268ḥ pravachan ratnākar bhāg-11 shuddha chaitanyasvabhāvanā āshraye pariṇat thatān mohanī utpatti thaī nahi to mohano nāsh karyo em vyavahārathī kahyun chhe. potānī anantagnān ādi lakṣhmī pragaṭ thaī tyān paranī sāvadhānīno bhāv ja nathī, paranī sāvadhānī rahī ja nathī eṭale mohano nāsh karyo em kahyun chhe. ahāhā! chaitanyanā āshraye chaitanyano nirmaḷ-shuddha upayog je pragaṭ thayo te nirmaḷ nirvikār chhe to kahe chhe ke-mohano nāsh karyo chhe. samajāy chhe kāī...?
joyun? bhagavān ātmāno svabhāv karmothī bhinna chhe, viruddha chhe. gnān, ānand ityādi svabhāv jayān pūrṇa pragaṭ thaī gayo tyān karma naḍe em chhe nahi.
chhe, pūrṇa chhe tevo te sva-āshraye paryāyamān nirmaḷ, pūrṇa pragaṭ thayo chhe; arthāt dravyanā āshrayamān paryāy nirmaḷ, ne pūrṇa pragaṭ thaī gaī. ā sādhyarūp siddhadashā chhe.
amr̥utamay chandramā samān jyoti, gnān, ātmā) ‘समन्तात् ज्वलतु’ sarva taraphathī jājvalyamān raho.
ahāhā...! amr̥utasvarūp ātmā nityānand prabhu-tenā āshraye pragaṭ thayelī amr̥utamay, chandramā samān jyoti athavā amr̥ut samān gnān, athavā amr̥utachandra samān ātmā sarva taraphathī-sarva prakāre jājvalyamān raho em ātmāne ahīn āshīrvād dīdhā chhe. lyo, pote potāne āshīrvād āpe chhe.
ahāhā...! pañcham ārānā munivar kahe chhe-amane je mokṣhamārga pragaṭ thayo chhe te evo ne evo jājvalyamān raho; em ke ā bhāvathī āgaḷ jatān amane pūrṇa kevaḷagnān ane mokṣha thashe. ahāhā...! amane je nirmaḷ paryāy thaī te evī ne evī pragaṭ thayā karo, koī prakāre hīṇap na ho-em siddhapad māṭe potāne āshīrvād āpe chhe.
‘jenun maraṇ nathī tathā jenāthī anyanun maraṇ nathī te amr̥ut chhe; vaḷī je atyant svādiṣhṭa (-mīṭhun) hoy tene loko rūḍhithī amr̥ut kahe chhe.’
ahāhā...! bhagavān ātmānā dravya-guṇ-paryāyarūpe hovāpaṇānun shun maraṇ thāy chhe? nā, bhagavān ātmā dravya-guṇ-paryāyapaṇe amar chhe, amr̥utasvarūp chhe, eno kadīy nāsh thato nathī. dhruv chidānandaghan prabhunā āshraye je nirmaḷ paryāy pragaṭe chhe tenoy nāsh thato nathī, tey akṣhay chhe. vaḷī te ānandanā svādavāḷī amr̥ut chhe. lokamān paṇ svādiṣhṭa hoy tene amr̥ut kahe chhe ne? tem ā anākuḷ ānandanā svādavāḷī amr̥ut chhe. ahāhā...! amr̥utasvarūpī ātmā amr̥utamay svādayukta amr̥ut chhe.
‘ahīn gnānane-ātmāne-amr̥utachandrajyoti (arthāt amr̥utamay chandramā samān jyoti) kahel chhe, te luptopamā alaṅkārathī kahyun jāṇavun; kāraṇ ke ‘अमृतचन्द्रवत् ज्योतिः’ no samās karatān ‘वत्’ no lop thaī ‘अमृतचन्द्रज्योतिः’ thāy chhe.
(‘वत्’ shabda na mūkatān amr̥utachandrarūp jyoti evo artha karīe to bhedarūpak alaṅkār thāy chhe. ‘amr̥utachandrajyoti’ evun ja ātmānun nām kahīe to abhedarūpak alaṅkār thāy chhe.)’
ā alaṅkār e bhāṣhānā paṇḍitono viṣhay chhe. have kahe chhe-‘ātmāne amr̥utamay chandramā samān kahyo hovā chhatān, ahīn kahelān visheṣhaṇo vaḍe ātmāne chandramā sāthe vyatirek paṇ chhe; kāraṇ ke ‘ध्वस्त–मोह’ visheṣhaṇ agnānaandhakāranun dūr thavun jaṇāve chhe.’
bhagavān ātmā agnān-andhakārane dūr karavāvāḷo chhe, jyāre chandramā samasta andhakārano nāsh karato nathī. shun gharamān ke gharanī andaranā paṭārāmān chandramā prakāsh kare chhe? māṭe chandramānī upamā sarvānshe lāgu paḍatī nathī.
vaḷī, ‘विमल पूर्ण’ visheṣhaṇ lāñchhanarahitapaṇun tathā pūrṇapaṇun batāve chhe.
bhagavān ātmā pūrṇa vimal chhe, jyāre chandramāne to lāñchhan chhe. tethī chandramānī upamā tene lāgu paḍatī nathī.