एक एव हि स्वद्रव्यप्रतिबन्ध उपयोगमार्जकत्वेन मार्जितोपयोगरूपस्य श्रामण्यस्य परिपूर्णतायतनं; तत्सद्भावादेव परिपूर्णं श्रामण्यम् । अतो नित्यमेव ज्ञाने दर्शनादौ च प्रतिबद्धेन मूलगुणप्रयततया चरितव्यं; ज्ञानदर्शनस्वभावशुद्धात्मद्रव्यप्रतिबद्धशुद्धास्तित्वमात्रेण वर्तितव्यमिति तात्पर्यम् ।।२१४।।
अथ श्रामण्यस्य छेदायतनत्वात् यतिजनासन्नः सूक्ष्मपरद्रव्यप्रतिबन्धोऽपि प्रतिषेध्य इत्युपदिशति —
तीर्थकरपरमदेवगणधरदेवादिमहापुरुषाणां चरितानि स्वयं भावयन्, परेषां प्रकाशयंश्च, विहरतीति भावः ।।२१३।। अथ श्रामण्यपरिपूर्णकारणत्वात्स्वशुद्धात्मद्रव्ये निरन्तरमवस्थानं कर्तव्यमित्याख्याति – चरदि चरति वर्तते । क थंभूतः । णिबद्धो आधीनः, णिच्चं नित्यं सर्वकालम् । सः क : क र्ता । समणो लाभालाभादिसमचित्तश्रमणः । क्व निबद्धः । णाणम्हि वीतरागसर्वज्ञप्रणीतपरमागमज्ञाने तत्फलभूत- स्वसंवेदनज्ञाने वा, दंसणमुहम्हि दर्शनं तत्त्वार्थश्रद्धानं तत्फलभूतनिजशुद्धात्मोपादेयरुचिरूप- निश्चयसम्यक्त्वं वा तत्प्रमुखेष्वनन्तसुखादिगुणेषु । पयदो मूलगुणेसु य प्रयतः प्रयत्नपरश्च । केषु । मूलगुणेषु निश्चयमूलगुणाधारपरमात्मद्रव्ये वा । जो सो पडिपुण्णसामण्णो य एवंगुणविशिष्टश्रमणः स परिपूर्णश्रामण्यो भवतीीीीीति । अयमत्रार्थः — निजशुद्धात्मभावनारतानामेव परिपूर्णश्रामण्यं भवतीति ।।२१४।।
टीकाः — एक स्वद्रव्य -प्रतिबंध ज, उपयोगनुं मार्जन (-शुद्धत्व) करनारो होवाथी, मार्जित( – शुद्ध)उपयोगरूप श्रामण्यनी परिपूर्णतानुं आयतन छे; तेना सद्भावथी ज परिपूर्ण श्रामण्य होय छे. माटे सदाय ज्ञानमां अने दर्शनादिकमां १प्रतिबद्ध रहीने मूळगुणोमां प्रयतपणे विचरवुं; — ज्ञानदर्शनस्वभावी शुद्धात्मद्रव्यमां प्रतिबद्ध एवा शुद्ध अस्तित्वमात्ररूपे वर्तवुं एम तात्पर्य छे. २१४.
हवे, मुनिजनने २नजीकनो ३सूक्ष्मपरद्रव्यप्रतिबंध पण, श्रामण्यना छेदनुं आयतन होवाथी, निषेध्य छे एम उपदेशे छेः —
३९४प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
१. प्रतिबद्ध = संबद्ध; रोकायेलो; बंधायेलो; स्थित; स्थिर; लीन.
२. आगमविरुद्ध आहारविहारादि तो मुनिए छोड्या होवाथी तेमां प्रतिबंध थवो ते तो मुनिने दूर
छे; परन्तु आगमकथित आहारविहारमां मुनि प्रवर्ते छे तेथी तेमां प्रतिबंध थई जवो संभवित
होवाथी ते प्रतिबंध नजीकनो छे. ३. सूक्ष्मपरद्रव्यप्रतिबंध = परद्रव्यमां सूक्ष्म प्रतिबंध