गन्तव्यः । तस्य तु सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्ग इति भेदात्मकत्वात्पर्यायप्रधानेन व्यवहारनयेन, ऐकाग्र्यं| मोक्षमार्ग इत्यभेदात्मकत्वात् द्रव्यप्रधानेन निश्चयनयेन, विश्वस्यापि भेदाभेदात्मकत्वात्तदुभयमिति प्रमाणेन प्रज्ञप्तिः ।।२४२।।
मास्कन्दत्यचिराद्विकाशमतुलं येनोल्लसन्त्याश्चितेः ।।१६।।
नामान्तरेण परमसाम्यमिति । तदेव परमसाम्यं पर्यायनामान्तरेण शुद्धोपयोगलक्षणः श्रामण्यापरनामा मोक्षमार्गो ज्ञातव्य इति । तस्य तु मोक्षमार्गस्य सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्ग इति भेदात्मकत्वा- त्पर्यायप्रधानेन व्यवहारनयेन निर्णयो भवति । ऐकाग्ाा ाा ा
निश्चयनयेन निर्णयो भवति । समस्तवस्तुसमूहस्यापि भेदाभेदात्मकत्वान्निश्चयव्यवहारमोक्षमार्गद्वयस्यापि प्रमाणेन निश्चयो भवतीत्यर्थः ।।२४२।। एवं निश्चयव्यवहारसंयमप्रतिपादनमुख्यत्वेन तृतीयस्थले गाथाचतुष्टयं गतम् । अथ यः स्वशुद्धात्मन्येकाग्रो न भवति तस्य मोक्षाभावं दर्शयति — मुज्झदि वा रज्जदि
ते (संयतत्वरूप अथवा श्रामण्यरूप मोक्षमार्ग) भेदात्मक होवाथी ‘सम्यग्दर्शन -ज्ञान- चारित्र मोक्षमार्ग छे’ एम पर्यायप्रधान व्यवहारनयथी तेनुं प्रज्ञापन छे; ते (मोक्षमार्ग) अभेदात्मक होवाथी ‘एकाग्रता मोक्षमार्ग छे’ एम द्रव्यप्रधान निश्चयनयथी तेनुं प्रज्ञापन छे; बधाय पदार्थो भेदाभेदात्मक होवाथी ‘ते बन्ने (सम्यग्दर्शन -ज्ञान -चारित्र तेम ज एकाग्रता) मोक्षमार्ग छे’ एम प्रमाणथी तेनुं प्रज्ञापन छे. २४२.
[हवे श्लोक द्वारा मोक्षप्राप्तिने माटे द्रष्टा -ज्ञातामां लीनता करवानुं कहेवामां आवे छेः]
[अर्थः — ] ए प्रमाणे, प्रतिपादकना आशयने वश, एक होवा छतां पण अनेक थतो होवाथी (अर्थात् अभेदप्रधान निश्चयनयथी एक — एकाग्रतारूप — होवा छतां पण कहेनारना अभिप्राय अनुसार भेदप्रधान व्यवहारनयथी अनेक पण — दर्शन -ज्ञान- चारित्ररूप पण — थतो होवाथी) १एकताने (एकलक्षणपणाने) तेम ज २त्रिलक्षणपणाने पामेलो जे अपवर्गनो (मोक्षनो) मार्ग तेने लोक द्रष्टाज्ञातामां परिणति बांधीने ( – लीन करीने) अचळपणे अवलंबो, के जेथी ते (लोक) उल्लसती चेतनाना अतुल विकासने अल्प काळमां पामे.
*शार्दूलविक्रीडित छंद.
१. द्रव्यप्रधान निश्चयनयथी मात्र एकाग्रता एक ज मोक्षमार्गनुं लक्षण छे.
२. पर्यायप्रधान व्यवहारनयथी दर्शन -ज्ञान -चारित्ररूप त्रिक मोक्षमार्गनुं लक्षण छे.