Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 327 of 513
PDF/HTML Page 358 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ज्ञेयतत्त्व-प्रज्ञापन
३२७

उपयोगाख्यलक्षणे ग्रहणं सूर्य इवोपरागो यस्येति शुद्धोपयोगस्वभावस्य न लिंगादुपयोगा- ख्यलक्षणाद्ग्रहणं पौद्गलिककर्मादानं यस्येति द्रव्यकर्मासंपृक्तत्वस्य न लिंगेभ्य इन्द्रियेभ्यो ग्रहणं विषयाणामुपभोगो यस्येति विषयोपभोक्तृत्वाभावस्य न लिंगात् मनो वेन्द्रियादि- लक्षणाद्ग्रहणं जीवस्य धारणं यस्येति शुक्रार्तवानुविधायित्वाभावस्य न लिंगस्य मेहना- कारस्य ग्रहणं यस्येति लौकिकसाधनमात्रत्वाभावस्य न लिंगेनामेहनाकारेण ग्रहणं लोकव्याप्तिर्यस्येति कुहुक प्रसिद्धसाधनाकारलोकव्याप्तित्वाभावस्य न लिंगानां स्त्रीपुन्नपुंसक- ‘कुव्वं सहावमादा’ इत्यादि षष्ठस्थले गाथासप्तकम् यत्र मुख्यत्वमिति वदति तत्र यथासंभवमन्यो- ऽप्यर्थो लभ्यत इति सर्वत्र ज्ञातव्यम् एवमेकोनविंशतिगाथाभिस्तृतीयविशेषान्तराधिकारे समुदाय- पातनिका तद्यथाअथ किं तर्हि जीवस्य शरीरादिपरद्रव्येभ्यो भिन्नमन्यद्रव्यासाधारणं स्वस्वरूपमिति प्रश्ने प्रत्युत्तरं ददातिअरसमरूवमगंधं रसरूपगन्धरहितत्वात्तथा चाध्याहार्यमाणास्पर्शरूपत्वाच्च अव्वत्तं अव्यक्तत्वात् असद्दं अशब्दत्वात् अलिंगग्गहणं अलिङ्गग्रहणत्वात् अणिद्दिट्ठसंठाणं अनिर्दिष्टसंस्थानत्वाच्च जाण जीवं जानीहि जीवम् अरसमरूपमगन्धमस्पर्शमव्यक्तमशब्दमलिङ्गग्रहणमनिर्दिष्टसंस्थानलक्षणं च हे शिष्य, जीवं जीवद्रव्यं जानीहि पुनरपि कथंभूतम् चेदणागुणं समस्तपुद्गलादिभ्योऽचेतनेभ्यो भिन्नः समस्तान्यद्रव्यासाधारणः स्वकीयानन्तजीवजातिसाधारणश्च चेतनागुणो यस्य तं चेतनागुणं


हरी जई शकातुं नथी एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१०) जेने लिंगमां एटले के उपयोग नामना लक्षणमां ग्रहण एटले के सूर्यनी माफक उपराग (मलिनता, विकार) नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा शुद्धोपयोगस्वभावी छे एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (११) लिंग द्वारा एटले के उपयोग नामना लक्षण द्वारा ग्रहण एटले के पौद्गलिक कर्मनुं ग्रहवुं जेने नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा द्रव्यकर्मथी असंयुक्त (असंबद्ध) छे एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१२) जेने लिंगो द्वारा एटले के इन्द्रियो द्वारा ग्रहण एटले के विषयोनो उपभोग नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा विषयोनो उपभोक्ता नथी एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१३) लिंग द्वारा एटले के मन अथवा इन्द्रिय वगेरे लक्षण द्वारा ग्रहण एटले जीवत्वने धारण करी राखवुं जेने नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा शुक्र अने आर्तवने अनुविधायी (-अनुसरीने थनारो) नथी एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१४) लिंगनुं एटले के मेहनाकारनुं (-पुरुषादिनी इन्द्रियना आकारनुं) ग्रहण जेने नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा लौकिकसाधनमात्र नथी एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१५) लिंग वडे एटले के अमेहनाकार वडे जेनुं ग्रहण एटले के लोकमां व्यापवापणुं नथी ते अलिंगग्रहण छे; आ रीते आत्मा पाखंडीओने प्रसिद्ध साधनरूप आकारवाळोलोकव्याप्तिवाळो नथी एवा अर्थनी प्राप्ति थाय छे. (१६) जेने लिंगोनुं एटले के स्त्री, पुरुष अने नपुंसक वेदोनुं ग्रहण नथी ते