मोहेण व रागेण व दोसेण व परिणदस्स जीवस्स । जायदि विविहो बंधो तम्हा ते संखवइदव्वा ।।८४।।
एवमस्य तत्त्वाप्रतिपत्तिनिमीलितस्य, मोहेन वा रागेण वा द्वेषेण वा परिणतस्य, तृणपटलावच्छन्नगर्तसंगतस्य करेणुकुट्टनीगात्रासक्तस्य प्रतिद्विरददर्शनोद्धतप्रविधावितस्य च सिन्धुरस्येव, भवति नाम नानाविधो बन्धः । ततोऽमी अनिष्टकार्यकारिणो मुमुक्षुणा मोहरागद्वेषाः सम्यग्निर्मूलकाषं कषित्वा क्षपणीयाः ।।८४।। मोहेण व रागेण व दोसेण व परिणदस्स जीवस्स मोहरागद्वेषपरिणतस्य मोहादिरहितपरमात्मस्वरूप- परिणतिच्युतस्य बहिर्मुखजीवस्य जायदि विविहो बंधो शुद्धोपयोगलक्षणो भावमोक्षस्तद्बलेन जीव- प्रदेशकर्मप्रदेशानामत्यन्तविश्लेषो द्रव्यमोक्षः, इत्थंभूतद्रव्यभावमोक्षाद्विलक्षणः सर्वप्रकारोपादेयभूतस्वा- भाविकसुखविपरीतस्य नारकादिदुःखस्य कारणभूतो विविधबन्धो जायते । तम्हा ते संखवइदव्वा यतो
हवे, त्रणे प्रकारना मोहने अनिष्ट कार्यनुं कारण कहीने तेनो ( – त्रणे प्रकारना मोहनो) क्षय करवानुं सूत्रद्वारा कहे छेः —
अन्वयार्थः — [मोहेन वा] मोहरूपे, [रागेण वा] रागरूपे [द्वेषेण वा] अथवा द्वेषरूपे [परिणतस्य जीवस्य] परिणमता जीवने [विविधः बन्धः] विविध बंध [जायते] थाय छे; [तस्मात्] तेथी [ते] तेमने (मोह -राग -द्वेषने) [संक्षपयितव्याः] संपूर्ण रीते क्षय करवायोग्य छे.
टीकाः — ए रीते तत्त्व-अप्रतिपत्तिथी ( – वस्तुस्वरूपना अज्ञानथी) बिडाई गयेला, मोहरूपे वा रागरूपे वा द्वेषरूपे परिणमता आ जीवने — घासना थरथी ढंकायेला खाडानो संग करता हाथीनी माफक, हाथणीरूपी कूटणीना गात्रमां आसक्त हाथीनी माफक अने विरोधी हस्तीने देखतां उश्केराईने (तेना तरफ) दोडता हाथीनी माफक — नानाविध बंध थाय छे; माटे मुम़ुक्षुए अनिष्ट कार्य करनारा आ मोह, राग अने द्वेषने बराबर निर्मूळ नाश थाय ए रीते क्षपाववायोग्य ( – क्षय करवायोग्य) छे.
१४४प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-