Pravachansar (Gujarati). Gatha: 207.

< Previous Page   Next Page >


Page 384 of 513
PDF/HTML Page 415 of 544

 

૩૮પ્રવચનસાર[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-
पयोगतत्पूर्वकतथाविधयोगाशुद्धियुक्तत्वस्य परद्रव्यसापेक्षत्वस्य चाभावान्मूर्च्छारम्भवियुक्तत्व-
मुपयोगयोगशुद्धियुक्तत्वमपरापेक्षत्वं च भवत्येव, तदेतदन्तरङ्गं लिङ्गम्
।।२०५।२०६।।

अथैतदुभयलिङ्गमादायैतदेतत्कृत्वा च श्रमणो भवतीति भवतिक्रियायां बन्धुवर्गप्रच्छन- क्रियादिशेषसकलक्रियाणां चैककर्तृकत्वमुद्योतयन्नियता श्रामण्यप्रतिपत्तिर्भवतीत्युपदिशति

आदाय तं पि लिंगं गुरुणा परमेण तं णमंसित्ता
सोच्चा सवदं किरियं उवट्ठिदो होदि सो समणो ।।२०७।।
आदाय तदपि लिङ्गं गुरुणा परमेण तं नमस्कृत्य
श्रुत्वा सव्रतां क्रियामुपस्थितो भवति स श्रमणः ।।२०७।।
द्रव्यलिङ्गभावलिङ्गस्वरूपं ज्ञातव्यम् ।।२०५।२०६।। अथैतलिङ्गद्वैतमादाय पूर्वं भाविनैगमनयेन यदुक्तं
पञ्चाचारस्वरूपं तदिदानीं स्वीकृत्य तदाधारेणोपस्थितः स्वस्थो भूत्वा श्रमणो भवतीत्याख्यातिआदाय
तं पि लिंगं आदाय गृहीत्वा तत्पूर्वोक्तं लिङ्गद्वयमपि क थंभूतम् दत्तमिति क्रि याध्याहारः के न दत्तम्
છે એવાં જે (૧) મમત્વના અને કર્મપ્રક્રમના પરિણામ, (૨) શુભાશુભ ઉપરક્ત ઉપયોગ
અને તત્પૂર્વક તથાવિધ યોગની અશુદ્ધિથી યુક્તપણું તથા (૩) પરદ્રવ્યથી સાપેક્ષપણું, તેમનો
(એ ત્રણનો) અભાવ હોય છે; તેથી (તે આત્માને) (૧) મૂર્છા અને આરંભથી રહિતપણું,
(૨) ઉપયોગ અને યોગની શુદ્ધિથી યુક્તપણું તથા (૩) પરની અપેક્ષાથી રહિતપણું હોય
જ છે. માટે આ અંતરંગ લિંગ છે. ૨૦૫ -૨૦૬.

હવે (શ્રામણ્યાર્થી) આ બન્ને લિંગને ગ્રહીને અને આ આ (આટલું આટલું) કરીને શ્રમણ થાય છેએમ ભવતિક્રિયાને વિષે, બંધુવર્ગની વિદાય લેવારૂપ ક્રિયાથી માંડીને બાકીની બધી ક્રિયાઓનો એક કર્તા દર્શાવતાં, આટલાથી (અર્થાત્ આટલું કરવાથી) શ્રામણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે એમ ઉપદેશે છેઃ

ગ્રહી પરમગુરુ -દીધેલ લિંગ, નમસ્કરણ કરી તેમને,
વ્રત ને ક્રિયા સુણી, થઈ ઉપસ્થિત, થાય છે મુનિરાજ એ.૨૦૭.

અન્વયાર્થઃ[परमेण गुरुणा] પરમ ગુરુ વડે દેવામાં આવેલાં [तद् अपि लिंगम्] તે બન્ને લિંગને [आदाय] ગ્રહીને, [तं नमस्कृत्य] તેમને નમસ્કાર કરીને, [सव्रतां क्रियां श्रुत्वा] વ્રત સહિત ક્રિયાને સાંભળીને [उपस्थितः] ઉપસ્થિત (આત્માની સમીપ સ્થિત) થયો થકો [सः] તે [श्रमणः भवति] શ્રમણ થાય છે. ૧. કર્મપ્રક્રમ = કામ માથે લેવું તે; કામમાં જોડાવું તે; કામની વ્યવસ્થા. ૨. તત્પૂર્વક = ઉપરક્ત (મલિન) ઉપયોગપૂર્વક ૩.ભવતિક્રિયા = થવારૂપ ક્રિયા