Pravachansar (Gujarati). Gatha: 248.

< Previous Page   Next Page >


Page 458 of 513
PDF/HTML Page 489 of 544

 

background image
वन्दननमस्करणाभ्यामभ्युत्थानानुगमनप्रतिपत्तिः
श्रमणेषु श्रमापनयो न निन्दिता रागचर्यायाम् ।।२४७।।
शुभोपयोगिनां हि शुद्धात्मानुरागयोगिचारित्रतया, समधिगतशुद्धात्मवृत्तिषु श्रमणेषु
वन्दननमस्करणाभ्युत्थानानुगमनप्रतिपत्तिप्रवृत्तिः शुद्धात्मवृत्तित्राणनिमित्ता श्रमापनयनप्रवृत्तिश्च
न दुष्येत
।।२४७।।
अथ शुभोपयोगिनामेवैवंविधाः प्रवृत्तयो भवन्तीति प्रतिपादयति
दंसणणाणुवदेसो सिस्सग्गहणं च पोसणं तेसिं
चरिया हि सरागाणं जिणिंदपूजोवदेसो य ।।२४८।।
सरागचारित्रावस्थायाम् का न निन्दिता वंदणणमंसणेहिं अब्भुट्ठाणाणुगमणपडिवत्ती वन्दननमस्काराभ्यां
सहाभ्युत्थानानुगमनप्रतिपत्तिप्रवृत्तिः समणेसु समावणओ श्रमणेषु श्रमापनयः रत्नत्रयभावनाभिघातक-
श्रमस्य खेदस्य विनाश इति अनेन किमुक्तं भवतिशुद्धोपयोगसाधके शुभोपयोगे स्थितानां तपोधनानां
इत्थंभूताः शुभोपयोगप्रवृत्तयो रत्नत्रयाराधकशेषपुरुषेषु विषये युक्ता एव, विहिता एवेति ।।२४७।।
अथ शुभोपयोगिनामेवेत्थंभूताः प्रवृत्तयो भवन्ति, न च शुद्धोपयोगिनामिति प्ररूपयतिदंसणणाणुवदेसो
૪૫પ્રવચનસાર[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-
અન્વયાર્થઃ[श्रमणेषु] શ્રમણો પ્રત્યે [वन्दननमस्करणाभ्याम्] વંદન -નમસ્કાર સહિત
[अभ्युत्थानानुगमनप्रतिपत्तिः] અભ્યુત્થાન અને અનુગમનરૂપ વિનીત વર્તન કરવું તથા
[श्रमापनयः] તેમનો શ્રમ દૂર કરવો તે [रागचर्यायाम्] રાગચર્યામાં [न निन्दिता] નિંદિત નથી.
ટીકાઃશુભોપયોગીઓને શુદ્ધાત્માના અનુરાગયુક્ત ચારિત્ર હોય છે, તેથી જેમણે
શુદ્ધાત્મપરિણતિ પ્રાપ્ત કરી છે એવા શ્રમણો પ્રત્યે જે વંદન -નમસ્કાર -અભ્યુત્થાન -અનુગમન-
રૂપ વિનીત વર્તનની પ્રવૃત્તિ તથા શુદ્ધાત્મપરિણતિના રક્ષણને નિમિત્તભૂત એવી જે શ્રમ દૂર
કરવાની (વૈયાવૃત્ત્યરૂપ) પ્રવૃત્તિ તે શુભોપયોગીઓને માટે દૂષિત (દોષરૂપ, નિંદિત) નથી
(અર્થાત
્ શુભોપયોગી મુનિઓને આવી પ્રવૃત્તિનો નિષેધ નથી). ૨૪૭.
હવે, શુભોપયોગીઓને જ આવી પ્રવૃત્તિઓ હોય છે એમ પ્રતિપાદન કરે છેઃ
ઉપદેશ દર્શનજ્ઞાનનો, પોષણ -ગ્રહણ શિષ્યો તણું,
ઉપદેશ જિનપૂજા તણોવર્તન તું જાણ સરાગનું. ૨૪૮.
૧. અભ્યુત્થાન = માનાર્થે ઊભા થઈ જવું તે
૨. અનુગમન = પાછળ ચાલવું તે ૩. વિનીત = વિનયયુક્ત; સન્માનયુક્ત; વિવેકી; સભ્ય.