338 pravachan ratnAkar bhAg-10
नश्यत्येव पशुः स्वभावमहिमन्येकान्तनिश्चेतनः
सर्वस्मान्नियतस्वभावभवनज्ञानाद्विभक्तो भवन्
स्याद्वादी तु न नाशमेति सहजस्पष्टीकृतप्रत्ययः।। २५८।।
syAdvAdano jANanAr to [पर–कालतः अस्य नास्तित्वं कलयन्] parakALathI AtmAnun nAstitva jANato thako, [आत्म–निखात–नित्य–सहज–ज्ञान–एक–पुञ्जीभवन्] AtmAmAn draDhapaNe rahelA nitya sahaj gnAnanA ek punjarUp vartato thako [तिष्ठति] Take chhe- naShTa thato nathI.
bhAvArtha– ekAntI gneyonA AlambanakALe ja gnAnanun satpaNun jANe chhe tethI gneyonA AlambanamAn manane joDI bahAr bhamato thako naShTa thAy chhe. syAdvAdI to par gneyonA kALathI potAnun nAstitva jANe chhe, potAnA ja kALathI potAnun astitva jANe chhe; tethI gneyothI judA evA gnAnanA punjarUp vartato thako naShTa thato nathI.
A pramANe parakAL-apekShAe nAstitvano bhang kahyo. 2pa7. (have agiyAramA bhanganA kaLasharUpe kAvya kahevAmAn Ave chhe-) shlokArtha– [पशुः] pashu arthAt ekAntavAdI agnAnI, [परभाव–भाव–कलनात्] parabhAvonA *bhavanane ja jANato hovAthI, (e rIte parabhAvothI ja potAnun astitva mAnato hovAthI,) [नित्यं बहिः– वस्तुषु विश्रान्तः] sadAy bAhya vastuomAn vishrAm karato thako, [स्वभाव–महिमनि एकान्त–निश्चेतनः] (potAnA) svabhAvanA mahimAmAn atyant nishchetan (jaD) vartato thako, [नश्यति एव] nAsh pAme chhe; [स्याद्वादी तु] ane syAdvAdI to [नियत–स्वभाव–भवन–ज्ञानात् सर्वस्मात् विभक्तः भवन्] (potAnA) niyat svabhAvanA bhavanasvarUp gnAnane lIdhe sarvathI (-sarva parabhAvothI) bhinna vartato thako, [सहज–स्पष्टीकृत–प्रत्ययः] jeNe sahaj svabhAvanun pratItirUp jANapaNun spaShTa- pratyakSha-anubhavarUp karyun chhe evo thayo thako, [नाशम् एति न] nAsh pAmato nathI.
bhAvArtha– ekAntavAdI parabhAvothI ja potAnun satpaNun mAnato hovAthI bAhya vastuomAn vishrAm karato thako AtmAno nAsh kare chhe; ane syAdvAdI to, gnAnabhAv gneyAkAr thavA chhatAn gnAnabhAvanun svabhAvathI astitva jANato thako, AtmAno nAsh karato nathI.
A pramANe sva-bhAvanI (potAnA bhAvanI) apekShAthI astitvano bhang kahyo. 2pa8.
(have bAramA bhanganA kaLasharUpe kAvya kahevAmAn Ave chhe-) ____________________________________________________________ * bhavan = astitva; pariNaman.