Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 79 of 513
PDF/HTML Page 110 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ज्ञानतत्त्व-प्रज्ञापन
७९

तत्कालकलितवृत्तिकमतीतोदर्ककालकलितवृत्तिकं चाप्येकपद एव समन्ततोऽपि सकलमप्यर्थजातं, पृथक्त्ववृत्तस्वलक्षणलक्ष्मीकटाक्षितानेकप्रकारव्यञ्जितवैचित्र्यमितरेतरविरोध- धापितासमानजातीयत्वोद्दामितवैषम्यं क्षायिकं ज्ञानं किल जानीयात् तस्य हि क्रम- प्रवृत्तिहेतुभूतानां क्षयोपशमावस्थावस्थितज्ञानावरणीयकर्मपुद्गलानामत्यन्ताभावात्तात्कालि- कमतात्कालिकं वाप्यर्थजातं तुल्यकालमेव प्रकाशेत सर्वतो विशुद्धस्य प्रतिनियत- देशविशुद्धेरन्तःप्लवनात् समन्ततोऽपि प्रकाशेत सर्वावरणक्षयाद्देशावरणक्षयोपशमस्यान- वस्थानात्सर्वमपि प्रकाशेत सर्वप्रकारज्ञानावरणीयक्षयादसर्वप्रकारज्ञानावरणीयक्षयोपशमस्य विलयनाद्विचित्रमपि प्रकाशेत असमानजातीयज्ञानावरणक्षयात्समानजातीयज्ञानावरणीय- तदनन्तरं सर्वपरिज्ञाने सति एकपरिज्ञानं, एकपरिज्ञाने सति सर्वपरिज्ञानमित्यादिकथनरूपेण गाथापञ्चकपर्यन्तं व्याख्यानं करोति तद्यथा --अत्र ज्ञानप्रपञ्चव्याख्यानं प्रकृतं तावत्तत्प्रस्तुतमनुसृत्य पुनरपि केवलज्ञानं सर्वज्ञत्वेन निरूपयति --जं यज्ज्ञानं कर्तृ जाणदि जानाति कम् अत्थं अर्थं

टीकाःक्षायिक ज्ञान खरेखर एकी वखते ज सर्वतः (सर्व आत्मप्रदेशेथी), तत्काळ वर्तता के अतीत -अनागत काळे वर्तता समस्त पदार्थोनेके जेमनामां *पृथक्पणे वर्ततां स्वलक्षणोरूप लक्ष्मीथी आलोकित अनेक प्रकारोने लीधे वैचित्र्य प्रगट थयुं छे अने जेमनामां परस्पर विरोधथी उत्पन्न थता असमानजातीयपणाने लीधे वैषम्य प्रगट थयुं छे तेमनेजाणे छे. (आ ज वातने युक्तिपूर्वक समजावे छेः) क्रमप्रवृत्तिना हेतुभूत, क्षयोपशम -अवस्थामां रहेलां ज्ञानावरणीय कर्मपुद्गलोनो तेने (क्षायिक ज्ञानने) अत्यंत अभाव होवाथी ते तात्काळिक के अतात्काळिक पदार्थमात्रने समकाळे ज प्रकाशे छे; (क्षायिक ज्ञान) सर्वतः विशुद्ध होवाने लीधे प्रतिनिश्चित देशोनी (अमुक नियत प्रदेशोनी) विशुद्धि (सर्वतः विशुद्धिनी) अंदर डूबी जती होवाथी ते सर्वतः पण (सर्व आत्मप्रदेशेथी पण) प्रकाशे छे; सर्व आवरणना क्षयने लीधे देश -आवरणनो क्षयोपशम नहि रह्यो होवाथी ते सर्वने पण प्रकाशे छे; सर्वप्रकारज्ञानावरणना क्षयने लीधे (सर्व प्रकारना पदार्थोने जाणनारा ज्ञानने आवरणमां निमित्तभूत कर्मना क्षयने लीधे) असर्वप्रकारज्ञानावरणनो क्षयोपशम (अमुक ज प्रकारना पदार्थोने जाणनारा ज्ञानने आवरणमां निमित्तभूत कर्मोनो क्षयोपशम) विलय पाम्यो होवाथी ते विचित्रने पण (अनेक प्रकारना पदार्थोने पण) प्रकाशे छे; असमानजातीयज्ञानावरणना क्षयने लीधे (असमान जातिना पदार्थोने जाणनारा ज्ञानने आवरणमां निमित्तभूत कर्मना क्षयने लीधे) समानजातीयज्ञानावरणनो क्षयोपशम (समान जातिना ज पदार्थोने जाणनारा ज्ञानने आवरणमां निमित्तभूत कर्मोनो

*द्रव्योनां भिन्न भिन्न वर्ततां एवां निज निज लक्षणो ते द्रव्योनी लक्ष्मीसंपत्तिशोभा छे.