तत्परिणतपुरुषविनीतताभिप्रायप्रवर्तकचित्तपुद्गलाश्च भवन्ति । इदमत्र तात्पर्यं, कायवद्वचन- मनसी अपि न वस्तुधर्मः ।।२२५।।
वण्णेसु तीसु एक्को वर्णेषु त्रिष्वेकः ब्राह्मणक्षत्रियवैश्यवर्णेष्वेकः । कल्लाणंगो कल्याणाङ्ग आरोग्यः । तवोसहो वयसा तपःसहः तपःक्षमः । केन । अतिवृद्धबालत्वरहितवयसा । सुमुहो निर्विकाराभ्यन्तरपरमचैतन्यपरिणतिविशुद्धिज्ञापकं गमकं बहिरङ्गनिर्विकारं मुखं यस्य, मुखावयवभङ्ग- रहितं वा, स भवति सुमुखः । कुच्छारहिदो लोकमध्ये दुराचाराद्यपवादरहितः । लिंगग्गहणे हवदि जोग्गो एवंगुणविशिष्टपुरुषो जिनदीक्षाग्रहणे योग्यो भवति । यथायोग्यं सच्छूद्राद्यपि ।।“२९।। अथ निश्चयनयाभिप्रायं कथयति —
जो रयणत्तयणासो सो भंगो जिणवरेहिं णिद्दिट्ठो यो रत्नत्रयनाशः स भङ्गो जिनवरैर्निर्दिष्टः ।
विशुद्धज्ञानदर्शनस्वभावनिजपरमात्मतत्त्वसम्यक्श्रद्धाज्ञानानुष्ठानरूपो योऽसौ निश्चयरत्नत्रयस्वभावस्तस्य विनाशः स एव निश्चयेन नाशो भङ्गो जिनवरैर्निर्दिष्टः । सेसं भंगेण पुणो शेषभङ्गेन पुनः शेषखण्डमुण्डवातवृषणादिभङ्गेन ण होदि सल्लेहणाअरिहो न भवति सल्लेखनार्हः । लोकदुगुञ्छाभयेन
निर्ग्रन्थरूपयोग्यो न भवति । कौपीनग्रहणेन तु भावनायोग्यो भवतीत्यभिप्रायः ।।“३०।। एवं
स्त्रीनिर्वाणनिराकरणव्याख्यानमुख्यत्वेनैकादशगाथाभिस्तृतीयं स्थलं गतम् । अथ पूर्वोक्तस्योपकरणरूपा-
पवादव्याख्यानस्य विशेषविवरणं करोति — इदि भणिदं इति भणितं कथितम् । किम् । उवयरणं
उपकरणम् । क्व । जिणमग्गे जिनोक्तमोक्षमार्गे । किमुपकरणम् । लिंगं शरीराकारपुद्गलपिण्डरूपं
चित्तपुद्गलो. (अपवादमार्गमां जे उपकरणभूत उपधिनो निषेध नथी तेना उपरोकत चार भेदो छे.) आ अहीं तात्पर्य छे के कायानी माफक वचन अने मन पण वस्तुधर्म नथी.
भावार्थः — जे श्रमणने श्रामण्यपर्यायना सहकारी कारणभूत, सर्व कृत्रिमताओथी रहित यथाजात रूप सन्मुख वृत्ति जाय, तेने कायानो परिग्रह छे; जे श्रमणने गुरु -उपदेशना श्रवणमां वृत्ति रोकाय, तेने वचनपुद्गलोनो परिग्रह छे; जे श्रमणने सूत्राध्ययनमां वृत्ति रोकाय, तेने सूत्रपुद्गलोनो परिग्रह छे; अने जे श्रमणने योग्य पुरुषना विनयरूप परिणाम थाय, तेने मननां पुद्गलोनो परिग्रह छे. जोके आ परिग्रहो उपकरणभूत होवाथी अपवादमार्गमां तेमनो निषेध नथी, तोपण तेओ वस्तुधर्म नथी. २२५.