Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 513
PDF/HTML Page 236 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ज्ञेयतत्त्व-प्रज्ञापन
२०५
एवोत्तरीयस्य गुणिन इति तयोर्न प्रदेशविभागः, तथा य एव सत्ताया गुणस्य प्रदेशास्त एव
द्रव्यस्य गुणिन इति तयोर्न प्रदेशविभागः
एवमपि तयोरन्यत्वमस्ति तल्लक्षणसद्भावात्
अतद्भावो ह्यन्यत्वस्य लक्षणं, तत्तु सत्ताद्रव्ययोर्विद्यत एव, गुणगुणिनोस्तद्भावस्याभावात्,
शुक्लोत्तरीयवदेव तथाहियथा यः किलैकचक्षुरिन्द्रियविषयमापद्यमानः समस्तेतरेन्द्रिय-
ग्रामगोचरमतिक्रान्तः शुक्लो गुणो भवति, न खलु तदखिलेन्द्रियग्रामगोचरीभूतमुत्तरीयं भवति,
यच्च किलाखिलेन्द्रियग्रामगोचरीभूतमुत्तरीयं भवति, न खलु स एकचक्षुरिन्द्रियविषयमापद्यमानः
समस्तेतरेन्द्रियग्रामगोचरमतिक्रान्तः शुक्लो गुणो भवतीति तयोस्तद्भावस्याभावः
तथा या
कस्माद्धेतोः भिन्नप्रदेशाभावात् क योरिव शुक्लवस्त्रशुक्लगुणयोरिव इदि सासणं हि वीरस्स इति
शासनमुपदेश आज्ञेति कस्य वीरस्य वीराभिधानान्तिमतीर्थंकरपरमदेवस्य अण्णत्तं तथापि
प्रदेशाभेदेऽपि मुक्तात्मद्रव्यशुद्धसत्तागुणयोरन्यत्वं भिन्नत्वं भवति कथंभूतम् अतब्भावो अतद्भावरूपं
संज्ञालक्षणप्रयोजनादिभेदस्वभावम् यथा प्रदेशरूपेणाभेदस्तथा संज्ञादिलक्षणरूपेणाप्यभेदो भवतु, को
दोष इति चेत् नैवम् ण तब्भवं होदि तन्मुक्तात्मद्रव्यं शुद्धात्मसत्तागुणेन सह प्रदेशाभेदेऽपि
ज वस्त्रनागुणीनाछे तेथी तेमने प्रदेशविभाग (प्रदेशभेद) नथी, तेम जे सत्ताना
गुणनाप्रदेशो छे ते ज द्रव्यनागुणीनाछे तेथी तेमने प्रदेशविभाग नथी.

आम होवा छतां तेमने (सत्ता अने द्रव्यने) अन्यत्व छे, कारण के (तेमने) अन्यत्वना लक्षणनो सद्भाव छे. अतद्भाव अन्यत्वनुं लक्षण छे. ते तो सत्ता अने द्रव्यने छे ज, कारण के गुण अने गुणीने तद्भावनो अभाव होय छेशुक्लत्व अने वस्त्रनी माफक. ते आ प्रमाणेः जेवी रीते एक चक्षु -इन्द्रियना विषयमां आवतो, बीजी बधी इन्द्रियोना समूहने गोचर नहि थतो एवो जे शुक्लत्वगुण छे ते समस्तइन्द्रिय- समूहने गोचर थतुं एवुं वस्त्र नथी, तथा जे समस्तइन्द्रियसमूहने गोचर थतुं एवुं वस्त्र छे ते एक चक्षु -इन्द्रियना विषयमां आवतो, बीजी बधी इन्द्रियोना समूहने गोचर नहि थतो एवो शुक्लत्वगुण नथी, तेथी तेमने तद्भावनो अभाव छे; तेवी रीते कोईना १. अतद्भाव = (कथंचित्) ‘ते’ नहि होवुं ते; (कथंचित्) ते -पणे नहि होवुं ते; (कथंचित्)

अतत्पणुं. [द्रव्य (कथंचित्) सत्तापणे नथी अने सत्ता (कथंचित्) द्रव्यपणे नथी माटे तेमने
अतद्भाव छे.]

२. तद्भाव = ‘ते’ होवुं ते; ते -पणे होवुं ते; ते -पणुं; तत्पणुं. ३. सत्ता द्रव्यना आश्रये रहे छे. द्रव्यने कोईनो आश्रय नथी. [जेम वासणमां घी रहे छे तेम द्रव्यमां

सत्ता रहेती नथी (कारण के वासणने अने घीने तो प्रदेशभेद छे); परंतु जेम केरीमां वर्ण, गंध
वगेरे छे तेम द्रव्यमां सत्ता छे.]