मुत्तो रूवादिगुणो बज्झदि फासेहिं अण्णमण्णेहिं ।
मूर्तयोर्हि तावत्पुद्गलयो रूपादिगुणयुक्तत्वेन यथोदितस्निग्धरूक्षत्वस्पर्शविशेषादन्योन्य- बन्धोऽवधार्यते एव । आत्मकर्मपुद्गलयोस्तु स कथमवधार्यते; मूर्तस्य कर्मपुद्गलस्य रूपादि- गुणयुक्तत्वेन यथोदितस्निग्धरूक्षत्वस्पर्शविशेषसंभवेऽप्यमूर्तस्यात्मनो रूपादिगुणयुक्तत्वाभावेन एवमलिङ्गग्रहणशब्दस्य व्याख्यानक्रमेण शुद्धजीवस्वरूपं ज्ञातव्यमित्यभिप्रायः ।।१७२।। अथामूर्त- शुद्धात्मनो व्याख्याने कृते सत्यमूर्तजीवस्य मूर्तपुद्गलकर्मणा सह कथं बन्धो भवतीति पूर्वपक्षं करोति — मुत्तो रूवादिगुणो मूर्तो रूपरसगन्धस्पर्शत्वात् पुद्गलद्रव्यगुणः बज्झदि अन्योन्यसंश्लेषेण बध्यते बन्धमनुभवति, तत्र दोषो नास्ति । कैः कृत्वा । फासेहिं अण्णमण्णेहिं स्निग्धरूक्षगुणलक्षण- स्पर्शसंयोगैः । किंविशिष्टैः । अन्योन्यैः परस्परनिमित्तैः । तव्विवरीदो अप्पा बज्झदि किध पोग्गलं कम्मं तद्विपरीतात्मा बध्नाति कथं पौद्गलं कर्मेति । अयं परमात्मा निर्विकारपरमचैतन्य- चमत्कारपरिणतत्वेन बन्धकारणभूतस्निग्धरूक्षगुणस्थानीयरागद्वेषादिविभावपरिणामरहितत्वादमूर्तत्वाच्च
अन्वयार्थः — [मूर्तः] मूर्त (एवां पुद्गल) तो [रूपादिगुणः] रूपादिगुणवाळां होवाथी [अन्योन्यैः स्पर्शैः] अन्योन्य ( – परस्पर बंधयोग्य) स्पर्शो वडे [बध्यते] बंधाय छे; (परंतु) [तद्विपरीतः आत्मा] तेनाथी विपरीत (-अमूर्त) एवो आत्मा [पौद्गलिकं कर्म] पौद्गलिक कर्म [कथं] कई रीते [बध्नाति] बांधी शके?
टीकाः — मूर्त एवां बे पुद्गलो तो रूपादिगुणवाळां होवाथी यथोक्त स्निग्ध- रूक्षत्वरूप *स्पर्शविशेषने लीधे तेमनो अन्योन्य बंध जरूर समजी शकाय छे; परंतु आत्मा अने कर्मपुद्गलनो बंध थतो कई रीते समजी शकाय? कारण के मूर्त एवुं कर्मपुद्गल रूपादिगुणवाळुं होवाथी तेने यथोक्त स्निग्ध -रूक्षत्वरूप स्पर्शविशेषनो संभव होवा छतां पण अमूर्त एवो आत्मा रूपादिगुणो विनानो होवाथी तेने यथोक्त स्निग्ध -रूक्षत्वरूप स्पर्श- प्र. ४२
*स्पर्शविशेष = खास प्रकारना (बंधयोग्य) स्पर्शो.