Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 68.

< Previous Page   Next Page >


Page 117 of 513
PDF/HTML Page 148 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ज्ञानतत्त्व-प्रज्ञापन
११७
अथात्मनः सुखस्वभावत्वं दृष्टान्तेन दृढयति

सयमेव जहादिच्चो तेजो उण्हो य देवदा णभसि

सिद्धो वि तहा णाणं सुहं च लोगे तहा देवो ।।६८।।
स्वयमेव यथादित्यस्तेजः उष्णश्च देवता नभसि
सिद्धोऽपि तथा ज्ञानं सुखं च लोके तथा देवः ।।६८।।

यथा खलु नभसि कारणान्तरमनपेक्ष्यैव स्वयमेव प्रभाकरः प्रभूतप्रभाभारभास्वर- स्वरूपविकस्वरप्रकाशशालितया तेजः, यथा च कादाचित्कौष्ण्यपरिणतायःपिण्डवन्नित्य- मेवौष्ण्यपरिणामापन्नत्वादुष्णः, यथा च देवगतिनामकर्मोदयानुवृत्तिवशवर्तिस्वभावतया देवः; निर्विषयामूर्तसर्वप्रदेशाह्लादकसहजानन्दैकलक्षणसुखस्वभावो निश्चयेनात्मैव, तत्र मुक्तौ संसारे वा विषयाः किं कुर्वन्ति, न किमपीति भावः ।।६७।। अथात्मनः सुखस्वभावत्वं ज्ञानस्वभावत्वं च पुनरपि दृष्टान्तेन दृढयतिसयमेव जहादिच्चो तेजो उण्हो य देवदा णभसि कारणान्तरं निरपेक्ष्य स्वयमेव यथादित्यः स्वपरप्रकाशरूपं तेजो भवति, तथैव च स्वयमेवोष्णो भवति, तथा चाज्ञानिजनानां देवता भवति क्व स्थितः नभसि आकाशे सिद्धो वि तहा णाणं सुहं च सिद्धोऽपि भगवांस्तथैव कारणान्तरं निरपेक्ष्य स्वभावेनैव स्वपरप्रकाशकं केवलज्ञानं, तथैव परमतृप्तिरूपमनाकुलत्वलक्षणं सुखम् क्व लोगे

हवे आत्मानुं सुखस्वभावपणुं द्रष्टांत वडे द्रढ करे छेः
ज्यम आभमां स्वयमेव भास्कर उष्ण, देव, प्रकाश छे,
स्वयमेव लोके सिद्ध पण त्यम ज्ञान, सुख ने देव छे. ६८.

अन्वयार्थः[यथा] जेम [नभसि] आकाशमां [आदित्यः] सूर्य [स्वयमेव] स्वयमेव [तेजः] तेज, [उष्णः] उष्ण [च] अने [देवता] देव छे, [तथा] तेम [लोके] लोकमां [सिद्धः अपि] सिद्धभगवान पण (स्वयमेव) [ज्ञानं] ज्ञान, [सुखं च] सुख [तथा देवः] अने देव छे.

टीकाःजेवी रीते आकाशमां, कारणांतरनी (अन्य कारणनी) अपेक्षा राख्या विना ज स्वयमेव सूर्य (१) पुष्कळ प्रभासमूहथी भास्वर एवा स्वरूप वडे विकसित प्रकाशवाळो होवाथी तेज छे, (२) कोईक वार उष्णतारूपे परिणमता लोखंडना गोळानी माफक सदाय उष्णता -परिणामने पामेलो होवाथी उष्ण छे, अने (३) देवगति -नामकर्मना

१. भास्वर = तेजस्वी; झळकतुं.
२. जेम लोखंडनो गोळो कोईक वार उष्णतापरिणामे परिणमे छे तेम सूर्य सदाय उष्णतापरिणामे
परिणमेलो छे.