (-nishchaL rahelun) dekhavun (arthAt pratyakSha svasamvedanathI anubhavavun).
bhAvArtha– ahIn gnAnane sarva paradravyothI bhinna ane potAnA paryAyothI abhinna batAvyun, tethI ativyApti ane avyApti nAmanA je lakShaNanA doSho te dUr thayA. AtmAnun lakShaN upayog chhe, ane upayogamAn gnAn pradhAn chhe; te (gnAn) anya achetan dravyomAn nathI tethI te ativyAptivALun nathI, ane potAnI sarva avasthAomAn chhe tethI avyAptivALun nathI. A rIte gnAnalakShaN kahevAthI ativyApti ane avyApti doSho AvatA nathI.
ahIn gnAnane ja pradhAn karIne AtmAno adhikAr chhe, kAraN ke gnAnalakShaNathI ja AtmA sarva paradravyothI bhinna anubhavagochar thAy chhe. joke AtmAmAn anant dharmo chhe, topaN temAnA keTalAk to chhadmasthane anubhavagochar ja nathI; te dharmone kahevAthI chhadmastha gnAnI AtmAne kaI rIte oLakhe? vaLI keTalAk dharmo anubhavagochar chhe, parantu temAnA keTalAk to-astitva, vastutva, prameyatva Adi to-anya dravyo sAthe sAdhAraN arthAt samAn chhe mATe temane kahevAthI judo AtmA jANI shakAy nahi, ane keTalAk (dharmo) paradravyonA nimittathI thayelA chhe temane kahevAthI paramArthabhUt AtmAnun shuddha svarUp kevI rIte jaNAy? mATe gnAnane kahevAthI ja chhadmastha gnAnI AtmAne oLakhI shake chhe.
ahIn gnAnane AtmAnun lakShaN kahyun chhe eTalun ja nahi, paN gnAnane ja AtmA ja kahyo chhe; kAraN ke abhedavivakShAmAn guNaguNIno abhed hovAthI, gnAn chhe te ja AtmA chhe. abhedavivakShAmAn gnAn kaho ke AtmA kaho-kAI virodh nathI; mATe ahIn gnAn kahevAthI AtmA ja samajavo.