160 pravachan ratnAkar bhAg-11
ahA! tArAn chaitanyanidhAn to jo. temAn rAgano abhAv chhe. jem narakamAn svarganA sukhanI gandh nathI, svargamAn narakanI pIDA nathI, paramANumAn pIDA nathI, tem bhagavAn chaitanyaprabhumAn vikAr nathI. ahAhA...! chaitanya- sUryanA prakAshamAn rAganA andhakArano abhAv chhe.
are, A sharIr chhe te to hAD-mAnsanun durgandhamay poTalun chhe. temAn shun rAchavun? temAnthI bahubahu to rAkh ne dhumADo nIkaLe, tenI kriyAmAnthI kAI samyagdarshan Adi ratno na nIkaLe; tenA lakShe rAgadveShanA apavitra, malin- gandhAtA bhAvo thAy, kAI gnAnamay bhAv na thAy. paN are bhAI! andar A tArun chaitanyanidhAn anant guNaratnothI bharyun chhe, temAn ekAgra thaIne tun jo to kharo! ahAhA...! temAn jotA ne jotA rahetAn temAnthI samyagdarshan, samyaggnAn, samyagchAritra, munidashA, kevaLagnAn ane siddhapad ityAdi nirmaL nirmaL ratnonI hAramALA gunthAelI chhe te krame pragaT thAy chhe. aho! ahIn kahe chhe-karma, sharIr ne rAganI dashAnI avidyamAnatA ja hoy evo bhagavAn AtmAno abhAvashaktirUp svabhAv chhe.
prashna– to pravachanasAramAn kartRunay kahyo chhe te shun chhe? uttara– pravachanasAramAn tyAn gnAnapradhAn shailithI vAt chhe. tyAn kahyun chhe- ‘Atmadravya kartRunaye, rangarejanI mAphak, rAgAdipariNAmanun karanAr chhe (arthAt AtmA kartAnaye rAgAdi pariNAmono kartA chhe, jem rangAro rangakAmano karanAr chhe tem)’.
ahA! dharmIne samyagdarshan sAthe gnAnanI-samyaggnAnanI dashA thaI chhe. te gnAnamAn em jANe chhe ke-mArI paryAyamAn vikAr chhe. ane pariNaman apekShA teno hun kartA chhun. parantu draShTi vikArane potAnA svarUpamAn svIkAratI nathI. tethI draShTinI pradhAnatAmAn ‘hun to vikArathI shUnya chhun’ -em gnAnI anubhave chhe. ahIn samayasAramAn draShTinI pradhAnatA chhe. draShTinI pradhAnatAmAn vikAr gauN gaNI, nathI-abhAvarUp chhe em kathan hoy chhe. jyAre gnAn to kramamAn je kinchit rAg chhe tene potAnA aparAdharUp jANe chhe. (tene potAmAn bheLave chhe em nahi)
AchArya amRutachandrasvAmI trIjA kaLashamAn kahe chhe ke-
‘अविरतमनुभाव्य–व्याप्ति कल्माषितायाः’-hun to dravyadraShTie shuddha chaitanyamAtra chhun, parantu mArI pariNati mohakarmanA udayanun nimitta pAmIne melI chhe-rAgAdirUp thaI rahI chhe. mArI paryAyamAn dukhanun vedan chhe. jyAre ahIn shaktinA varNanamAn AchAryadev kahe chhe ke-dukhanA vedananI avasthAno mArI vartamAn vidyamAn nirmaL avasthAmAn abhAv chhe. bhAI, jyAn je apekShAe kathan hoy tyAn tene apekShAthI yathArtha samajavun joIe. bhAI! tArI chIj alaukik chhe, te laukik kriyAthI prApta thAy tevI nathI. dravyasangrahamAn vyavahAranayane laukik kahyo chhe. mATe puNyanI- rAganI ruchi chhoDI svabhAvanun grahaN kar. gnAnIne rAg Ave chhe, paN te rAgane grahatA-pakaDatA nathI; tethI gnAnI rAganI avasthAthI shUnya chhe, evo ja Atmadravyano svabhAv chhe. are bhAI! A to prasannatAnA ankuro phUTe ne tun nyAl thaI jAy evI A vAt chhe; videhakShetramAn bhagavAn sImandharasvAmI birAje chhe tyAnthI AvelI A vANI chhe. samajAy chhe kAI...?
dravya svabhAv chhe te ashuddha avasthAthI shUnya chhe, sarva guNanI paryAyo paN ashuddhatAthI shUnya chhe. astitva, vastutva Adi sAmAnya guNo ashuddha thatA nathI, amuk guNanI paryAy ashuddha thAy chhe. sAmAnya guNomAn ek pradeshatva guNanI paryAy (sansAr dashAmAn) malin thAy chhe. agAu vAt karI hatI ke amuk guNanI paryAyamAn ashuddhatA thAy chhe, badhA anant guN kAI ashuddharUpe thatA nathI. amuk darshan, chAritra, Anand ityAdi guNanI paryAyamAn ashuddhatA thAy chhe. paN A to gnAn karavA mATe chhe, matalab ke gnAnI ene jANe chhe bas. (tadrUp thato nathI). dravya svabhAvanI draShTimAn to pradeshatva ne gnAn Adi guNanI ashuddhatAnI dashAno abhAv ja chhe.
are prabhu! tane tArI moTapanI khabar nathI. ashuddhatAthI shuddhatA-dharma thAy em mAnIne ten tArI chIjano ghAt karyo chhe, kemake shuddha dashAmAn ashuddhatAno abhAv varte chhe. tArA dravyano ja Avo svabhAv chhe. andar pUrNa shuddha chaitanya dravya chhe te dravIne shuddha thAy chhe em na mAnatAn ashuddhatAmAnthI shuddha dashA pragaT thAy, vA vyavahAr karatAn karatAn nishchay thAy em mAnatAn tArA svabhAvano anAdar thAy chhe, ane te ja AtmaghAt chhe. mATe vyavahArano Ashray chhoDI trikALI dravyasvabhAvano Ashray kar; kemake dravyasvabhAv trikAL pavitra chhe, param pavitra chhe, ane tenA Ashraye ja pavitratAnI paryAy pragaT thAy chhe.