भावेन परिणमति तदा अन्ये योगद्वारेण प्रविशन्तः कर्मपुद्गलाः स्वयमेव समुपात्तवैचित्र्यै-
र्ज्ञानावरणादिभावैः परिणमन्ते । अतः स्वभावकृतं कर्मणां वैचित्र्यं, न पुनरात्मकृतम् ।।१८७।।
तथा स्वयमेव नानाभेदपरिणतैर्मूलोत्तरप्रकृतिरूपज्ञानावरणादिभावैः पर्यायैरिति । ततो ज्ञायते यथा
ज्ञानावरणादिकर्मणामुत्पत्तिः स्वयंकृता तथा मूलोत्तरप्रकृतिरूपवैचित्र्यमपि, न च जीवकृतमिति ।।१८७।।
परिणमे छे त्यारे अन्य पुद्गलो स्वयमेव वैचित्र्यने पामेला १शाद्वल -२शिलींध्र- ३इंद्रगोपादिभावे परिणमे छे, तेम ज्यारे आ आत्मा रागद्वेषने वशीभूत थयो थको शुभा- शुभभावे परिणमे छे, त्यारे बीजां, योगद्वार वडे प्रवेशतां कर्मपुद्गलो स्वयमेव वैचित्र्यने पामेला ज्ञानावरणादिभावे परिणमे छे.
आथी (एम नक्की थयुं के) कर्मोनुं वैचित्र्य ४स्वभावकृत छे, परंतु आत्मकृत नथी. १८७.
हवे एकलो ज आत्मा बंध छे एम समजावे छेः —
अन्वयार्थः — [सप्रदेशः] सप्रदेश एवो [सः आत्मा] ते आत्मा [समये] समये [मोहरागद्वेषैः] मोह -राग -द्वेष वडे [कषायितः] कषायित थवाथी [कर्मरजोभिः श्लिष्टः] कर्मरज वडे श्लिष्ट थयो थको (अर्थात् जेने कर्मरज वळगी छे एवो थयो थको) [बन्धः इति प्ररूपितः] ‘बंध’ कहेवामां आव्यो छे.
३४८प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
१. शाद्वल = लीलुं मेदान २. शिलींध्र = टोप; बिलाडीनो टोप.
३. इंद्रगोप = चोमासामां थतुं एक जीवडुं
४. स्वभावकृत = कर्मोना पोताना स्वभावथी करायेलुं