तथैव लोके कारणान्तरमनपेक्ष्यैव स्वयमेव भगवानात्मापि स्वपरप्रकाशनसमर्थनिर्वितथानन्त- शक्तिसहजसंवेदनतादात्म्यात् ज्ञानं, तथैव चात्मतृप्तिसमुपजातपरिनिर्वृत्तिप्रवर्तितानाकुलत्व- सुस्थितत्वात् सौख्यं, तथैव चासन्नात्मतत्त्वोपलम्भलब्धवर्णजनमानसशिलास्तम्भोत्कीर्ण-
समुदीर्णद्युतिस्तुतियोगिदिव्यात्मस्वरूपत्वाद्देवः । अतोऽस्यात्मनः सुखसाधनाभासैर्विषयैः
पर्याप्तम् ।।६८।। — इति आनन्दप्रपञ्चः ।
जगति । तहा देवो निजशुद्धात्मसम्यक्श्रद्धानज्ञानानुष्ठानरूपाभेदरत्नत्रयात्मकनिर्विकल्पसमाधिसमुत्पन्न-
सुन्दरानन्दस्यन्दिसुखामृतपानपिपासितानां गणधरदेवादिपरमयोगिनां देवेन्द्रादीनां चासन्नभव्यानां मनसि निरन्तरं परमाराध्यं, तथैवानन्तज्ञानादिगुणस्तवनेन स्तुत्यं च यद्दिव्यमात्मस्वरूपं तत्स्वभावत्वात्तथैव देवश्चेति । ततो ज्ञायते मुक्तात्मनां विषयैरपि प्रयोजनं नास्तीति ।।६८।। एवं स्वभावेनैव सुखस्वभावत्वाद्विषया अपि मुक्तात्मनां सुखकारणं न भवन्तीतिकथनरूपेण गाथाद्वयं गतम् । अथेदानीं
श्रीकुन्दकुन्दाचार्यदेवाः पूर्वोक्तलक्षणानन्तसुखाधारभूतं सर्वज्ञं वस्तुस्तवेन नमस्कुर्वन्ति —
धारावाही उदयने वशवर्ती स्वभाव वडे देव छे; तेवी ज रीते लोकमां, कारणांतरनी अपेक्षा राख्या विना ज स्वयमेव भगवान आत्मा पण (१) स्वपरने प्रकाशवामां समर्थ एवी निर्वितथ ( – साची) अनंत शक्तिवाळा सहज संवेदन साथे तादात्म्यने लीधे ज्ञान छे, (२) आत्मतृप्तिथी ऊपजती जे १परिनिर्वृत्ति तेनाथी प्रवर्तती अनाकुळतामां सुस्थितपणाने लीधे सौख्य छे, अने (३) जेमने आत्मतत्त्वनी उपलब्धि निकट छे एवा बुध जनोना मनरूपी २शिलास्तंभमां जेनी अतिशय ३द्युतिनी स्तुति कोतरायेली छे एवा दिव्य आत्मस्वरूपवाळो होवाने लीधे देव छे. माटे आ आत्माने सुखसाधनाभास ( – जेओ सुखनां साधन नथी पण सुखनां साधन होवानो आभासमात्र जेमां थाय छे एवा) विषयोथी बस थाओ.
भावार्थः — सिद्धभगवान कोई बाह्य कारणनी अपेक्षा विना पोतानी मेळे ज स्वपरप्रकाशक ज्ञानरूप छे, अनंत आत्मिक आनंदरूप छे अने अचिंत्य दिव्यतारूप छे. सिद्धभगवान जेवो ज सर्व जीवोनो स्वभाव छे. तेथी सुखार्थी जीवो विषयालंबी भाव छोडी निरालंबी परमानंदस्वभावे परिणमो. ६८.
आ रीते आनंद -अधिकार पूर्ण थयो.
११८प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
१. परिनिर्वृत्ति = मोक्ष; परिपूर्णता; छेवटनुं संपूर्ण सुख. (परिनिर्वृत्ति आत्मतृप्तिथी थाय छे अर्थात् आत्मतृप्तिनी पराकाष्ठा ते ज परिनिर्वृत्ति.)
२. शिलास्तंभ = पथ्थरनो थांभलो
३. द्युति = दिव्यता; भव्यता; महिमा. (गणधरदेवादि बुध पुरुषोना मनमां शुद्धात्मस्वरूपनी दिव्यतानां
स्तुतिगान कोतराई गयां छे.)