संभवात्संभवविलयस्वरूपे संभवतः । ततो देवादिपर्याये संभवति मनुष्यादिपर्याये विलीयमाने चान्यः संभवोऽन्यो विलय इति कृत्वा संभवविलयवन्तौ देवादिमनुष्यादिपर्यायौ संभाव्येते । ततः प्रतिक्षणं पर्यायैर्जीवोऽनवस्थितः ।।११९।।
तम्हा दु णत्थि कोई सहावसमवट्ठिदो त्ति संसारे । संसारो पुण किरिया संसरमाणस्स दव्वस्स ।।१२०।।
घटाधारभूतमृत्तिकाद्रव्यवत् मनुष्यपर्यायदेवपर्यायाधारभूतसंसारिजीवद्रव्यवद्वा । क्षणभङ्गसमुद्भवे हेतुः
कथ्यते । संभवविलय त्ति ते णाणा संभवविलयौ द्वाविति तौ नाना भिन्नौ यतः कारणात्ततः
पर्यायार्थिकनयेन भङ्गोत्पादौ । तथाहि – य एव पूर्वोक्तमोक्षपर्यायस्योत्पादो मोक्षमार्गपर्यायस्य विनाश-
स्तावेव भिन्नौ न च तदाधारभूतपरमात्मद्रव्यमिति । ततो ज्ञायते द्रव्यार्थिकनयेन नित्यत्वेऽपि
पर्यायरूपेण विनाशोऽस्तीति ।।११९।। अथ विनश्वरत्वे कारणमुपन्यस्यति, अथवा प्रथमस्थलेऽ-
धिकारसूत्रेण मनुष्यादिपर्यायाणां कर्मजनितत्वेन यद्विनश्वरत्वं सूचितं तदेव गाथात्रयेण विशेषेण
अन्य विलय छे’ एम कहेवामां आवतां, ते बन्नेना आधारभूत ध्रौव्यनुं अन्यत्व असंभवित होवाथी उद्भवनुं ने विलयनुं स्वरूप प्रगट थाय छे; तेथी देवादिपर्याय उत्पन्न थतां ने मनुष्यादिपर्याय नष्ट थतां, ‘अन्य उद्भव छे अने अन्य विलय छे’ एम गणवाथी (अर्थात् एवी अपेक्षा लेवाथी) उद्भव अने विलयवाळा देवादिपर्याय अने मनुष्यादिपर्याय प्रगट थाय छे( – ख्यालमां आवे छे). माटे प्रतिक्षण पर्यायोथी जीव अनवस्थित छे. ११९.
अन्वयार्थः — [तस्मात् तु] तेथी [संसारे] संसारमां [स्वभावसमवस्थितः इति] स्वभावथी अवस्थित एवुं [कश्चित् न अस्ति] कोई नथी (अर्थात् संसारमां कोईनो स्वभाव केवळ एकरूप रहेवानो नथी); [संसार पुनः] संसार तो [संसरतः] *संसरण करता [द्रव्यस्य] द्रव्यनी [क्रिया] क्रिया छे.
*संसरण करवुं = गोळ फर्या करवुं; पलटाया करवुं.