76ḥ pravachan ratnākar bhāg-11
tyāre ek bhāī kahe-ā svānubhavanī vāt kayānthī kāḍhī? amārā gurue to āvun kadī kahyun nathī. are bhāī! svānubhavapratyakṣha ātmadravya chhe; parokṣha rahe evo eno svabhāv nathī. ātmāno anubhav pratyakṣha thāy chhe. svānubhav kāḷe ātmā potānā dravya-guṇ-paryāyamān tanmay thayo thako pote potāne spaṣhṭa pratyakṣha vede chhe, ne ānun nām samyagdarshan, samyaggnān ane dharma chhe. mati-shrutagnānamān ā rīte ātmā pratyakṣha vedanamān-jāṇavāmān āve chhe.
oho! andar to juo! bhagavān ātmānī shakti aparimit apār chhe. ā prakāshashaktinān be rūp-ek dhruvarūp te dhruv upādān, ane pariṇati pragaṭe te kṣhaṇik upādān chhe. ahīn shakti ne shaktinī nirmaḷ vyaktinī vāt chhe. dhruv paṇ svānubhūtinī paryāyamān pratyakṣha jāṇavāmān āve chhe.
samayasār kaḷashaṭīkā, kaḷash 60mān kahyun chhe ke-vastunā shuddha svarūpano vichār karatān arthāt dhyāvatān bhinna ātmāno anubhav thaīne atīndriy ānandano svād āve chhe. ekalā rāg ane puṇya-pāpano vichār kare e to paraprakāshak mithyāgnān chhe. rāg ane paryāy prati to anādithī jhukī rahyo chhe. ahā! te taraphanun lakṣha chhoḍī gnānane potānā shuddhasvarūp sanmukh jhukāvavāthī te gnānanī dashāmān ātmā pratyakṣha thāy chhe, ane atīndriy ānandano svād āve chhe.
bhāī! tārā ātmāno prakāshasvabhāv chhe temān parokṣhapaṇāno abhāv chhe. samakitīne ātmasvabhāvanun anshe pratyakṣha svasamvedan pragaṭ thayun hoy chhe. tene sādhakadashāmān pūrṇa pratyakṣhagnān pragaṭayun nathī, ne parokṣhagnān paṇ varte chhe. svarūpanā ugra ālambane jem jem tene ātmānun pratyakṣha svasamvedan vadhatun jāy chhe tem tem parokṣhapaṇun chhūṭatun jāy chhe ne ante parokṣhapaṇāno sarvathā abhāv thaī pūrṇa pratyakṣhagnān-kevaḷagnān pragaṭ thāy chhe; ā prakāshashaktinī paripūrṇa pragaṭatā chhe jemān ekalī pūrṇa pratyakṣhatā ja chhe. ā rīte-
-agnānīne sarvathā parokṣha ja gnān hoy chhe, -samakitīne, sādhakane anshe pratyakṣha svasamvedan hoy chhe, ne sāthe krame abhāvarūp thatun parokṣhapaṇun paṇ hoy chhe, ne -kevaḷīne sarvapratyakṣhapaṇun-pūrṇa pratyakṣhapaṇun hoy chhe. āvī vāt!
bhāī! gupta rahe evun ātmānun svarūp ja nathī. paṇ tane anantashaktisampanna nij ātmadravyano vishvās āve tyāre ne? lokomān kahevāy chhe ke vishvāse vahāṇ tare. tem tun anantaguṇadhām nij ātmadravyano vishvās lāvī antarmukh thā, tem karavāthī ātmānun vahāṇ tarīne pār utarī jashe. ahā! ā anant janma-maraṇanā ant karavānī vāt bāpā! bākī dayā, dān ādi bhāvanā phaḷamān to tun bhavabhramaṇ karashe. dayā, dān ādi bhāv vaḍe kadāch tun svarge jaīsh to tyān paṇ samyagdarshan vinā duḥkhī ja thaīsh ane marīne ante narka-nigodamān chālyo jaīsh.
bhāī! svarganā bhav paṇ te anant karyā chhe. ane tyānthī nīkaḷī bhavabhramaṇamān tun nigodamān upajyo tyān paṇ anant bhav karyā, svarga karatān ekendriyamān asaṅkhyaguṇān anantā bhav jīve karyā chhe. ek shvāsamān aḍhār bhav nigodamān thāy chhe. āvā anant anant bhav nigodamān karyā chhe. ahā! āvā bhavanā duḥkhathī mukta thavun hoy to anant shaktivān evā dhruv nij ātmadravyamān draṣhṭi lagāḍī de. shakti ane shaktivān evā bhedanun paṇ lakṣha chhoḍī trikāḷī dravyamān draṣhṭi kar, tethī tārā gnānaparyāyamān ātmā pratyakṣha thashe. svasamvedanamān svayam ātmā pratyakṣha thāy evo ja eno prakāshasvabhāv chhe. samajāṇun kāī...? lyo, -
ā pramāṇe prakāshashaktinun varṇan pūrun thayun.
‘kṣhetra ane kāḷathī amaryādit evā chiddavilāsasvarūp (-chaitanyanā vilāsasvarūp) asaṅkuchitavikāsatvashakti.
ahāhā...! gnānasvarūpī anantaguṇasamudra prabhu ātmāmān jem gnānādi chhe tem temān asaṅkuchitavikāsatva nāmanī ek shakti chhe. eṭale shun? ke enā chaitanyamān saṅkoch vinā vikās thaī te pūrṇa vikase-vilase evo eno svabhāv chhe. ahāhā...! ātmāno āvo svabhāv enā anant guṇamān vyāpak chhe; jethī enī pratyek shakti-guṇ saṅkoch vinā pūrṇa