samyagdarshan-gnān-chāritranī paryāy mokṣhano mārga chhe. te paryāyanā utpād-vyay svatantra potānā kāraṇathī thāy chhe. dhruv upādān chhe to tenāthī te paryāy pragaṭ thāy chhe em nathī, kemake dhruv upādān to trikāḷ ekarūp rahe chhe. paryāyamān kevaḷagnānanī pūrṇa vikāsanī dashā thāy to gnānanī dhruvatāmān, dhruv gnānasvabhāvamān kāī kamī thatī nathī, ne nigodanī paryāyamān akṣharanā anantamā bhāge gnānano vikās chhe to dhruv gnānasvabhāvamān vadhu puṣhṭatā thāy chhe emey nathī. dhruv to akabandh evun ne evun ekarūp trikāḷ chhe.
ahā! shakti ane shaktinā visheṣhonā svarūpane jāṇī jeṇe dravyadraṣhṭi karī, dhruvanun ālamban līdhun te samyagdraṣhṭi chhe, tenī paryāy pāchhaḷ haṭhīne paḍī jāy ane tene vachche mithyātva āvī jāy evī koī vāt chhe nahi. jenī draṣhṭi dhruv upar chhe, dhruvane potānā dhyānanun dhyey banāvyun chhe tene kramavartī nirmaḷ paryāyo thayā ja kare chhe, tenī nirmaḷ paryāy chhūṭīne tene mithyātva āvī jāy evo koī guṇ chhe ja nahi. bhāī, tārā ātmāmān apādānashakti evī chhe ke temān (ātmāmān) anant anant paryāyo thaīne nāsh pāme chhatān tenā dhruvanun sāmarthya to evun ne evun akṣhay-anant shāshvat rahe chhe, ne temānthī paryāyo nirmaḷ nirmaḷ thayā ja kare chhe. oho! ā chaitanyachintāmaṇi evā dhruvano koī achintya svabhāv chhe ke samaye samaye paripūrṇa gnān, ānand ādi temānthī nīkaḷyā ja kare, ane chhatān anantakāḷey e to akabandh evun ne evun ja rahyā kare.
koīne thāy ke ā ame sharīranī anek kriyā karīe, dayā, dān ādi puṇyanī anek kriyā karīe to emānthī dharma āve ke nahi?
to ahīn kahe chhe-tārā dharmanī dhruv khāṇ tāro ātmā ja chhe. ahā! te dhruvanun ālamban le, temān draṣhṭi kar, ane tenun ja dhyān dhar, temānthī ja tāro dharma pragaṭ thashe. ā sivāy sharīranī kriyā ane puṇyanī kriyā to badhān thothān chhe, e bahāranī chījamānthī kayānyathī tāro dharma āve em nathī.
have ek bījī vātaḥ samyagdarshan ādinī nirmaḷ paryāy alpa ho, tenī hāni (vyay) thatān te paryāy kayān gaī? to kahe chhe-jem jaḷanā taraṅg jaḷamān ḍūbe chhe, ne sāmānya jaḷapaṇe thāy chhe tem te alpa paryāy dhruvamān jāy chhe, ne dhruvamān jatān te pāriṇāmikabhāvarūp thaī jāy chhe. kṣhāyikabhāv paṇ hāni-vyay pāmatān dhruvamān bhaḷī jāy chhe ne pāriṇāmikabhāvarūp thaī jāy chhe. ahā! je nirmaḷ paryāy kramavartī pragaṭ thāy chhe te vyay pāmatā dhruv sāmānyamān jāy chhe ne te pāriṇāmikabhāvarūp thaī jāy chhe.
ahā! paryāy kramavartī ane guṇo akramavartī ekasāthe chhe. te benā samudāyane ātmā kahyo chhe. ahīn nirmaḷ paryāy levī. rāg paryāyamān chhe to rāgavāḷo ātmā chhe em na samajavun.
to mokṣhamārga prakāshakamān shuddha-ashuddha paryāyono piṇḍ te ātmā em kahyun chhe? hā, tyān apekṣhā bījī chhe. paryāyamān ashuddhatā chhe ene je mānato ja nathī evā nishchayābhāsīne samajāvavā māṭe e vāt karī chhe. ahā! paryāyamān je ashuddhatā chhe te ashuddhatānī paryāyano vyay thayo to te kayān gaī? te paryāy andar dhruvamān gaī, paṇ andar ashuddhatā gaī chhe em nahi, andar to yogyatā gaī chhe, te pāriṇāmikabhāvarūp thaī gaī chhe, bhagavān dhruvamān bhaḷī bhagavānarūp thaī gaī chhe. param pāriṇāmikabhāv trikāḷ dhruv shuddha chhe temān te paryāy gaī chhe.
to āpaṇe karavānun shun? ā ja ke trikāḷī svabhāv je dhruv chhe temān jhūkī jā. dhruvane dhyānamān laīne dhruvane ja dhyānanun dhyey banāv. ā sivāy bījun kāī karavānun nathī. paryāy prajā chhe, dhruv teno pitā chhe; dhruvanun ālamban dharma chhe. āvī vāt chhe. samajāṇun kāī...?
ahā?n rāgathī bhinna potānī chīj andar chhe tenun jene bhān nathī, shakti te dhruv upādān ane vartatī paryāy te kṣhaṇik upādān-e bannenā svādhīn svarūpanī jene khabar nathī te rāganī ekatāmān rahyo chhe; maraṇ ṭāṇe te rāganī ekatānī bhīnsamān bhīnsāī jashe. shubhabhāvathī dharma thāy em je māne chhe te mr̥utyu samīp āvatān rāganī ekatānī bhīnsamān bhīnsāī jashe. ākhī jindagī jeṇe potānī chaitanyavastune bhinna jāṇī-anubhavī nahi teno deh maraṇ ṭāṇe, jem ghāṇīmān tal pilāy tem, pilāīne chhūṭī jashe, ne koṇ jāṇe kayāny te chār gatimān rajhaḷato chālyo jashe. samajāy chhe kāī...?
juo, pāñch pāṇḍavo bhāvaliṅgī vītarāgī sant hatā. shatruñjay pahāḍ par teo dhyānamān līn hatā. duryodhananā bhāṇeje