guṇanā kāryanun upādān to guṇ pote ja chhe. have āvo vītarāgano mārag sūkṣhma chhe. ene samajyā vinā loko to vrat karo, ne tap karo, ne bhakti karo-em ekalā kriyākāṇḍamān chaḍhī gayā chhe. paṇ e to badhī rāganī kriyā chhe bāpu! e kāī dharma nathī, paṇ dharmathī viruddha bhāv chhe.
bhāī! pratyek shakti dravya-guṇ-paryāy traṇemān vyāpe chhe. tethī to pratyek shaktimān dhruv upādān ane kṣhaṇik upādān chhe. ā to dariyo chhe, ātmānī jīvatva shakti chhe te trikāḷī dhruv upādān chhe, ane enun pariṇaman thatān samyagdarshan-gnān-chāritranī paryāy utpanna thāy chhe te kṣhaṇik upādān chhe. rāg te kṣhaṇik upādān e vāt ahīn chhe nahi. ahīn to shakti ne shaktinun pariṇaman shuddha chhe em vāt chhe.
to pravachanasāramān rāgano kartā gnānī chhe em āve chhe? samādhānaḥ tyān pravachanasāramān 47 nayonun varṇan gnānapradhān shailīthī karelun chhe. tyān ātmānubhav thatān jīvatvashaktinun nirmaḷ pariṇaman thayun te, tathā sāthe samyagdarshan-gnān ādinun pariṇaman je chhe te eṭalī to shuddhatā chhe, tathā jeṭalo rāg bākī chhe eṭalī ashuddhatā chhe. pariṇamananī apekṣhā jeṭalun rāganun pariṇaman chhe eno kartā gnānīno ātmā chhe em tyān gnānapradhān shailīthī kahyun chhe. karavālāyak chhe e apekṣhā (draṣhṭinī apekṣhā) gnānī rāgano kartā chhe em nahi, paṇ potānī paryāyamān rāganun pariṇaman chhe tene gnānī jāṇe chhe ke ā rāg mārun pariṇaman chhe ne te mārāmān thayelo māro aparādh chhe.
jyāre ahīn shaktinā adhikāramān draṣhṭinī pradhānatāthī vāt chhe. ahāhā...! ātmā gnānānand svarūp prabhu chhe- em ātmadravyanī draṣhṭi thatān paryāyamān ānand utpanna thāy chhe, emān duḥkhanī paryāy utpanna thāy em chhe nahi. draṣhṭipradhān shailīmān to svabhāvanā āshraye nirmaḷatā pragaṭ thāy te ātmā chhe; rāgane ātmānī paryāy gaṇī nathī. draṣhṭi ashuddhatāne ātmāpaṇe svīkāratī nathī. draṣhṭino viṣhay abhed ek nirvikalpa chaitanyamātra ātmā chhe, ne draṣhṭi paṇ nirvikalpa chaitanyasvarūp chhe. temān rāgano svīkār ja nathī. tethī shaktinā adhikāramān rāg te kṣhaṇik upādān em vāt chhe nahi. āvī vāt! samajāṇun kāī...?
gnānano svabhāv to svapar prakāshak chhe. tethī gnān svane jāṇe chhe, je shuddhatā thaī tene jāṇe chhe, ne je bākī ashuddhatā-rāganun pariṇaman chhe tene paṇ ā māro aparādh chhe em jāṇe chhe. have āvī vāt! ā to 19mī vār chāle chhe bhāī! paṇ samaje nahi to shun thāy? e to shrīmad rājachandrajīe kahyun ne ke-
samajāvyun te pad namun, shrī sadguru bhagavant.
re guṇavantā gnānī amr̥ut varasyā re pañcham kāḷamān.
are bhāī! tārun svasvarūp samajyā vinā tāro anantakāḷ anant duḥkhamān ja vyatīt thayo chhe. rāgathī bhinna paḍī svasvarūpanān draṣhṭi ane anubhav karatān sukh pragaṭe chhe evun shrī sadguru bhagavante svarūp batāvyun chhe. aho! ā to ā pañchamakāḷamān amr̥utanā meh varasyā chhe. bhāī! āmān to duniyāthī sāv judī vāt chhe.
ahīn kahe chhe-jīvanashaktine dharanār dhruvadhām-chaitanyadhām prabhu ātmānī draṣhṭi thatān je kramavartī jīvanashaktinun nirmaḷ pariṇaman thayun temān malinabhāvano-ashuddhatāno-vyavahārano abhāv chhe. ā anekānta chhe. atyāre to badhī gaḍabaḍ chāle chhe; em ke vyavahār kāraṇ ne nishchay kārya-em keṭalāk kahe chhe, paṇ bhāī! eno ahīn niṣhedh kare chhe. jem lasaṇ khāy ne kasturīno oḍakār āve em kadī bane nahi tem vyavahārathī-rāgathī nishchay-vītarāgatā thāy em kadī bane nahi. ā to bhagavān kevaḷīnī vāṇīmān āvelī vāt chhe bāpu!
dravyasaṅgrahanī 47mī gāthāmān shrī nemichandra siddhānt chakravartī deve kahyun chhe ke-pūrṇānandano nāth ek gnāyak svarūp prabhunun dhyān karatān andar nishchay mokṣhamārga pragaṭe chhe, ne sāthe vyavahār mokṣhamārga paṇ pragaṭe chhe. āno artha shun? ahāhā...! dhyānadashāmān dhyānakāḷe jeṭalī nirmaḷatā pragaṭ thaī eṭalo to nirmaḷ ratnatrayarūp nishchay mokṣhamārga chhe, ane je alpa rāgānsh bākī chhe tene tyān ārop āpīne vyavahār mokṣhamārga kahyo chhe. lyo, ānun nām te nishchay ane vyavahār mokṣhamārga dhyānamān ekasāthe pragaṭ thāy chhe. bākī vyavahār mokṣhamārga kāī satyārtha mokṣhamārga chhe em nathī. e to rāg