माकुलं भवति । ततो न तत् परमार्थतः सौख्यम् । इदं तु पुनरनादिज्ञानसामान्य- स्वभावस्योपरि महाविकाशेनाभिव्याप्य स्वत एव व्यवस्थितत्वात्स्वयं जायमानमात्माधीनतया, समन्तात्मप्रदेशान् परमसमक्षज्ञानोपयोगीभूयाभिव्याप्य व्यवस्थितत्वात्समन्तम् अशेषद्वारा- पावरणेन, प्रसभं निपीतसमस्तवस्तुज्ञेयाकारं परमं वैश्वरूप्यमभिव्याप्य व्यवस्थितत्वादनन्तार्थ- विस्तृतम् समस्तार्थाबुभुत्सया, सकलशक्तिप्रतिबन्धककर्मसामान्यनिःक्रान्ततया परिस्पष्ट- प्रकाशभास्वरं स्वभावमभिव्याप्य व्यवस्थितत्वाद्विमलम् सम्यगवबोधेन, युगपत्समर्पित- त्रैसमयिकात्मस्वरूपं लोकालोकमभिव्याप्य व्यवस्थितत्वादवग्रहादिरहितम् क्रमकृतार्थग्रहण- खेदाभावेन प्रत्यक्षं ज्ञानमनाकुलं भवति । ततस्तत्पारमार्थिकं खलु सौख्यम् ।।५९।। रहितम् । पुनरपि कीदृक् । रहियं तु ओग्गहादिहिं अवग्रहादिरहितं चेति । एवं पञ्चविशेषणविशिष्टं यत्केवलज्ञानं सुहं ति एगंतियं भणिदं तत्सुखं भणितम् । कथंभूतम् । ऐकान्तिकं नियमेनेति । तथाहि — परनिरपेक्षत्वेन चिदानन्दैकस्वभावं निजशुद्धात्मानमुपादानकारणं कृत्वा समुत्पद्यमानत्वात्स्वयं जायमानं
अने आ प्रत्यक्ष ज्ञान तो अनाकुळ छे, कारण के — (१) अनादि ज्ञानसामान्यरूप स्वभाव उपर महा विकासथी व्यापीने स्वतः ( – पोताथी) ज रह्युं होवाथी ‘स्वयं ऊपजे छे’ तेथी आत्माधीन छे (अने आत्माधीन होवाथी आकुळता थती नथी); (२) समस्त आत्मप्रदेशोमां, परम १समक्ष ज्ञानोपयोगरूप थई, व्यापी रहेलुं होवाथी ‘समंत छे’ तेथी अशेष द्वारो खुल्लां थयां छे (अने ए रीते कोई द्वार बंध नहि होवाथी आकुळता थती नथी); (३) समस्त वस्तुओना ज्ञेयाकारोने अत्यंत पी गयुं होवाने लीधे परम २विविधतामां व्यापीने रहेलुं होवाथी ‘अनंत पदार्थोमां विस्तृत छे’ तेथी सर्व पदार्थोने जाणवानी इच्छानो अभाव छे (अने ए रीते कोई पदार्थने जाणवानी इच्छा नहि होवाथी आकुळता थती नथी); (४) (ज्ञानमांथी) सकळ शक्तिने रोकनारुं कर्मसामान्य नीकळी गयुं होवाने लीधे (ज्ञान) ३परिस्पष्ट प्रकाश वडे प्रकाशमान ( – तेजस्वी) स्वभावमां व्यापीने रह्युं होवाथी ‘विमळ छे’ तेथी सम्यक्पणे ( – बराबर) जाणे छे (अने ए रीते संशयादिरहितपणे जाणवाने लीधे आकुळता थती नथी); तथा (५) जेमणे त्रणे काळनुं पोतानुं स्वरूप युगपद् समर्पित कर्युं छे ( – एकीसमये जणाव्युं छे) एवा लोकालोकमां व्यापीने रह्युं होवाथी ‘अवग्रहादि रहित छे’ तेथी क्रमे थता पदार्थग्रहणना खेदनो अभाव छे. — आ प्रमाणे (उपर्युक्त पांच कारणे) प्रत्यक्ष ज्ञान अनाकुळ छे. तेथी खरेखर ते पारमार्थिक सुख छे.
१. समक्ष = प्रत्यक्ष
२. परम विविधता = समस्तपदार्थसमूह के जे अनंत विविधतामय छे.
३. परिस्पष्ट = सर्व प्रकारे स्पष्ट; अत्यंत स्पष्ट.