इहलोगणिरावेक्खो अप्पडिबद्धो परम्हि लोयम्हि । जुत्ताहारविहारो रहिदकसाओ हवे समणो ।।२२६।।
अनादिनिधनैकरूपशुद्धात्मतत्त्वपरिणतत्वादखिलकर्मपुद्गलविपाकात्यन्तविविक्तस्वभावत्वेन रहितकषायत्वात्तदात्वमनुष्यत्वेऽपि समस्तमनुष्यव्यवहारबहिर्भूतत्वेनेहलोकनिरापेक्षत्वात्तथा द्रव्यलिङ्गम् । किंविशिष्टम् । जहजादरूवं यथाजातरूपं, यथाजातरूपशब्देनात्र व्यवहारेण संगपरित्यागयुक्तं नग्नरूपं, निश्चयेनाभ्यन्तरेण शुद्धबुद्धैकस्वभावं परमात्मस्वरूपं । गुरुवयणं पि य गुरुवचनमपि, निर्विकारपरमचिज्जयोतिःस्वरूपपरमात्मतत्त्वप्रतिबोधकं सारभूतं सिद्धोपदेशरूपं गुरूपदेशवचनम् । न केवलं गुरूपदेशवचनम्, सुत्तज्झयणं च आदिमध्यान्तवर्जितजातिजरामरणरहितनिजात्मद्रव्यप्रकाशक- सूत्राध्ययनं च, परमागमवाचनमित्यर्थः । णिद्दिट्ठं उपकरणरूपेण निर्दिष्टं कथितम् । विणओ स्वकीयनिश्चयरत्नत्रयशुद्धिर्निश्चयविनयः, तदाधारपुरुषेषु भक्तिपरिणामो व्यवहारविनयः । उभयोऽपि विनयपरिणाम उपकरणं भवतीति निर्दिष्टः । अनेन किमुक्तं भवति — निश्चयेन चतुर्विधमेवोपकरणम् । अन्यदुपकरणं व्यवहार इति ।।२२५।। अथ युक्ताहारविहारलक्षणतपोधनस्य स्वरूपमाख्याति – इहलोगणिरावेक्खो इहलोकनिरापेक्षः, टङ्कोत्कीर्णज्ञायकैकस्वभावनिजात्मसंवित्तिविनाशकख्यातिपूजा- लाभरूपेहलोककाङ्क्षारहितः, अप्पडिबद्धो परम्हि लोयम्हि अप्रतिबद्धः परस्मिन् लोके, तपश्चरणे कृते दिव्यदेवस्त्रीपरिवारादिभोगा भवन्तीति, एवंविधपरलोके प्रतिबद्धो न भवति, जुत्ताहारविहारो हवे युक्ताहारविहारो भवेत् । स कः । समणो श्रमणः । पुनरपि कथंभूतः । रहिदकसाओ निःकषायस्वरूप-
हवे, अनिषिद्ध एवो जे शरीरमात्र उपधि तेना पालननी विधि उपदेशे छेः —
अन्वयार्थः — [श्रमणः] श्रमण [रहितकषायः] कषायरहित वर्ततो थको [इहलोक- निरापेक्षः] आ लोकमां निरपेक्ष अने [परस्मिन् लोके] पर लोकमां [अप्रतिबद्धः] अप्रतिबद्ध होवाथी [युक्ताहारविहारः भवेत्] *युक्ताहारविहारी होय छे.
टीकाः — अनादिनिधन एकरूप शुद्ध आत्मतत्त्वमां परिणत होवाने लीधे श्रमण समस्त कर्मपुद्गलना विपाकथी अत्यंत विविक्त ( – भिन्न) स्वभाव वडे कषायरहित
४१६प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
*युक्ताहारविहारी = (१) योग्य (-उचित) आहार -विहारवाळो. (२) युक्तना अर्थात् योगीना आहार -विहारवाळो; योगपूर्वक (आत्मस्वभावमां जोडाण सहित) आहार -विहारवाळो.