130ḥ pravachan ratnākar bhāg-11 to tārā shraddhā-gnān-ānand ityādi anant svadharmomān vasavāno chhe. ahā! āvā tārā svabhāvane oḷakhīne temān vās kar, tenān shraddhā-gnān-ramaṇatā kar; ne vikāranī vāsanā chhoḍī de. ahā! deh ne vikāranī vāsanā chhoḍī, anantadharmasvarūp ekasvarūpātmak-ekākār nij ātmāne oḷakhavo te anekānta chhe, ane tenun phaḷ param amr̥ut chhe, param sukhanī prāptirūp paramāmr̥ut chhe. samajāṇun kāī...?
tyāre keṭalāk vaḷī kahe chhe-āpaṇe to ākhā vishva upar prem karavo joīe. vishvaprem te dharma chhe. are bhāī! vishvaprem e chīj shun chhe? sarva vishvanun gnān karī, nij chaitanyavastumān ekatā sthāpit karavī enun nām prem chhe. ā prem eṭale vītarāgatā chhe. bākī bījā pratye prem karavo, are, tīrthaṅkar prabhu pratye prem karavo e paṇ rāg chhe, te rāg ātmānā ekasvarūpātmakapaṇāmān chhe ja nahi. sharīranā ne paranā dharmarūp na thatān potānā dharmomān vyāpak thāy evo ja ātmāno svadharmavyāpakatva svabhāv chhe.
paramārthe bhagavān ātmā potānā nirmaḷ guṇo ane nirmaḷ paryāyomān vyāpe chhe, rāg ane sharīrane e kadī aḍato ja nathī. āvo ja dravyasvabhāv chhe. have potānī chīj kevī chhe enī khabar vinā dharma thaī jāy em kevī rīte bane? kadīy na bane. are! eno anant kāḷ em ne em chālyo gayo! sansāranā dhandhā āḍe ne viṣhay- kaṣhāy āḍe ene nivr̥utti nahi; ākhā divasamān māṇḍ kalāk devadarshan, bhakti, pūjā ne svādhyāyamān kāḍhe, bākīno badho samay ekalā ashubhamān kāḍhe-vyatīt kare chhe. ghaṇo to kuṭumbane ne lokone rājī rākhavāmān vakhat jāy chhe, paṇ bhāī! emān tāro ātmā nārāj thāy chhe tenī tane khabar nathī; arere! tun duḥkhī-duḥkhī thaī rahyo chhe! are bhāī! tāre par sāthe shun sambandh chhe? par sāthe prem karavānun kahe chhe paṇ prem karavāno artha shun? potānī paryāy potānā dravyamān ekāgra thāy te prem chhe; par taraphano premabhāv e to rāg chhe, ne tene karavāmān dharma māne e to bhrānti chhe; ane te hey chhe.
are bhāī! ā dehathī tun judo avyāpak chho, to par (vishva) tārun kayānthī thaī gayun? māṭe parathī ne jaḍ dehathī judo ne judo tāro ātmā evo ne evo ekarūp chidānand chaitanyasvarūpe rahyo chhe em jāṇīne tun prasanna thā, pramudit thā, ne tārā ātmāne svadharmamān rahelo anubhav; em karatān sharīrathī sambandh chhūṭīne tane asharīrī mukta dashānī prāpti thashe.
ā pramāṇe ahīn svadharmavyāpakatvashakti pūrī thai.
‘sva-paranā samān, asamān ane samānāsamān evā traṇ prakāranā bhāvonā dhāraṇasvarūp sādhāraṇ- asādhāraṇ-sādhāraṇāsādhāraṇadharmatvashakti’
juo, ātmāmān anant dharmo chhe. temān je koī sva-paranā samān dharmo chhe te sādhāraṇ chhe, astitva, vastutva, dravyatva, prameyatva ādi dharmo sādhāraṇ chhe, kemake te dharmo jem ātmāmān chhe tem ātmā sivāyanā bījā anya dravyomān paṇ chhe. āvā samān-sādhāraṇ dharmo ātmāmān ekī sāthe rahelā anant chhe. svamān ane paramān hoy evā sādhāraṇ dharmo anant chhe.
vaḷī koī dharmo ekalā svamān-ātmāmān ja hoy chhe. te ātmānā visheṣh dharmo hovāthī asamān- asādhāraṇ dharmo chhe. gnān-darshan-chāritra ādi ātmānā asādhāraṇ dharmo chhe, kemake te ek ātmāmān ja chhe, ātmā sivāy anya dravyomān nathī. āvā asādhāraṇ dharmo paṇ anant chhe. temān gnān ātmāno sva-parane chetavārūp- jāṇavārūp dharma hovāthī te ātmānun asādhāraṇ lakṣhaṇ chhe. bhagavān ātmā gnānalakṣhaṇ vaḍe lakṣhit thāy chhe. jo ke sat dravyanun lakṣhaṇ chhe, to paṇ te ātmānun lakṣhaṇ nathī, kemake sat sādhāraṇ dharma hovāthī te vaḍe sva-paranī bhinnatā pāmī shakātī nathī, arthāt satthī ātmānun anyadravyathī judun svarūp lakṣhamān āvatun nathī. samajāy chhe kāī...?
vaḷī ātmāmān koī dharmo evā chhe je, koī paradravya sāthe samān hoy ne koī paradravya sāthe asamān hoy. tevā dharmo sādhāraṇāsādhāraṇ chhe. amūrtatvādi ātmānā sādhāraṇāsādhāraṇ dharma chhe; kemake amūrtatva dharma, adharma, ākāshādimān chhe, paṇ te pudgal dravyamān nathī. ākāshādinī apekṣhā jīvano amūrtatva dharma sādhāraṇ chhe, ne pudgal dravyanī apekṣhā jīvano te dharma asādhāraṇ chhe. tethī amūrtatva guṇ jīvano sādhāraṇāsādhāraṇ dharma chhe. amūrtatva vaḍe paṇ