ये खलु श्रामण्यपरिणतिं प्रतिज्ञायापि, जीवितकषायकणतया, समस्तपरद्रव्यनिवृत्ति- प्रवृत्तसुविशुद्धदृशिज्ञप्तिस्वभावात्मतत्त्ववृत्तिरूपां शुद्धोपयोगभूमिकामधिरोढुं न क्षमन्ते, ते तदुपकण्ठनिविष्टाः, कषायकुण्ठीकृतशक्तयो, नितान्तमुत्कण्ठुलमनसः, श्रमणाः किं भवेयुर्न वेत्यत्राभिधीयते । ‘धम्मेण परिणदप्पा अप्पा जदि सुद्धसंपओगजुदो । पावदि णिव्वाणसुहं सुहोवजुत्तो य सग्गसुहं ।।’ इति स्वयमेव निरूपितत्वादस्ति तावच्छुभोपयोगस्य धर्मेण सहैकार्थसमवायः । ततः शुभोपयोगिनोऽपि धर्मसद्भावाद्भवेयुः श्रमणाः । किन्तु तेषां शुद्धोपयोगिभिः समं समकाष्ठत्वं न भवेत्, यतः शुद्धोपयोगिनो निरस्तसमस्तकषायत्वाद- ग्राह्यः । तत्र दृष्टान्तः — यथा निश्चयेन शुद्धबुद्धैकस्वभावाः सिद्धजीवा एव जीवा भण्यते, व्यवहारेण चतुर्गतिपरिणता अशुद्धजीवाश्च जीवा इति; तथा शुद्धोपयोगिनां मुख्यत्वं, शुभोपयोगिनां तु चकारसमुच्चयव्याख्यानेन गौणत्वम् । कस्माद्गौणत्वं जातमिति चेत् । तेसु वि सुद्धुवजुत्ता अणासवा सासवा सेसा तेष्वपि मध्ये शुद्धोपयोगयुक्ता अनास्रवाः, शेषाः सास्रवा इति यतः कारणात् । तद्यथा — निज- शुद्धात्मभावनाबलेन समस्तशुभाशुभसंकल्पविक ल्परहितत्वाच्छुद्धोपयोगिनो निरास्रवा एव, शेषाः
टीकाः — जेओ खरेखर श्रामण्यपरिणतिनी प्रतिज्ञा करीने पण, कषायकण जीवतो (हयात) होवाथी, समस्त परद्रव्यथी निवृत्तिरूपे प्रवर्तती एवी जे १सुविशुद्धदर्शनज्ञान- स्वभाव आत्मतत्त्वमां परिणतिरूप शुद्धोपयोगभूमिका तेमां आरोहण करवा असमर्थ छे, ते (शुभोपयोगी) जीवो — के जेओ शुद्धोपयोगभूमिकाना २उपकंठे रहेला छे, कषाये जेमनी शक्तिने कुंठित करी ( – रूंधी) छे अने जेओ अत्यंत उत्कंठित ( – आतुर) मनवाळा छे तेओ — श्रमण छे के नथी, ते अहीं कहेवामां आवे छेः
३‘धम्मेण परिणदप्पा अप्पा जदि सुद्धसंपओगजुदो । पावदि णिव्वाणसुहं सुहोवजुत्तो य सग्गसुहं ।।’ एम (११मी गाथामां भगवान कुंदकुंदाचार्यदेवे) पोते ज निरूपण कर्युं होवाथी शुभोपयोगने धर्मनी साथे ४एकार्थसमवाय छे; तेथी शुभोपयोगीओ पण, तेमने धर्मनो सद्भाव होवाने लीधे, श्रमण छे. परंतु तेओ शुद्धोपयोगीओनी साथे समान कोटिना (सरखी हदना) नथी, कारण के शुद्धोपयोगीओए समस्त कषायो निरस्त कर्या होवाथी तेओ निरास्रव ज छे अने आ शुभोपयोगीओने तो कषायकण अविनष्ट होवाथी तेओ सास्रव
१. आत्मतत्त्वनो स्वभाव सुविशुद्ध दर्शन अने ज्ञान छे.
२. उपकंठ = पादर; परवाड; तळेटी; पाडोश; नजीकनो भाग; निकटता.
३. अर्थः — धर्मे परिणमेला स्वरूपवाळो आत्मा जो शुद्ध उपयोगमां जोडायेलो होय तो मोक्षना सुखने
पामे छे अने जो शुभ उपयोगवाळो होय तो स्वर्गना सुखने (बंधने) पामे छे.
४. एकार्थसमवाय = एक पदार्थमां साथे रही शकवारूप संबंध. (आत्मपदार्थमां धर्म अने शुभोपयोग साथे होई शके छे तेथी शुभोपयोगने धर्मनी साथे एकार्थसमवाय छे.)