Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 227.

< Previous Page   Next Page >


Page 417 of 513
PDF/HTML Page 448 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
चरणानुयोगसूचक चूलिका
४१७

भविष्यदमर्त्यादिभावानुभूतितृष्णाशून्यत्वेन परलोकाप्रतिबद्धत्वाच्च, परिच्छेद्यार्थोपलम्भप्रसिद्धयर्थ- प्रदीपपूरणोत्सर्पणस्थानीयाभ्यां शुद्धात्मतत्त्वोपलम्भप्रसिद्धयर्थतच्छरीरसम्भोजनसञ्चलनाभ्यां युक्ताहारविहारो हि स्यात् श्रमणः इदमत्र तात्पर्यम्यतो हि रहितकषायः ततो न तच्छरीरानुरागेण दिव्यशरीरानुरागेण वाहारविहारयोरयुक्त्या प्रवर्तेत शुद्धात्मतत्त्वोपलम्भ- साधकश्रामण्यपर्यायपालनायैव केवलं युक्ताहारविहारः स्यात् ।।२२६।।

अथ युक्ताहारविहारः साक्षादनाहारविहार एवेत्युपदिशति

जस्स अणेसणमप्पा तं पि तवो तप्पडिच्छगा समणा

अण्णं भिक्खमणेसणमध ते समणा अणाहारा ।।२२७।। संवित्त्यवष्टम्भबलेन रहितकषायश्चेति अयमत्र भावार्थःयोऽसौ इहलोकपरलोकनिरपेक्षत्वेन निःकषायत्वेन च प्रदीपस्थानीयशरीरे तैलस्थानीयं ग्रासमात्रं दत्वा घटपटादिप्रकाश्यपदार्थस्थानीयं निजपरमात्मपदार्थमेव निरीक्षते स एव युक्ताहारविहारो भवति, न पुनरन्यः शरीरपोषणनिरत इति ।।२२६।। अथ पञ्चदशप्रमादैस्तपोधनः प्रमत्तो भवतीति प्रतिपादयति होवाथी, ते काळे (वर्तमान काळे) मनुष्यपणुं होवा छतां पण (पोते) समस्त मनुष्य- व्यवहारथी बहिर्भूत होवाने लीधे आ लोक प्रत्ये निरपेक्ष (निःस्पृह) छे, तेम ज भविष्यमां थनारा देवादि भावो अनुभववानी तृष्णाथी शून्य होवाने लीधे पर लोक प्रत्ये अप्रतिबद्ध छे; तेथी, जेम ज्ञेय पदार्थोना ज्ञाननी सिद्धिने माटे (घटपटादि पदार्थोने जोवा माटे ज) दीवामां तेल पूरवामां आवे छे अने दीवाने खसेडवामां आवे छे तेम, श्रमण शुद्ध आत्मतत्त्वनी उपलब्धिनी सिद्धिने माटे (शुद्धात्माने प्राप्त करवा माटे ज) ते शरीरने खवडावतो अने चलावतो होवाथी युक्ताहारविहारी होय छे.

आ अहीं तात्पर्य छेः श्रमण कषायरहित छे तेथी ते शरीरना (वर्तमान मनुष्यशरीरना) अनुरागथी के दिव्य शरीरना (भविष्यना देवशरीरना) अनुरागथी ए आहार -विहारमां अयुक्तपणे प्रवर्ततो नथी; शुद्ध आत्मतत्त्वनी उपलब्धिना साधकभूत श्रामण्यपर्यायना पालनने माटे ज केवळ युक्ताहारविहारी होय छे. २२६.

हवे, युक्ताहारविहारी साक्षात् अनाहारविहारी (अनाहारी अने अविहारी) ज छे एम उपदेशे छेः

आत्मा अनेषक ते य तप, तत्सिद्धिमां उद्यत रही
वण -एषणा भिक्षा वळी, तेथी अनाहारी मुनि. २२७.
प्र. ५३

१. बहिर्भूत = बहार; रहित; उदासीन.